Bernard Manciet idazle okzitanoa

Atalak: by lazzaretto bAst

Hona idazlearen berri, Lucien Etxezaharretak Lo dider de Guernica liburuaren hitzaurrean idatzitakotik:

Bernard Manciet 1923.eko irailean sortu zen Sabres herrian, Goi Landetan. Amaren hizkuntza, “gaskoin beltza”, okzitanieraren adar berezia, beranduago, bere hizkuntza literario bezela aukeratuko zuen. Ikasketak Sabresko eskola publikoan egin eta, Talenceko lizeora joan zen, Montaigne lizeora ondotik joanez. Latina, grekoa ikasi zituen eta jakintza harrigarrikoa agertu gazte gazterik. Ikasketak jarraitu zituen, Letretan eeta Zientzia politikoetan Parisen. Diplomazia lanetan hasi zen Koenig jeneralarekin, 1945ean, Alemaniaren okupazio hastapenetan eta gero Brasilera joan 1955.ean. handik itzuli eta ezkondu zen Sabres herrian, bost haur ukan. Familia aberatsekoa zen eta etxeko enpresa, zuraren industriakoa, bere gain hartu zuen. Bainan honek porrot egin zuen hamar urte berantago. Mancietek hasia zuen literatura abentura orduan benetan indartu zen.

Lehen gaskoinerazko testuak 1945ean idatzi zituen. Zernahi lan ezberdin publikatu ditu geroztik. Obra nagusia “l’enterrament a sabres” da. Poema luze honetan, herritarren kultur eta nortasunaren errespetu eta duintasuna, molde profetikoan agertzen ditu. Mollat argitaletxeakberrargitaratua du 1996ean. Obra nagusietan da ere “lo Gojat de Novème (Azaroko gaztea), 1964.ekoa. Ehun bat liburu argitaratu ditu, mota askotakoak.

 

I

-E ats bèth temps a Guernica?

-Bèth temps qu’am crums escarps

E los aubres eshlorits com nòvis

 

-E ats pas niu a Guernica?

-Los arcaciàs que nivan a la mar de Lequeitio

A Bermeo la mar qu’es ua prima

 

-Ats un beròi matin? Ats auba hreda?

-Qu’am lo hàlar doç de mijorn a Guernica

Soldats a nos qu’aprigan las montanhas de matin

 

-Entienets pas los trons a-vòste?

-Qu’am auratges de flors las montanhas qu’en frisan

Lo Cassi de Guernica hei pas qu’ua flor

 

I

-Eguraldi ederra Gernikan?

-Egun ederra hodei lagunekin

Eta ezkongaien antzeko zuhaitz loratuekin

 

-Ez al duzue elurrik Gernikan?

-Akazia ondoek itsas gainera lekeition elur egiten

Eta Bermeon itsasoa udaberri

 

-Goizalde polita, goiztiri hotza?

-Hegoaren hats epela dugu Gernikan

Eta gure gudariek goiza lez mendiak estaltzen

 

-Etxetik ortzantza ez duzue entzuten?

-Lilizko galernak ditugu eta mendiak kizkurtzen

Eta Gernikako Haritza lili soil bihurtu

 

Aderir a l’Institut d’Estudis Occitans (IEO), es obrar per donar a l’occitan sa plaça deguda, en tot menar d’accions a l’entorn de la vida publica, dels medias e de l’ensenhament.

Es tanben una accion de cada jorn e de cadun per que la cultura occitana siá una cultura viva e contemporanèa, creatritz e inovanta, en tot assumir son istòria millenària.

Aquelas accions, las podetz venir partejar amb nosautres, amb los 2100 aderents e son trentenat de salariats dins las 28 seccions departamentalas e seccions regionalas, o directament a l’IEO.

Podètz aderir a l’Institut d’Estudis Occitans siá per l’intermediari d’una seccion departamentala o d’un cèrcle local afiliat de la federacion (mercés de privilegiar l’una aquesta adesion quand es possible), siá dirèctament a l’IEO (sèti social a Tolosa). Dins los dos cases, lo prètz d’adesion es lo meteis.

Aderissetz a l’Institut d’Estudis Occitans per venir, vos tanben, actor de la lenga e de la cultura occitanas.

Dempuèi 2010, l’IEO edita las cartas d’adesion de totes los sòcis de l’associacion e de sas seccions. Un tèxt qu’explica las motivacions d’adesion a l’IEO i es inscrich.

Anem occitans!!!