Gabriel Korta, existitu [ez] zen olerkaria
Gabriel Korta, existitu [ez] zen olerkaria “Harri hautsiak” izeneko poema-bilduma prestatzen ari zela ezagutu genuen Gabriel Korta Rekarte poeta. Egunero idazten zuen, horretara emana zegoen, pentsio txiki bat jasotzen baitzuen eta bizimodu apal batean, indarrak idaztera eta irakurtzera zuzentzen zituen. Beti poesiari emana, hitz lauz apenas idatzi zuen. Auden poetaren euskal itzulpena astiro, oso astiro, irakurri zuen, eta benetan zirrara eragin zion. Era berean, Paul Eluard, Andre...
Read MoreBi aldiz urkatua
Bi aldiz urkatua (Oliten duela 200 urte kendu zuten urkabea) Edonork ez dauka Pedro Biurrun tafallarraren marka hausterik. Bi aldiz urkatu zuten, 1345. urtean, eta ez da broma. Hala irakurtzen dugu “Olite. Historia, Arte y Vida” liburu mardulean, Jose Maria Perez Marañon adituaren lanean. Euskaraturik hona ekarriko dugu pasartea: Gertaera lazgarri bat izan zen 1345. urtean: urkatze bikoitz bat. Pero Biurrun, Tafallako biztanlea, urkan hilarazi zuten “por furtos que fizo”...
Read MoreLe nouveau livre unique
De Lecture et de Français. Hori du izenburua. Avant-propos-a dakar, nori zuzendua dagoen, landa-eskoletarako ere badela, irakaslearentzako liburua ere badakarrela. Laugarren puntuan honela dio: Les maîtres apprécient les avantages du livre unique. Il permet de faire l’économie d’un livre de grammaire et d’un livre de vocabulaire. Surtout, il assure aux leçons de lecture et de français une forte et harmonieuse unité. (batasun sendo harmoniatsua). Tous les exercices se pénètrent,...
Read MoreBi idazle Afrikako: Tansi eta Raharimanana
Bi idazle Afrikako: Tansi eta Raharimanana Bai badakit, Afrika ez da herrialde bat, kontinente bat baizik. Oraingoan bi liburu, bi idazle, bi herrialde. Bizitza eta erdi (idazlea: Sony Labou Tansi) Kongoko Errepublika Demokratikoa. Nur, 1947 (idazlea: Raharimanana) Madagaskar. Bi liburuak oso gomendagarriak, gaztelaniaz daude, eta frantsesez. Pasarte batzuk hautatu ditugu. Bizitza eta erdi liburuan esaldi gogoangarri hau atzeman dugu: “Ez dezagun gehiago bila, aurkitu baitugu: gizakia...
Read MoreNarbala
Narbala Narbala itsasoan bizi da, ur hotzetan. Oso ur hotzetan, maiz izotza ez du urrun. Itsasoko unikornioa (itsasoko adarbakarra) deitzen diote, baina zergatik ez deitu unikornioari, lehorreko narbala (lehorreko adarbakarra)?. Unikornioa, berez, mitologiakoa da, asmakizun bat, baina bada lehorrean bene-benetako animalia bat, errinozeroa. Horrek bai zapaltzen duela lurra. Arrain-adarbakoitza deitzen da narbala gure arrantzaleen ahotan. Eta nik aukera izan dut narbal batekin hitz egiteko, eta...
Read MoreFelipe Juaristiren erbesteko elurra
Bagdaden elurra egin duen astean erabaki dut Felipe Juaristiren Erbesteko elurra liburua irakurtzea. Lehendabizi azpimarratu dudana, hau izan da: Gatibu uzten didazu hitza, eta armarik gabe arrazoimena. Tomas Hobbesek esaten dio hori, Benito Spinozari, Lavapieseko taberna batean. Ez bedi irakurlea ikara filosofo hauekin, liburua ulergarria baita oso. Azpimarratu dudan bigarren pasartea hauxe izan da: Izan ere, gure herri txiki honek handia balitz bezala egiten du dena. Irakurriko dituen baino...
Read MoreAuspoa jaio zela (ia) hirurogei urte: Zavala typewriter on the road
Heldu den urtean, 2021ean, beteko dira hirurogei urte Auspoa argitaletxea sortu zuela Antonio Zavalak. Izan ere, 1961ean eman zion hasiera lan erraldoi hari eta 2006an bukaera. Batetik, han eta hemen sakabanatuta zeuden bertso-paperak biltzeari ekin zion, eta beste alde batetik, bertsolari eta bertsozaleei liburuak idatzarazteari. Zavalak sekretario lana egiten zien, testuak orraztu, zuzendu, atalkatu eta makinaz jo, eta argitaratu. Eragile, idazkari eta argitaratzaile zen hortaz. Hirurehun eta...
Read More
Iruzkin berriak