Hasiera »
Onintza Iruretaren bloga - Jalgi hadi plazara
Onintza Irureta
Euskara kontuak ditut hizpide Argia aldizkarian, eta blog honetan ere, euskara etengabe plazara atera dadin saiatuko naiz. Betaurreko matxistak eranzten ere saiatuko naiz eta emakumea txokotik plazara ekartzeko ahalegina egingo dut.
Azken bidalketak
- “Amak esan zuenean bakarrik zegoela, ulertu nuen berriz ikasi behar nuela bengalera”
- Pandemiak batuko ote ditu pentsionistak, zahar egoitzetako senideak, sindikatuak, emakume migratzaileak…?
- Iñaki Lasagabaster: “Nork agindu dezake zahar etxeko egoiliarra logelan itxita uztea?”
- Ana García Mendoza: “Adinekoa menpekoa denean, guk erabakitzen dugu dena bere ordez”
- Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz”
Iruzkin berriak
- Ekhi Mandiola(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Kontxi Azkoaga(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Madalen Ibañez(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Kontxita Beitia oyarbide(e)k Madalen Ibañez (Gipuzkoako Senideak): “Birusak jo ez dituen egoiliarrak ‘hil’ egin dira bi hilabetez gelan bakartuta egonda” bidalketan
- Nathalie(e)k Guillermo Perea: “Murgak eta Artolazabalek esan behar dute zergatik abandonatu dituzten adinekoak egoitzetan” bidalketan
Artxiboak
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko urtarrila
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko iraila
- 2019(e)ko maiatza
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko abuztua
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko ekaina
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko abuztua
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko ekaina
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko iraila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko maiatza
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko abendua
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko urria
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko uztaila
- 2011(e)ko maiatza
- 2011(e)ko apirila
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko otsaila
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko abuztua
- 2009(e)ko uztaila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko apirila
- 2009(e)ko martxoa
- 2009(e)ko otsaila
- 2009(e)ko urtarrila
- 2008(e)ko abendua
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko iraila
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko maiatza
- 2008(e)ko apirila
- 2008(e)ko martxoa
- 2008(e)ko otsaila
- 2007(e)ko urria
- 2007(e)ko iraila
Unibertsitatean irakasle gizonezkoak, Haur Hezkuntzan emakumezkoak
2012-03-20 // Gizartea // Iruzkinik ez
Hiru ikerketen liburu azalak.
Haur Hezkuntza ikasteko matrikulatuen %92 emakumeak dira eta unibertsitatean irakasleen %61 gizonak. Ez da kasualitatea, Haur Hezkuntza zaintzarekin lotura gehien duen irakasle lana da, adibidez eta zaintza lanak emakumeari egotzi zaizkio historian zehar. Rol sexistek, estereotipoek, hor jarraitzen dute, nahiz eta Irakasle Eskolako ikasleek uste izan genero desberdintasunik ez dagoela dagoeneko. (gehiago…)
Asteburuan elebitasun pasiboa praktikatzen
2012-03-05 // Euskara // 2 iruzkin
Hitz egin ezean, euskara entzun.
Guillermo Gómezi Profesor de ELE en apuros blogean irakurritakoaren harira akordatu naiz asteburuko bi egoeraz. Gómezek aitortzen du elebitasun pasiboaren oso zalea ez dela izan, baina orain bide interesgarria izan daitekeela uste duela. Elebitasun pasiboaren bi adibideren erdian izan naiz asteburuan. (gehiago…)
Miren Aranguren, Bilgune Feministako kidea: “Lehen hedabideek ez ziguten kasurik egiten”
2012-02-17 // Gizartea // Iruzkinik ez
Euskal Herriko Bilgune Feministak antolatutako Emakume Abertzaleen V. Topaketa Feministak izango dira martxoaren 2, 3 eta 4an Leitzan. Hamar urte igaro dira Bilgune Feminista sortu zenetik. Miren Aranguren iruñarra mugimenduko kidea da hasieratik. Datorren astean argitaratuko dugun Argian, 2312. zenbakian, elkarrizketa egin diogu. Aperitibo gisa, paperean lekurik gabe geratu diren hiru gai jorratu ditugu ondoren: gizonen egitekoa, hedabideen jarrera eta abortua. (gehiago…)
TV3 legalizatu dute Ipar Katalunian
2012-02-13 // Hedabideak // Iruzkinik ez
TV3ren aldeko afixa.
Ipar Katalunian ikusi ikusten zuten telebista katalanez, Frantziako Estatuak onartu egin izan duelako, baina ez legezkoa zelako. Orain bai, orain Frantziako Ikus-entzunezkoen Kontseilu Gorenak eta Frekuentzien Agentzia Nazionalak TVCren telebista kateak 37. katean kokatu ditu. Horrek esan nahi du Ipar Kataluniako biztanleek Kataluniako TV3, 33, 3/24 eta Super 3 telebista kateak ikusten segi ahalko dutela orain arte bezala, baina hemendik aurrera emisioak legalak izango dira. Ez da Frantzia hizkuntza gutxiagotuen aldeko politiketan lehen postuan ibiltzen den horietakoa, baina oraingoan keinu txikitxo bat egitea otu zaio. Ea Valentziako Gobernuak gauza bera egiten duen eta behingoz han ere TVC lasai ikus dezaketen. Etxean ez gabiltza askoz hobeto, Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak ETB Nafarroan digitalean ikusteko azpiegiturak paratzea garestia dela esaten segitzen dute. Espainiako Gobernuak, hari horri tiraka, EAko militanteei zigor espedientea ireki die, baimenik gabe ETB ikusteko hedagailua paratzeagatik Erreniegan.
Ingelesari beldurrik ez?
2012-02-06 // Hizkuntzak // Iruzkin bat
Otsailaren 4ko El Paísen idatzi zuen artikulua Antonio Valdecantos Filosofia katedradunak. Ondokoa zuen izenburu azpikoa: “Periferiako hizkuntza politikei aurre egin eta gaztelania defendatuz egindako kanpainetan parte hartu duen inork ez du txintik ere esan ingelesa eskolan eta unibertsitatean inposatzeaz”.
Nafarroako hezkuntza sistema etorri zait burura. Gogotik ari dira ingelesaren alde; euskararen kontra eta gaztelaniaren alde lanean.
Kontua da El Paíseko artikulua interesgarria dela.
Cervantes: Gaztelania barreiatzeko multinazionala
2012-01-30 // Hizkuntzak // Iruzkinik ez
Victor García de la Concha, Cervanteseko zuzendaria.
Nork esan du krisia dela-eta euskara sustatzeko dirurik ez dagoela? El País egunkariak joan den asteburuan elkarrizketa egin zion Cervantes Institutuko zuzendari berriari, Víctor García de la Conchari. Galdera-erantzunak hasi aurretik, kazetariak, gaztelania munduan zehar bultzatzea helburu duen Cervantes Institutuaren datuak ematen ditu: 1.160 langile, bost kontinenteetako 77 herrialdetan banatuta. 2011ko aurrekontua 103 milioi eurokoa. Kazetariak berak deitu dio Cervantesi “multinazional”. García de la Concha duela bi urtera arte Real Academia Españolako zuzendaria izan zen. 6,5 milioi euroko aurrekontua zuen eta ia 100 langile. Cervanteseko zuzendari berriak, besteak beste, adierazi du itsasontzi hispaniarrak gora datozen herrialdeetara iritsi behar duela, hala nola, Txinara, Koreara, Japoniara, Indiara, eta nola ez, Amerikako Estatu Batuetara eta Brasilera.
Eta nork esan du hizkuntzarekin politikarik ez dela egin behar?
Ardo botilak saltzen Valentziako Gobernuaren isuna ordaintzeko
2012-01-16 // Hedabideak // Iruzkinik ez
Sorgindu zaitez kanpaina.
800.000 eurori aurre egin beharrean dago Acció Cultural del País Valencià. Erakunde horrek egindako eskaerari erantzunez, 2010ean Mugarik gabeko telebista izeneko sinadura bilketa egin zen Euskal Herrian. Madrilgo Gorteetan 500.000 sinadura aurkeztu nahi ziren, Espainiako Estatuko telebista autonomikoen seinalea euren muga administratiboetatik kanpo ikusi ahal izateko. Alegia, Nafarroan ETB ikusteko, Valentzian TV3 eta Asturias-Leonen TVG. Aise gainditu zen sinadura kopurua eta Diputatuen Kongresuan segitzen du eskaerak atzera-aurrera. Erakundea ordea, ez da geldirik egon eta hedagailuak paratu zituen Alacanten, Valentzian eta Castellón TV3 Kataluniako telebista ikusi ahal izateko. Valentziako Generalitateak 300.000 euroko bi isun jarri zizkion Acció Cultural del País Valenciàri; interesak kontuan hartuta 800.000 euro ordaindu behar. Erdia dauka ordaintzeko eta Donostiako Espai Catalunya Topalekuak eta Porrerako (Tarragona) Vall Llach upeltegiak Sorgindu zaitez-Embruixa’t kanpaina jarri dute abian isuna ordaintzen laguntzeko. Porrerako upeltegia Lluis Llach kantariak 1992an sortutakoa da eta Priorateko Jatorrizko Izendapenaren barruan dago. Ardo botila 18 euroan salduko da. 9 euro ardoaren ekoizpen kostuak estaltzeko erabiliko da eta beste erdia isuna ordaintzeko. Valentziako Gobernuak Acció Cultural del País Valenciàri esan zion telebista ikusteko ipinitako hedagailuak ilegalak zirela. EA alderdiko militanteek duela gutxi adierazi dute Nafarroako Erreniega mendian paratu dutela hedagailua ETB Iruñerrian ikusi ahal izateko. Nafarroako Gobernuak segituan esan du ekintza narratsa, pirata eta legez kanpokoa izan dela. Beharbada zainzuriak, piperrak edo olioa saltzen hasi beharko dugu…
Euskara, zentimetro kontua
2012-01-09 // Euskara // 11 iruzkin
Neurriaren garrantzia.
Aldagela publikoetan nago, ama-alabei begira, hobeto esanda, aditzen. Diskrezioz ari naiz, baina nire belarriak haien aldera makurtuta daude. Amak alaba txikiari euskaraz egiten dio eta alabak amari ere bai. Ze ondo, ze polita. Halako batean, eszena bukolikoan, bigarren alaba agertu da. Ama, alaba zaharragoari (zazpi bat urte izango ditu) gaztelaniaz hasi zaio. Triskantza! (gehiago…)
Kasares, Aleman eta Zapata Euskararen Foru Legeaz
2011-12-15 // Euskara // Iruzkinik ez
Kasares, Zapata eta Aleman. (Arg: J. Santesteban)
Nafarroako Euskararen Foru Legeak 25 urte betetzen ditu gaur. Iritziak, aldarrikapenak eta kexak ugari izango dira batean eta bestean. Ondoko lerroetan Paula Kasares, Sagrario Aleman eta Oskar Zapataren iritziak jaso ditut, azaroko Larrun hilabetekarian esandakoak. (gehiago…)
Radio Televisio de Mallorcak jada ez du emititzen
2011-12-13 // Hedabideak // Iruzkinik ez
Mallorcako telebistako platoa. (Arg. Vilaweb)
Abenduaren 9an ateak itxi zituen katalan hutsez emititzen zuen Mallorcako hedabide publiko bakarrak. Urtean 10 milioi euroko aurrekontua zuen eta 115 langile. Denak kaleratu dituzte. PPk gehiengoa duen Gobernuak adierazi du austeritate eta ardura planaren barruan sartu dela irrati-telebistak bertan behera uztea. (gehiago…)