Garbizalekeria (Atik Zra)

Atalak: Atik Zra

Edo purutasun linguistikoa. Gurean honekin arazoak izan ditugu, Ameriketan ere badituzte honekin arazoak (nik, batez ere, Cuetzalan inguruan sumatu dut, baina antza hainbat komunitate indigenetan ere bada) eta, seguru nago, beste hainbat lekutan ere arazoak dituztela edo izan dituztela. Eta zer da ba? Edo zelan definitu dezakegu? Honela, gutxi asko: ustezko purutasun bat bilatzea hizkuntzari eta balioa aitortzea bakarrik tradizioz datozen berbei. Ameriketan, adibidez, elebakar zahartxo asko kexu da, gazteek mailegu asko egiten dutelako-edo. Hortaz, gazte hauek ez dute “ondo” egiten. Eta horrek dakar, hein batean, erabilera jaistea (legitimitaterik ez duten heinean).

Baina … hizkuntza ez da mugiezina, badu garatzeko “eskubidea” (eta betebeharra). Garbizalekeria honek badakar ikuspegi kontserbatzailea, hizkuntzaren egitura zaharrak bere horretan mantendu behar direlako ustea. Baina hizkuntza bizia da, eta aldatu, garatu, mudatu behar du, derrigorrez. Eta, seguruenik, gauza batzuk ez zaizkigu larregi gustatuko (gurean eztabaida latzak eragiten dituzten sukaldatu, harremandu eta horrelako batzuk), seguruenik, tentsio bat egon behar da garbizalekeria eta mordoiloaren artean, baina hizkuntzak aldatzen dira, mudatzen dira eta, mudatzen diren heinean, daude bizirik eta biziarazten.

Beraz, garbi eta aratz arropa, garbi eta aratz bazterrak; mingainak, ostera, zikin, lohi eta lirdingatsu. Eta berbak asmatzea, eta jolasak egitea horrekin, eta atzizkiekin eta aurrizkiekin olgetan egin, eta sormena hizkuntzara ekarri. Hori bai, eta difusioa, eta hedapena, eta abar. Garbizalekeriaren aurrean, gomendio batzuk: Zerocalcareren komikiak, Iñaki Segurolaren edozein lan, Asiskoren komikiak, #hitzokei traola edo Mihiluze lehiaketa. Lardaskatu dezagun hizkuntza (ere).