Hasiera »
Txerraren bloga - Garaigoikoa
Txerra Rodriguez
Soziolinguistikari buruz dihardu blog honek, euskararen hizkuntza komunitatearen ikuspegitik beti ere.
Azken bidalketak
Iruzkin berriak
- Txerra Rodriguez(e)k Euskararekin edonora joan zaitezkeela probatzen duten 12 froga bidalketan
- Ana(e)k Euskararekin edonora joan zaitezkeela probatzen duten 12 froga bidalketan
- Ikusgela(e)k Euskararekin edonora joan zaitezkeela probatzen duten 12 froga bidalketan
- Joan-etorri (xin-fan) - Garaigoikoa(e)k A casa do amo bidalketan
- Zergatik erabili euskara? | Bihar da berandu(e)k 40 argudio gazteen (eta ez hain gazteen) artean euskara (edo katalana) gehiago erabiltzeko bidalketan
Artxiboak
- 2024(e)ko urria
- 2024(e)ko iraila
- 2024(e)ko uztaila
- 2024(e)ko ekaina
- 2024(e)ko maiatza
- 2024(e)ko apirila
- 2024(e)ko martxoa
- 2024(e)ko otsaila
- 2024(e)ko urtarrila
- 2023(e)ko abendua
- 2023(e)ko azaroa
- 2023(e)ko urria
- 2023(e)ko iraila
- 2023(e)ko uztaila
- 2023(e)ko ekaina
- 2023(e)ko maiatza
- 2023(e)ko apirila
- 2023(e)ko martxoa
- 2023(e)ko otsaila
- 2023(e)ko urtarrila
- 2022(e)ko abendua
- 2022(e)ko azaroa
- 2022(e)ko urria
- 2022(e)ko iraila
- 2022(e)ko abuztua
- 2022(e)ko uztaila
- 2022(e)ko ekaina
- 2022(e)ko maiatza
- 2022(e)ko apirila
- 2022(e)ko martxoa
- 2022(e)ko otsaila
- 2022(e)ko urtarrila
- 2021(e)ko abendua
- 2021(e)ko azaroa
- 2021(e)ko urria
- 2021(e)ko iraila
- 2021(e)ko uztaila
- 2021(e)ko ekaina
- 2021(e)ko maiatza
- 2021(e)ko apirila
- 2021(e)ko martxoa
- 2021(e)ko otsaila
- 2021(e)ko urtarrila
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko azaroa
- 2020(e)ko urria
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko abuztua
- 2020(e)ko uztaila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko maiatza
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko otsaila
- 2020(e)ko urtarrila
- 2019(e)ko abendua
- 2019(e)ko azaroa
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko iraila
- 2019(e)ko abuztua
- 2019(e)ko uztaila
- 2019(e)ko ekaina
- 2019(e)ko maiatza
- 2019(e)ko apirila
- 2019(e)ko martxoa
- 2019(e)ko otsaila
- 2019(e)ko urtarrila
- 2018(e)ko abendua
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko uztaila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko apirila
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko abendua
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko ekaina
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko abuztua
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko abendua
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko abendua
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko ekaina
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko abendua
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko iraila
- 2012(e)ko abuztua
- 2012(e)ko uztaila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko maiatza
- 2012(e)ko apirila
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko abendua
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko urria
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko abuztua
- 2011(e)ko uztaila
- 2011(e)ko ekaina
- 2011(e)ko maiatza
- 2011(e)ko apirila
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko abendua
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko otsaila
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko abuztua
- 2009(e)ko uztaila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko apirila
- 2009(e)ko martxoa
- 2009(e)ko otsaila
- 2009(e)ko urtarrila
- 2008(e)ko abendua
- 2008(e)ko azaroa
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko iraila
- 2008(e)ko abuztua
- 2008(e)ko uztaila
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko maiatza
- 2008(e)ko apirila
- 2008(e)ko martxoa
- 2008(e)ko otsaila
- 2008(e)ko urtarrila
- 2007(e)ko abendua
- 2007(e)ko azaroa
- 2007(e)ko urria
- 2007(e)ko iraila
- 2007(e)ko uztaila
- 2007(e)ko ekaina
- 2007(e)ko maiatza
- 2007(e)ko apirila
- 2007(e)ko martxoa
- 2007(e)ko otsaila
- 2007(e)ko urtarrila
- 2006(e)ko abendua
- 2006(e)ko azaroa
Udalblog
2009-01-12 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Blog berria deskubritu dugu gaurkoan, udalblog izenekoa. Eta zer demontre da? Ba, eurek esatea hobe, jarraitu beharrekoa beste bat:
Euskararen normalizazioan udaletako jarduna oso zabala da. Hainbat
herrietan gurasoei, gazteei, merkatariei eta bestelako hiritarrei
zuzenduriko egitasmoak bultzatzen dira. Euskararen normalizazioan
ondorengoetaratzea, erabilera eta elikadura indartzeko.
Esperientzien arteko elkarlanak bultzatu ahal izateko, herrietan lantzen diren proiektuak jasotzea da Udalblogen helburua.
iametza interaktiboa enpresa arduratzen da sistema elikatzeaz eta egokitzeaz.
Soziolinguistika domestikoa
2009-01-08 // Sailkatu gabea // Iruzkin bat
Aurrekoan irakurri nion Asier Sarasuari
soziolinguistika domestikoa izeneko esamoldea (porzierto, berari
emandako erantzun batzuk oso interesgarriak). Eta egun berean irakurri
nuen Jurtzixabi eta Ricardo Gomezen arteko eztabaida Filoblogia blogean euskararen historiari buruzko dibulgazioaz.
Eta
biak lotu nituen azkar asko. Soziolinguistika domestikorako dibulgazioa
behar dugu ere, egunerokoan azaltzen zaizkigun milaka arazo
soziolinguistikoei konponbidea emateko. Horretan ari gara gure herrian
ere, azken aldi honetan. Eta horretan sakondu behar dugu, gure
garaiekin horren bat datozen eskuliburu merkeak eginda.
Bi adibide:
* Nola lagundu nire seme-alabei euskaraz bizi daitezen? edo bideoan No hablamos euskera ¿Cómo podemos ayudar a nuestros hijos e hijas a ser bilingües?
* Etxeak du giltza eskuliburuak
Atrévete a-usar-tu euskara
2008-12-16 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Euskara21ekoek eslogan lehiaketa egin dute, 21. mendeko hizkuntza politikari egokituko zaion eslogana ari dira bilatzen. Eta 300dik gora aurkeztu dira, eta, hara, denon eskura jarri dituzte (artikulu honen izenburua daramana barne).
Asko daude, eta askotarikoak. 300. Honekin ere tesi mardulak egin litezke, tesi sakonak. Dozena bat ekarri dut hona, denetarik apur bat.
“Euskara bizi berriz, bizikide egarriz / El euskara revive siempre que convive”
“Euskara, amaigabeko gozamena / El euskera, placer sin límites”
“22ra baietz! / Suma y sigue”
“Euskara da Euskal Herriko altxorrik preziatuena / El euskara es nuestro mejor tesoro”
“Castellano bai? Ba, euskara ere bai!”
“Gure arbasoen ondarea, Euskara / El patrimonio de nuestros antepasados, el Euskara”
“Patxi, atxi, txi, euskaratx ikatxi”
“Tipexik behar ez duen hizkuntza perfektua / La lengua perfecta que no necesita tipex”
“Ez dago herririk hizkuntza barik / No hay pueblo sin lengua”
“Ingo al deu en tu casa y en la mía?”
“Euskal Herrian bizi zara?. Hitz egin ezazu euskaraz!!!! / ¿Vives en el País Vasco?. Comunícate en euskara!”
“Ele mila elkar bila / Miles de palabras para encontrarnos”
Euskara amablea (II)
2008-12-13 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Gaur Berrian Anjel Lertxundik hobeto esan ditu nik esan beharrekoak. Badoaz, beraz, bere berbak, nireak baino dezente hobeak.
Euskara txit amablean
Tesi luzeak idatz daitezke Bilboko udalak abian jarri duen “El euskara amable. Orain bai. Horrela bai”, kanpainaren gainean.
Euskara amablea, beraz. Eta orain, bai. Atzo arte, ez, nonbait. Horrela, bai, bai baitaude —ulertzen da— amableak
ez diren moduak. Baina batzuen gehiegikeriak ez gaitu hiztun guztiok
berdintzen. Eta nahiz euskararen existentzia bera, askotan eta
askorentzat, ez amablea izan, horrek ere ez ditu erdal hiztun guztiak
berdintzen.
Nik uste nuen bi hizkuntzen bizikidetza zela
izan behar zuena adeitsua, orekatua, ahulenenarenganako begirunezkoa.
Bilboko kanpainak, ordea, euskarari egozten dio amable izateko betebeharra. “El castellano amable. Ya iba siendo hora”. Imajinatu eskandalua.
Euskarari
buruz transmititzen dugun irudiak aspaldi kezkatzen duten horietako bat
naiz, baina konplexuz betetako portaerek ere ez gaituzte amableago
egingo. Bai, ordea, gajo errukarriago.
Euskara amablea
2008-12-11 // Sailkatu gabea // 4 iruzkin
Azken egun hauetan Bilboko kaleak El euskera amable izeneko kartelez josita ikusi ditut. Orain arte gutxik komentatu dute kartelek atzean daramaten karga.
Izan
ere, euskara amablea (maitakorra?) izango da hemendik aurrera, antza.
Eta orain arte nire mingainean zegoena zer zen ba, euskara ez amablea?
Ez zuten esaten ba euskarak ez zuela irainik ala?
Txantxak
alde batera utzita, kezkagarria iruditzen zait azken aldi honetan
zabaltzen diren zenbait mezu: el euskera amable, euskara askatasunez
(edo horrelako zerbait), … Ematen du orain arte euskararen alde
jardun dugunok inposatzaile hutsak izan garela, euskara besteak
gutxiesteko erabili dugula, … Nazionalismo espainiarrak irabazi digu partida, baina nik nahiago honako mezu hauek.
Xamarrekin berbetan
2008-12-10 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Euskal kultura tradizionala izeneko ikastaroa egiten ari dira Elgoibarren, Xamarrek emana (eta saio bakoitzaren laburpena igotzen dute, oso interesgarriak denak). Eta, horren barruan, Xamarrekin berarekin elkarrizketa bat egiten dute Elgoibarko Izarrako kideek. Eta lapurretan esaldi batzuk:
“Baina euskararen eguna, adibidez, Orion antolatzen bada, kezkatzeko
modukoa da. Orion euskara ez al da eguneroko kontua? Horrek kezkatzen
nau. Madrilen, nik dakidala, ez da espainolaren egunik antolatzen.
Euskara sinbolo ia huts bat gehiago bezala ikusten badugu, egun batekin
ospatzeko modukoa, gaizki gabiltza.”
“Bada motibo positiborik ere gaur ardo botila on bat zabaltzeko: kultura
bezala iraun dugulako, gutxitua, makal eta eri, baina iritsi gara XXI. mendera; beraz, zabal dezakegu ardo botila on bat”
“Zein dira, orduan, euskaldunok gure biziraupena ziurtatzeko klabeak?
Lehen baldintza kontzientzia eta koherentzia uztartzea da. Hemen huts
egiten hasi garela uste dut. Kontzientzia badago, baina ez dakit
zenbateraino dagoen hizkuntzarekin lotuta. Behar bada, badaukagu egoera
larriei aurre egiteko kontzientzia, baina egunerokotasunean galdu
egiten da. Adibidez, Egunkaria itxi zigutenean herria asaldatu egin
zen, baina itxi aurretik 15.000 ale bakarrik saltzen ziren; oro har,
erdal egunkariak erosten ditugu. Manifa batera joatea, manifestu bat
sinatzea edo erretratu batean azaltzea ongi da, baina merkea eta erraza
da.”
Eta beste hainbat gauza esaten du Xamarrek, benetan irakurtzea merezi duen elkarrizketan …
Hiznet: 2008ko ikerketa lanak sarean
2008-12-10 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Aranguren Juaristi, Nerea (2008) . Ahozko erabileraren garrantzia hizkuntzaren normalizazioan. Hiznet 07-08ko sakontze egitasmoa (argitaratu gabe).
Arauzo Uriarte, Amaia (2008) . Hizkuntzen portfolio europarra: beste tresna bat ikasle eta irakasleen esku. Hiznet 07-08ko sakontze egitasmoa (argitaratu gabe).
Basurto Arruti, Asier (2008) . Euskararen aldeko diskurtsoa XXI. mende hasieran. Hiznet 07-08ko sakontze egitasmoa (argitaratu gabe).
Elizondo Agirregomezkorta, Iratxe (2008) . Euskal nortasuna eta euskara: autore ezberdinen ikerketak. Hiznet 07-08ko sakontze egitasmoa (argitaratu gabe).
Vadillo Otxoa, Alex (2008) . Udalerrietan euskara biziberritzeko planak eta parte-hartzea. Begirada bat gure praktikei. Hiznet 07-08ko sakontze egitasmoa (argitaratu gabe).
Hizkuntza gutxituak gaur. Erronkak eta aukerak. Jardunaldia
2008-12-05 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Arrasateko AED euskara elkarteak jardunaldiak antolatu ditu bere 25. urtemugaren karietara. Bide batez, zorionak AEDkoei emaniko sariagatik.
Abenduaren 19an GARAIA Berrikuntza gunean
EGITARAUA:
Goizeko 9etan harrera.
Ondoren:
– Carme Junyent
Kataluniako “Grup d’Estudi de Llengües Amenaçades”ko Lehendakaria
“La nova diversitat, una oportunitat per les llengües minoritzadas”
(Aniztasun verria, hizkuntza gutxituendako aukera berria)
– Tomas Wicherkierwicz
Poloniako “Adam Mickiewicz University”ko Hizkuntza Gutxietuen Saileko Burua
“Minor Languages, major values – the colours of Europe”
(Hizkuntza gutxituak, balio nagusiak – Europako koloreak)
– Carlos Callon
Galiziako “A Mesa pola Normalización Lingüística”ko Lehendakaria
“O movemento social en defensa da lingua galega. Estratexias e resultados”
(Galegoaren aldeko gizarte mugimendua. Bideak eta emaitzak)
Eguerdiko 14:30etan bazkaria.
Arratsaldeko 16:00etatik aurrera:
– Carmen Perez
Kataluniako “Plataforma per la Llengua”ko Zuzendaritzako Kidea
“L’activisme llingüístic als terrotris de parla catalana. El papel de la Plataforma per la Llengua en
la societat civil”
(Hizkuntzaren aldeko eragileak katalanaren lurraldeetan. “Plataforma per la Llengua”ren lana gizartean)
– Jasone Mendizabal
Topagunea, “Euskara Elkarteen Federazioa”ren Zuzendaria
“AED, egin eta eragin”
2.- Topaketa
EUSKARA ELKARTEEN ARTEKO TOPAKETA
Hausnartu sariak banatuta
2008-12-03 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Hausnartu,
EUSKAL SOZIOLINGUISTIKA SARIAK banatu dira abenduaren 3an
Euskararen Nazioarteko Eguna ospatuz, Martin Ugalde
Kultur Parkean buruturiko ekitaldian. Bertan ziren Pello Jauregi
irakaslea eta Estibaliz Alkorta Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskara
Zuzendaria epai-mahai kideak, eta Soziolinguistika Klusterreko
zuzendari Aizpea Otaegi. Lehiaketa Soziolinguistika Klusterrak
antolatu du Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzarekin.
Lehiaketaren
helburu nagusia euskal soziolinguistika teorikoaren eta
metodologikoaren garapena eta berrikuntza da. Asmoa da euskal
soziolinguistikarekin harreman zuzena duten ikerlarien lana
bultzatzea, eta beste hainbat ikerlari ere euskal soziolinguistikaren
eremura biltzea, modu horretan hizkuntzaren eta soziolinguistikaren
inguruko ikerketen oinarri teorikoak zabaldu eta aberastuko baitira.
Aurkezturiko
lanak saritzeko orduan epai-mahaiak deialdian ezarrita zeuden
irizpideak kontuan hartu ditu, bereziki, euskal
soziolinguistikarentzat berritzailea izatea, eta, neurri batean,
euskal eremuan aplikagarria izatea.
Epai-mahaia
osatu duten kideak Iñaki Martinez de Luna, EHUko irakaslea eta
BAT Soziolinguistika aldizkariaren argitalpen batzordekoa, Pello
Jauregi, EHUko irakaslea eta Estibaliz Alkorta, Gipuzkoako Foru
Aldundiko Euskara Zuzendaria.
Irizpide
horiei jarraiki lehen saria hutsik uztea erabaki du epai-mahaiak
euren iritziz, jasotako lanek alderdi oso interesgarriak dituzten
arren ez baitute bete-betean erantzun soziolinguistikaren ikuspegitik
ekarpen berritzaile izate eskakizunari. Hala ere, aurkezturiko lanen
interesa azpimarratu nahi izan dute.
Bigarren
saria Erabilera ala ezagutza sustatzeko politikak? Erabilera
neurketak oinarri, politikak erabakitzeko metodo bat izeneko
lanari eman zaio. Lanaren egilea Fermin Lazkano izan da.
Hirugarren
saria Euskara birpentsatu beharra. Ekarpen batzuk antropologiatik,
Jone M. Hernández-ek jaso du.
Laugarren
saria Eunate Irazabalek eginiko Emakumea eta euskal
irakaskuntza lanari eman zaio, eta
Bosgarren
saria Castillo Suarez-en lanari eman zaio Nafarroako toki
administrazioetako euskararen normalizazioan eragiteko oinarriak
lanarengatik.
Saritutakoak
lan guztiak BAT Soziolinguistika Aldizkariaren 69. zenbakian
argitaratuko dira urtea amaitu baino lehen.
Quebec eredu???
2008-11-28 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Hilabete honetako Larrunek Patxi Juaristiren artikulua dakar, soziolinguistikari buruz. Eta bertan dio Euskal Herriak Quebec hartu behar duela eredu, soziolinguistikoki beti ere.
Bi herrien egoeren arteko parekotasunak aipatzen ditu Patxik, baina nik ez daukat gauzak horren argi. Eredu bakar bati begiratu behar al diogu? Ez al da logikoago eredu askotatik edatea eta leku bakoitzetik gurera ekarri ahal dena ekartzea?
Eta ereduaz ari garela, Quebec al da eredu? Hango hizkuntza minorizatua frantsesa da, ez-dakit-zenbat-milioi-pertsonak hitz egiten duten hizkuntza, ez-dakit-zenbat-herrialdetan ofiziala dena, corpusa aspaldi normalizatua duena, kultur industria indartsu eta sendoa duena, hedabide asko dituena … Euskara, aldiz, hemen baino ez da egiten, ez da inongo herriren hizkuntza ofiziala, corpusa oraindik orain erabat normalizatu barik du, …
Horrek ez du esan gura Quebec-era ez dugula begiratu behar, ezta hurrik ere. Baina eredu askotatik edango nuke nik, Quebec-etik barne, eta ez hortik bakarrik.