Hasiera »
Txerraren bloga - Garaigoikoa
Txerra Rodriguez
Soziolinguistikari buruz dihardu blog honek, euskararen hizkuntza komunitatearen ikuspegitik beti ere.
Azken bidalketak
Iruzkin berriak
- Txerra Rodriguez(e)k Euskararekin edonora joan zaitezkeela probatzen duten 12 froga bidalketan
- Ana(e)k Euskararekin edonora joan zaitezkeela probatzen duten 12 froga bidalketan
- Ikusgela(e)k Euskararekin edonora joan zaitezkeela probatzen duten 12 froga bidalketan
- Joan-etorri (xin-fan) - Garaigoikoa(e)k A casa do amo bidalketan
- Zergatik erabili euskara? | Bihar da berandu(e)k 40 argudio gazteen (eta ez hain gazteen) artean euskara (edo katalana) gehiago erabiltzeko bidalketan
Artxiboak
- 2024(e)ko urria
- 2024(e)ko iraila
- 2024(e)ko uztaila
- 2024(e)ko ekaina
- 2024(e)ko maiatza
- 2024(e)ko apirila
- 2024(e)ko martxoa
- 2024(e)ko otsaila
- 2024(e)ko urtarrila
- 2023(e)ko abendua
- 2023(e)ko azaroa
- 2023(e)ko urria
- 2023(e)ko iraila
- 2023(e)ko uztaila
- 2023(e)ko ekaina
- 2023(e)ko maiatza
- 2023(e)ko apirila
- 2023(e)ko martxoa
- 2023(e)ko otsaila
- 2023(e)ko urtarrila
- 2022(e)ko abendua
- 2022(e)ko azaroa
- 2022(e)ko urria
- 2022(e)ko iraila
- 2022(e)ko abuztua
- 2022(e)ko uztaila
- 2022(e)ko ekaina
- 2022(e)ko maiatza
- 2022(e)ko apirila
- 2022(e)ko martxoa
- 2022(e)ko otsaila
- 2022(e)ko urtarrila
- 2021(e)ko abendua
- 2021(e)ko azaroa
- 2021(e)ko urria
- 2021(e)ko iraila
- 2021(e)ko uztaila
- 2021(e)ko ekaina
- 2021(e)ko maiatza
- 2021(e)ko apirila
- 2021(e)ko martxoa
- 2021(e)ko otsaila
- 2021(e)ko urtarrila
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko azaroa
- 2020(e)ko urria
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko abuztua
- 2020(e)ko uztaila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko maiatza
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko otsaila
- 2020(e)ko urtarrila
- 2019(e)ko abendua
- 2019(e)ko azaroa
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko iraila
- 2019(e)ko abuztua
- 2019(e)ko uztaila
- 2019(e)ko ekaina
- 2019(e)ko maiatza
- 2019(e)ko apirila
- 2019(e)ko martxoa
- 2019(e)ko otsaila
- 2019(e)ko urtarrila
- 2018(e)ko abendua
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko uztaila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko apirila
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko abendua
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko ekaina
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko abuztua
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko abendua
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko abendua
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko ekaina
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko abendua
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko iraila
- 2012(e)ko abuztua
- 2012(e)ko uztaila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko maiatza
- 2012(e)ko apirila
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko abendua
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko urria
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko abuztua
- 2011(e)ko uztaila
- 2011(e)ko ekaina
- 2011(e)ko maiatza
- 2011(e)ko apirila
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko abendua
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko otsaila
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko abuztua
- 2009(e)ko uztaila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko apirila
- 2009(e)ko martxoa
- 2009(e)ko otsaila
- 2009(e)ko urtarrila
- 2008(e)ko abendua
- 2008(e)ko azaroa
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko iraila
- 2008(e)ko abuztua
- 2008(e)ko uztaila
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko maiatza
- 2008(e)ko apirila
- 2008(e)ko martxoa
- 2008(e)ko otsaila
- 2008(e)ko urtarrila
- 2007(e)ko abendua
- 2007(e)ko azaroa
- 2007(e)ko urria
- 2007(e)ko iraila
- 2007(e)ko uztaila
- 2007(e)ko ekaina
- 2007(e)ko maiatza
- 2007(e)ko apirila
- 2007(e)ko martxoa
- 2007(e)ko otsaila
- 2007(e)ko urtarrila
- 2006(e)ko abendua
- 2006(e)ko azaroa
Euskara elkarteak zertarako?
2008-02-26 // Sailkatu gabea // Iruzkin bat
Pasa den ostegunean nire herriko euskara elkarteak hitzaldi bat antolatu zuen bere 5. urtemuga zela eta: Euskara elkarteak zertarako? Horretarako eraman zituen bi hizlari: Juan Luis Goikoetxea eta Urko Aristi. Lehena derioztarra da, hainbat mugimendutan eta saltsatan ibilia, beti euskalgintzan. Bigarrena kanpotarra, telebistan aritua, baina batez ere bere herriko euskara elkarteko kide.
Berbaldia oso interesgarria izan zen. Tximintxekoek laburpen ederra paratu dute euren blogean. Hausnarketa politak entzun ziren, oso freskoa izan zen mahai-ingurua, oso ezberdina, gure eguneroko lanetik hurbilagoa.
Esaldi batekin geratzen naiz. Goikok esan zuen Austriako eskualde menditsu batean trenbidea egin zutela trena pasatuko zen jakin barik. Eta handik urte batzuetara trena etorri zen. Eta horixe da gure lana: trenbidea eraikitzea ahaztu barik trena noizbait pasatzea dela inportanteena.
2007ko sakontze egitasmoak (III)
2008-02-21 // Sailkatu gabea // Iruzkin bat
Ruben
Beitia “Euskararen arnasguneak Fagor-Ederlanen”: Ruben Beitiaren sakontze
lan honek oso ekarpen interesgarria egiten du. Izan ere, arnasguneen kontzeptu
fishmanianoa hartu eta kaletik enpresara eraman du. Arnasgunea orain arte
gehienok lotu izan dugu lurraldearekin, baina Rubenek eraman du komunitatera,
lurraldea aipatu barik (enpresa baten lantokia lurraldetzat ez dut nik
behintzat hartzen), Erabilera minimoa, erabilera informala eta horrelako
kontzeptuak ondo eraman ditu enpresa mundura. Oso interesgarria, batez ere
komunitatea osa dezaketen enpresentzat (esan nahi baita, euskaldun kopuru
minimoa izateaz gain, euskaldunen proportzioa ere dezentekoa behar du egitasmo
honek). Hizkuntzaren soziologia teorikoa praktikara eramana.
Elias
Zumalde: “Erdaldunak eta euskara planak”: azken aldi honetan asko aipatzen
da erdaldunak erakartzearen beharra eta lan hau ere ildo horretatik doa.
Euskara plana duten enpresetan erdaldunak zelan erakarri aipatzen du sakontze
lanak. Bereziki interesgarria da erdaldun askok (baita euskaldun askok ere)
euskara planen kontrako argudioen bilketa. Eurek erabilitakoak batu eta haiei
aurre egiteko mezuak eta estrategiak aipatzen ditu. Oso interesgarria. Behin
baino gehiagotan aipatu dut nik blog honetan askotan diskurtsoa lantzea falta
zaigula. Ba, tori hemen diskurtsoa lantzeko ariketa paregabea. Bestelako gauza
interesgarriak ere badakartza lanak. Dena den, orokorrean hartuta, lanaren
ekarpenik potoloena, nire ustez, erdaldunak erakartzearen ideia abstraktua
(orain boladan dagoena) praktikara eraman izana, praktikaren eltzea sutan
paratu izana. Horrelako gehiago behar ditugu.
Bi lan horiek Emuneko
lankideek egin dute. Badaude beste bost sakontze egitasmo ere Emunekoek
egindakoak. Ez ditut denak komentatuko oso luze joko bailuke (aspaldion denbora
gutxi eskaintzen diot blogari eta ez dut astirik). Akaso aurrerago denbora
atera eta taxuz komentatzeko aukera izango dut, batek daki.
Lanok hauek dira:
Elexpuru
Egaña, Ima (2007). Produktu/zerbitzua
hobetzeko paktika onak jaso eta zabaltzeko sistema.
Garai
Uribeetxebarria, Jesus Mari (2007). Elkargoetako
euskara planen inplementazioaren barruan, zertan eta nola eragin herriz herri
sakabanatuta dauden eta elkargokide diren enpresa edo negozioetan
Irizar
Mantzizidor, Abel (2007). Proposamen
ekolinguistiko bat. Fagor etxetresna elektrikoak kooperatibaren
nazioartekotzerako
Irizar
Martinez, Olatz (2007). Argumentazioa
zerbitzu enpresetan eta merkataritzan.
Lariz
Irazabal, Amaia (2007). Zuzeneko
langileen eguneroko lanean euskararen erabilera gehitzea, euren eguneroko
lanean eraginez eta euren parte-hartzea bultzatuz.
Soziolinguistikaz 18. zenbakia
2008-02-13 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Soziolinguistikaz berripapera word formatoan jaitsi nahi
baduzu,
sakatu
hemen
Hizkuntza jardunaldia EHUn
(Leioan)
EHUkoEuskara Institutuak Jardunaldi bat antolatu du urtarrilaren 31 eta
otsailaren
1erako: Espezialitateko hizkerak eta terminologia III: Espezialitate
hizkeren
didaktika eta komunikazioa.
Informazio gehiago:
http://www.euskara-errektoreordetza.ehu.es/p076-8936/eu/contenidos/informacion/ehulku_aholkuak/eu_ehulku/adjuntos/D1.pdf
Kontsumitzen al da euskarazko
kultur produkzioa?
Martin Ugalde Kultur Parkeak eta Berria egunkariak Martin Ugalde Foroaren
ekitaldia
antolatu dute. Mahai ingurua urtarrilaren 23an izando da, arratsaldeko
19:00etan,
Andoaingo Martin Ugalde Kultur Parkean.
Izena emateko:
komunika@berria.info
Gasteizen izan ziren Euskararen
Nazioarteko
Eguneko ekitaldi nagusiak
Patxi Baztarrika Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako
sailburuordeak abenduaren
3an egin zen Euskararen Nazioarteko Eguneko ekitaldiak aurkeztu zituen.
Ekitaldi
nagusiak Gasteizko Artium museoan izan ziren. Bestalde, Euskararen
Egunaren
harira Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko erakunde publikoek prestatutako
adierazpen
instituzionalak irakurri zituen Baztarrikak. Esan zuenez, “egunez egun
euskaldunagoa
den gizarte honetan, elkar hartuta gainditu behar ditugu ohitura eta
joera zaharkituek
euskararen eguneroko erabilerari jartzen dizkioten traba eta oztopoak”.
Eusko
Legebiltzarrak duela 25 urte onartu zuen Euskararen Legeari buruz,
euskararen
normalkuntzarako bidean “garrantzia handieneko mugarria” jarri zuela
adierazi
zuen, “herritarron hizkuntz eskubideak onartu eta haien zaintza eta
sustapena
aginte publikoei emanez”. (www.argia.com)
Informazio gehiago:
http://www.argia.com/albistea.php?id=30022
“Hizkuntza gutxituen garapena
eta euskal
esperientzia” Mahai ingurua
Garabide Elkartearen eskutik azaroaren 12tik 30era bitartean HIZKUNTZA
ETA HERRIEN
ARTEKO I.TRUKE PROGRAMA gauzatu zen. Trukaldian Hegoaldeko hizkuntza
minorizatuko
komunitateetako bederatzi bisitarik hartu zuten parte. Euskal Herrian
hiru astez
izan ziren, euskalgintza ezagutzeko asmoz. Hizlariak beren herrietan
hainbat
erakunde eta mugimendu indigenetan ibilbide handiko pertsonak dira. Beren
esperientzia
zabala baliatuz, euren herrietako egoera kultural eta linguistikoa
azalduko
zuten. Begirada indigena batetik, beren hizkuntzen garapen prozesuez hitz
egin
zuten. Euskal esperientziak ere izan zuen presentziarik mahai inguruan.
(www,gara.net)
Informazio gehiago:
http://www.gara.net/paperezkoa/20071129/50730/eu/Hizkuntza-gutxituen-garapena-eta-euskal-esperientziari-buruzko-mahai-ingurua?Hizk=en
Mintzalaguna egitasmoa zabaldu
eta indartzeko hitzarmena
Eusko Jaurlaritzaren Kultura Saileko Hizkuntza Politikarako
Sailburuordetzak
(HPS) eta Topaguneak (Euskara Elkarteen Federazioa) lankidetza-hitzarmena
sinatu
dute, helburua Mintzalaguna (edo Berbalaguna, Solaskide…) izeneko
programa
sendotzea eta zabaltzea delarik. HPSk 72.776 euro jarriko ditu hitzarmen
hau
garatzeko. Mintzalaguna programan 1.800-2.000 lagunek hartzen dute parte
taldeetan:
950 Bizkaian, 600 Gipuzkoan, 200 Nafarroan (Sakanako datuak falta dira
oraindik)
eta 100 Araban (Gasteizkoak falta dira). (www.erabili.com)
Informazio gehiago:
http://www.erabili.com/zer_berri/berriak/1197372380
Bikain: euskararen kalitate
ziurtagiri publikoa, ofiziala eta doakoa
Enpresen munduan eta esparru sozio-ekonomikoan euskararen etengabeko
normalizazioa
ebaluatu eta egiaztatuko duen Bikain Euskararen Kalitate Ziurtagiria
aurkeztu
zuten Bilbon 2007-12-17an. Juan José Ibarretxe lehendakaria ekitaldiaren
buru
zela, euskal enpresen esparruko eta erakunde publiko askotako ordezkariek
parte
hartu zuten bederatzi enpresak lehen ziurtagiriak jaso zituzten
ekitaldian.
(www.erabili.com)
Informazio gehiago: http://www.erabili.com/zer_berri/berriak/1197977766
Eusko Jaurlaritzak eta EEP-ren
lankidetza, “oso positiboa”
Eusko Jaurlaritzak, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzaren (HPS)
bitartez,
eta Ipar Euskal Herriko Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) 2007 urte
hasieran
hizkuntza politika alorrean sinatu lankidetzaren balantzea egin eta,
aurtengo
partaidetzari segida emanez, 2008rako lan-ildoak aurkeztu dituzte.
(www.erabili.com)
Informazio gehiago:
http://www.erabili.com/zer_berri/berriak/1195731326
Kontseilua: 10 urte
euskararen normalizazioaren alde
Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluak 10 urte bete zituen, eta
urteurren
ospakizuna abenduak 19an izan zen Bilboko Euskalduna Jauregian.
(www.sustatu.com)
Informazio gehiago: http://www.sustatu.com/1196878167?utm_source=newsletter&utm_medium=email
Hizkuntza Politikarako
Sailburuordetzak aurten 54 milioi euroko aurrekontua izango du
Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzaren 2008ko
aurrekontua
54.474.005 eurokoa da, iazkoa baino %6,5 handiagoa. Aurrekontu osoaren %
82
euskara sustatzeko proiektuak bultzatzera bideratuko dute. Patxi
Baztarrika
Hizkuntza Politikarako sailburuordeak adierazi duenez, eguneroko bizitzan
euskararen
erabilera indartzea da erronka nagusia, “erabilera baita euskararen
etorkizunaren
giltza”. (www.argia.com)
Informazio gehiago:
http://www.argia.com/albistea.php?id=30327
Ardoa euskaraz dastatzerik
nahi?
Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluak Euskal Herriko hamabi ardandegi
esanguratsuren
euskararen egoera aztertu du, euren ardo botilen etiketak eta webgunea
izan
ditu aztergai hain zuzen ere. (www.sustatu.com)
Informazio gehiago: http://www.sustatu.com/1197457557?utm_source=newsletter&utm_medium=email
Hitzarmena berritu dute
Labayruk, Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Aldundiak
Labayru Ikastegiak hitzarmena berritu du Eusko Jaurlaritza eta Bizkaiko
Foru
Aldundiarekin, eta, ondorioz, 260.619 euroko diru laguntza jasoko du
2008an.
Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak 179.000 euro emango
dizkio
ikastegiari, eta Bizkaiko Aldundiak, 81.619 euro. Labayruk euskara
sustatzeko
eta bizkaiera ikertzeko eta zabaltzeko erabiliko du diru hori.
(www.argia.com)
Informazio gehiago: http://www.argia.com/albistea.php?id=30173
Xabier Azanza izango da Enaiko
zuzendaria
Carlos Perez-Nievas Nafarroako Gobernuko Hezkuntza kontseilariak Xabier
Azanza
hautatu du Euskararen Nafar Institutuko zuzendari kargurako. Azanza
Nafarroako
Ikastolen Elkarteko lehendakaria izan da 2002. urtetik. Bere aurreneko
eginbeharra
Iruñerriko ikerketa soziolinguistikoa egitea izango da, D eredua herri
gehiagotara
zabaldu behar den erabakitzeko. (www.argia.com)
Informazio gehiago: http://www.argia.com/albistea.php?id=30186
Hurrengo zenbakia (65):
Dosierra: -Euskal Herriko kultura eta euskara
Azken zenbakia (64):
Dosierra: -Euskal herriko V. euskararen kale erabilera neurketa,
2006
Ikerketaren nondik norakoa (Olatz Altuna)
aurreikuspenak eta emaitzak (Kike Amonarriz)
Juaristi)
Martinez de Luna)
de Tuesta)
emaitza azterketa (Paula kasares)
Ipar Euskal Herrian (Jean-Baptiste Coyos)
Zabaleta)
sarasola)
dute (Unai Larreategi)
erabatekoa (Nekane
Larrañaga)
Harremanetarako: kluster@soziolinguistika.org
Euskal Herriko Kale
Erabileraren
V. Neurketa
Soziolinguistika Klusterrak Euskal Herriko Kale Erabileraren V.
neurketaren
emaitzak aurkeztu zituen 2007ko azaroaren 30ean. Artikulu honetan
(http://www.erabili.com/zer_berri/muinetik/1197451297),
alde batetik, 2006ko neurketaren aurkezpen laburra aurkituko du
irakurleak,
eta bestetik Euskal Herriko Kale Erabileraren V. Neurketaren emaitza
nagusien
zerrenda. Emaitza guztiak BAT soziolinguistika aldizkariaren 64.
zenbakian
argitaratu dira, aditu anitzen irakurketa eta interpretazioa lagun
dutelarik.
Soziolinguistika Klusterreko webgunean ere emaitza guztiak aurkitzen
dira,
euskararen datu basean
Informazio gehiago:
http://www.soziolinguistika.org/edb/
Soziolinguistika Klusterreko
proiektuetako
Erreferentzien Bilgunea
Izenburu luzea, baina biltzen duena adierazten duena. Soziolinguistika
Klusterrean
aurrera daramatzagun proiektuetan erabiltzen eta sortzen ditugun lanen
erreferentziak
biltzen dituen gunea da Erreferentzien Bilgunea. 300 erreferentziatik
goiti
biltzen ditu eta abenduaren 18tik aurrera erabilgarri egongo da
Soziolinguistika
Klusterraren webgunean.
Informazio gehiago:
http://www.soziolinguistika.org/bilgunea
GEROA BERMATZEKO, ORAINA
EZAGUTU
Euskararen soziolinguistikan I+G+B
Soziolinguistika Klusterraren I. Jardunaldia
Soziolinguistika Klusterrak 2008ko otsailaren 29an,
bere
proiektuen berri emateko jardunaldi bat egingo du. Bere proiektuetako
emaitza
berritzaile eta deigarrienak azaltzearekin batera, soziolinguistikaren
arloan
lanean ari direnentzako interesgarri izango diren hitzaldi eta
tailerrak eskaini
nahi ditu.
Jardunaldia Donostiako EHUko Filosofia eta Hezkuntza Zientzien
Fakultatean
izanen da eta egitarauaren berri laster emango da gure webgunean.
Informazio gehiago:
http://www.soziolinguistika.org
Euskararen bilakaerari buruzko
liburu
bilduma sortu du Jaurlaritzak
Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak Euskaraz
Mintzagai
bildumako lehen bi liburuak aurkeztu zituen: Euskararen geografia
historikoa
eta Ahozko hitzetatik idatzietara. Udako Euskal Unibertsitatearekin eta
Labayru
Ikastegiarekin elkarlanean sortutako bilduma berria euskararen
bilakaerari
buruzko argitalpenek osatuko dute. Liburu horiek bereziki gazteei eta
ikastetxeei
zuzendurik daude eta hainbat gai izango dituzte hizpide: literatura,
bertsolaritza,
kazetaritza, irakaskuntza, soziolinguistika, eta abar.
(www.euskadi.net)
Informazio gehiago: http://www.euskara.euskadi.net/r59-738/eu/contenidos/informacion/eu_mintzagai_bilduma_aurkezpen/eu_aurkezp/bilduma_aurkezpena.html
A PORTRAIT OF THE YOUNG IN THE
NEW
MULTILINGUAL SPAIN
Editorea Carmen Pérez-Vidal (Pompeu Fabra Unibertsitatea), Maria
Juan-Garau
(Illes Balears-eko Unibertsitatea) eta Aurora Bel (Pompeu Fabra
Unibertsitatea)
Liburu honetan bi hizkuntz edo gehiagoen ikaskuntza goiztiarra
aztertzen da
Espainiako testuinguruan. Artikulu eta ikerketa anitz aurkezten dira
liburu
honetan, lehengo zatian EAEko Galiziako eta Kataluniako egoerak
bereziki aztertzen
dira. (www.multilingual-matters.com)
Informazio gehiago: http://www.multilingual-matters.com/multi/display.asp?isb=9781847690227
Lehen aldiz entzun da euskara
EBko
Ministroen Kontseiluan
Europan euskaraz hitz egin izana mintzaldi sinbolikoa baino askoz
gehiago
dela uste du Kultura sailburuak Euskara lehen aldiz entzun da Europako
Batasunean.
Miren Azkarate Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburuak mintzaldia eman
zuen
euskaraz, EB Europako Batasuneko Ministroen Kontseiluan.
(www.berria.info)
Informazio gehiago: http://www.berria.info/testua_ikusi.php?saila=harian&data=2007-11-17&orria=014&kont=006
Euskalbar.eu webgunea sortu
dute
Euskalbar euskara, gaztelania eta ingelesaren arteko itzulpenak egiten
laguntzen
duen Firefoxerako tresna-barra bat da. Gaurtik aurrera webgunea ere
badu:
“Euskalbar.eu”:http://euskalbar.eu/. (www.sustatu.com)
Informazio gehiago: http://www.sustatu.com/1195557348?utm_source=newsletter&utm_medium=email
Euskarazko Produktuen
Katalogoa 2007-08,
elkarlanaren fruitu
Euskarazko Produktuen Katalogoaren X. edizioa aurkeztu zuten Hernanin
(Gipuzkoan)
2007-11-29an egindako prentsaurrekoan. Gabonetako opari festan
euskarazko
produktuek ere euren txokoa izan dezaten ahalegina egin dute aurten ere
Euskal
Herri osoko hainbat udal eta mankomunitatek, elkarlanean.
(www.erabili.com)
Informazio gehiago:
http://www.erabili.com/zer_berri/berriak/1196673280
Euskarazko liburuak eta
hiztegi elektronikoa
itsuentzat
Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak eta ONCEk (Espainiako Itsuen Elkarte
Nazionala)
lankidetza-hitzarmena sinatu dute, euskarazko literatura lanak eta
euskara-gaztelania
hiztegi bat teknikoki egokitzeko, ikusmen urritasuna duten pertsonek
ere irakur
dezaten.(www.erabili.com)
Informazio gehiago:
http://www.erabili.com/zer_berri/berriak/1196411229
Korrika Bretainan
Redadeg (korrika egitea, bretoieraz) izena hartuko du Euskal Herrian bi
urtez
behin egiten den Korrikaren lehengusuak. Lehenengo aldiz egingo dute
2008ko
apirilaren 30ean hasi eta maiatzaren 3a artean. 600 kilometroko
lasterketa
berezia izango da, Naoned-en (Nantes) hasi eta Karaez-en (Carhaix)
bukatu
arte. Redadegen helburua izango da bretoiera ikasketa zein erabilpena
bultzatzea
eta diru-laguntza urriak dituen Diwan elebiko eskola ekonomikoki
laguntzea.
Eskola horientzat 60.000 euro biltzeko itxaropena dute antolatzaileek.
(www.argia.com)
Informazio gehiago:
http://www.argia.com/albistea.php?id=30008
Ibiltzen, i2ltzen
2008-02-12 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Aspaldian aipatu genuen blog honetan Topaguneak antolatutako e2ibilian jardunaldiak. Ba, gaur topatu dut Topagunearen webgune (berritu)an Topaberri izeneko barne buletina. Eta jardunaldi horien gaineko monografikoa da. Hartu beharko dugu irakurtzeko eta komentatzeko beta.
Topaberri 60.
Soziolinguistika Klusterraren I. Jardunaldia (Geroa bermatzeko, oraina ezagutu)
2008-02-08 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Soziolinguistika Klusterrak bere lehen jardunaldia antolatu du otsailaren 29rako.
EGITARAUA:
Potencialidades y límites de la promoción de la lengua en el
sistema educativo: lecciones (¿extrapolables?) a partir del caso catalán (gaztelaniaz)
Hizkuntza jokabideak eta transmisioa Buruntzaldean:nola heltzen diogu gaiari?
(BURUNTZALDEA, koordinatzaile: Malores Etxeberria)
Berrikuntza lan munduko erabilera planetan
(ERALAN ikerketa-proiektua, koordinatzaile: Oihana Lujanbio)
Iñaki Eizmendi, Birziklatzearen dinamika
Nola hobetu?
Polinizazioaren dinamika
Txillardegi, Iñaki Martinez de Luna, Kike Amonarriz. Moderatzaile: Xabier Isasi
Izena emateko fitxa ere badute.
EGUNERAKETA: hemen jardunaldiko materialak.
Euskarazko internetek zer behar duen?
2008-02-08 // Sailkatu gabea // 2 iruzkin
Aurrekoan agindu bezala, Denis Elortzak bere sakontze lanean euskarazko interneterako hainbat proposamen bota ditu. Niri oso interesgarriak iruditu zaizkit (eta ez bakarrik ikuspuntu soziolinguistikotik) eta horregatik “lapurtu” ditut.
Testu osoa: Denis
Elortza: “Euskara ingurune globalizatuan. Globalizazioak euskararen
biziraupenerako ematen dituen aukerak”
4.1.1 Administrazio publikoentzako
proposamenak
Handitu Interneten erabilera orokorra:
merkatu banda zabalerako sarrera, hedatu wifigune
publikoak, hedatu banda zabala herri txikietara (euskararen
arnasguneetara)…
Handitu euskaldunen teknologia berrietako
alfabetizazio maila eta eskaini euskaraz
Internet
mundurako lehen pausoa (euskarazko programa, aplikazio eta webguneak erabiliz).
Sortu adituez osatutako Euskararen
Batzorde Teknologikoa, Interneten, informazio eta komunikazio
teknologietan eta hizkuntza teknologietan hartu beharreko neurriak zein diren
erabakiko dituena.
Eman diru-laguntzak Interneten euskarazko
edukiak sortzen dituztenei, izan
Wikipedia osatzen ari direnei edo izan gutxieneko interes publikoko bestelako
edukiak sortzen dituzten elkarte, enpresa zein norbanakoei.
Malguagotu diru-laguntzen sistemak.
Internet egunetik egunera asko aldatzen da eta diru-laguntzen programek
ezaugarri hori kontuan hartu behar dute.
Lagundu diruz webguneen ostatatzea.
Eskaini doako domeinuak. Ezabatu euskarazko edukiak sortzeko Internet erabiltzaileek izan ditzaketen muga
ekonomiko eta tekniko guztiak.
Bermatu erakunde publikoen webguneetako
eduki guztien euskarazko bertsio eguneratua eta euskararekiko diskriminazio
positiboa aplikatu. Sustatu erakunde pribatuen artean ere webguneek hizkuntza
eskubideak bermatzeko beharra.
Sustatu indar handiagoz Internet bidezko
euskarazko webgune elebakarrak.
Egin inbertsio handiagoak hizkuntza
teknologietan: itzulpen automatikorako, ahotsaren tratamendurako, karaktereen
ezagutza optikorako (OCR), karaktereen ezagutza inteligenterako (ICR) eta
euskararen ezaugarri berezien tratamendurako.
Handitu euskarazko telebisten
interaktibitatea Internetek ematen dituen aukerak probestuz.
Handitu hezkuntza sisteman Internetek
duen pisua eta hartu euskara erabilera hizkuntzatzat. Hartu neurriak
ikasle/ordenagailu ratioa 1 izan dadin.
Behartu diru-laguntza publikoak jasotzen
dituzten paperezko egunkari eta aldizkariak bertsio digital interaktiboak
edukitzera.
4.1.2 Euskalgintzako gobernuz kanpoko
erakundeentzako proposamenak
Sortu Internet bidezko sareak, trinkotu
hizkuntza komunitatea sarearen bidez. Kafe antzokietan dirutza inbertitu baino,
Interneteko bilguneak (Goiena.net, Doberaren blog komunitatea…) sortu edo
konbinazioa (Espaloia).
Sustatu mota guztietako Interneteko
edukien sorkuntza (bloga, tresna interesgarria). Sustatu jendartean euskarazko Wikipedia osatzeko
lanetan parte hartzea.
Tokiko euskalgintza erakundeak: sustatu
herriko beste eragileen artean (merkataritza, enpresak, herri mugimenduko elkarteak…) Interneten
erabilera; adibidez, komertzioentzako ere euskarazko blog plataformak
eskainiz.
Tokiko euskalgintzako erakundeak: egin
Internet bidezko tokiko komunikaziorako jauzi sendoa, 90. hamarkadan tokiko
aldizkarietara egindakoaren parekoa (hainbat eredu: Goiena.net, Uztarria.com,
Dobera, Eibar…).
Egin
Firefox nabigatzailearen euskarazko bertsioaren erabilera gizarteratzeko
kanpaina erraldoia.
4.1.3 Informatikari eta internauta euskaltzaleentzako
proposamenak
Gizarteratu Interneteko euskarazko mundua
komunikabide tradizionalen bidez, bai euskarazkoen eta bai erdarazkoen bidez.
Sustatu denetariko euskarazko edukiaren
sorkuntza eta sortu euskarazko edukira iristeko tresnak, edukia sortzekoak,
edukia trinkotzekoak.
Egin komunitatea bistaratzeko jarduerak
eta tresnak; Informatikari Euskaldunen Bilkurak,
EH 2.0, Euskaltube, blogari.net, blogak.com, sustatu.com…
Saiatu tresnak sortzerakoan esfortzuak
optimizatzen eta ez lana bikoizten (blogari.net vs. blogak.com vs. mundua.com)
eta beroaldien gainetik lehentasunak jartzen (orain nano-formatuak datoz, orain
Txioka dago …). Gutxi zarete eta lan handia dago.
Tresnak sortzerakoan, lehentasunak
jartzerakoan, eskaini arreta berezia “Messenger generazioari” (gazteen %88 da
Interneten erabiltzaile).
Sortu eta bultzatu Interneten murgiltzeko
lehenengo pausoak ematen lagunduko duten euskarazko tresna eta ekimen gehiago
(Tailerrak 2.0).
4.1.4 Internet erabiltzaile euskaldunontzako proposamenak
Ez izan soilik ikusle, kontatu zure
bizitza, konpartitu afizio eta bizioak, apunteak… finean, islatu euskaldunon
bizimodua, kultura, hizkuntza… Interneten.
Bilatu euskaraz, erabili euskarazko
orrietarako link-ak, erabili euskarazko bilguneak [nodoak] (Zabaldu.com,
bildu.com, sustatu.com, aurki.com, txioka.net…)
Sortu harreman sareak (Facebook,
MySpace…)
Erabili software librea, euskararekiko
abegikorragoa da. Erabili Firefox: euskaraz dago, Euskalbar dauka, …
Ez erabili Copyright-ik, ez edukien
banaketa libre edo biderkatzailea eragozten duen lizentziarik.
Edukiak Interneteratzerakoan eman lehentasuna eduki eta modu
berritzaileei.
2007ko sakontze egitasmoak (II)
2008-02-07 // Sailkatu gabea // 2 iruzkin
Alaia
Saenz: “Euskal Herria globalizazioan. Nolako mundua, halako herria”.
Globalizazioari buruzko tesia da honako hau. Alaia Saenz-ek globalizazioari
buruzko bere ikuspegia ematen du, baita globalizazioari aurre egiten diotenena
ere. Azken aldean, identitatea aipatzen du, eta horren barruan hizkuntza. Oso
filosofikoa iruditu zait, oso intangiblea (hau da hau berba). Gainera, ez zait
iruditzen Hiznet-eko gaiekin harreman handirik duenik (zerbait bai, baina asko
ez). Saiakera bat da, globalizazioa, identitatea eta hizkuntza lotu nahi duena.
Nik uste dut praktikak eta egunerokoak gainditu egiten dutela berak
proposatutakoa, baina tira, nire iritzia baino ez da.
Imanol
Haro: “Globalizazioa eta hizkuntza gutxituak. Aukerak eta mehatxuak”.
Aurrekoaren ildotik doa sakontze lan hau ere. Lan mardula egin du Imanol Harok,
benetan mardula. Ez dut osorik irakurri, gehien interesatzen zaizkidan gaiak
baizik. Globalizazioak hizkuntzen gainean plazaratutako mitoak aipatzen ditu,
baita horiek egurtu ere. Ariketa polita da hizkuntza menperatzaileen aldeko
argudioak etengabe jaurtitzen digutenei erantzuteko. Ingelesaren nagusitasunaz
ere egiten du berba, baita horrek hizkuntza gutxituei ekar diezaiekeen kalteez
ere. Oso interesgarria da hiru zirkuluen teoria (aditua nuen, baina berak oso
era zehatzean eta argian laburbildu du). Beste hainbat gauza aipatzen ditu
(identitatea, komunikabideak, teknologia berriak, multinazionalak, euskarazko
kontsumoa, …), baina ni bere ondorioarekin geratzen naiz: gure hizkuntza
komunitatearen helburua bistaratzea izan behar du, agertzea, izatea. Eta irrati
esatariaren adibidea mundiala.
Denis
Elortza: “Euskara ingurune globalizatuan. Globalizazioak euskararen
biziraupenerako ematen dituen aukerak”. Saio oso-oso interesgarria egin du
Denisek. Globalizazioari euskararen komunitatearen begietatik so egin eta
horren araberako diskurtsoa eraiki. Oso interesgarria da euskarak interneten
duen presentziaz egin duen azterketa. Izan ere, blogen kopurua biztanleko
aipatzen du (eta ez gabiltza horren fin) eta abar. Merezi du interneten
inguruko bere hausnarketa, hizkuntza komunitatea trinkotzeaz aipatzen dituenak.
Proposamen oso interesgarriak egiten ditu, internet-i dagokionez. Ekarriko
ditut blogera aurrerantzean. Enpresa multinazionala eta euskararen gaia ere aztertzen
du. Hainbat enpresako kideri elkarrizketa egin eta egoera deskribatu egin du.
Egoera deskribatzeaz gain, egoera horiek gainditzeko proposamenak ere egin
ditu, oso interesgarriak hauek ere. Ezinbestekoa den lana, bai horixe.
Janire
Lopez: “Helduen euskalduntze-alfabetatzean eragiten duten prozesu
psikosozialak. Ikaslearen autoirudia eta motibazioa”. Hau nire blogaren
gaia baino, Karrajuako lagunen gaia izango
litzateke, baina egin dezagun intrusismo apur bat. Basauri eta Arrigorriagako
hainbat ikasleri egindako inkestetan oinarritutako ikerketa da. Oso ikerketa
psikologikoa (barkatu, baina sarritan horrelakoekin galdu egiten naiz!), eta
sakona. Pena lagina txikia izatea, ondorioak estrapolatu ahal izateko. Euskara
irakasleentzat ikasgai politak eman ditzake, ondo behatuz gero.
Zer kristo egin behar dugu? (2)
2008-01-31 // Sailkatu gabea // 3 iruzkin
Gaur goizean Euskadi Irratian Manu Etxezortuk Joxerra Garzia elkarrizketatu du. Gaia izan da zer kristo egin behar dugu?.
Entzugaia igotzen ez dakidanez (desastre bat naiz), loturarekin konformatu behar.
Zer kristo egin behar dugu? (mp3)
Linguanet 2008
2008-01-30 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Linguanet-ekoek hauxe bidali digute blogean ateratzeko, eta guk baietz, jakina.
Asmoz Fundazioak, bosgarren urtez jarraian, Linguanet antolatu du, lan
munduko euskara planen inguruko ikastaroa alegia. Euskararen erabilera
bultzatzeko egitasmoak ugalduz doaz azken urteotan eta euskara
erabiltzen diren esparruak zabalduz joan daitezen gero eta gehiago dira
euskara planetan murgildu diren enpresak. Planen kopurua haunditzeak
ekarri du, besteak beste, erabiltzen den metodologia sendotzen,
hornitzen eta erabiltzaile berriengana zabaltzen joatea.
Horren
adiera da Asmoz Fundazioak eta Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza
Politikarako Sailburuordetzak, Emun, Elhuyar eta Artez elkarteekin
elkarlanean, internet bidez antolatzen duen Linguanet ikastaroa. 50
ordutako ikastaro honek, internet bidez, euskara planen inguruko
oinarrizko ezagutza teorikoa eskaintzea du helburu. Eguneroko praktiken
esperientziak ezagutzeko aukera aurrez aurreko hiru tailer praktikoen
bitartez izaten da. Hortaz, ikastaroak pedagogikoki formazio malgua,
arina eta trinkoa eskaintzen du.
Euskararen erabilera sustatzeko
lanean dihardutenei zuzenduriko formazioa izanik, hartzailea eremu
askotarikoa izan daiteke: erakunde eta enpresetako teknikari eta
koordinatzaileak, lan munduan aritzeko asmoa duten ikerlari eta
ikasleak, euskararen presentzia areagotzeko lanean diharduten erakunde
publikoetako langileak, hizkuntza normalkuntzako arduradunak,…
Ikastaroaren
arrakastaren partaide dira ere laguntzaile eta irakasle moduan
dabiltzan herri administrazio eta esparru sozioekonomikoetan diharduten
hizkuntza plangintzako profesionalak.
Otsailaren 25ean hasi eta maiatza bitarte iraungo duen ikastaro honen informazio orokorra eta izen-emate orria Asmoz Fundazioko http://linguanet.asmoz.org webgunean topa daitezke.
2007ko sakontze egitasmoak (I)
2008-01-30 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
2007an hainbat izan dira hiznet-en aurkeztu diren sakontze egitasmoak. Horregatik, post bakarrean denak komentatu beharrean, hainbat postatan komentatuko ditut, behintzat interesgarrienak iruditu zaizkidanak. Astean behin, saiatuko naiz sakontze egitasmoen gaineko artikulua hona ekartzen. Bueno, gaurkoz lehen uzta.
Nagore Ferreira: “Emakumea eta transmisioa, Euskal Herrian. Hizkuntza eta baloreak”. Ikerketa honek aztertzen du orokorrean emakumeak zein paper bete duen euskararen transmisioan. Ikuspuntu antropologiko batetik aztertzen du transmisioa. Interesgarriak eta beharrezkoak dira mota hauetako ikerketak, behar-beharrezkoak. Lan honek dakarren berrikuntzarik nabarmenena da hiru andreekin egindako sakoneko elkarrizketak egin izana. Estimatzekoak dira elkarrizketa hauek. Bestela, nahiko lan orokorra da eta bilketa lan polita egiten du, batez ere arlo teorikoan. Beste ikerketa zehatzago batzuk abiatzeko oinarria ipintzen du.
Eunate Irazabal: “Emakumea eta euskal irakaskuntza”. Nolabait esatearren, aurreko lanaren osagarria izan daiteke honako hau. Aurrekoak aintzat hartzen zuen emakumeak izan duen eragina transmisio naturalean eta honako honek, berriz, emakumeen eragin hori transmisio kulturalean. Historikoki emakumeak euskarazko irakaskuntzan izan duen eragina zehatz-mehatz azaltzen du egileak. Datuak ematen ditu eta lan zehatza egiten du. Gaur egungo egoerari dagokionez, datuak ematen ditu, oso interesgarriak eta zentzu batean denon intuizioekin bat egiten dutenak: emakumeak gehiengo dira hezkuntzan (unibertsitatea, lanbide heziketa eta kirol hezkuntzan izan ezik), baita helduen euskalduntze-alfabetatzean ere. Horien gaineko irakurketa ere egiten du Eunate Irazabalek, baina agian horretan apur bat hankamotz geratzen da. Gehiago sakontzeko moduak okurritzen zaizkit: kopuruak ezberdinak al dira euskarazko eta erdarazko irakaskuntzan? Eta Euskal Herrian eta beste herri batzuen artean? Eta, hala balitz, zeren arabera azaldu ahal dira ezberdintasunak edo berdintasunak? Dena den, aurrekoa bezala, hizkuntza genero ikuspegitik aztertzeko saiakera polita da honako hau ere.
Kattalin Arizmendiarrieta: “Euskalkiak eta gazteak”. Titulua orokorra bada ere, ez pentsa teoria orokorrik topatuko duzunik lan honetan. Euskalkiak eta gazteak baino, Ondarroako gazteak eta euskalkiak izan beharko litzateke izenburu aproposagoa. Ikerketa soziolinguistiko hutsa da honako hau. Hiznet-eko ikerketetan oso gutxi izango dira ikerketa soziolinguistiko hutsak direnak eta hauxe da honako hau. Ondarroan jartzen du fokua egileak, Ondarroako gazteengan hain zuzen ere. Interesgarria da ikustea euskara “natural” bizi duten gazteen ohiturak, esamoldeak eta arazoak. Euskararen arnasbideak jagoteko pistarik eta trikimailurik topatzeko bide egokia izan daitezke mota hauetako ikerketak. Dena den, niri soziolinguistika hutsa ez zait horrenbeste arduratzen, soziologia eta diziplinartekoak nahiago.
Mikel Leunda: “Soraluzeko gaztetxoak eta euskara”. Oso ikerketa osatua ekarri du Mikel Leundak. Lasarte-Orian egiten diren antzerakoa da ikerketa. Oso tresna erabilgarria da hizkuntza baten indarra eta estatusa neurtzeko, gaztetxoen artean. Ikerketak ematen dituen emaitzen artean, behin eta berriz nabarmentzen den ama-hizkuntzaren aldagaia. Ama-hizkuntzak hein handi batean baldintzatzen du euskararen gaitasun erlatiboa, eta gaitasun erlatiboak hein handi batean erabilera. Transmisioa berriro ere hizkuntzaren osasunaren neurri eta hizkuntzaren erabileraren neurri. Nago garrantzi gutxiegi ez ote diogun eskaintzen.
Edurne Fernandez de Antona: “Zergatik hiltzen dira hizkuntzak?”. Sakontze lan honek hainbat gauza laburbiltzen du eta horretan datza bere ekarpena, nire ustez. Alde batetik, hizkuntza aniztasunaren aldeko aldarria egiten du. Horrez gain, hizkuntza aniztasun horren gaineko datuak ematen ditu: non eta zenbat diren berba egiten diren hizkuntzak, … Beste alde batetik, hizkuntzak zergatik hiltzen diren azaltzen du labur-labur: UNESCOk hartzen dituen irizpideak, bizitasun etnolinguistikoaren teoria, Fishmanen teoriak, … Eta, azkenik, hizkuntza bat biziberritu daitekeen galderari erantzun positiboa ematen dio. Lan laburtzailea beraz. Eskertzen dira sintesiak ere, nahiz eta berrikuntza gutxi ekarri.