Marx ala hil Parisen

Atalak: Komuna

Hil baino lehentxeago, Walter Benjamin filosofoak «historia» kontzeptuari buruzko tesien eskuizkribua bukatu zuen. Hamabigarren tesian klase desjabetu eta zapalduaren subjektuaz aritu zen hurrengo berbetan: «Ezagutza historikoaren subjektua klase borrokalari eta zapaldua bera da. Marxen arabera, esklabo bihurtutako klasea da, mendekatzailea, ordura arte zapaldutako belaunaldien izenean askatasunaren bideari amaieraraino ekingo diona. Kontzientzia hori, espartakisten ligan labur-labur beste behin ere nagusitu zena, eskandalagarria izan da betidanik sozialdemokratentzat». Laurogei urte beranduago, Emmanuel Macron presidentearen aurkako greba orokor jendetsuan, «Marche ou crève» ikurritza aldatuz, «Marx ou crève» [«Marx ala hil»] konsigna aldarrikatzeko abagunea sortu zen, Parisko pankarta bat zela bide, 2019ko abenduaren 5ean Christian Hartmann argazkilariaren irudi batean ikus daitekeen bezala. Klase borrokalari eta zapalduak bere subjektuaren aurpegia erakutsi zuen berriro, Marx gogoan. Historian leku propio eta zuzena eskatzen zuen. «Mai 68 on s’en fout, on veut 1871» pintatu zuten Banque Populaire Rives de Parisen idazkun baten azpian. «Bost axola 68ko Maiatza, 1871 nahi dugu». Eskertzekoa da Komunaren haizea egun sozialdemokrata eta liberal hauetan. Historia zulatzen jarraitzen du sator zaharrak.