Zer da Kafka euskaraz?

Atalak: David Fernàndez i Ramos, Euskakania, Euskara, Franz Kafka, Robert Musil

Fikzioa baino fikziozkoagoa izaten da gure errealitatea askotan. Robert Musilek deskribaturiko Kakania aurkitzen dugu, edonon eta edonoiz, Franz Kafkaren espetxe koloniaren barruti honetan. Zorionez David Fernàndez i Ramos bezalako idazleak ditugu gertatzen zaizkigun jazoeren arrastoa ulertzeko. Cròniques del 6 liburuan kontatu zigun nola ikusten gaituzten Borboien erresuman. Hango ikuskera ofizialetik Obaba –orain Euskal Hiria edo Guggenheimburgo deitua– Euskakania baino ez zen, non Kafka paseatzen zen euskaldunen artean deus konprenitu gabe. Politikak, literaturak eta euskarak bat eginik, “Quosque tandem Kafka?” pasartea dugu, egile ekintzaile katalanak izkiriatua:

“En aquest judici contra la dissidència basca, la premsa hispànica també es llueix amb la seva prepotència. El dia que declaren els processats de la Fundació Joxemi Zumalabe –acusats del delicte criminal de promoure la desobediència civil– lliuren un exemplar d’El Procés de Franz Kafka al tribunal. Tots els processats duen una samarreta on es llegeix «Quosque tandem Kafka?». I la periodista d’El Mundo li pregunta a la portaveu: «Escolta,… què significa Kafka en euskara?».”

“Euskal disidentziaren aurkako epaiketa honetan, prentsa hispaniarrak ederra ere egin zuen bere nagusikeriarekin. Joxemi Zumalabe Fundazioko prozesatuek deklaratu zuten egunean –desobedientzia zibila delitu kriminala sustatzeagatik auzipetuta– Franz Kafkaren Prozesua-ren ale bat auzitegiari eraman zioten. Prozesatu guztiek elastiko bana jantzi zuten, non «Quosque tandem Kafka?» irakurtzen zen. Eta El Mundo-ko kazetariak galdetu zion bozeramaileari: «Barka ezazu,… zer esan nahi du Kafkak euskaraz?».”