Hasiera »
Onintza Iruretaren bloga - Jalgi hadi plazara
Onintza Irureta
Euskara kontuak ditut hizpide Argia aldizkarian, eta blog honetan ere, euskara etengabe plazara atera dadin saiatuko naiz. Betaurreko matxistak eranzten ere saiatuko naiz eta emakumea txokotik plazara ekartzeko ahalegina egingo dut.
Azken bidalketak
- “Amak esan zuenean bakarrik zegoela, ulertu nuen berriz ikasi behar nuela bengalera”
- Pandemiak batuko ote ditu pentsionistak, zahar egoitzetako senideak, sindikatuak, emakume migratzaileak…?
- Iñaki Lasagabaster: “Nork agindu dezake zahar etxeko egoiliarra logelan itxita uztea?”
- Ana García Mendoza: “Adinekoa menpekoa denean, guk erabakitzen dugu dena bere ordez”
- Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz”
Iruzkin berriak
- Ekhi Mandiola(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Kontxi Azkoaga(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Madalen Ibañez(e)k Amaia Álvarez: “Medikuari egunero esaten nion uzteko ama bisitatzen, bazihoala, eta berak ezetz” bidalketan
- Kontxita Beitia oyarbide(e)k Madalen Ibañez (Gipuzkoako Senideak): “Birusak jo ez dituen egoiliarrak ‘hil’ egin dira bi hilabetez gelan bakartuta egonda” bidalketan
- Nathalie(e)k Guillermo Perea: “Murgak eta Artolazabalek esan behar dute zergatik abandonatu dituzten adinekoak egoitzetan” bidalketan
Artxiboak
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko urtarrila
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko iraila
- 2019(e)ko maiatza
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko abuztua
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko ekaina
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko abuztua
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko ekaina
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko iraila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko maiatza
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko abendua
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko urria
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko uztaila
- 2011(e)ko maiatza
- 2011(e)ko apirila
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko otsaila
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko abuztua
- 2009(e)ko uztaila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko apirila
- 2009(e)ko martxoa
- 2009(e)ko otsaila
- 2009(e)ko urtarrila
- 2008(e)ko abendua
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko iraila
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko maiatza
- 2008(e)ko apirila
- 2008(e)ko martxoa
- 2008(e)ko otsaila
- 2007(e)ko urria
- 2007(e)ko iraila
Supermerkatuko langileak, heroi ahaztuak
2020-04-14 // Gizartea, Osasuna // Iruzkinik ez
Argazkia: Dani Blanco.
Heroien, antiheroien eta bilauen bilaka gabiltzan ipuin beldurgarri honetan heroien zerrendan lehen postuan osasun langileak daude. Balkoiko txaloak haientzat dira. Beste sektore batzuek ez dute halako sonarik, eta beraiek ere onartzen dute osasun langileak direla gehien babestu beharrekoak. Isilean, eta arrisku handia hartuz, orduak eta orduak egiten dituzte egunero jendaurrean supermerkatuetako langileek, batzuk birusagandik hobeto babestuta beste batzuk baino. Ofelia Pérez Dia-ko okina eta Cruz Solano Carrefourreko harakinarekin egon gara, biak LAB sindikatuko ordezkariak dira. (gehiago…)
“Zaharrak ahulenak direla diote eta egoitzetan ez dago inolako kontrolik”
2020-04-03 // Gizartea, Osasuna // Iruzkinik ez
Bilboko El Arenal egoitzako langileak itxialdiaren lehen astean. Argazkia: Marisol Ramirez / Foku.
Osasun larrialdiaren ondorioz, zahar egoitzetan bisitak bertan behera gelditu dira, senideek ezin dituzte egoiliarrak ikusi, ezin dira egoitzan sartu. Une gogorrak bizi dituzte egoiliarrek eta senideek. Egoera are okerragoa da senideak kexu badira, egoitzak kudeatzen dituzten enpresetatik informazio gutxi jasotzen ari direlako; senideekin harremana izateko modu digitalak nekez baliatzen ari direlako; eta ardura nagusia izan beharko lukeenak, Foru Aldundiak, egoitzen kontrolik eta jarraipenik egiten ez duelako. Amaiak Bizkaiko Babestu egoitzetako senideen elkartearen izenenean bizi duten egoera kontatu digu, baita bere amarekiko bizitzen ari dena ere. Nahiago izan du egiazko izena ez ematea, ondorioak izan ditzakeelako.
Elkarrizketa apirilaren 1ean egin genuen eta apirilaren 2ko ilunabarrean “El Correo” egunkariak jasotakoaren arabera, egun horretan, Bizkaiko Foru Aldundiak lehen aldiz datuak publiko egin zituen. (gehiago…)
Esther, etxeko langilea: “Ezin dut lanera joan, artritis erreumatoidea daukat eta arrisku taldean nago” (III)
2020-03-30 // Ekonomia, Gizartea, Osasuna // Iruzkinik ez
Errenterian duela lau urte Etxeko Langileen Egunean egindako protesta. Argazkia: Oarsoaldeko Hitza.
Marian, Lucero eta Esther etxeko langileak (izenak asmatutakoak dira) ohituta daude lana beltz eta baldintza kaskarretan egitera. Koronabirusaren hedapenak ordea, torlojuak estutu ditu. SOS Arrazakeriaren bidez jarri gara beraiekin harremanetan eta bakoitzak bere egoera kontatu digu. (gehiago…)
Gaur balkoiko txalo zaparrada etxeko langileentzat eskatuko dute (I)
2020-03-30 // Ekonomia, Gizartea, Osasuna // Iruzkinik ez
Argazkia: Ecuador Etxea.
Etxeko Langileen Nazioarteko Eguna da martxoaren 30a. Sektorean lan baldintza duinen alde borrokatzen duten elkarteek ekintzak prestatuak zituzten gaurko. Covid-19k jarduerak bertan behera utzi ditu, eta are okerragoa, etxeko langileen lan eta bizi baldintzak egun batetik bestera lehenaz gain hondatu ditu. Gipuzkoako SOS Arrazakeriaren Etxeko Langileen Taldeak gaurko txalo zaparrada beraien alde izatea eskatu du. (gehiago…)
“Hilabete ez, langile batzuek urtebete, bi, edo hiru urte, pasatzen dituzte konfinatuta” (II)
2020-03-30 // Ekonomia, Gizartea, Osasuna // Iruzkinik ez
Etxeko langileez egindako erakusketan Donostiako San Telmo Museoan. Marling Castillo ezkerretik hasita lehenengoa da. Argazkia: Marling Castillok utzia da.
Marling Castillo etxeko langilea da eta gaur egun Gipuzkoako SOS Arrazakeriaren Etxeko Langileen Taldearen ordezkaria da. Gipuzkoako Oarsoaldea bailarako emakume migratzaileekin aritzen da lanean. Haien atea ere jo du koronabirusak. Langile batzuk kaleratu dituzte; beste batzuk 24 orduz lanean aritzera behartu dituzte; eta badira beraien kabuz erabaki dutenak etxetik ez ateratzea, nahiz eta gaueko langileak ez izan, sartu-irtenean hasiz gero zaindua kutsatzeko beldurra baitute. Banaka-banaka ari dira langileei deitzen, zer moduz dauden jakiteko. Datu basean 300 izeneko zerrenda dauka Castillok. (gehiago…)
Egoitzetako langileen testigantzak: “Administraria eskulanak egiten ari da babeserako tresnak izan ditzagun”
2020-03-24 // Gizartea, Osasuna // Iruzkinik ez
Gipuzkoako egoitzetako langileak greban ziren martxoaren 11 arte. 242 greba egun zeramatzaten langileentzat eta egoiliarrentzat baldintza hobeak eskatzen. Greba atzeratu behar izan dute, koronabirusak ezustean harrapatu dituelako. Egunerokoan lana duintasunez egin eta egoiliarrak egoki zaintzeko zailtasunak bazituzten, orain egoera are okerragoa da. ELA sindikatuko ordezkarien bidez hainbat langileren testigantzak bildu ditugu eta hemen jaso kontatu dizkiguten moduan. Martxoaren 17 eta 20koak badira ere, egoitzetan egoera ez dela aldatu ziurtatu digute. (gehiago…)
Maia hiztunak AEBetan asiloa lortzeko interprete bila
2020-01-15 // Hizkuntzak, Nazioartea // Iruzkinik ez
Argazkian Erdialdeko eta Hego Amerikako hizkuntza gutxiagotuen interpreteak Kaliforniako biltzar batean. Argazkia: Jon Endow.
The New Yorkerrek egin du erreportaje luzea. Artikulua Oswaldo Vidal Martínekin hasi du Rachel Nolan kazetariak. Interpretea da eta Guatemalatik AEBetara joan diren mam komunitateko kideei interprete lanak egiten dizkie. Asiloa lortzeko ezinbestekoa da argudioak sinesgarriak izatea, eta sarri, epaileak eta migratzaileak ez dute elkar ulertzen. Mam komunitateko kide gehienek ez dute ez ingelesa ez espainiera egiten. Ohikoa da maia etniakoak diren mam hiztunak espainiera hiztuntzat hartzea epaitegietan. Oswaldo Vidal ezagutzeko zoria izan duten migratzaileek aukera gehixeago izango dute asiloa lortzeko. (gehiago…)
Adinekoak elkartu dira zaintzaileen esklabotza egoerei irtenbideak aurkitzeko
2019-10-21 // Ekonomia, Gizartea, Osasuna // Iruzkinik ez
Plataformako kideak eta Malen Etxeako ordezkariak. Argazkia: Danbolin
Azpeitiko, Zumaiako eta Zestoako adineko talde batek Irauli zaintza plataforma sortu du. Zaintzaren zati handi bat emakume migratzaileen bizkar uztea kritikatu dute. Urola Kostako herritarrak kontzientziatu eta udalek neurriak hartzea dute helburu. Barneko etxeko langileak biltzen dituen Zumaiako Malen Etxea elkartearekin harreman estuan arituko dira lanean. (gehiago…)
Kazetari feministen sareak, elkar adoretzeko (II)
2019-10-16 // Gizartea, Hedabideak // Iruzkinik ez
Ezkerretik eskuinera Lola Fernández, Ana Gaitero, Maite Asensio eta Andrea Momoitio moderatzailea.
Lan egiten duen erredakzioan kazetaritza feminista gauzatzea zaila edo ia ezinezkoa izan daiteke kazetariarentzat. Edo agian, zortea izan du eta borroka horretan sinesten duen erredakzioan ari da lanean. Bietariko egoeratan dauden kazetari dezentek bilatu du kazetari feministak elkartzeko fororen bat. Kazetaritza feministari buruzko I. kongresuaren bigarren mahai-inguruan kazetari feministen hiru sare aurkeztu dituzte: Gaztela eta Leongoa, nazioartekoa, eta Euskal Herriko Eragingune Feminista. (gehiago…)
Hedabide feministak agerkari konbentzionalen zulo handia betetzen (I)
2019-10-15 // Gizartea // Iruzkinik ez
Ezkerretik eskuinera Maylin Vergara, Mertxe Arratibel eta Arantzazu Zugasti. Moderazio lanetan Itziar Abad. Argazkia: Dune Solanot.
“Frida”, “Andra”, “Emakunde”… kazetaritza feministan aitzindari izan diren hedabideetako koordinatzaileek garai bateko bizipenak kontatu dituzte mahai-inguruan. Ohiko hedabideetan modurik ez eta hedabide feministak sortu zituzten ikuspegi feminista landu ahal izateko. (gehiago…)