Hegemonikoa
Askotan aipatu dugu blog honetan euskarak gune hegemonikoak behar dituela, bai lurralde aldetik, baita funtzioen aldetik ere.
Sorguneak egindako ikerketa bat
irakurri dut orain dela gutxi. Bertsolaritza eta antzerkigintza
alderatzen dira bertan. Eta, beste gauza batzuen artean, bi diziplinen arteko alderik
nabarmenena hizkuntzaren tratamendua da. Izan ere, antzerkian bultzatu
egin da eredu elebiduna eta horrek gaztelaniaren menpe utzi du euskarazko antzerkia hein handi batean: ez da zirkuiturik sortu,
publikoak originala gurago du itzulpena baino, euskarazko obrak sortzea
taldeen borondatearen menpe dago, …
Argazkia: Arrano.
Horrek,
ostera ere, eramaten gaitu hegemoniara, euskara erdigunean jartzera.
Beste bi adibide bururatzen zaizkit: komunikabide elebidunen kasua (Aitor Zuberogoitiak aztertua) eta Durangoko azokaren inguruan azken aldian sortu diren eztabaida eta ekimenak.
Beraz,
argi dago euskara erdigunean egon behar dela. Egon ezean, asimetria
soziala hain handia izanik, euskara periferiko eta bazterreko
geratzen da.
Horrek gogora ekarri dit Harry Potter-en lehen filma ETBk estreinatu zuenekoa. ETB2an emaitza onak eta ETB1en negar egiteko modukoak. Zuk diozun asimetria sozial horregatik izango zen noski ….
Ba bai, hala da Mike. Kontuan hartu behar dira bi gauza: elebidunik gehienak familia mistoetan bizi dira (hau da, familian kideren bat gutxienez ez daki euskaraz) eta elebidun gehienek ohitura dute (eskaintza nahikorik ez dagoelako besteak beste) horrelako produktuak gaztelaniaz kontsumitzeko.
Hori da asimentria soziala hain zuzen ere. Baldintza horietan ETB1 eta ETB2ren artean ezin da egon berdintasunik. ETB1ek eduki beharko luke lehentasuna. Eta gainera, konpetentzia legeen arabera, ez du zentzu handirik ordutegi berean guraso bereko kate bik halako konpetentzia elkarri egitea. Baina hori beste kontu bat da …