Groenlandiatik irakaspenak (2)
Groenlandiatik irakaspen batzuk ekarri nituen pasa den astean blogera. Oraingo honetan sorta horren bigarren alea dator. 2003an utzi nuen pasa den astean kontakizuna. 2009an autonomia estatutu berria negoziatu zuten inuitek eta daniarrek. Bigarren estatutu horretan, autodeterminazio eskubidea aitortzeaz gain, eskumen guztiak (justizia eta armada izan ezik) inuiten esku geratu ziren. Eta, hizkuntzari dagokionez, groenlandiera hizkuntza ofizial bakarra izendatu zuten. Gaur da eguna irakaskuntzan...
Read MoreGroenlandiatik irakaspenak (1)
Orain dela gutxi, Eider Palmouk eta biok berbaldia egin dugu Hitz adina mintzo zikloan (gainera, azken hitzaldia egiteko ohorearekin!). Groenlandiak azken urteotan egin duen bidean badira irakaspen batzuk eta horiek partekatu nahiko (ge)nituzke zuekin, artikulu sorta honetan. Orain dela 300 urte (1721an) Danimarkak hasi zuen inuiten kolonizazioa, Groenlandian. Baina batez ere, 1950etik aurrera hasi zen kolonizazio “gogorra”. Urte horren bueltan, Danimarkak nomadismoa debekatu zien inuitei...
Read MoreHizkuntza gutxitu bat ikasi
Hizkuntzen ikaskuntzak eta irakaskuntzak milioiak mugitzen ditu: metodoak, liburuak, egonaldiak, eta abar. Gurean ere “negozio” garrantzitsua da. Baina hizkuntzen irakaskuntza horrek jarraitzen du koloniala izaten. Bilboko hizkuntza eskolan, esate baterako, ingelesa, frantsesa, euskara, errusiera, alemana, italiera eta portugesa baino ezin dira ikasi. Denak (euskara izan ezik) hizkuntza hegemonikoak eta hiztun askotakoak (hizkuntza garrantzitsuak, jakina). Bilbon, ostera, hizkuntza gutxitu...
Read MoreMila udaberri
Askotan aldarrikatu dut Galiziara gehiago begiratu behar dugula. Eta horretan behin baino gehiagotan ahalegindu naiz. Oraingo honetan ere, Galizia aldeko hainbat proiektu ekarri nahi ditut hona, mila udaberri sarien karietara. Galiziako hizkuntza-langileak biltzen dituen CTNLk antolatu du sariketa hau, aurten bigarrengoz. Sari hauek sortu ziren galiziera sustatu edo haren erabilera handitzeko programak, ekintzak, kanpainak eta proiektuei aitortza emateko. Ikusiko ditugu urte bietan saritutako...
Read MoreDeurika 1917 – Aroztegia 2021
1917. urtea, Deurika baserria, Derio. Bilboko udaletxe plazatik 10 kilometrotara. Juan Luis eta Udane Goikoetxeak idatzi duten “Geldoko koplak” izeneko liburuan esaten da Indalecio Prieto buruzagi sozialista ostenduta egon zela Deurika baserrian, Geldoetarako bidean. Eta han bizi zela 70 urte inguruko pertsona bat, eta hark ez zekiela gaztelaniarik. Orain dela 104 urte Bilbotik 10 kilometrotara euskaldun elebakarrak! 2021. urtea, Deurika baserria, Derio. Autoz Bilboko udaletxe plazatik...
Read MoreEsperientziak
Orain gutxi, Errenteriako Lau Haizetara euskara elkarteak parte hartze prozesua abiatu du euren etorkizuna marrazteko. Eta Emunekoak hor aritu gara bide-laguntzen. Koordinazioko azken batzarrean, Lau Haizetarako kideek eskatu zidaten euren prozesuarekin bat etor zitezkeen esperientzia batzuk ekartzeko. Sei eraman nituen, prozesu horretan atera ziren kontuekin nolabaiteko harremana zutenak. Eta iruditu zait, sei esperientzia horiek ekarri ahal nituela blogera, beharrezkoak diren prebentzioekin...
Read MorePutzutik plazara
Podcast-ak modan daude antza eta, zorionez, euskaraz ere ale batzuk badaude. Adibidez, gazteek egiten duten Klak, Txatxilipurdikoek egiten dutena eta, zelan ez, zuzeu-koek egiten dituztenak. Gaur Putzutik plazara podcast-ak ekarri nahiko nituzke blogera. Putzutik plazara. Mondragon Unibertsitateko ikasleek egiten dute eta euskarari lotutako gaiak jorratzen dituzte. Saio bakoitzean kanta batetik abiatzen dira eta horren inguruan jarduten dute, hainbat elkarrizketaturekin. Bi sasoi egin...
Read MoreHedabideek zer ekarpen?
Bat adizkariaren 117. zenbakian 2020ko Txillardegi sarietako lanak agertzen dira. Haien artean, hirugarren saria jaso zuen “Tokiko komunikabideak hizkuntza biziberritzeko eragile” lana, Ainhoa Moronek eta Beñat Garaiok ondua. Egile bi hauek hizkuntza biziberritzea azaltzen duten lanen beharra dagoela aldarrikatzen dute (Xabier Erize eta Julia Sallabank-en adierazpenetan oinarrituta). Eta hala egin dute. Nire ustez, modu ezin hobean eta ezin laburrean aztertu dute hedabideek egiten...
Read MoreTxerra Rodriguez: “Euskara elkarteek erabilera diskurtsoaren erdigunera eramateaz gain, praktikak bultzatzeko mekanismoak sortu dituzte”
Txerra Rodriguez (Derio, 1977) ez da hasiberria euskara elkarteen mugimenduan. Herriko Tximintx elkartearen sorrerarekin murgildu zen euskaltzaleen mugimenduan eta geroztik bide oparoa egin du euskalgintzan militante modura, profesionalki eta soziolinguistika arloko dibulgatzaile modura ere. Azken urteak ikerketari eskaini dizkio Emun aholkularitzan duen lanak utzi dizkion orduak, euskara elkarteen hiru hamarkadako ekarpena aztertu baitu bere doktoretza tesian. “30 urte...
Read MoreBazterretan topetan
Txepetxen Margenes de encuentro liburua berrirakurtzen aritu naiz. Txepetxen prosa berriro gozatu dut eta, beti gertatzen den moduan, gauza berriak deskubritu ditut. Gaurkoan lerrokada luze bi, neure buruan aspalditik ebatzi bako kontu baten inguruan. Administrazioa (ona edo txarra) zerbaitena da; hezkuntza (ona edo txarra) zerbaitena da. Eta informazioa (ona edo txarra) zerbaitena da. Eta zerbait hori, zer da? Ilusioa edo, gehienez ere, etsipena sorrarazten duen zerbait? Zelan...
Read More
Iruzkin berriak