Yezhou
Urtarrrila amaieran ezagutu nuen Morgane Lincy Fercot bretainiarra. Galiziatik zetorren eta hango lagun batek nire erreferentzia eman zion. Biban ezagutu genuen elkar. Zazpi hilabeteko bidaia hasi berri zuen Europan barrena, hizkuntza komunitate gutxitutik gutxitura, Yezhou izenekoa. Nik dakidan batek esan bezala, zergatik ez zitzaigun guri bururatu? Azkar hasi ginen planak egiten. Honi eta beste horri esan, grabazioetarako hitzorduak adostu, Morgane lagundu hara eta hona. Berarekin ikasten,...
Read MoreZergatik egin genuen?
Gaur kontakizun batekin nator. Behinola, 1966. urtean (hasiera data jarri behar zaie kontakizunei) hasten da kontakizuna, Europako mendebaldeko txoko batean, mendia eta itsasoa gurutzatzen diren herri txiki batean. Baldintzak latzak ziren orduan, kaleetan, etxeetan, eskoletan, lantegietan; baldintza latzak emakumeek, euskaldunek, langileek, ikasleek, mugitu nahi zutenek. Baina … batzuek mugitzea erabaki zuten han eta hemen, eta arrakala txikiak egin zituzten hormetan, arrakalak...
Read MoreHabitusa, edo ezkutuko curriculuma
Bat aldizkariaren 101. alean, Eduardo Apodakak artikulu zeharo interesgarria idatzi du habitusari buruz, edo ezkutuko curriculumari buruz. Artikuluan hainbat pasarte azpimarratu eta zuei helaraztea bururatu zait, pentsarazleak izan zaizkidan heinean. Curriculum ezkutua edozein erakunderen indar estrukturala da, erakundean sozializatuko den (kide bilakatuko den) edonork ikasi behar duen jokatze-estiloa eta jokatze-araudia, baina, ageriko curriculum baten itzalpean bai inplizituki, bai isilpean,...
Read MoreDikotomien jolasa
Saiatu hizkuntzak taula horretan kokatzen? Euskara non? Gaztelania eta frantsesa non? Ingelesa non? Galiziera edo maoriera non? Suzanne Romaineren testu batean...
Read MoreEuskalgintzaren eraldaketak
Mari Luz Estebanek “Feminismoa eta politikaren eraldaketak” izeneko liburua argitaratu berri du Susa argitaletxearekin. Azken urteotan askotan bihurritu dugu burua euskalgintzatik feminismora, argi bila-edo. Nire ustez, liburu horretatik ere irakasbide ederrak atera ditzakegu soziolinguistika eta euskalgintzatik. Hala ere, ez naiz ni izango irakasbide horiek zeintzuk diren. Hori baino nahiago dut liburutik nik azpimarratutako testu eta lerrokada batzuk hona ekartzea, irakurle bakoitzak bere...
Read MoreParty eta borroka
Iazko Bilboko jaietan Patrol Destroyers taldekoak ari ziren Komantxeko txosnan dena ematen, party eta borroka behin eta berriro esanez. Ostean, Durangoko azokan ikusi nuen izenburu bereko liburua eta erosi egin nuen. Julen Azpitarteren testu bat dakar liburuak (besteak beste). Berak euskalgintzako ajeez egiten du berba hor. Adibidez, esaten du pop talde gehienek gurean literatura egin gura dutela, baina popa popa dela eta ez literatura. Beste alde batetik, berak dio gurean combat rock asko...
Read MoreEskolaren egitekoak
Bat aldizkariaren 100. zenbakian Mikel Zalbidek eskola eta eskolaren mugak izan ditu hizpide, besteak beste. Baina, horrez gain, etorkizunean euskal eskolak bete beharko lukeen funtzioaz ere aritu izan da, hizkuntza indarberritzeko saioen barne, jakina. Honako bost helburu hauek bete beharko lituzke eskolak belaunez belauneko lagungarri sendoa izateko (laburpena neurea da): Etxetik euskaldun diren ikasleen gaitasuna, euskaraz mintzatzeko ahalmena, sendotu egin dezake euskal eskolak. Etxetik...
Read MoreErresonantzia
Xabier Erizek Bat 99. aldizkarian jarreren inguruko ikerketak errepasatzen ditu. Errepaso hori egiteko, hainbat kontzepturi heltzen dio: hautu linguistikoa, motibo subjektiboak, hiztunen agentzia, ekintza soziala. Eta, zelan ez, erresonantzia. Honela dakar berak kontzeptu hau: “Erresonantzia: Kausa edo mugimendu sozial batek arrakasta lortzen du mugimenduak igortzen duen diskurtso edo markoa (balioak, ideiak, sinesmenak, ekintzak) herritarren motibo subjektiboekin (interesak, balioak,...
Read MoreBigarren sozializazioa
Mintzapraktika jarduerak aipatzen ditu Iñaki Martinez de Lunak Bat aldizkariaren 99. alean. Izen ezberdinak izan arren (berbalaguna, mintzalaguna, solaskide eta abar) gutxi-asko gure geografiaren luze-zabalean ari dira garatzen honako jarduera hauek (herririk herri arrakasta bera ez duten arren). Bide batez, aurton Mintza eguna Derion izango da. Iñaki Martinez de Lunak honakoak (besteak beste) esaten ditu horien inguruan: “Mintzapraktika programa sozializazioan erdibidean gelditu diren...
Read MoreHautua zerk elikatuko?
“Euskara irabazteko bidean” liburuan honako hau esaten dut gutxi gorabehera: Dentsitate oso altuko lekuak kenduta, beste guztietan euskaraz aritzeak plus bat eskatzen du. Aukera bat da euskaraz egitea; bizi zaitezke bizitza arruntean euskara erabili barik, eta, seguruenik, arazo gutxiago izanda. Hortaz gakoa, nire ustez, hautu hori elikatuko duenaren bila jarraitzea da. Hor jokatzen dugu etorkizunaren zati handi bat. Izan ere, etorkizunean euskaldun gehienok hautatuko dugu, aukeratuko dugu....
Read More
Iruzkin berriak