Hiru prota
Garapen komunitarioan maisu dugu Marco Marchioni, maisu teorian eta maisu praktikan. Bere aipu hau aurkitu eta euskaratu egin dut, gure alorrean ere aplikatzeko modukoa dela iruditzen zaidalako, ez ala? “Aldaketarako edozein prozesuk hiru protagonista izan behar ditu: erakundeak, baliabide teknikoak eta herritarrak eta haren erakunde sozialak. Eta, gainera, protagonista bakoitzak bere papera bete behar du. Hau da, erakundeek gobernatu behar dute, teknikariek jakintza eta gaitasun teknikoa...
Read MoreZona euskaldunak, zona erdaldunak
Oso ohituta gaude gurean zona euskaldunak eta zona erdaldunak bereizten. Oso ohituta, era berean, arnasguneak berba erabiltzen (zonalde erdaldunak orduan itoguneak?). Oso. Uema ere soziolinguistika geografikoa da (nik gurago soziolinguistika funtzionala, baina tira). Oso ohituta gaude mapetara. Mapek erakusten dituzten mugak errealitatera eramaten ere trebeak gara, trebeak garenez. Euskalkien mapatik hasita (esate baterako, Durangon edo Errenterian guztiek egiten dute euskalkiz? Gasteizen ez...
Read MoreJarrerak
Inkesta guzti-guztietan agertzen da euskararen aldeko jarrera badagoela. Gehienek euskararen aldeko jarrera agertzen dute, beraz. Eta hori aditu eta eragile guztiek onartzen dute garrantzitsua dela. Nik ere garrantzi hori aitortzen dut, jakina. Baina aldeko jarrera horrek portaera bihurtzeko zer behar duen galdetzen diot neure buruari. Izan ere, jarrerak zer garrantzia du norberaren barruan? Edo, beste era batera galdetuta, zer “postutan” sailkatzen da gurean euskararen aldeko...
Read MoreArrakalak
John Holloway-k orain dela urte batzuk “Crack capitalism” liburu famatua ondu zuen (euskaraz ez dugu, baina, tira, egile beraren “Kapitalaren aurka eta harago” bai). Haren arabera, “arrakala kapitalismoaren logika ezberdin bati kontrajartzen zaio, orain eta hemen matxinatzen dena, ez etorkizun hobe baten esperoan. Hau da, egiteko modu bat baieztatzen dugun une edo gune baten eraikuntza kolektiboa da arrakala. Oraindik esistitzen ez den mundu baten esplorazioa da...
Read MoreEgian euskaraz
Orain hilabete batzuk esperientzia pilotua jarri zuten martxan Donostiako Egia auzoan. Lutxo Egiaren performancea “errealitatera” eraman zuten. Mugimendu sozialen inguruko teoriko batzuek esango luketen moduan, “bizi-eredu aurreratzaileak” jarri zituzten martxan. Hau da, etorkizunean izan gura duguna gaurtik bizitzeko aukera egin zuten. Gainera, esperientzia pilotua zela agerian jarri zuten. Ohar liburuxkak banatu ziren, lagungarri izan daitekeen formazioa eman,...
Read MoreJarri euskara sasoian
Arabako Foru Aldundiak entrenatzaileentzako aholkuak biltzen dituen Jarri euskara sasoian eskuliburua plazaratu du. Eskuliburua Ebeteko lagunek egin dute, zoragarri egin ere. Soziolinguistika domestikorako beste ekarpen potolotxo bat egin dute (bide horretan mugarri ederrak jarri dituzte Ebetekoek). Eta bereziki deigarri egin zait hizkuntza errutinak kontzeptua. Hizkuntza errutinak dira behin eta berriro errepikatzen ditugun esamolde, lokuzio edo esaldiak. Adibidez, eta entrenamenduen kasuan,...
Read MoreAurre hartzen
Joseba Barriolak orain dela gutxi helarazi dit testu bat, Txepetxena, La realidad y la ley izenekoa. Testua bera aspaldikoa bada ere, nire ustez oraindik badu gaurkotasunik eta Txepetx beti-beti da interesgarri bezain iradokitzailea, jakina. (inork gura badu testua bera, mezu pribatua bidali eta helaraziko dizuet). Testua irakurtzen ari nintzela, Txepetxek honako hau zioen bere garaian: “komunitatea bera baino aurreratuago dauden norbanakoek tiratu behar dute”. Eta honako bi...
Read MoreZirrikituetatik eragiten
Martin Ugalde Kultur Parkean hitzaldi bat eman nuen azaroan: Soziolinguistika domestikoa: zirrikituetatik eragiten. Hitzaldi hori prestatzeko idatzi (kopiatu) nituen apunteak dituzu jarraian (apunteak dira, eh?) Nire buruaz lau berba: Zerk bultzatzen du 24 urte gazte euskaldun bat euskalgintzan militatzen hastera? Eta, horrela, jaio nintzen soziolinguistikara: Soziolinguistikara jaio nintzenean, ni militantziatik nentorren eta hara hurreratu nintzen ikasteko asmoz, egunerokoan gertatzen...
Read MoreHauteskundeak
Etengabeko bozketa zurrunbiloan bizi gara azken aldion. Demokraziaren rave-ra azken aldi honetan behin baino gehiagotan gonbidatu gaituzte. Eta, horren harira, lagun batek aurrekoan honako hau galdetu zidan: Euskaldunok gehiago hartzen dugu parte hauteskundeetan erdaldunek baino? Zer erantzun ez nuen jakin. Izan ere, ez dakit gehiago edo gutxiago hartzen dugun parte. Ez da neurtzen. Eta horrek beste bi galderetara egin zuen salto neure erraietatik: neurtu beharko genuke hori? Edo, hobeto akaso,...
Read MoreEstereotipo batzuek ez dute laguntzen
Aurrekoan Leioatik web telebistako atal bat ikusi nuen, euskarari buruzkoa. Gazte unibertsitarioek euskararen inguruan zer duten esateko bultzatu ninduen eta muturra sartu eta bideoa ikusi nuen … Lehen minututik aztoratu nintzen. Eguraldia eman zuten, Euskal Herriko mapa jarri Espainiako banderez josita Hegoan (Bizkaian, Araban eta Nafarroan), eta Frantziako banderak Ipar Euskal Herriko “mikrokliman” (euren berbak dira). Baina … hura sorpesa: Goierrin antizikloia dago...
Read More
Iruzkin berriak