Ohiturak berriro ere
Hiznet-eko ikerketa lanen gordailua behin baino gehiagotan goraipatu dut. Altxorrak gordetzen ditu. Gaur horietako bati egingo diot leku blogean. Amets Menikak hizkuntza-ohituren aldaketaren inguruan ondu du bere ikerketa-lana. Handik bi zatitxo ekarri ditut hona. Ohitura bat aldatzeko Amets Menikak hiru elementu behar direla dio: Determinazioa: Ohitura berri bat gureganatzeko edo dagoeneko gureganatuta dugun bat alde batera uzteko, ahalik eta determinazio handiena izan behar dugu. Gogotsu...
Read MoreZelan gainditu berri eta zaharren arteko dikotomia?
Originala IVAPeko Administrazioa euskaraz aldizkarian argitaratua. Euskaltasunaren itsasoan gutasun guztiak baliotzea beharrezkoa dugu, euskaldun izatearen modu anitzak jarri behar ditugu komunitatearen alde. Zentzu horretan, ez dirudi euskaldun berri eta euskaldun zahar kategoriak mantendu behar ditugunik. Alboratu beharko genituzkeela iruditzen zait (barka biezat Jone Goirigolzarrik lehen lerroetan egin diodan lapurreta). Batetik, ematen du euskaldun berri kategoriak ez duela laguntzen hiztun...
Read MoreEuskalgintzak
Euskalgintza mugimendu soziala al da? Ala hortik harago doa? (galdera sinpleak badira ere, erantzun zaila dute). Izan ere, euskalgintzatzat bere burua duten asko komunikabideak dira, aholkularitza enpresak, elkargo profesionalak, … Azken aldian ere, erakunde publikoetan euskagintza egiten dela esaten ari dira han eta hemen (HPSkoek edo Gipuzkoako Foru Aldundikoek). Ez naiz sartuko euskalgintzaren definizioan (bere garaian egin nuen). Baina hori guztia aintzat harturik (itzelezko...
Read MoreHizkuntza da gure ingurunea
Sechu Sende idazlearen “Animais” liburuan agertzen den poematxo hau hartu eta itzuli egin dut. Hizkuntza ekologiaren bidean … Oraindik bada jendea arrabio hori eta beltza ikusten duenean oinarekin zapaltzen duena. Amuarrainak lixibarekin harrapatzen duena eta gauez basurdeak hiltzen duena lakioz aizkora batekin. Eta gobernuak harrobiak baimentzen ditu Courel-en eta gas planta bat itsaso ondoan eta gure etxeen ondoan. Babestu behar ditugu hitzen ibaiak eta esanguraz betetako...
Read MoreLoraldia loratzen …
Aurten bigarrenez egin da Bilbon, Loraldia du izena eta kultur zikloa da. Antzerkia, musika, literatura, artea, dantza, kalejirak eta kategoria horien barruan sartu ezin diren gauza asko. Sortzaileen arteko loturak bilatu ditu, gauza berritzaileak eta berriak Bilbora ekarri, tradizioa eta modernotasuna lotu ditu (lehen egunean, Pastorala eta beatbox txapelketa, gune berean), erdigunea ere okupatu du (Arriaga, Campos antzokia, Alondegia, Kafe Antzokia). Eta jendeak erantzun duela ematen du (ni...
Read MoreLarruan sentitu
Hizkuntza ohiturak aldatzeko lanak tokatzen zaizkit batzuetan (edo askotan). Behin baino gehiagotan esan izan dut hizkuntza ohiturak aldatzea ez dela bakarrik hizkuntza batetik bestera pasatzea. Hori baino gehiago da, aldaketa kultural bat da. Eta hori gure larruetan probatu, esperimentatu dugu Emuneko kideok (ez da performance-a izan baina ia-ia). Orain dela astebete pasatxo, erabaki genuen lanean egun oso bat gaztelaniaz aritu behar genuela. Eta egin genuen. Eta deseroso sentitu ginen. Eta...
Read MoreMikrosupremazismoak #kontzeptugisa
Supremazismoa (hizkuntza-supremazismoa nahi bada) ideologia bat da, aurreiritziz betetako ideologia hobeto esanda. Honen arabera, hizkuntza batzuek beste batzuek baino balio gehiago dute zenbait egoeretarako.Gainera, ustezko dohain horiek ez daude lotuta arrazoi politiko, sozialei, ez; hizkuntza bakoitzaren egiturari lotutako dohainak dira antza. Gehiago sakontzeko irakurri Moreno Cabreraren edozein liburu, hau adibidez. Matxismoa dago eta matxismo horren ondorioak egunerokoan pairatzen dituzte...
Read MoreBibliografia non, Habe liburutegia han
Gurean harribitxi soziolinguistiko batzuk baditugu, arlo teorikoan zein aplikatuan. Hala ere, badugu beste harribitxi bat, oso gutxitan aipatua eta are gutxiago goraipatua: Habe liburutegia. Hizkuntzalaritza aplikatuan (beraz, soziolinguistikaren erpin ia guztietatik edateko moduko kategorian) sekulako altxorrak dituzte katalogoan. Benetan, edozein ikerketarako ezinbestekoak dira katalogo horretako funtsak. Horrez gain, badaukate beste zerbitzu bat: eskatzaileari eurek lantzen duten esparruko...
Read MoreZer kultur eredu?
Saizarbitoriak arrazoia ote du? Euskararen normalizazioa dela-eta justifikatzen da askotan gehiengoak kontsumitzeko pentsatutako kultur eredu hori. Zer iruditzen? Uste dut euskararen suspertzea etorri zela beste bidetik, modernotasunetik. Eta beti aipatzen dut ikastolen eredua: jendeak ikastolak aukeratu zituen euskaraz zirelako, bai, baina irakaskuntza aurreratuagoa zelako ere bai, modernoagoa; eta irakasleak konprometituagoak zirelako. Iraultza izan zen eskola espainolaren aurrean....
Read MoreDebekatutako hezkuntza
“La educación prohibida” dokumental argentinarra berriki ikusi dut. Luzea bada ere, merezi du (nik tarteka ikusi dut). Hezkuntzari buruzko ehunka hausnarketa batzen dira dokumentalean, berrikuntzak batzuk, eta besteak ez horrenbeste. Baina hezkuntzari begiratzeko antiojo bereziak beti ere. Dokumentala ikusten buruak behin baino gehiagotan egin zuen euskararen inguruko auzira jauzi. Behin baino gehiagotan. Eta loturak egiten hasi nintzen: adibidez, Euskara irakaslearen...
Read More
Iruzkin berriak