Hasiera »
Txerraren bloga - Garaigoikoa
Txerra Rodriguez
Soziolinguistikari buruz dihardu blog honek, euskararen hizkuntza komunitatearen ikuspegitik beti ere.
Azken bidalketak
Iruzkin berriak
- Lehen jabetze eskola sortu da Gasteizen(e)k Zer da soziolinguistika domestikoa? bidalketan
- Lehen jabetze eskola sortu da Gasteizen(e)k Soziolinguistikaren dibulgazioa gaur eta hemen: barreiatzen egitasmoa bidalketan
- 30 musker(e)k Normalizaziorako alderdi linguistikoak bigarren mailakoak dira bidalketan
- Joan-etorri (xin-fan)(e)k Hegemonia (edo autozentroa) bidalketan
- Joan-etorri (xin-fan)(e)k A casa do amo bidalketan
Artxiboak
- 2025(e)ko urtarrila
- 2024(e)ko abendua
- 2024(e)ko azaroa
- 2024(e)ko urria
- 2024(e)ko iraila
- 2024(e)ko uztaila
- 2024(e)ko ekaina
- 2024(e)ko maiatza
- 2024(e)ko apirila
- 2024(e)ko martxoa
- 2024(e)ko otsaila
- 2024(e)ko urtarrila
- 2023(e)ko abendua
- 2023(e)ko azaroa
- 2023(e)ko urria
- 2023(e)ko iraila
- 2023(e)ko uztaila
- 2023(e)ko ekaina
- 2023(e)ko maiatza
- 2023(e)ko apirila
- 2023(e)ko martxoa
- 2023(e)ko otsaila
- 2023(e)ko urtarrila
- 2022(e)ko abendua
- 2022(e)ko azaroa
- 2022(e)ko urria
- 2022(e)ko iraila
- 2022(e)ko abuztua
- 2022(e)ko uztaila
- 2022(e)ko ekaina
- 2022(e)ko maiatza
- 2022(e)ko apirila
- 2022(e)ko martxoa
- 2022(e)ko otsaila
- 2022(e)ko urtarrila
- 2021(e)ko abendua
- 2021(e)ko azaroa
- 2021(e)ko urria
- 2021(e)ko iraila
- 2021(e)ko uztaila
- 2021(e)ko ekaina
- 2021(e)ko maiatza
- 2021(e)ko apirila
- 2021(e)ko martxoa
- 2021(e)ko otsaila
- 2021(e)ko urtarrila
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko azaroa
- 2020(e)ko urria
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko abuztua
- 2020(e)ko uztaila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko maiatza
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko otsaila
- 2020(e)ko urtarrila
- 2019(e)ko abendua
- 2019(e)ko azaroa
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko iraila
- 2019(e)ko abuztua
- 2019(e)ko uztaila
- 2019(e)ko ekaina
- 2019(e)ko maiatza
- 2019(e)ko apirila
- 2019(e)ko martxoa
- 2019(e)ko otsaila
- 2019(e)ko urtarrila
- 2018(e)ko abendua
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko uztaila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko apirila
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko abendua
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko ekaina
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko abuztua
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko abendua
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko abendua
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko ekaina
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko abendua
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko iraila
- 2012(e)ko abuztua
- 2012(e)ko uztaila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko maiatza
- 2012(e)ko apirila
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko abendua
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko urria
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko abuztua
- 2011(e)ko uztaila
- 2011(e)ko ekaina
- 2011(e)ko maiatza
- 2011(e)ko apirila
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko abendua
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko otsaila
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko abuztua
- 2009(e)ko uztaila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko apirila
- 2009(e)ko martxoa
- 2009(e)ko otsaila
- 2009(e)ko urtarrila
- 2008(e)ko abendua
- 2008(e)ko azaroa
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko iraila
- 2008(e)ko abuztua
- 2008(e)ko uztaila
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko maiatza
- 2008(e)ko apirila
- 2008(e)ko martxoa
- 2008(e)ko otsaila
- 2008(e)ko urtarrila
- 2007(e)ko abendua
- 2007(e)ko azaroa
- 2007(e)ko urria
- 2007(e)ko iraila
- 2007(e)ko uztaila
- 2007(e)ko ekaina
- 2007(e)ko maiatza
- 2007(e)ko apirila
- 2007(e)ko martxoa
- 2007(e)ko otsaila
- 2007(e)ko urtarrila
- 2006(e)ko abendua
- 2006(e)ko azaroa
Lurrama
2010-11-01 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Behin baino gehiagotan egin dut berba blog honetan arnasguneei buruz (adibide bat eta bi). Eta gaurkoan ere matraka berarekin nator.
Asteburu honetan Lurrama azoka izan da Baionan. Eta hantxe izan gara, bisitan.
Argazkia: garaigoikoa.
Askotan arnasguneak altxor moduan aipatzen dira. Bultzatu beharreko guneak bezala. Baina ia beti hizkuntzaren ikuspegitik. Eta hizkuntzarekin baina ezin da jan (bueno batzuk bai, baina gutxienekoak). Eta bertako ekonomia, tokikoa sustatu behar da. Eta horixe du Lurramak helburu.
Tokiko ekonomia eta tokiko mozkinak sustatu behar dira, ikuspegi soziolinguistiko hertsi batetik ere. Bestela lurralde eta gune horiek ez dute gerorik izango, eta gerorik gabe, … bertako hizkuntzak etorkizunik ez du.
Hizkuntza ekologia ere egiten da horrelakoetan, ezta?
First we take Manhattan?
2010-10-29 // Sailkatu gabea // 3 iruzkin
Petra
Elserrek artikulu interesgarria plazaratu du aste honetan sustatun.
Euskaldunon bizi-mailaz eta abar mintzatzen zen artikulua.
Interesgarria da gai honi oratzea. Berak esaten zuenaren arabera euskal hiztunen elkartea ekonomikoki aberatsa da eta ikasketa mailan ondo prestatua. Gainera, euskal
elite berri-berria dugu, aurrekoarekin zerikusirik ez duena: laikoa,
sexuen parekotasunean orekatua, ipar-mendebaldeko balioetan hezia
(Manhattanera edo Berlinera begiratzen duena, Madrilera baino gehiago),
eleanitza eta nazioartean esperientziaduna, hainbat master eta tituluren
jabea, eta enpresetan, unibertsitatetan eta instituzio publikoetan
lanpostu garrantzitsuak dauzkana.
Argazkilaria: Aturkus
Bai,
Petrak arrazoia dauka, egoera guztiz homogeneoa ez bada. Gipuzkoan,
Nafarroa iparraldean eta Bizkaiko zenbait eskualdetan hau nahiko
nabarmena da, Bilbo aldean eta Gasteiz aldean, ordea, ez horrenbeste.
Baina tira onar dezagun hori hala dela. Hala ere, berak aitortzen du
elite berri hau oraindik gaztea da (40 urtetik beherakoa) eta ez dago
(gaude) elitearen erpinean inondik ere.
Eta Petrak geroago esaten du honako hau: Euskarak
eta euskal gizarteak azken hogeita hamar urteotan izan duen bilakaeran,
aurrerapen prozesuan eta lorpen guztietan, ziur asko eragin handia izan
du, eta bide egokia zen, lehentasuna erdi eta goi-mailako klasetan
jartzeak: hezkuntzan, kulturan, aisialdian eta ekonomian. Geografikoki
bizi garen lekuan eta munduko ekonomia sistema kontuan hartuz, klase
horiek gabe, zoritxarrez, hizkuntza komunitate batek ezin du bizirik
iraun.
Ados
nago Petrarekin. Baina … elite horrek euskaraz betetzen ditu bere
bizitzako funtzioak? ala maila sinbolikoan geratzen da euren
euskaltasuna? Lan munduan ze hizkuntzatan mintzo dira horiek? Eta
aisialdian? Eta kultur kontsumoan? Eta …
Eta baita beste hau esan ere: segurtasun
ekonomikorik gabeko klase baztertuetan, lanerako adina duten pertsonen
artean, hizkuntza nagusia gaztelania da, edo, etorkinen eraginez,
munduko beste hainbat hizkuntza.
Ados
nago Petrarekin. Baina … gaztelania ez da bakarrik klase baztertuen
hizkuntza. Bizkaian, Araban eta Nafarroan elite ekonomikoaren hizkuntza
ia bakarra da, eta Gipuzkoan hein handi batean ere bai. Gauza biak
aipatu behar dira, zintzoak izango bagara.
Familia, belaunaldien arteko zubia
2010-10-28 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Orain hilabete batzuk plazaratu zuen Garabidek euskararen berreskuratzea izeneko liburua. Soziolinguistikaren oinarrizko gai batzuk lantzen ditu liburuak. Eta gure sen dibulgatiboari jarraituz, ba horietako batzuk hona ekartzea otu zait. Gainera, lizentzia librea dutenez, ez naiz “deliturik” egiten ari, beste batzuetan ez bezala. Lehenengoa, gaur, familiaren garrantziari buruz.
Familia: belaunaldien arteko zubia
Sarritan
hezkuntza sistemari egotzi izan zaio hizkuntza baten bilakaeraren errua
edo arrakasta. Egia da hezkuntzak garrantzi handia duela, baina ezda
bere kabuz hizkuntza baten biziraupena ziurtatzeko gai.
Hizkuntzaren
erabileran, eragin handia du etxeak, familiak. Gurasoak eta haurrak
biltzen dituen eremuan (familian) gauzatzen da belaunaldien arteko
zubia eta gurasoen hizkuntza-jokaerak sakoneko ildo afektiboa ezartzen
du seme-alaben hizkuntza-jokaeran.
Euskal
Herrian hori frogatzeko aukerarik izan da. Lasarte-Orian (Gipuzkoa),
esaterako, 2003an egindako ikerketaren emaitzak oso argigarriak dira
familiak hizkuntzaren erabileran duen garrantziari dagokionez. Bertan
ondorioztatzen denez, gazteen artean Euskararen kale-erabilera
finkatzeko garaian, etxearen eragina eskolarena baino askoz ere
nabarmenagoa da. Etxean Euskara jaso duten gazte gehienek (10etik 8k)
lagunekin ere Euskaraz egiteko joera izaten dute. Aldiz, Euskara
eskolan soilik ikasi eta jaso duten gazteen artean 10etik 2k baino ez
du erabiltzen lagun euskaldunekin hitz egiterakoan.
Familian
hizkuntzarekin batera transmititzen den afektibotasun hori dela eta,
jatorrizko hizkuntzan diharduten gurasoen kopurua ugaldu ezean,
belaunaldi berrien artean nekez haziko da hizkuntza horren erabilera.
Haurtzaroan eskolaren eta familiaren eragina uztartu egiten dira, baina
gaztaroan eskolaren eragina “erori” eta familiatik datorren sakoneko
arrasto afektiboak eusten dio gehienbat gazteen hizkuntza-jokaerari.
Etxearen
eragina putzu sakon batekin aldera daiteke: putzua lur azpian egonik ez
da ikusten, baina norbere iturriaren etengabeko sorburua da. Helduen
belaunaldian dago, beraz, benetako gakoa, haiek seme-alabekiko
harremanetan maitasuna eta hizkuntza estuki lotzen baitituzte,
seme-alabengan oso-oso sakoneko arrastoa utziz.
Familia
edo etxea da hizkuntza baten erabilera bermatzeko abiapuntua,
oinarri-oinarria. Hor huts egiteak kalte handia eragin diezaioke
hizkuntza horretan bizi nahi duen komunitateari. Izan ere,
hezkuntza,
komunikabideak, administrazioa eta etxetik kanpo dauden beste hainbat
esparru hizkuntza horretan egitea ez da nahikoa izango hizkuntzarekiko
afektibitatea transmititzen den gunean―familian― huts egiten bada.
Bestalde, etxetik kanpoko esparruetan hizkuntza hori erabiltzen ez den
leku batean bizi bagara, are kaltegarriagoa izango da etxeko
transmisioan huts egitea. Kanpoan erabiltzen ez delako, etxean
erabiltzeari uztea, hizkuntza heriotzara kondenatzea da.
Top ten (2010ean)
2010-10-24 // Sailkatu gabea // 4 iruzkin
Orain
dela hiru urte soziolinguista batek (horrelakorik esistitzen bada
behinik behin) galdu ezin dituen webguneen zerrenda egin nuen. Orduan
guztiz subjektiboa zen eta oraingo honetan ere berdintsu.
Hiru
urte gauza batzuetarako ez da ezer, baina internet-eko mugimenduetan
ikaragarria
da.
Hori dela eta, 2010eko top tena berritua:
1.
www.soziolinguistika.org:
Bat
aldizkaria
osorik agertzen da, baita soziolinguistikaz
agerkari elektronikoa, baita soziolinguistikari lotutako azken
berriak
ere. Horrez gain, Klusterrak antolatzen dituen ikastaro, jardunaldi,
topaketa
eta abarren
materialak
ere daude eskuragarri. Hiru urte hauetan asko hobetu da webgunea eta
euskal soziolinguistikaz dagoen webgunerik osatuena da dudarik gabe.
Hala ere, bi kritikatxo baino ez nioke egingo webgune honi:
copyright-dun edukiak plazaratzen jarraitzea eta hainbat
proiektuetako dokumentazioa ez izatea eskuratzeko moduan.
2.
hiznet-eko
webgunea:
euskaraz soziolinguistikaz dagoen ia formazio bakarra da Hiznet.
Horrez gain, webguneak ikasleek egindako hainbat
ikerketa
batzen ditu. Irakugaiak
ere baditu, baita lotura interesgarriak ere.
3.
hizkunea:
Eusko Jaurlaritzak eratu zuen soziolinguistika agerkari moduan.
Urteekin aldatzen joan da eta bere barne hartu du euskararen
berripaper historikoa. Hala ere, soziolinguistikako agerkaria den
heinean, zerrenda honetan agertzen da.
4.
entziklopediak: orain dela hiru urte, wikipedia
baino ez zegoen on line, eta orduko edukiak oso xumeak ziren.
Gaurkoak osatuagoak dira. Gainera, Auñamendi
entziklopediak ere egin du salto internetera. Bertan eduki asko
daude, oso eguneratuak eta gaurkotuak. Eduki horiek izan dira
soziolinguistika eskuliburua egiteko erabiltzen direnak.
5.
euskararen egunerokoak: Izen honen azpian hainbat webgune sartu
ditut. Horiek denak niretzako ezinbestekoak dira euskararen eta
euskalgintzaren egunerokotasuna ezagutu eta ikasteko. Zerrenda,
noski, osatugabea da, baina nirea denez, ba aurrera: erabili,
atoan, lantalan,
martinezena,
gipuzkoaeuskara,
udaltop, euskalgintza,
tiraka, topagunea,
garabide
6.
Buruxkak: UEUk paratutako liburutegi digitala da hau. Eta
soziolinguistikari
buruz 13 liburu on line ditu. Bada zerbait.
7.
Inguma: UEUk ere egindako datu basea da, euskal komunitate
zientifikoaren datu basea. Bertan soziolinguistikari lotutako 715
egile eta 1504
produktu agertzen dira.
8. Soziolinguistikari
buruzko blogak: berez, zortzigarren postuan baino gustatuko
litzaidake lehen edo bigarren postuan ipintzea. Baina hemen dago:
soziolinguistikari buruz espreski euskaraz bi blog baino ez ditut
ezagutzen: hauxe bera
eta Erramun
Baxokena (urtebete pasatxo berritu barik).
9.
Edukiontziak: slideshare, issuu, … Hainbat edukiontzi daude
interneten eta horietan sakon arakatuz gero euskal soziolinguistikari
buruzko edukiak topatzea posible da. Egizue proba eta ikusiko duzue.
10.
Oraingoan ere hamargarrena hutsik. Baina oraingo honetan egon beharko
lukeena nire ustez aipatuko dut (nik harria bota, baina eskua atzean
badaezpada): soziolinguistika domestikoa dibulgatzeko webgune, foro
edo sare soziala (edo denak batera, baina eduki audiobisualak
landuta); eta profesionalen arteko iritzi trukea linkedin bezalako
foro batean (edo zutagun edo beste nonbaiten).
Eskuliburua
2010-10-16 // Sailkatu gabea // Iruzkin bat
Leku guztietan agertu da, eta hemen ez. Eta agertu behar zen, edo hori behintzat esan didate. Eta ni beti irakurleek esaten dutena egiten (edo).
Soziolinguistika Klusterrak eskuliburua atera du argitara. Soziolinguistika eskuliburua. Eta eurek esaten dute ametsa bete dutela. Eta neu pozik, bazen garaia. Eta oraindik pozago: eskuliburuko hainbat eduki interneten daudelako (hori bai copyright-arekin) eta berrituko dituztela esan dutelako. Ea ba.
Eta orain liburua eskuratu eta irakurtzeko irrikitan.
Euskara eta erdaren arteko bizikidetza iraunkorra antolatu
2010-10-14 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Aspaldi aipatu nuen blogean hegemoniaren gaia, eta diglosi orekatuaren gaia. Eta gaurkoan beste behin ere, gai bera agertu da, polemika eta guzti. Mattin Bachoren blogeko artikulua, kopiatu eta itsatsi egingo dut hemen. Polemikatxoa loturan.
Euskara gai, eremu edo egoera jakin batzuetarat mugatzea joera aski
arrunta da Iparraldeko euskaldunen artean. Behin baino gehiagotan zer
pentsatua eman daut.
Elgar agurtzeko edo aroaz bi ele trukatzeko euskara baliatzen duten eta
gaineratekoaz mintzatzeko frantsesez segitzen duten euskaldunak
aditzeak ardura halako barne ezinegon bat eragiten daut.
Bi hizkuntzen arteko hierarkia bat salatzen duelako izanen da.
Zentzurik ba ote du euskara baliatzea konda ez diren gauzetaz bakarrik
mintzatzeko bada ? Halakoetan mintzaira zaharra alde bat uztea ez
litaikea komenigarriago ?
Alderantziz beti ber erranaldi hormatuak badira ere ez dea hobe euskara
doi bat entzutea deus aditu baino ? Erabateko desagertzea burutu aitzin
hizkuntz ordezkatzearen azken arrasto bat dea ? Azken denboretan nire
buruari egiten dazkotan galde zerrendari bat gehitu dut : eta
euskaldunek, euskaradunek duela aspaldi hautatu duten bizirik irauteko
estrategia baten hondarra balitz ?
Herri-mintzaira bizirik iraunaraztea ez da euskaldun jendeak denboran
ukan duen ez eta ere orain duen xede bakarra bizian. Euskaldun jendeak
besteak bezala ogibide bat nahi du eta ahalaz ogia baino gehiago
ekarriko dakon lanbidea, aterpe bat nahi du aroaren jukutrietaz
gerizatzeko eta ahalaz auzoek dutena baino doi bat ederrago, familian
maitatua eta jendartean miretsia izan nahi du, eta abar luze bat.
Euskara alor jakin batzuetarat mugatze hori, hainbat euskaldunendako
segurrik, agian gainean aipatu helburuak eta euskara bizirik
iraunarazteko xedea uztartzeko bide bat izan. Bistan dena deusetan
oinarritzen ez den hipotesi huts bat da hori, zientzia-balore izpirik
ez duen susmo bat. Bainan egia ala asmakizun hutsa euskaldunok,
Iparraldeko euskaldunok bederen (zertan den egoera ikusirik), alegiazko
estrategi horren gaurkotze lanetan ari beharko ginatekeela iduritzen
zaut.
EEP-ren webgunean Erramun Bachoc-ek Ferguson-en hitzak arrahartzen ditu
: “Gizarte batean koda ezberdinak erabiltzen direlarik, luzaz
elkarrekin diraute, batek funtzio berezia betetzen duelarik besteak
betetzen ez duena. Zerbitzu berdinak eskaintzen badituzte, noizbait
batek besteari lekua kentzen dio”.
Bachoc-ek gehitzen du : “Bolikostan, herrian herri hizkuntza erabiltzen
da adibidez baule, merkatuan diula, eskolan frantsesa, meskitan
arabera. Euskal Herrian, duela 50 urte, euskara zen familian, elizan,
merkatuan eta plazan, frantsesa eskolan eta soldadogoan. Telebista
etxean sartu delarik, frantsesak komunikazio eremu guztiak hartu ditu”.
Euskaldunek bizirik irauteko hautatu zuten alegiazko estrategia zaharra
telebistak bakarrik duenez hankaz gora ezarri ez dakit (ekarpen
erabakigarria egin duela dudarik ez) bainan segur dena da lehen
hermetikoak ziren euskal eremu elebakarrak (“familian, elizan,
merkatuan eta plazan”) orain eta hemen ardurenean egiazko iragazkiak
direla (ustezko gotorlekuak diren laborantxa edo eliza mundua barne),
erdarak funtzio guziak betetzeraino, eta horrek euskararen gainbeheran
eragin haundia ukan duela.
Lurralde berean hizkuntza bat baino gehiago baliatua denean edo bien
arteko bizikidetza bat antolatzen da edo batek, azkarrenak, besteari
gaina hartzen dako (gurean zein den xahu izanen argitzerik balio ote
dea ?). Nik uste eremukatze hermetiko eta orekatu (hierarkia argirik
gabekoa) berri bat asmatu eta obratu behar ginuke norbanako zein
jendarte mailan. Agian hori da orain eta hemen bizi giren euskaldunon
lehentasuna. Iruzkinak libro.
Amama transmisioa
2010-10-13 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Orain urte gutxira arte, transmisioa nagusiki gurasoek egiten zuten. Gaur egun, ordea, aldatu egin da. Eskolak transmisioa egiten du, ume-zaintzaileek egiten dute, komunikabideek … eta amamak eta aititak ere.
Gehienetan naturala izaten da transmisio hau, hau da, norberaren amamak egindakoa. Baina gero eta gehiago ari dira horiek ere nolabait formaltzen edo. Hor dugu aspalditik Eke erakundeak egindakoa, orain dela guxi Labayruk Bizkaian abiatutakoa eta oraintsu Debagoienan Ahotsak-eko lagunek abian jarri gura dutena. Bejondeiela guztiei, transmisioan eragiteko bideak diren heinean.
Urria: hiru kandela
2010-10-04 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Amaitu
da hiru kandelen bidaia. Gaurkoa azken alea da. Merezi izan du bidaiak,
erantzun eta feedback eskasa izan arren, neure buruari balio izan dio
eta ez da gutxi. Baina noan harira. Azken hiru kandelak, urrikoak.
Orain dela hiru urte:
Bidaia
Galizian hasi genuen, Sechu Senderen eskutik. Bere garaian blog aktiboa
bazen ere, gaur egun motelduta dabil. Baina hala ere eduki oso
interesgarriak izaten jarraitzen du. Soziolinguistikaren top tena egin
nuen jarraian. Bere garaian arrakasta izan zuen eta orain da garaia
berrikusteko. Hilabete honetan egingo dut, zin dagizuet.
Xirikan
artikulua argitara eman nuen eta Oihana Lujanbiok erantzun egin zidan
eta blogera ekarri nuen. Eta hilabetea amaitu aurretik, artikulu osoa
igo nuen blogera eztabaida sustatu nahian. Eztabaida interesgarria da
oraindik orain. Kultur erreserben gainean Fredi Paiak argitara emandako
artikulua ekarri nuen blogera horren ostean.
30+10
mintegiaren berri eta Emunek antolatutako beste jardunaldien berri eman
nuen jarraian. Hizkuntza marketinaz ere egin nuen berba. Eta atal
berria blogean sortu: hiznet egin nuen garaiko ariketak batuko zituena.
Eta hilabete honetan horietako bi etorri ziren blogera: Txepetx-en eta
bizitasun etnolinguistikoaren arteko aldeak eta sailburuorde banintz
jarriko nituzkeen lehentasunak.
Bizi-esperientziak
etorri ziren hurrena patroi askorekin etorri ere. Zirrikituak
irekitzeaz berba egin nuen gero, eta erantzunetan eztabaidatxoa izan
nuen. Topaguneak antolatutako jardunaldien berri eman nuen gero. Eta
hilabete luzea amaitzeko Quebec-era egin nuen salto, Kataluniatik
pasatuz.
Orain dela bi urte:
Orain
dela bi urte, paisajearen ajeekin hasi nuen, Iñaki Arrutiren eskutik.
Soziolinguistikaz berripapera etorri zen jarraian eta Nuciako
soziolinguistika ikastaroa segidan.
Irakurriz
jarraitu nuen bidaia: Bat 67 eta Hizkuntzaren iraultza liburua.
Aldizkaria osorik komentatu ostean, artikulu bat goitik behera komentatu
nuen: familia bidezko transmisioari buruzko artikulua. Joanes Etxeberri
proiektua aipatu nuen gero. Ordutik ezer gutxi jakin da kontu honi
buruz, baina tira.
Urte
horretan ere 30+10 mintegia aipatu nuen blogean. Eta hegemoniari heldu
nion berriro ere. Eralan ikerketaren topaketak etorri ziren hurrena. Eta
hilabetea amaitu nuen Mondragon korporazioaren euskara planen
mintegiarekin.
Orain dela urtebete:
Soziolinguistikaz
berripapera izan zen orain dela urtebeteko lehena urrian. Gero DVD
baten aurrerapena izan genuen (argitaratua dago jadanik).
Soziolinguistika domestikoaren sorta aurreko hilean hasita egon bazen
ere, hilabete honetan bi ale izan genituen: bezeroari arreta egiten
diotenei begirakoak eta familia erdaldunei begirakoak.
Azkueri
buruzko liburua komentatu nuen tartean, baita berbarekin jolas egiten
ibili ere. Horren ostean, Bat aldizkaria etorri zen, oraingo honetan 71.
zenbakia: Txillardegiri omen. Hizkuntza autodefentsa ikastaroak
Galizian eta niri gustatu ez (behintzat ipini zioten izena). Eta hilabetea, urriko
kandelak eta urte osoko bidaia kontsumitzen amaitu nuen. Euskal
kulturaren kontsumoarekin alegia. Mila esker.
Udaltopari zukua ateratzen
2010-09-23 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
2010eko
apirilaren 21ean izan ziren bigarrenez Udaltop jardunaldiak. Iaz
bezala, aurten ere publiko egin dute euren material guztia: ponentziak,
bideoak, argazkiak, material osagarria, …
Aurreko mendean jaio garenez, idatzizko materiala aholkatzen dugu, patxadagatik. Hona hemen ponentzia guztiak:
eta Euskara zerbitzuen elkarlana nerabeen aisialdian eta hizkuntza
ohituretan eragiteko. Bermeoko esperientzia” (Maite Alvarez, Iñaki
Lopez)
Egun on, zer nahi duzu?
2010-09-20 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Adeccoren arabera, lanpostu eskaintzen %17an eskatzen da euskara (EAEn beti ere). Batzuei asko eta beste batzuei gutxi irudituko zaie, baina errealitatea ei da hori (ez du berriak esaten datua nondik atera den, inkesta batetik, eurek kudeatzen dituzten eskaintzetatik … ezta eskatu hori zertan den, derrigorrezkoa, puntuak ematen dituena, …).
Bi salto mortal eginda, merkatariengana helduko naiz. Aizu aldizkariak erreportaje bat argitaratu du. Bertan euskara merkatarien artean sustatzen ari den bat ageri da, euskara ikasten ari den merkatari bat eta, azkenik, denda guztietan lehen hitza euskaraz egiten duen herritarra.
Azken urteotan, beharra sortzeari ari gatzaizkio garrantzia ematen. Hor daude euskara armairutik ateratzera bultzatzen gaituztenak eta abar. Beharra areagotuta, %17 hori gainditu daiteke?
Argazkia: mantangorriman.