Gaur blog honek bete
ditu hiru urte. 30.000 bisita baino gehiago izan ditu, 200dik gora
artikulu eta abar. Baina batez ere hiru urte. Nork esan behar zidan
niri abenturatxo honek horrela jarraitu behar zuenik …. nork. Eta egun
hauetan bloga berrirakurtzen izan naiz, eta berriro begiratzen,
erantzunak, loturak eta abar. Eta arkeologia egitea pentsatu dut.
Ricardo Gomezek
egiten duenaren antzera, nik ere nahi ditut nire blogeko artikulu
zaharrak berreskuratu, orain dela bi edo hiru urte egindakoak. Baina,
gainera, aprobetxatu nahi dut artikulu horiek errebisatzeko, loturak
eguneratzeko, kasu batzuetan inkluso berridazteko …. eta abar. Baina
bakarrik 4 urte (ea haraino heltzen den) bete arte. Ikus dezagun
esperimentua ondo ateratzen den.
Urtean
zehar hainbat kanpaina egin behar, helburuak finkatu, aurrekontuak
onartu, enpresen proposamenak baloratu… mila kezka sortzen zaizkizu
eta, laguntza profesionala behar duzu?
Proposatzen dizugun ikastaro honetan komunikazioa nola egin erakutsiko
dizugu, prestakuntza, garapena, mezuak, etekina, balorazioak… finean,
euskara hobeto saltzeko irizpideak emango dizkizugu.
Lau
eguneko lan inbertsioa baina sekulako errentagarritasuna.
HELBURUA
Euskararen normalkuntza
helburu duten komunikazio-kanpainen eragina hobetzeko tresnak eskuratzea.
NORI
ZUZENDUA
Administrazio
Publikoko Euskara Teknikariei.
Euskara Plangintzen diseinuan ari diren teknikariei.
Euskararen normalkuntzan lanean ari diren eragile sozialei.
AZTERGARIAK
Komunikazioa
burutzeko gailuak, euren berezitasunak, batez ere, euskararenak.
Funtsezko eta oinarrizko komunikazioa; abiapuntua zein den, zein bitarteko
erabiltzea komeni den, eta kontuan hartu beharreko bestelako osagarriak.
Komunikazioa garatzeko produktuak; sorkuntza eta irudimenaren garrantzia;
Aukera desberdinak aztertu eraginkorra izateko.
Komunikazio-tresnak
aztertzea. Euskarri mota, teknologia berrien garrantzia: web guneei
errentagarritasuna bilatzen, doako erreminten eraginkortasuna neurtu,
areagotu eta baliatu.
Kkostuaren
eta onuraren arteko oreka, garestia eta merkea zer den.
IRAUPENA
ETA METODOLOGIA
Ikastaroak
izaera trinkoa du: 16 orduko iraupena (lau orduko lau
saio)
PRAKTIKAREN
AZTERKETA
Eduki eta kontzeptu teorikoen azterketek ikastaroaren
%15a hartuko du
Praktikaren
azterketa; egindako kanpainen azterketa eta kanpaina
berriak diseinatzeko tresna praktikoak, ikastaroaren %75a.
Kanpainak hobetzeko adierazleak definitzeko eztabaida
%10.
Soziolinguistika
Klusterra, Euskal Soziolinguistika
lan-esparrua duen erakundea. http://www.soziolinguistika.org/,
honako enpresen laguntzarekin.
Digitalak.
Ikus-entzunezko ekoizpenetan berezitutako enpresa, euskal komunikazio-kanpainetan
eskarmentu handia duena. http://www.digitalak.com/
Arista.
Komunikazio-kanpainen diseinu eta garapenean eskarmentu handiko
enpresa. Haien azken lanen artean daude Lagun Aro, Euskadiko Kutxa,
RETA apustu etxerako komunikazio aholkularitza eta publizitate
kanpainak eta UPV/EHUkoa. http://www.arista.es/
Euskal kultura kontsumitzen den ala ez den kontsumitzen, horrek ere
kezkatzen gaitu askotan. Horren adibide, bi ilustreen komentarioak,
kritikak edo dena delakoak:
“Hamarkada
gitxi batzuetan euskeraz berba egiteko gauza diran pertsonak ikaragarri
hazi diran arren (..) euskeraz ekoitzitako produktuen kontsumoak ez dau
neurri berean gora egin. (..) Horrelakoetan, kanpo-faktoreei
erreparatzen jake
askotxotan: herri-aginteen babes urria, kontsumitzaileen
kontsumo-ohiturak, produktuen ezagutzarik eza eta abar.
Barne-faktoreei, ostera, gitxitan erreparatzen deutsegu: produktuak
euskeraz eskaintzeaz gainera, orobat interesgarriak/erakargarriak ete
diran kontsumitzaileentzat. Izan be, babes eta laguntzarik zabalena
eskaini arren, euskeraz ekoitzitako hainbat produkturen gainbeherea
ezaguna da; halanda be, euskeraz dagozalako mantentzeko erabagia hartu
da. Noz arte? Zentzurik ete dauka bitartekoak-eta baliatzea etorkizunik
ez dauken proiektuetan, osterantzekoetarako nahikoa baliabide ez
dagoenean? Euskeraz ekoitzitako produktuen artean lehentasunak ezarri
ez eze, ez ete gendukez aztertu behar ikuspegi autokritikoago batez eta
funtzionatzen dabenak bultzatuz, funtzionatzen ez dabenak baztarrean
itxiz, merkatu-gune barrietara ailegatu leitezan horreetan inbertituz?”.
“Euskarazko kultur kontsumoaren hedapena eta garapena 3 ardatzen
inguruan burutu beharko da: derrigorrezkotasuna, eskuragarritasuna eta
erakargarritasuna
Derrigorrezkotasuna:
Euskarazko kultur produkzioak
lege-babesa behar du. Euskararen presentzia, eskaintza eta erabilera
bermatu egin behar dira; baita kultur alorrean ere.
Eskuragarritasuna:
Lege-babesak eta
derrigorrezkotasunak, ordea, mugak dituzte eta izan behar dituzte.
Horregatik, hil ala bizikoa izango da, euskarazko DVDak, aldizkariak,
liburuak, jokoak, etab. eskuragarri izan daitezen lortzea; merkatuak
erdarazkoen edo ingelesezkoen eskuragarritasuna bermatzen baitu.
Erakargarritasuna:
Gainera, produktu horiek
erabiliak, kontsumituak edo/eta erosiak izango badira, gustukoak,
erabilgarriak edo interesgarriak izan beharko dute.”
“Merkatua zabaldu beharra dago, horretarako produktu egokiak ekoiztuz
Nabarra aldizkarian esan nuen: “Abangoardiako produktuak behar
baditugu ere, alegia, iparra markatuko duten liburuak edo filmak…
batez ere jendeak kontsumituko dituen produktuak behar ditugu: ikusle,
irakurle eta entzule berriak lortu behar ditugu”.
Hitz horiei horrela erantzun die Patxi Zubizarretak Argian: “Irudipena
dut ez dugula publikoa behar bezainbeste aintzat hartzen, eta nago
sortzeko orduan horri ere kontu gehiago egin behar geniokeela. Oso
iritzi errealista da Amonarrizena, -eskerrik asko-
pragmatikoegia agian hain zaharkituta dagoen sortzaile jendearentzat,
baina hitzok inondik ere koitoarekin zerikusi handiagoa dute
masturbazioarekin baino eta zer pentsa ematen dute.”
“Gure 7 bekatu nagusiak aitortu eta baztertu behar ditugu
Orain arte autodefentsa ikastaroa entzun, eta mugimendu feministarekin
lotzen nuen. Baina ez, Galizian hasi dira hizkuntza autodefentsari
ekiten. Eta horretarako, mintegiak antolatu. Eta niri ez zait gustatu terminoa.
Beste gauza batzuk gehiago gustatzen zaizkit …. adibidez:
Azken Bat aldizkariaTxillardegiren
omenezkoa izan da. Txillardegi gizon polifazetikoa da, baina
aldizkariak bakarrik bere soziolinguistika arloko lanei ekiten die.
Batez
ere, bi alor nagusi aipatzen dira Txillardegiri buruz aldizkari
honetan: alde batetik, bere soziolinguistika matematikoa eta hor garatu
zituen kontzeptuak (anisotropia, leialtasuna, …) eta, beste alde
batetik, glotopolitikan egindako lana.
Lehenengoari dagokionez,
ezinbestekoa da Xabier Isasik egindako artikulua: “Euskararen erabilera
aztertzeko oinarri zientifikoak”. Txillardegiren eredu matematikoa era
dibulgatiboan azaltzen du Isasik, laburtuta eta eguneratuta, eta Kale
Neurketek emandako datuekin osatua.
Glotopolitikari
dagokionez, Imanol Esnaolaren artikulua (“Txillardegi glotopolitikan”)
eta Joxe Manuel Odriozolarena (“Txillar sorta bat”). Azken honetan,
aztertzen da Txillardegik beste herri batzuen hizkuntza biziberritzeko
saioez aipatutakoa agertzen da: Irlanda, Gales eta Finlandiari buruz.
Artikulu honetatik entresaka batzuk (testuak Txillardegirenak dira):
“Hizkuntzaren
pizkundea politika estrukturalen aldaketaren aurretik etortzen da.
Politika-borrokaren arrakastak, hizkuntza pizkundea du oinarri, ez
alderantziz.”
“Ez ditut inolaz ere kondenatzen, politika mailan
egiten den, eta egin behar den borroka. Baina aldakuntza hauek
ekonomia-oinarri batzuk behar dituzten bezala, hizkuntza-oinarri bat
ere behar dute”.
“Berriz diot: politika-askatasuna ez dela hizkuntza-pizkundearen ama, hizkuntza-pizkundearen alaba baizik”.
“Herri-pizkunde
guztietan, lehendabiziko abertzale belauna, hizkuntza arrotzaz
baliatzen da. Bigarrena, aldiz, nazio-hizkuntzaz”.
Ondoren,
datoz Txillardegiri eskainitako artikuluak. Horien artean denetarik
dago. Pablo Suberbiola eta Pello Jauregirena interesgarria da, baina
azken aldi honetan batzuetanaipatutakoa (blog honetan ere bai). Eta Buruntzaldeko esperientzia familia transmisioa indartzeari buruz ere interesgarria da.
Gaurkoan gomendioen 3. atalarekin nator. Oraingoan, Iñaki Eizmendik Debagoieneko Mankomunitateko guraso aldizkarian argitara emandakoak. Gaztelaniaz daude, eta erdaldunei begirakoak dira gehien bat.
Familia y
plurilingüismo
VIVIMOS EN UNA
SOCIEDAD PLURILINGÜE. EN NUESTRA COMUNIDAD CONVIVEN DOS IDIOMAS
OFICIALES (EUSKERA Y CASTELLANO), PERO,HOY DÍA, DENTRO DE LA COMUNIDAD AUTÓNOMA
VASCA SE HABLAN MÁS DE 100 IDIOMAS.
NUESTROS HIJOS E HIJAS DEBEN CONOCER ESTA REALIDAD Y LES PODEMOS
AYUDAR PARA QUE VIVAN EL PLURILINGÜISMO DE UNA MANERA NATURAL
Y POSITIVA.
¿Es bueno saber más de
un idioma? ¿Es bueno ser
plurilingüe?
Sin ninguna duda es bueno ser plurilingüe. Las ventajas son muchas. Por ejemplo:
• Podemos comunicarnos con mucha más gente si sabemos más de un idioma.
• Quien sabe más de un idioma tiene más facilidad para aprender otros.
• Podemos optar a más tipos de trabajo y en más sitios.
En cambio, las desventajas son casi nulas y anecdóticas:
•
La tendencia es que los que desde su nacimiento están escuchando más de
un idioma empiezan a hablar más tarde (la diferencia es pequeña).
• Las personas plurilingües tienen más puntas de lengua (que cueste encontrar una palabra concreta en una conversación).
Además,
es muy importante tener en cuenta que los idiomas se suman, no se
restan: quien sabe más de un idioma puede saber más de cada uno de
ellos que quien sólo sabe un idioma.
Primer objetivo:
Bilingüismo equilibrado
Una
cosa es saber más de un idioma y otra es dominarlos bien. Debemos
conseguir que nuestros hijos e hijas dominen bien el euskera y el
castellano, y, a partirde ahí, ayudarles a que aprendan más idiomas. El
uso es lo más importante para que los niños y niñas aprendan los
idiomas, que usen lo suficiente cada uno de los idiomas que les
queramos transmitir. La escuela es la principal institución para que
aprendan las lenguas oficiales, pero tiene limitaciones para garantizar
el uso suficiente del euskera que nos acerque a un bilingüismo
equilibrado.
Límites de la escuela
Menos
de la mitad de los días del año son días de escuela, y en esos días la
mayoría de las horas los niños y niñas no están en el aula. Por lo
tanto, los límites son
evidentes. Si sólo utilizan euskera en la escuela, el nivel de euskera
será bastante bueno pero cuando terminen la enseñanza obligatoria lo
más probable es que dominen mejor el castellano que el euskera.
¿Cómo ayudarles a ser
bilingües?
Lo
mejor, sin duda, es ofrecerles euskera desde casa. Cuando el padre o la
madre sabe euskera y el otro no, cada uno puede transmitir su idioma.
Si no sabemos euskera, tenemos que ofrecerles ámbitos de uso, sobre
todo en las actividades extraescolares. Con las
actividades extraescolares podemos garantizar el aumento del uso del
euskera. Además, podemos transmitirles una buena relación hacia el
euskera. No saber euskera no significa que lo veamos como algo extraño:
podemos ver juntos dibujos en euskera, buscar libros, utilizar cada vez
más frases cotidianas en euskera, aprender canciones de juegos
infantiles… Con poco esfuerzo podemos transmitir actitudes muy
positivas hacia el idioma.
¿Modelos trilingües?
La
educación tiende cada vez más a modelos trilingües: euskera, castellano
e inglés. En principio, eso no es una dificultad para los niños y niñas
nos acerca al
trilingüismo ¿Cuál puede ser el único inconveniente? Que si antes la
escuela tenía límites para garantizar un bilingüismo equilibrado real,
quitándole horas al euskera no nos acercamos más a ese objetivo ni al
objetivo de un trilingüismo real.
¿Cómo
superar esas limitaciones? Un camino muy eficaz sería ofreciéndoles
ámbitos de uso de euskera como las
actividades extraescolares. Si garantizamos que la mayoría de las
actividades son en euskera y se utilizan metodologías adecuadas para
fomentar el uso, el camino hacia ese trilingüismo será mucho más eficaz.
¿Y cuando el idioma de
casa no es el euskera ni el
castellano?
Cuantos
más idiomas puedan aprender nuestros hijos e hijas mucho mejor. Los
niños y niñas empiezan a aprender los idiomas desde el uso. Si en casa
hablamos otros idiomas, es bueno y recomendable transmitirles esos
idiomas y que la comunidad les transmita el euskera y el castellano (y
el inglés): no pierden nada y ganan mucho.
Hizkuntzen ezagutza eta erabilera ohiturak
Elebitasuna eta eleaniztasuna
Gure seme-alabak
eleanitzak izatea ona da: zenbat eta hizkuntza
gehiago jakin, askoz hobe. Bide horretan
elebitasun orekatua abiapuntu moduan hartzen badugu,
baldintzak nahiko ondo betetzen ditugu:
etxetik eta eskolatik nagusiki euskara
jasotzen dute, eta, eskolak eta gizarteak
gaztelania ere eskainiko dienez, biak ondo menderatuko
dituzte.
Axola al zaigu zein hizkuntza erabiltzen duten?
Baina gauza bat da
hizkuntzak ondo ezagutzea eta beste bat
hizkuntza horiekin ditugun jokabideak. Guraso moduan axola al
zaigu gure seme-alabek zein
hizkuntza erabiltzen dituzten?
Eragiteko modurik hoberena, eredu izatea
Hizkuntza ohiturei
dagokionez ere, seme-alabek gureak imitatuko
dituzte egoera askotan. Gure jokabideez jabetu
behar dugu, seme-alabek berehala ikasten
baitituzte: gure artean nola egiten dugu?
Kaleko hainbat egoeratan? Lagunartean? Euskaraz
ari garenean gaztelaniazko esaldiak erabiltzeko
ohiturik ba al dugu?
Eredu izateko proposamen bat
Eredu
izateko bide egoki bat hau izan daiteke: euskaraz gero eta
gehiago egitea eta horretan gustura aritzea. Ez
ditut bat-batean nire kontraesaneko jokabide guztiak
aldatu behar, euskara
gero eta gehiago eta
gero eta gehiagorekin egiteko jokabidea
hartu behar dut. Gure jokabideetan aldaketa txikiak egiten
hasten garen momentuan
seme-alabentzat eredu egokiak izaten hasten gara,
hori transmititu ahal izango diegu eta gustura
arituko gara.
No es determinante
Que
nuestros hijos e hijas estudien en un idioma que nosotros no sabemos no
es determinante en su proceso de aprendizaje. Datos y estudios
demuestran que no tendrán mayores o menores dificultades por esa razón.
Además, aun sin saber euskera sí podemos utilizar estrategias para
ayudarles con la comprensión, la escritura… Pero tenemos que tener en
cuenta que las tareas escolares las deben hacer ellos: lo han aprendido
en clase y tienen que practicar.
¿Cómo ayudarles?
¿Cómo
me gustaría que actuaran mis hijos e hijas con los estudios y las
tareas escolares con 16-17 años? Probablemente querremos que: tengan
unos hábitos de estudio, sean disciplinados y responsables, estudien
motivados, sepan organizarse y buscar o pedir ayuda cuando realmente lo
necesitan… Todo lo que hagamos desde los 6-7 años para ayudarles con
las tareas escolares debe ir en esa dirección, y en esa dirección el
idioma no es importante.
¿Qué no hay que hacer?
Ejemplo real: Siempre he ayudado a mi hija con las
matemáticas. Le daba explicaciones y le ayudaba con las
tareas. Pero empecé a tener
dificultades con la materia. Aun intentando ayudarla
no siempre lo podía hacer como me
hubiera gustado. Y mi hija me decía al
volver de clase: Ama, ¡me has hecho mal las
tareas! Es
un
modo de ayuda contraproducente: no les ayudamos a que cada vez sean más
autónomos sino a que dependan cada vez más de nosotros o nosotras.
Askok esaten dute euskararekin olgatu egin behar dela. Irratian ere badago irratsaio bat honako izenarekin: Hitza jolas. Eta horretan gaudela, ba egin dezagun berbarekin jolas egiteko modutxo batzuk aipatzera.
Gurean kirol nazionala badago, hori bertsoa da. Amurizak behinola
horrela deitu zion: Hitzaren kirol nazionala. Eta, gainera, aurton
kirol horren Champions League jokatzen ari da. Abenduan finala, BECen, eta bitartean gozatzera eta onenak irabaz dezala.
Telebistan ere badago Mihiluze
programa gomendagarria eta arrakastatsua. Azpitik dagoen filosofia
berbekin jolas egitea baino ez da: hitzekin jolas egin, euskalkietako
berbak ezagutarazi, bertsoak ere, …
Baina beste bi ekimentxo aipatu gure nituzke. Alde batetik, Luma
aldizkaria eta aurton, azaroan, egingo duten Euskal Herriko III.
Txapelketa. Hitz gurutzatuen III. txapelketa. Eta, beste aldetik, Markos Gimeno eta bere palindromoak.
Pasa den astean bete zituen Euskaltzaindiak
90 urte (bejondeizuela). Eta pasa den astean ere amaitu nuen
Euskaltzaindiko lehen lehendakariari buruzko biografia (edo). Jurgi
Kintanak idatzi du (zure bloga berrituta noizko?). “Intelektuala nazioa eraikitzen. R. M. Azkueren pentsaera eta obra”.
Resurreccion Maria Azkueren
beste ikuspegi bat eman dit liburuak. Orain arte, Azkue beti tradizio
biltzaile gisa irudikatu dut, ipuinak, herri hizkerak, kondairak,
kantak, … biltzen zituena. Baina ez, ez da hori bakarrik, euskara
modernizatzeko ahalegin betean aritu zen Azkue. Eta ez bakarrik corpus
plangintzan, estatus plangintzan ere eragiten saiatu zen, gogotik
saiatu ere (nahiz eta ez izan berak esperotako emaitzak).
Horrez
gain, euskararen historia sozialerako beste ekarpentxo bat da liburua.
Zehazki, euskalgintzaren historiari ekarpen itzela egiten dio. Ondo
dokumentatuta, mitoak apurtzen, hizkera erraz eta atsegina, …
irakurtzen gozatu dudan liburua izan da.
Horixe gomendioa, XX. mendeko euskalgintza zer izan zen ulertzeko ezinbestekoa baita. Liburuaren laburpena.
Oraingo honetan hizkuntza ohiturak
aldatzeko gomendioen bigarren atala dator. Aurrekoan euskaraz berbetan
hasi nahi zutenei begira zen artikulua. Oraingo gomendio hauek EHUko atezainei begirakoak
dira. “Atezainok euskaraz” liburutik hartuak daude. Baina gomendioak
begiratuta, administrazioan lan egiten duten askori begirakoak izan
daitezke. Baita enpresetako harrera guneetan edo bezeroari arreta
emateko guneetan lan egiten dutenentzat ere. Betoz ba gomendiook:
1. TRABA, ZAILTASUNA: Ez dakit euskaraz badakien
Ez
dakit informazio eske hurbildu zaidanak euskaraz badakien. Ez dakit
lankide berriak euskaraz badakien, ezetz uste dut. Badaezpada
gaztelaniaz egingo diet.
IRTENBIDEA, BESTE IKUSPEGI BAT: Hurbiltzen zaizkigunetatik askok dakite euskaraz. Ez dakite guk badakigun, ordea, eta gaztelaniaz hitz egiten digute badaezpada.
GOMENDIOA: Lehen
hitza euskaraz egingo diot hurbiltzen den edonori. Euskaraz baldin
badaki, euskaraz egingo dit eta ez baldin badaki, gaztelaniaz egingo
dugu, biok dakigu eta.
2. TRABA, ZAILTASUNA: Harreman-sarea eta segurtasuna falta dut
Euskara
ikasten eta lantzen denbora asko pasa dut, ahalegin handia egin dut. Ez
dut norekin hitz egin, eta herdoiltzen ari zait. Ez dut erabiltzen.
IRTENBIDEA, BESTE IKUSPEGI BAT: Harrera
oso leku ona da herdoila kentzeko. Kanpotik datorrenarekiko harremanean
ez da asko hitz egin behar, ez da sakondu behar, ez da diskurtso
konplexurik antolatu behar. Lankideen artean ere izango da euskaldunen
bat.
GOMENDIOA: Harrerak ematen digun aukera
aprobetxatu. Lehenengo egunetan arraro samarra iruditzen da, baina gero
ez hainbeste. Asko errepikatzen diren gaietarako esaldiak eta hiztegia
prestatu eta landu, segurtasuna ematen baitu horrek. Garrantzitsua da
gustuko formulak bilatzea eta eroso sentitzea.
3. TRABA, ZAILTASUNA: Aurreiritziak
Zer
pentsatuko ote dute nitaz euskaraz hitz egiten badut? Jendeak euskara
lotzen du Hizkuntza Eskakizunekin, politikarekin, tentela/argia
izatearekin, modernoa/zaharkitua izatearekin, lana lortze/ez
lortzearekin… auskalo zenbat gauzarekin!
IRTENBIDEA, BESTE IKUSPEGI BAT: Aurreiritziak
asko dira eta denok dauzkagu. Besteak zer pentsatuko ote duen inoiz ez
dugu jakingo. Denekin asmatzea ere ezinezkoa da.
GOMENDIOA: Baloratu
ikasten pasa duzun denbora eta egindako ahalegina. Hor ere aurkitu
izango dituzu zailtasunak eta hala ere aurrera egin duzu. Zure lana
gutxienez bi hizkuntzatan egiteko gai zara, eta hori ez da egun batean
lortzen. Orain ere berdin, zailtasuna zein den ikusi, irtenbideak jarri
eta aurrera egin. 4. TRABA, ZAILTASUNA: Euskalkiak eta estandarra
Nire
euskalkia ez du inork ulertuko, askotan entzun izan dut oso itxia hitz
egiten dudala. Nik euskaltegian ikasi nuen. Euskara batua bakarrik
dakit, eta batzuk esaten didate oso artifiziala dela. Hemen etortzen
diren euskaldun askok bere herriko edo eskualdeko hizkera erabiltzen
dute eta ez diet ulertzen. Orduan, berehala gaztelaniara pasatzen gara.
IRTENBIDEA, BESTE IKUSPEGI BAT: Beste
hizkuntzetan ere badaude eskualdeetako eta herrialdeetako hizkerak.
Gaztelaniaz edo frantsesez ere gertatzen da beste nonbaitekoari ongi ez
ulertzea, baina ez gara horregatik beste hizkuntza batera pasatzen,
ingelesera-edo.
GOMENDIOA: Poliki hitz egin, mantsoago
esateko eskatu, ulertu ez duzun hitz horrek zer esan nahi duen
galdetu… Gozatu lekuetako hizkeren aberastasuna eta jolastu
desberdintasunak ematen dituen aukerekin.
Hiru kandela
2009-11-06 // Sailkatu gabea // 4 iruzkin
Gaur blog honek bete
ditu hiru urte. 30.000 bisita baino gehiago izan ditu, 200dik gora
artikulu eta abar. Baina batez ere hiru urte. Nork esan behar zidan
niri abenturatxo honek horrela jarraitu behar zuenik …. nork. Eta egun
hauetan bloga berrirakurtzen izan naiz, eta berriro begiratzen,
erantzunak, loturak eta abar. Eta arkeologia egitea pentsatu dut.
Ricardo Gomezek
egiten duenaren antzera, nik ere nahi ditut nire blogeko artikulu
zaharrak berreskuratu, orain dela bi edo hiru urte egindakoak. Baina,
gainera, aprobetxatu nahi dut artikulu horiek errebisatzeko, loturak
eguneratzeko, kasu batzuetan inkluso berridazteko …. eta abar. Baina
bakarrik 4 urte (ea haraino heltzen den) bete arte. Ikus dezagun
esperimentua ondo ateratzen den.
Euskara sustatzeko komunikazio kanpainak hobetzeko ikastaroa
2009-11-04 // Sailkatu gabea // Iruzkin bat
<!–
–>
komunikazio kanpainekin kezkatua?
zehar hainbat kanpaina egin behar, helburuak finkatu, aurrekontuak
onartu, enpresen proposamenak baloratu… mila kezka sortzen zaizkizu
eta, laguntza profesionala behar duzu?
Proposatzen dizugun ikastaro honetan komunikazioa nola egin erakutsiko
dizugu, prestakuntza, garapena, mezuak, etekina, balorazioak… finean,
euskara hobeto saltzeko irizpideak emango dizkizugu.
eguneko lan inbertsioa baina sekulako errentagarritasuna.
HELBURUA
Euskararen normalkuntza
helburu duten komunikazio-kanpainen eragina hobetzeko tresnak eskuratzea.
ZUZENDUA
Publikoko Euskara Teknikariei.
burutzeko gailuak, euren berezitasunak, batez ere, euskararenak.
erabiltzea komeni den, eta kontuan hartu beharreko bestelako osagarriak.
Aukera desberdinak aztertu eraginkorra izateko.
aztertzea. Euskarri mota, teknologia berrien garrantzia: web guneei
errentagarritasuna bilatzen, doako erreminten eraginkortasuna neurtu,
areagotu eta baliatu.
eta onuraren arteko oreka, garestia eta merkea zer den.
ETA METODOLOGIA
izaera trinkoa du: 16 orduko iraupena (lau orduko lau
saio)
AZTERKETA
%15a hartuko du
azterketa; egindako kanpainen azterketa eta kanpaina
berriak diseinatzeko tresna praktikoak, ikastaroaren %75a.
%10.
KOPURUA
laguneko lan-taldea
egoitza nagusia
jauregia
20600 EIBAR
23, 25, 30, eta ABENDUAREN 2an.
Arratsaldeko 3etatik 7etara
Estala. Komunikazio arloan
Martin. Sorkuntza arloan
Arozena. Interaktiboan
€
egiteko kontu korronte zenbakia:
3035 0026 20 0260060813
Soziolinguistika
Klusterra
Martin Ugalde K.P.
20140 ANDOAIN
943 592 556 –
soziolinguistika@soziolinguistika.org
kluster@soziolinguistika.org
AZAROAREN
19a.
Soziolinguistika
Klusterra, Euskal Soziolinguistika
lan-esparrua duen erakundea. http://www.soziolinguistika.org/,
honako enpresen laguntzarekin.
Digitalak.
Ikus-entzunezko ekoizpenetan berezitutako enpresa, euskal komunikazio-kanpainetan
eskarmentu handia duena. http://www.digitalak.com/
Arista.
Komunikazio-kanpainen diseinu eta garapenean eskarmentu handiko
enpresa. Haien azken lanen artean daude Lagun Aro, Euskadiko Kutxa,
RETA apustu etxerako komunikazio aholkularitza eta publizitate
kanpainak eta UPV/EHUkoa. http://www.arista.es/
Kontsumitzen …
2009-10-29 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Euskal kultura kontsumitzen den ala ez den kontsumitzen, horrek ere
kezkatzen gaitu askotan. Horren adibide, bi ilustreen komentarioak,
kritikak edo dena delakoak:
Erramun Osa:
“Hamarkada
gitxi batzuetan euskeraz berba egiteko gauza diran pertsonak ikaragarri
hazi diran arren (..) euskeraz ekoitzitako produktuen kontsumoak ez dau
neurri berean gora egin. (..) Horrelakoetan, kanpo-faktoreei
erreparatzen jake
askotxotan: herri-aginteen babes urria, kontsumitzaileen
kontsumo-ohiturak, produktuen ezagutzarik eza eta abar.
Barne-faktoreei, ostera, gitxitan erreparatzen deutsegu: produktuak
euskeraz eskaintzeaz gainera, orobat interesgarriak/erakargarriak ete
diran kontsumitzaileentzat. Izan be, babes eta laguntzarik zabalena
eskaini arren, euskeraz ekoitzitako hainbat produkturen gainbeherea
ezaguna da; halanda be, euskeraz dagozalako mantentzeko erabagia hartu
da. Noz arte? Zentzurik ete dauka bitartekoak-eta baliatzea etorkizunik
ez dauken proiektuetan, osterantzekoetarako nahikoa baliabide ez
dagoenean? Euskeraz ekoitzitako produktuen artean lehentasunak ezarri
ez eze, ez ete gendukez aztertu behar ikuspegi autokritikoago batez eta
funtzionatzen dabenak bultzatuz, funtzionatzen ez dabenak baztarrean
itxiz, merkatu-gune barrietara ailegatu leitezan horreetan inbertituz?”.
Kike Amonarriz:
“Euskarazko kultur kontsumoaren hedapena eta garapena 3 ardatzen
inguruan burutu beharko da: derrigorrezkotasuna, eskuragarritasuna eta
erakargarritasuna
Euskarazko kultur produkzioak
lege-babesa behar du. Euskararen presentzia, eskaintza eta erabilera
bermatu egin behar dira; baita kultur alorrean ere.
Lege-babesak eta
derrigorrezkotasunak, ordea, mugak dituzte eta izan behar dituzte.
Horregatik, hil ala bizikoa izango da, euskarazko DVDak, aldizkariak,
liburuak, jokoak, etab. eskuragarri izan daitezen lortzea; merkatuak
erdarazkoen edo ingelesezkoen eskuragarritasuna bermatzen baitu.
Gainera, produktu horiek
erabiliak, kontsumituak edo/eta erosiak izango badira, gustukoak,
erabilgarriak edo interesgarriak izan beharko dute.”
“Merkatua zabaldu beharra dago, horretarako produktu egokiak ekoiztuz
baditugu ere, alegia, iparra markatuko duten liburuak edo filmak…
batez ere jendeak kontsumituko dituen produktuak behar ditugu: ikusle,
irakurle eta entzule berriak lortu behar ditugu”.
dut ez dugula publikoa behar bezainbeste aintzat hartzen, eta nago
sortzeko orduan horri ere kontu gehiago egin behar geniokeela. Oso
iritzi errealista da Amonarrizena, -eskerrik asko-
pragmatikoegia agian hain zaharkituta dagoen sortzaile jendearentzat,
baina hitzok inondik ere koitoarekin zerikusi handiagoa dute
masturbazioarekin baino eta zer pentsa ematen dute.”
“Gure 7 bekatu nagusiak aitortu eta baztertu behar ditugu
akritizismoa, inmobilismo subentzionatua, dirigismoa eta inbidia.”
Bitxia da gero
2009-10-27 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Orain arte autodefentsa ikastaroa entzun, eta mugimendu feministarekin
lotzen nuen. Baina ez, Galizian hasi dira hizkuntza autodefentsari
ekiten. Eta horretarako, mintegiak antolatu. Eta niri ez zait gustatu terminoa.
Beste gauza batzuk gehiago gustatzen zaizkit …. adibidez:
Joxerra Garziak esaten dituenak
edo Bernardo Atxagak
edo Getxoko Egizukoek (dabilen mihiari ez zaio goroldiorik lotzen)
Argazkia: Bontxi
Bat 71: Txillardegiren omenez
2009-10-22 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Azken Bat aldizkaria Txillardegiren
omenezkoa izan da. Txillardegi gizon polifazetikoa da, baina
aldizkariak bakarrik bere soziolinguistika arloko lanei ekiten die.
Batez
ere, bi alor nagusi aipatzen dira Txillardegiri buruz aldizkari
honetan: alde batetik, bere soziolinguistika matematikoa eta hor garatu
zituen kontzeptuak (anisotropia, leialtasuna, …) eta, beste alde
batetik, glotopolitikan egindako lana.
Lehenengoari dagokionez,
ezinbestekoa da Xabier Isasik egindako artikulua: “Euskararen erabilera
aztertzeko oinarri zientifikoak”. Txillardegiren eredu matematikoa era
dibulgatiboan azaltzen du Isasik, laburtuta eta eguneratuta, eta Kale
Neurketek emandako datuekin osatua.
Glotopolitikari
dagokionez, Imanol Esnaolaren artikulua (“Txillardegi glotopolitikan”)
eta Joxe Manuel Odriozolarena (“Txillar sorta bat”). Azken honetan,
aztertzen da Txillardegik beste herri batzuen hizkuntza biziberritzeko
saioez aipatutakoa agertzen da: Irlanda, Gales eta Finlandiari buruz.
Artikulu honetatik entresaka batzuk (testuak Txillardegirenak dira):
“Hizkuntzaren
pizkundea politika estrukturalen aldaketaren aurretik etortzen da.
Politika-borrokaren arrakastak, hizkuntza pizkundea du oinarri, ez
alderantziz.”
“Ez ditut inolaz ere kondenatzen, politika mailan
egiten den, eta egin behar den borroka. Baina aldakuntza hauek
ekonomia-oinarri batzuk behar dituzten bezala, hizkuntza-oinarri bat
ere behar dute”.
“Berriz diot: politika-askatasuna ez dela hizkuntza-pizkundearen ama, hizkuntza-pizkundearen alaba baizik”.
“Herri-pizkunde
guztietan, lehendabiziko abertzale belauna, hizkuntza arrotzaz
baliatzen da. Bigarrena, aldiz, nazio-hizkuntzaz”.
Ondoren,
datoz Txillardegiri eskainitako artikuluak. Horien artean denetarik
dago. Pablo Suberbiola eta Pello Jauregirena interesgarria da, baina
azken aldi honetan batzuetan aipatutakoa (blog honetan ere bai). Eta Buruntzaldeko esperientzia familia transmisioa indartzeari buruz ere interesgarria da.
Familientzako gomendioak
2009-10-20 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Gaurkoan gomendioen 3. atalarekin nator. Oraingoan, Iñaki Eizmendik Debagoieneko Mankomunitateko guraso aldizkarian argitara emandakoak. Gaztelaniaz daude, eta erdaldunei begirakoak dira gehien bat.
Familia y
plurilingüismo
VIVIMOS EN UNA
SOCIEDAD PLURILINGÜE. EN NUESTRA COMUNIDAD CONVIVEN DOS IDIOMAS
OFICIALES (EUSKERA Y CASTELLANO), PERO,HOY DÍA, DENTRO DE LA COMUNIDAD AUTÓNOMA
VASCA SE HABLAN MÁS DE 100 IDIOMAS.
NUESTROS HIJOS E HIJAS DEBEN CONOCER ESTA REALIDAD Y LES PODEMOS
AYUDAR PARA QUE VIVAN EL PLURILINGÜISMO DE UNA MANERA NATURAL
Y POSITIVA.
¿Es bueno saber más de
un idioma? ¿Es bueno ser
plurilingüe?
Sin ninguna duda es bueno ser plurilingüe. Las ventajas son muchas. Por ejemplo:
• Podemos comunicarnos con mucha más gente si sabemos más de un idioma.
• Quien sabe más de un idioma tiene más facilidad para aprender otros.
• Podemos optar a más tipos de trabajo y en más sitios.
En cambio, las desventajas son casi nulas y anecdóticas:
•
La tendencia es que los que desde su nacimiento están escuchando más de
un idioma empiezan a hablar más tarde (la diferencia es pequeña).
• Las personas plurilingües tienen más puntas de lengua (que cueste encontrar una palabra concreta en una conversación).
Además,
es muy importante tener en cuenta que los idiomas se suman, no se
restan: quien sabe más de un idioma puede saber más de cada uno de
ellos que quien sólo sabe un idioma.
Primer objetivo:
Bilingüismo equilibrado
Una
cosa es saber más de un idioma y otra es dominarlos bien. Debemos
conseguir que nuestros hijos e hijas dominen bien el euskera y el
castellano, y, a partirde ahí, ayudarles a que aprendan más idiomas. El
uso es lo más importante para que los niños y niñas aprendan los
idiomas, que usen lo suficiente cada uno de los idiomas que les
queramos transmitir. La escuela es la principal institución para que
aprendan las lenguas oficiales, pero tiene limitaciones para garantizar
el uso suficiente del euskera que nos acerque a un bilingüismo
equilibrado.
Límites de la escuela
Menos
de la mitad de los días del año son días de escuela, y en esos días la
mayoría de las horas los niños y niñas no están en el aula. Por lo
tanto, los límites son
evidentes. Si sólo utilizan euskera en la escuela, el nivel de euskera
será bastante bueno pero cuando terminen la enseñanza obligatoria lo
más probable es que dominen mejor el castellano que el euskera.
¿Cómo ayudarles a ser
bilingües?
Lo
mejor, sin duda, es ofrecerles euskera desde casa. Cuando el padre o la
madre sabe euskera y el otro no, cada uno puede transmitir su idioma.
Si no sabemos euskera, tenemos que ofrecerles ámbitos de uso, sobre
todo en las actividades extraescolares. Con las
actividades extraescolares podemos garantizar el aumento del uso del
euskera. Además, podemos transmitirles una buena relación hacia el
euskera. No saber euskera no significa que lo veamos como algo extraño:
podemos ver juntos dibujos en euskera, buscar libros, utilizar cada vez
más frases cotidianas en euskera, aprender canciones de juegos
infantiles… Con poco esfuerzo podemos transmitir actitudes muy
positivas hacia el idioma.
¿Modelos trilingües?
La
educación tiende cada vez más a modelos trilingües: euskera, castellano
e inglés. En principio, eso no es una dificultad para los niños y niñas
nos acerca al
trilingüismo ¿Cuál puede ser el único inconveniente? Que si antes la
escuela tenía límites para garantizar un bilingüismo equilibrado real,
quitándole horas al euskera no nos acercamos más a ese objetivo ni al
objetivo de un trilingüismo real.
¿Cómo
superar esas limitaciones? Un camino muy eficaz sería ofreciéndoles
ámbitos de uso de euskera como las
actividades extraescolares. Si garantizamos que la mayoría de las
actividades son en euskera y se utilizan metodologías adecuadas para
fomentar el uso, el camino hacia ese trilingüismo será mucho más eficaz.
¿Y cuando el idioma de
casa no es el euskera ni el
castellano?
Cuantos
más idiomas puedan aprender nuestros hijos e hijas mucho mejor. Los
niños y niñas empiezan a aprender los idiomas desde el uso. Si en casa
hablamos otros idiomas, es bueno y recomendable transmitirles esos
idiomas y que la comunidad les transmita el euskera y el castellano (y
el inglés): no pierden nada y ganan mucho.
Hizkuntzen ezagutza eta erabilera ohiturak
Elebitasuna eta eleaniztasuna
Gure seme-alabak
eleanitzak izatea ona da: zenbat eta hizkuntza
gehiago jakin, askoz hobe. Bide horretan
elebitasun orekatua abiapuntu moduan hartzen badugu,
baldintzak nahiko ondo betetzen ditugu:
etxetik eta eskolatik nagusiki euskara
jasotzen dute, eta, eskolak eta gizarteak
gaztelania ere eskainiko dienez, biak ondo menderatuko
dituzte.
Axola al zaigu zein hizkuntza erabiltzen duten?
Baina gauza bat da
hizkuntzak ondo ezagutzea eta beste bat
hizkuntza horiekin ditugun jokabideak. Guraso moduan axola al
zaigu gure seme-alabek zein
hizkuntza erabiltzen dituzten?
Eragiteko modurik hoberena, eredu izatea
Hizkuntza ohiturei
dagokionez ere, seme-alabek gureak imitatuko
dituzte egoera askotan. Gure jokabideez jabetu
behar dugu, seme-alabek berehala ikasten
baitituzte: gure artean nola egiten dugu?
Kaleko hainbat egoeratan? Lagunartean? Euskaraz
ari garenean gaztelaniazko esaldiak erabiltzeko
ohiturik ba al dugu?
Eredu izateko proposamen bat
Eredu
izateko bide egoki bat hau izan daiteke: euskaraz gero eta
gehiago egitea eta horretan gustura aritzea. Ez
ditut bat-batean nire kontraesaneko jokabide guztiak
aldatu behar, euskara
gero eta gehiago eta
gero eta gehiagorekin egiteko jokabidea
hartu behar dut. Gure jokabideetan aldaketa txikiak egiten
hasten garen momentuan
seme-alabentzat eredu egokiak izaten hasten gara,
hori transmititu ahal izango diegu eta gustura
arituko gara.
No es determinante
Que
nuestros hijos e hijas estudien en un idioma que nosotros no sabemos no
es determinante en su proceso de aprendizaje. Datos y estudios
demuestran que no tendrán mayores o menores dificultades por esa razón.
Además, aun sin saber euskera sí podemos utilizar estrategias para
ayudarles con la comprensión, la escritura… Pero tenemos que tener en
cuenta que las tareas escolares las deben hacer ellos: lo han aprendido
en clase y tienen que practicar.
¿Cómo ayudarles?
¿Cómo
me gustaría que actuaran mis hijos e hijas con los estudios y las
tareas escolares con 16-17 años? Probablemente querremos que: tengan
unos hábitos de estudio, sean disciplinados y responsables, estudien
motivados, sepan organizarse y buscar o pedir ayuda cuando realmente lo
necesitan… Todo lo que hagamos desde los 6-7 años para ayudarles con
las tareas escolares debe ir en esa dirección, y en esa dirección el
idioma no es importante.
¿Qué no hay que hacer?
Ejemplo real: Siempre he ayudado a mi hija con las
matemáticas. Le daba explicaciones y le ayudaba con las
tareas. Pero empecé a tener
dificultades con la materia. Aun intentando ayudarla
no siempre lo podía hacer como me
hubiera gustado. Y mi hija me decía al
volver de clase: Ama, ¡me has hecho mal las
tareas! Es
un
modo de ayuda contraproducente: no les ayudamos a que cada vez sean más
autónomos sino a que dependan cada vez más de nosotros o nosotras.
Berbagaz olgeu
2009-10-15 // Sailkatu gabea // Iruzkin bat
horrela deitu zion: Hitzaren kirol nazionala. Eta, gainera, aurton
kirol horren Champions League jokatzen ari da. Abenduan finala, BECen, eta bitartean gozatzera eta onenak irabaz dezala.
programa gomendagarria eta arrakastatsua. Azpitik dagoen filosofia
berbekin jolas egitea baino ez da: hitzekin jolas egin, euskalkietako
berbak ezagutarazi, bertsoak ere, …
aldizkaria eta aurton, azaroan, egingo duten Euskal Herriko III.
Txapelketa. Hitz gurutzatuen III. txapelketa. Eta, beste aldetik, Markos Gimeno eta bere palindromoak.
Azkue eta bere garaia
2009-10-13 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Pasa den astean bete zituen Euskaltzaindiak
90 urte (bejondeizuela). Eta pasa den astean ere amaitu nuen
Euskaltzaindiko lehen lehendakariari buruzko biografia (edo). Jurgi
Kintanak idatzi du (zure bloga berrituta noizko?). “Intelektuala nazioa eraikitzen. R. M. Azkueren pentsaera eta obra”.
Resurreccion Maria Azkueren
beste ikuspegi bat eman dit liburuak. Orain arte, Azkue beti tradizio
biltzaile gisa irudikatu dut, ipuinak, herri hizkerak, kondairak,
kantak, … biltzen zituena. Baina ez, ez da hori bakarrik, euskara
modernizatzeko ahalegin betean aritu zen Azkue. Eta ez bakarrik corpus
plangintzan, estatus plangintzan ere eragiten saiatu zen, gogotik
saiatu ere (nahiz eta ez izan berak esperotako emaitzak).
Horrez
gain, euskararen historia sozialerako beste ekarpentxo bat da liburua.
Zehazki, euskalgintzaren historiari ekarpen itzela egiten dio. Ondo
dokumentatuta, mitoak apurtzen, hizkera erraz eta atsegina, …
irakurtzen gozatu dudan liburua izan da.
Horixe gomendioa, XX. mendeko euskalgintza zer izan zen ulertzeko ezinbestekoa baita. Liburuaren laburpena.
Beste gomendio batzuk
2009-10-08 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Oraingo honetan hizkuntza ohiturak
aldatzeko gomendioen bigarren atala dator. Aurrekoan euskaraz berbetan
hasi nahi zutenei begira zen artikulua. Oraingo gomendio hauek EHUko atezainei begirakoak
dira. “Atezainok euskaraz” liburutik hartuak daude. Baina gomendioak
begiratuta, administrazioan lan egiten duten askori begirakoak izan
daitezke. Baita enpresetako harrera guneetan edo bezeroari arreta
emateko guneetan lan egiten dutenentzat ere. Betoz ba gomendiook:
1. TRABA, ZAILTASUNA:
Ez dakit euskaraz badakien
Ez
dakit informazio eske hurbildu zaidanak euskaraz badakien. Ez dakit
lankide berriak euskaraz badakien, ezetz uste dut. Badaezpada
gaztelaniaz egingo diet.
IRTENBIDEA, BESTE IKUSPEGI BAT:
Hurbiltzen zaizkigunetatik askok dakite euskaraz. Ez dakite guk badakigun, ordea, eta gaztelaniaz hitz egiten digute badaezpada.
GOMENDIOA:
Lehen
hitza euskaraz egingo diot hurbiltzen den edonori. Euskaraz baldin
badaki, euskaraz egingo dit eta ez baldin badaki, gaztelaniaz egingo
dugu, biok dakigu eta.
2. TRABA, ZAILTASUNA:
Harreman-sarea eta segurtasuna falta dut
Euskara
ikasten eta lantzen denbora asko pasa dut, ahalegin handia egin dut. Ez
dut norekin hitz egin, eta herdoiltzen ari zait. Ez dut erabiltzen.
IRTENBIDEA, BESTE IKUSPEGI BAT:
Harrera
oso leku ona da herdoila kentzeko. Kanpotik datorrenarekiko harremanean
ez da asko hitz egin behar, ez da sakondu behar, ez da diskurtso
konplexurik antolatu behar. Lankideen artean ere izango da euskaldunen
bat.
GOMENDIOA:
Harrerak ematen digun aukera
aprobetxatu. Lehenengo egunetan arraro samarra iruditzen da, baina gero
ez hainbeste. Asko errepikatzen diren gaietarako esaldiak eta hiztegia
prestatu eta landu, segurtasuna ematen baitu horrek. Garrantzitsua da
gustuko formulak bilatzea eta eroso sentitzea.
3. TRABA, ZAILTASUNA:
Aurreiritziak
Zer
pentsatuko ote dute nitaz euskaraz hitz egiten badut? Jendeak euskara
lotzen du Hizkuntza Eskakizunekin, politikarekin, tentela/argia
izatearekin, modernoa/zaharkitua izatearekin, lana lortze/ez
lortzearekin… auskalo zenbat gauzarekin!
IRTENBIDEA, BESTE IKUSPEGI BAT:
Aurreiritziak
asko dira eta denok dauzkagu. Besteak zer pentsatuko ote duen inoiz ez
dugu jakingo. Denekin asmatzea ere ezinezkoa da.
GOMENDIOA:
Baloratu
ikasten pasa duzun denbora eta egindako ahalegina. Hor ere aurkitu
izango dituzu zailtasunak eta hala ere aurrera egin duzu. Zure lana
gutxienez bi hizkuntzatan egiteko gai zara, eta hori ez da egun batean
lortzen. Orain ere berdin, zailtasuna zein den ikusi, irtenbideak jarri
eta aurrera egin.
4. TRABA, ZAILTASUNA:
Euskalkiak eta estandarra
Nire
euskalkia ez du inork ulertuko, askotan entzun izan dut oso itxia hitz
egiten dudala. Nik euskaltegian ikasi nuen. Euskara batua bakarrik
dakit, eta batzuk esaten didate oso artifiziala dela. Hemen etortzen
diren euskaldun askok bere herriko edo eskualdeko hizkera erabiltzen
dute eta ez diet ulertzen. Orduan, berehala gaztelaniara pasatzen gara.
IRTENBIDEA, BESTE IKUSPEGI BAT:
Beste
hizkuntzetan ere badaude eskualdeetako eta herrialdeetako hizkerak.
Gaztelaniaz edo frantsesez ere gertatzen da beste nonbaitekoari ongi ez
ulertzea, baina ez gara horregatik beste hizkuntza batera pasatzen,
ingelesera-edo.
GOMENDIOA:
Poliki hitz egin, mantsoago
esateko eskatu, ulertu ez duzun hitz horrek zer esan nahi duen
galdetu… Gozatu lekuetako hizkeren aberastasuna eta jolastu
desberdintasunak ematen dituen aukerekin.
Euskararen berreskuratzea (DVD)
2009-10-06 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Garabide elkarteak egin nahi ditu hainbat DVD euskararen berreskuratzeari buruz. Lehenengoaren aurrerapena hemen:
Euskararen berreskuratzea from Garabide on Vimeo.
Txerra Rodriguez
Azken bidalketak
Iruzkin berriak
Artxiboak
Kategoriak
Meta