Hamlet Calaisen edota Europaren iratxoa

Atalak: Komuna, Kultura prekarioa, Literatura

Boteretsua izan zen, ahaldunegia izan zen, baina ez dakigu non izan zen ehortzia Alexandro Handia. Bere hezurrak, hauts bihurtuak, hainbat hauts-izpirekin eta hainbat izakirekin nahastuak izan ziren. Horazioren aurrean Hamlet galdezka ibili zen errege horren itxuraz eta ibilbideaz lurperatu ondoren, hurrengo hitzekin: “Alexandro hil zuan, Alexandro ehortzia izan zuan, Alexandro hautsetan hauts bilakatu zuan. Hautsa lurra duk; lurretik lokatza diagu lantzen, eta zergatik ez zen bera bilakatua zen lokatz hori erabiliko garagardo-upel bat ixteko?”. Lehenago, Hamletek antzeko argudioa erabili zuen, baina oraingo honetan monarka baten aurrean: “Gizon batek arrantzan egin dezake errege batetik jan duen harrarekin, eta har horretatik elikatu den arrainetik jan”. Halaxe da errege baten bidaia “behartsuaren tripatik”, Hamleten aburuz.

Apirilean laurehun urte beteko dira William Shakespeare hil zenetik. Laurehun urte lurrez eta hautsez, harrez eta erregez. Urteurrena ospatzeko asmoz Globe konpainiak kasik bi urte daramatza munduko hainbat lekutan Shakespeareren lana antzezten; Jordania, Djibuti, Kamerun eta Malta bezalako lekuetan ere bai, han non munduko lagunek babesa aurkitzen duten gerratik eta tragediatik ihesi. Duela aste batzuk leku berezi batean antzezpen bat ematea erabaki zuten. Non eta Calaisen, “jungle” edota “oihana” gaizki deitutako esparruan, etorkinen, erbesteratuen eta errefuxiatuen kanpamentuan. Antzeztu baino lehen, bilbea zenbait hizkuntzaz laburtu zuten: ingelesez, frantsesez, arabieraz, persieraz, paxtueraz eta kurdueraz. Minutu gutxi batzuez, gure hiritartasunean, gure politikan, gure kulturan sartzeko baimenik ez duen jende guzti horrek Europako abegia sentitzeko aukera esperimentatu zuen. Noski, behin-behinekoa izan zen. Handik egun batzuetara, Frantzia errepublikar eta sozialistaren ordena-indarrek errefuxiatuen esparruko zati handi bat hutsarazi eta eraitsi zuten. Hondeamakinek ez dakite La Marseillaise abesten.

Hamleten iratxoa Europar Batasunaren merkataritzako mamu nihilistan barrena dabil. Humanitatearen lurra eta hautsa sentitzen ditugunok ezin ditugu gorputzak ahaztu euripean, gosez, hotzez, Calaisetik Idomenira. Datorren apirilaren 23an kontzientzia on europarrek eta beraien buruzagiek Shakespeare eta Cervantesen hitzen publizitatea egingo duten bitartean, gogora ditzagun gorputz arbuiatu, jazarri, kanporatuak, gogora ditzagun Hamlet Calaisen eta harren politika.