Erabilera plangintza

Atalak: Sailkatu gabea

Orain dela gutxi, The Routledge handbook of language revitalization liburua izan dut esku artean (hobeto esanda, pantaila aurrean, baina tira). Bertan hainbat artikulu daude azpimarratzeko modukoak, tartean Joseph Lo Biancok idatzitakoa hizkuntza plangintzei buruz.

Egileak sei hizkuntza plangintza ezberdintzen ditu: estatus, corpus (bi hauek dira zelanbait kanonikoak), eskuratze, erabilera, prestigio eta diskurtso plangintzak. Niri bereziki deigarria egin zait erabilera plangintza.

Hortaz, apur bat aztertu beharko litzateke Lo Biancorentzat zer den erabilera plangintza. Bere aburuz, “erabilera esparruak mantendu eta irabazi nahi dituen plangintza da erabilera plangintza”. Eta berak lau azpiatal ezberdintzen ditu: hiztun berriak sortu, hiztun zaharrak indartu, esparru berrietara zabaldu eta esparru zaharrak biziberritu.

Bereziki, erakargarri egin zait hiztun berriak sortzearena. Izan ere, berak ezberdintzen du eskuratze plangintzan hizkuntzaren ezagutzak bereganatzea eta hiztun berriak sortzea.

Horrez gain, hiru erabilera esparru ekartzen ditu:

1. Kontrolatu bakoak: etxea, lingua franca
2. Erdi kontrolatuak: erlijioa, aisialdia, politika.
3. Kontrolatuak: administrazioa, hezkuntza, zientzia eta teknologia, merkataritza eta industria eta abar.

Gure analisiak findu eta doitzeko ezinbesteko erreferentzia da artikulu hau, nire ustez (liburuan agertzen diren beste batzuk ere bai).