Berben indarra

Atalak: Sailkatu gabea

Originala Berria egunkarian argitaratu nuen abuztuan, zutabe moduan, eta hauxe da original horren bariazioa.

Txikia nintzenean, liluratu egiten ninduten aho korapiloek (Tres tristes tigres edo Akerrak adarrak okerrak ditu), berba jokoek, amamak asmatzen zituen berbek (Torre Infiel eta embrazar nire ustez enmarkatzeko modukoak dira), irakurtzen nituen komiki eta ipuinek (Gabai edo Elixabete lehoi domatzailea, esate baterako). Gaztetxoa nintzenean, berriz, zoratu egiten ninduten poesiak (Sarrik eta beste batzuek, Urruzuno lehiaketan parte hartzeraino iritsi nintzen), fanzineek (Napartheid beti gogoan), esaera zaharrek (Gotzon Garateren liburuari bi mila buelta eman dizkiot), etimologiak eta, batez ere, musikak (edo hip-hopak, eskola zaharrekoak, Public Enemy buru). Gaur egun, azkenik, horiek ez ezik, antzerkiak (amari zor), ipuin kontalariek, bertsolaritzak, palindromoek (Inoren ero ni, edo ikaskide izan nuen Isasi abizeneko hura) eta enparauek ere sorgintzen naute. Berbak, azken finean, modu batera edo bestera elkarren arrimuan jarritako eleak. Eta horiei gehitu, berbak ere diren lagun arteko solasaldiak, telesailak, literatura lanak eta abar. Berbak beti, aldez edo moldez.

Berbek txikitatik erakarri naute eta horrek, agian, eraman nau eraman nauen lekura. Edo agian ez. Nik zer dakit eta berdin dit, gainera. Baina orain dela gutxi irakurri dut Edward Wilson izeneko biologo batek idatzitako artikulu bat. Bera soziobiologian da aditua eta gure espeziearen jatorriaz ondu berri du ikerketa lan bat. Berak dio, labur zurrean jakina, berbaren abaroan sortu eta garatu zela gure espeziea: egunez, eguneroko gai praktiko eta zehatzei buruz arituta eta, gauez, suaren inguruan korruka, istorio eta mitoei buruz, kooperazioa lagun. Eta horrek, ostera ere, berbaren garrantziaz ohartarazi dit.

Berbek indarra dute, performatiboak dira, modu akademiko ez oso txukunean esanda. Berbek sortzen dute, sorrarazten dute, errealitate bilakatzeko aukera ematen dute (berba eta ekintza bat datozenean, noski). Berbek ez dute esaten soilik, baita egin ere. Mundua eraldatzeko gaitasuna dutela sinestu genuen behin eta horretan gabiltza. Joan Mariri eta beste batzuei esker, esan gabe doa.