Groenlandiatik irakaspenak (2)

Atalak: Sailkatu gabea

Groenlandiatik irakaspen batzuk ekarri nituen pasa den astean blogera. Oraingo honetan sorta horren bigarren alea dator.

2003an utzi nuen pasa den astean kontakizuna. 2009an autonomia estatutu berria negoziatu zuten inuitek eta daniarrek. Bigarren estatutu horretan, autodeterminazio eskubidea aitortzeaz gain, eskumen guztiak (justizia eta armada izan ezik) inuiten esku geratu ziren. Eta, hizkuntzari dagokionez, groenlandiera hizkuntza ofizial bakarra izendatu zuten.

Gaur da eguna irakaskuntzan derrigorrezko eskolatzean groenlandieraz ikasten dutela hango ume guztiek (ingelesa lehen hezkuntzan sartzen da eta daniera bigarren hezkuntzan). Gaur da eguna administrazioan (justizian izan ezik) groenlandiera dela hizkuntza ia bakarra. Gaur da eguna hizkuntza paisaian groenlandiera dela hizkuntza ia bakarra (toponimia berreskuratzeko lan itzela egin dute). Gaur da eguna lan mundutik daniera ia desagertu dela. Gaur da eguna 40 urtetik beherako inuit ia guztiek ingelesez ere egiten dutela berba.

Baina kontuz: inuitak oso gutxi dira (56.000 hiztun). Hizkuntzak badu indarra komunikabideetan (bi egunkari, telebista bat eta irrati generalista bat), kulturgintzan (batez ere, musikan) eta hizkuntza politiketan. Baina gutxi dira, oso gutxi, eta horrek badu bere isla: unibertsitatean sarrera oso txikia du hizkuntzak (Irakasle Eskolan izan ezik), ikus-entzunezkoen produkzioa zeharo urria da, interneteko presentzia ere oso txikia, liburugintzan produkzioa ere urria da, antzerkigintzan eta abar.

Hala ere, erabilera altua da, kalean zein lanean, ezagutza igotzen ari da eta unibertsalizaziotik hurbil dago, transmisioan ez dago etenik. Beraz, hizkuntzaren adierazle nagusietan sendo dago, nahiz eta egoera zaurgarria den.

Eta … zelan lortu dute hori? Ba, hurrengo astera arte itxaron beharko du irakurleak …

(Jarraituko du)