D eredu naturala

Atalak: Sailkatu gabea

Azken aldion, berriro aipagai izaten ari da D eredu naturala izenekoa. Bi berbetan azaltzeko, ikastetxe batean etxetik euskara dakarten umeak klase berean jartzeaz ari da D eredu natural hau. Orduan eta gurean ohikoa denez, aldekoak eta kontrakoak asaldatzen dira, eztabaidatzen hasten dira, eta abar. Gurean zeharo ohikoa, baina tira.

Nire ustez, D eredu natural honetan badira zailtasun metodologikoak, badira pedagogiari lotutako kontuak eta badira ikertu bako kontuak ere. Baina txiri-txiri joango naiz.

Zailtasun metodologiko batzuk ditu D eredu natural honek. Eta nagusiena da muga non jarri. Hau da, zeintzuk dira eskola horietara joan daitezkeenak eta zeintzuk ez, non jarri muga. Guraso(ar)en hizkuntza gaitasuna? Guraso(ar)en hizkuntza praktika? Umearen ulermenean (2-3 urterekin zeharo zail izan daiteke hau)? Zein da horien artean irizpiderik egokiena? Eta ez hori bakarrik: horri gehitu datu hori jasotzeko metodoa. Guraso(ar)ei galdetuta? Behaketa bidez jasoa? Azterketa bidez jasoa?

Baina bada beste zailtasun metodologiko aipagarri bat: zer gertatzen da ikastetxe batean D eredu natural hauetako kideek osatzen ez badute talde bat? Imajinatu 15 ume daudela, baina ratioa 25ekoa. Hortaz, D eredu naturaleko 15 horiek batu, baina euren klasean beste 10 ume sartu beharko lirateke. (Horrek ez al du erabat lausotzen D eredu naturala?).

Zailtasun teknikoez gain, pedagogiari lotutako kontuak dira, nire ustez, garrantzitsuenak. Hau da, D eredu naturalean eta ohiko D ereduan eskolak berdin eman behar dira? Hizkuntzaren irakaskuntza eta glotodidaktika berdina izan beharko litzateke? Zer ezberdintasun egon beharko lirateke batetik bestera? Zeri eman behar zaio garrantzia D eredu naturalean? Eta zeri ohiko D ereduan?

Izan ere, orain arte hainbat herritan egon da D eredu natural hau. Baina ez da izan ikertua, inork ez ditu alderatu batzuen eta besteen emaitzak. Gainera, sentsazioa dut herri horietan guztietan orain arte egin den gauza bakarra izan dela, hala edo hola, umeak banatu bai, baina haiei ildo pedagogiko berdinetik erantzuna eman. Eta horrek, nire ustez, ez du zentzurik. Umeak banatuz gero, izango da ume horiei guztiei eurenetik abiatuta euskararen irakaskuntzarako eta ezagutzarako tresna doituagoak emateko. Ze, bestela, ez diot nik zentzu handiegirik ikusten banaketa horri (hizkuntzaren ikuspuntutik behinik behin).

Iruditzen zait lan handia dugula oraindik etxetik euskara dakarten umeak eta ez dakartenak euskalduntzeko. Iruditzen zait horretan ari diren profesionalek itzelezko gabeziak dituztela hizkuntzen irakaskuntza egoki eta doitua emateko. Eta, hortaz, iruditzen zait hori izan beharko litzatekeela lehentasun: glotodidaktikan profesional horiek trebatu eta praktika egokiak han eta hemen barreiatu. Baina tira … eztabaidatzea gustatzen zaigu eta horra hor nire ekarpena. Ondo etorriak ostiak eta egurrak …