Erdarak eta maskulinizazioa

Atalak: Sailkatu gabea

Euskalgintza(k) eta feminismoa(k) aspaldi hasi ziren harremanetan. Eta harreman horien ondorioz, euskararen feminizazioa kontzeptua ere agertu zen (oker ez banaiz, lehenengoa Kike Amonarriz izan zen erabiltzen). Ordutik, euri asko egin du, ikerketetan eta saiakeretan ere aurrepauso nabarmenak egin dira (Jone Miren Hernandez, Jaime Altuna, Mari Luz Esteban, Lorea Agirre, Idurre Eskisabel, …).

Euskararen feminizazioa, beraz. Kontzeptu horrek, ostera, ifrentzua dakar (eta ifrentzua askotan indartsuagoa izan daiteke): erdararen maskulinizazioa (Hego Euskal Herrian, behinik behin, hori diote datuek; Ipar Euskal Herrian ez dakit zehatz esaten, baina adibidez Amikuzeko libertimenduan esan zutenaren arabera, zaila da gero errugbilari bat euskaraz aditzea, eta nik errugbilari entzun eta gizonezkoa paratu zitzaidan buruan). Euskararen biziberritzea, beraz, emakumeen ardura da? Hizkuntza ideologia zehatz baten arabera, euskara zaindu beharrekoa da. Analogia bat eginda, esan daiteke euskara zaindu behar denez eta emakumeak direnez zaintzaile nagusienak, euskara ere euren ardura dela?

Hortaz, euskara feminizatzen ari da, antza. Izan ere, kontu bat (berdin da zein) feminizatzen denean, normalean galtzen du balioa, normalean desprestigioa dakar (gizonek “gidatutako” gizarte honetan behintzat). Botere-harremanak sartzen dira tarteko eta horrek delako kontu hori gutxiesten du.

Nagusi diren jendarteko joeretan (benetakoetan, askotan lurrazpian mugitzen direnak, ez berariaz aipatzen direnak, ze horiei jaramon eginez gero, denok gaude euskararen alde, berdintasunaren alde, ingurumenaren alde, parte hartzearen alde, gutxiengoen alde eta abar, baina gero …) eragin gura badugu, agian zerbait egin beharko genuke erdaren maskulinizazioarekin apurtzeko. Zer, ba ez dakit, baina gauzei izenak jarrita agian errazago hel gintezke zer egin genezakeen pentsatzera.

Amaitu nahiko nuke galdera batekin: eta gizonak non daude? (non gaude?)