Habitusa, edo ezkutuko curriculuma

Atalak: Sailkatu gabea

Bat aldizkariaren 101. alean, Eduardo Apodakak artikulu zeharo interesgarria idatzi du habitusari buruz, edo ezkutuko curriculumari buruz. Artikuluan hainbat pasarte azpimarratu eta zuei helaraztea bururatu zait, pentsarazleak izan zaizkidan heinean.

Curriculum ezkutua edozein erakunderen indar estrukturala da, erakundean sozializatuko den (kide bilakatuko den) edonork ikasi behar duen jokatze-estiloa eta jokatze-araudia, baina, ageriko curriculum baten itzalpean bai inplizituki, bai isilpean, landu eta irakatsiko dena.

 

Erakunde baten lanean eta egituraketan berez eta oharkabe erabiltzen diren mota guztietako arau eta azturen bilduma, betiere, esplizituki ezarri diren helburu eta eginkizunei eragiten dienean.

 

Esan barik doazen praktikak indartsuenak eta aldagaitzenak izan daitezke.

 

Habitusa egitura sozialen subjektibizizazioa da, baina praktiketan atzeman eta behatu ahal ditugu. Praktikak dira errealitate-egileak nonbait.

 

Bordieuk ulertarazi nahi zigun aktore sozialak ez direla indar mekanikoen mendeko partikulak, baina ezta arrazoi hutsez bere burua gidatzen duten subjektu kontzienteak ere. Aktore sozialak egoeran-egoeran senez zer egin, nola moldatu, dakiten aktoreak dira.

 

Pertsona baten gorputz-disposizioak aldatzea joko sozialean pertsona horrek dituen balio, ahalmen eta identitatea aldatzea da.

 

Praktikarekin batera, edo egiten jakitearekin batera, aktoreek praktikaren erabilera, balioa, zentzua eta ondorioak aurreikusteko eta egokitzeko jakintza bereganatzen dute.

 

Esadazu norekin eta nola ikasi duzun hizkuntza eta esango dizut norekin eta nola erabiltzen duzun.

 

Hizkuntza-egiturak haragiztatze psikosozialak dira. Jendarteko jokaerek jendearen jokaerak egituratzen dituzte, jendearengan nortuta agertzen zaizkigu eta horregatik haiek aldatzeko prozesuak beti izaten dira haragiztatze-prozesuak.

 

Baina edozein aldaketa iraunkorren gakoa praktika bera denez, hau da, praktika onartuak eragile seguruenak direnez, zeharka sortu beharko ditu alderdi ez-formalerako eta curriculum ezkuturako euskarazko praktika-guneak eta euskarazko praktiken (konpromiso) sareak.