Txakinartoa
Derion bada arto mota berezia, Txakinartoa izena duena. Kanpotik ekarria, gure herrira eta inguruetara (Txorierrira, Mungira, Plentzian bada izen honekin kontsuko taldea) moldatu eta gure egin genuen. Ia galduta dagoen arren, oraindik bada nork landua. Eta zertara dator hau soziolinguistikari buruzko blog batean? Ba ez dakit, baina hortik hasi gura nuen. Izan ere, neuk kontatu gura nuena zen nire herrian (ez bakarrik han, baina bereziki han) euskaldun irakurtzen nautela. Hau da, bada jende bat...
Read MoreHarri-orri-ar
Inertziek gure kontra egiten dute, algoritmoek ere gure kontra egiten dute eta hizkuntza hegemonikoen erabiltzaileek, oro har eta salbuespenak salbuespen, miopia dute. Menpeko topografia, kartografia eta etnografiak bizi ditugu, eta abar. Horrek alborapena dakar eta testuinguru horretan gabiltza gu, lau hankatan. Eta gastatzen dugun euro bakoitza bozka bat ei da. Eta zenbat bozka ematen diegu halabeharrez multinazional erdaldunei? (eta beste asko beharra izan barik!). Gurearen alde egiteak...
Read MoreLanartea
Zorionez, asko dira; zoritxarrez, oso prekarizatuak. Zorionez, batzeko hautua egin dute; zoritxarrez, oso atomizatuak daude. Zorionez, poz handiak ematen dizkigute; zoritxarrez, are gehiago emateko modua izango lukete baldin eta euren lana ondo ordaindua egongo balitz. Zorionez, beharrezkoak dira gure hizkuntza komunitatearentzako; zoritxarrez, errekonozimendu gutxiegi du euren lanak. Hizkuntza bat biziberritzeko nahia da funtsa, hizkuntzak hiztunen ezpainetan bizi dira eta abar eta bla eta...
Read MoreEpikaz
Nora Salbotxek liburuxka aparta idatzi du euskal hezkuntzagintzaren oraingo korapiloei buruz, oraingo eta geroko troinuei buruz: askatu … edo moztu. Ti-ta irakurri nuen, arratsalde batean, baina zati hau goitik behera azpimarratu nuen. Eta blogeratzea erabaki dut: Eta badagokigu hemen emakumeek euskararen instituzionalizazioan, euskal hezkuntzagintzan eta, beraz, herri honen euskalduntzean egin duten lanari dagokion aitortza egitea. Sarri erran izan dugu oraino ez dela euskal gatazkaren...
Read MoreNola pentsa, hala mintza
Aurrekoan batek esan zidan premia sozialak euskaratik erantzun behar diegula; bestela, akabo. Eta, orduan, nik beste galdera batekin erantzun nion: zer paper jokatu beharko luke euskarak jendarte berdinzaleagoa lortzeko? Eta hor geratu ginen biok interesante aurpegiarekin zer erantzun jakin barik. Eta hor gabiltza: mestizatu behar dugu? Hibridatu? Disruptibotik jo behar dugu ala konbentzionaletik? Edo zirrikituak bilatu behar ditugu konbentzionalean guk gura duguna egiteko? Maitasunezko...
Read MoreEko
Orain gutxi Unai Pascualek eta Dylan Inglisek ikerketa baten berri eman dute. Zeharo iradokitzaileak dira ikerketaren ondorioak. Eta horrek berriro ere hizkuntza eta lurraren defentsaren arteko harremana jarri du agerian, nire ustez. Galizia aldean ere azken aldion ari dira eukalipto, eoliko eta erdaren arteko harremana aipatzen. Eta gurean zer? Nire ustez, Aroztegia edo Ipar Euskal Herrian Lurtzaindiak aurrera eramaten dituzten borrokek agerian utzi dute hizkuntza eta lurraren defentsa eskutik...
Read MoreEuskara elkarteek zer berrikuntza sozial ekarri dute?
Galdera hori pausatu didate eta ahalegindu beharko naiz horri erantzuten. Euskara elkarteen inguruan ondu nuen 2020an doktore-tesia eta gai horri ere oratu nion (beste askori ere bai). Tesia egiten hasi nintzenean hipotesi batzuk formulatu nituen eta bosgarrena, hain zuzen ere, nire ustez bete-betean egokitzen zaio gai honi. Honela zioen: Elkarteak berritzaileak izan dira; hasieratik, berrikuntza sozialak egin dituzte eta, gainera, modu batera edo bestera, ahalegindu dira berrikuntza horiek...
Read MoreEuskahalduntze taldeak
Imanol Artola “Felix”-ek ikerketa egin berri du, Euskahalduntze taldeei buruz. Ikerketaren berri izateko Galtzaundik elkarrizketa egin dio egileari (eta ikerketa bera ere eskuragarri dago). Baina zer dakar ikerketa horrek? Hipotesi batetik abiatzen da, euskaldunak aktibatzeko eta ahalduntzeko, estres linguistikoaren kontra. Eta hipotesiak honela dio: posible ote da, aditurik gabe, euskaltzaleek beraien bizipenak kontatze hutsetik ahalduntzen hastea? Edo beste era batera esanda: euskaltzale...
Read MoreEtnizitate prozesuak
Orain dela gutxi irakurri dut Eider Alustiza lankideak Emuni buruz egin duen ikerketa antropologikoa. Ez dago eskuragarri, baina, hala ere, hango kontu interesgarri batzuk (nire ustez, interesgarriak, jakina) blogeratzea erabaki dut. Enpresetako euskalduntze prozesuak honela definitzen ditu Eiderrek: “Hizkuntza sustapena fazilitazio eta aholkularitza prozesuetan oinarritzen da, eta enpresen eguneroko bizitzako hizkuntza ohituretan eragiten saiatzea da”. Definizioa bere horretan ez da...
Read MoreOhitura indibidualak
Ohitura aldaketa indibidualak ezinbestekoak dira, nahikoak ez diren arren. Hiru arrazoiengatik dira nire ustez ezinbestekoak: Ohitura aldatzea ahalduntze ariketa da. Nork bere ekintzen gaineko ardura hartzen du eta horrek ahalduntze prozesuan laguntzen du. Egiturazko aldaketek dakarte aldaketa sakona, benetako eraldaketa. Baina ez dago egiturazko aldaketarik aldaketa indibidualik barik. Ezinezkoa da egiturazko aldaketarik egotea norbanako askok aldatu ez badute bere egunerokoa. Diskurtsoek...
Read More
Iruzkin berriak