Galizieraren berri onak
Galizierari buruzko hainbat daturekin esnatu ginen pasa den astean. Datu ezkorrak oro har. Izan ere, galizieraren erabilerak atzera egin du azken hamar urteotan, nabarmen. Zortzi herritan baino ez du aurrera egin galizieraren erabilerak. Eta, oraindik, ikusgarria da landa eta hiri eremuen artean dagoen aldea. Albisteak ez dira onak. Atzera egiten ari den hiztun komunitate baten egoera iraultzea ez da lan erraza, inondik ere. Baina nik, adibidez, positibo begiratzea nahiago dut, negatibo...
Read MoreGune hegemonikoak
Behin baino gehiagotan entzun da euskararako gune hegemonikoak sortu behar ditugula (beste berba batzuekin ere deitu dira: arnasgune funtzionalak, gune autozentratuak, …). Eta zer demontre dira? Hegemonia definitzen hasi beharko genuke. Baina ez naiz horretan katramilatuko. Zuzenean joko dut adibideetara. Horrela ekarrita, zein gune hegemoniko egon daitezke adibidez Bilbon? Horrela eta lar zehatz izan barik, Kafe Antzokia, zenbait taberna (Kalderapeko edo Iñakiren taberna,...
Read MoreOngizatea
Euskararen biziberritzea ongizatearekin lotu behar da. Hori dio behintzat Eñaut Apaolazak Bat aldizkariaren 90. zenbakian. Berarekin bat nator, gauza bera uste dut nik aspalditxotik. Baina zelan zehaztu hori? Zelan eman horri edukia? Zelan ikusarazi pertsona bati euskaraz hobeto biziko dela? Zelan ikusarazi enpresa bateko ugazabari euskarak balio erantsia duela? Zelan ikusarazi beste hainbati euskarak ekar ditzakeen abantailak? Galdera horietarako erantzunak izan badira,...
Read MoreAztarnak
Urriaren 11n Derion izango da Topaeguna. Tximintxekook antolatu dugu eguna Topagunearekin batera. Egunaz gozatzeko aukera asko dago: umegunea, kanposantuko bisita, erromeria, kontzertuak, bazkaria, berbak erein, … Baina goizean ere hausnarketarako aukera egongo da. 9 euskara elkartek hartuko dute parte euren esperientzia batekin. Aberatsa izango da. Hori amaituta, Zaida Fernandez etorriko zaigu Aztarnak zer den aurkeztera. Mugimendu feministak bultzatuta, aurrera eraman da...
Read MoreGure mingainetan dago!
Feminista, gay eta lesbianei ikasi genien gorputza borroka-eremua dela. Bourdieu-k ere adierazi zuen eguneroko hizkuntza-praktikak borroka-eremua direla. Berri Txarrak taldekoek ere zarata artean esan zuten honakoa: gudu-zelai bihurtzen denean norbera irabaztea zer da? zer galera? Horiek guztiak irabiagailuan sartu, eta mingaina borroka-eremua dela esaten dut nik. Uda aurretik, Gure Esku Dago-k mobilizazio irudimentsu eta ilusio-piztailea egin zuen. Askok hartu genuen parte...
Read MoreBide batezko euskalgintza
Aurrekoan Mikel Zalbidek sortutako kontzeptu honi egin nion bisita. Gogoratuko dut hark zer zioen: Euskal etnokultura (hizkuntza barne) gainbehera datorrela jakinik, baina galdera hori eragozteko berariazko asmorik gabe, etnokultura horri bizirik eusteko lagungarri gertatzen diren ekintzak bideratzea. Hau da, asmoei baino emaitzei begira ari da Zalbide. XIX. mende amaierako Iparraldeko euskalgintzari begira ari da Zalbide. Baina gaurkora ekarri liteke bere definizioa. Ezta? Eta galderak egiten...
Read MoreZer da euskalgintza?
Hitz eta pitz erabiltzen dugu euskalgintza berba. Inor gutxi ausartu da, ordea, euskalgintza horri definizioa ematen. Hiztegietan-eta, euskara eta, oro har, euskal kulturaren aldeko jarduera gisa hartzen da euskalgintza. Mikel Zalbide ibili da berba horren peskizan. Bi euskalgintza mota bereizten ditu berak: berariazko euskalgintza eta bide batezko euskalgintza. Lehenengoak euskalgintzaren adiera normalari egiten dio kuku eta berak honela definitzen du: soziokulturalki...
Read MoreAmetsak ereingo ditugu
Urriaren 11n Derion izango da Topaeguna. Buru belarri gabiltza antolaketa lanetan eta egun itxurosoa egingo dugulakoan nago. Topaegunaren barruan ekintza berezi batzuk izango dira. Horien artean, Berbak erein deitu duguna. Eta zer da? Goizean, harrera ekitaldiaren baitan, euskaltzaleon berbak eta ametsak erein nahi ditugu Derioko lurretan. Horretarako Euskal Herriko euskaltzale elkarte guztien berbak/hitzak jaso nahi genituzke, ondorengo galderari erantzunez: “Nolakoa nahi...
Read MoreAnorexia linguistikoa
Valentina Formosa soziolinguista galiziarrari honakoa entzun diot berriki (1:12:00tik aurrera): galiziarrek anorexia linguistikoa dute. Hau da, galiziarrek ispiluaren aurreran paratuta, ez dute ikusten euren hizkuntza ikusi behar duten modura. Izan ere, etxetik galiziera dakitenek uste dute txarto egiten dutela, ez dutelako ondo erabiltzen hizkera estandarra. Eta etxetik ez dakartenek ere ez dute ispiluan gauza onik ikusten. Ez dute besteen modura berbarik egiten, falta zaie ahoskera edo...
Read MoreNazioartekotu
Aspaldian (eta krisia dela eta) mila aldiz entzun dugu “gure” enpresak nazioartekotu behar direla. Nazioartera begira jarri, alegia. Kanpoko antiojuak zorroztea, alegia. Hizkuntza arloan ere, nazioartekotzea gero eta ohikoagoa da. Gurean bi eredu nagusi daude nazioartekotzean: Etxepare institutuak babesten duena eta Garabide elkarteak aurrera daramana. Nazioartekotzea ulertzeko bi modu. Bestelako ekimen batzuk ere badaude (adibidez, hau via @jxamundarain, hark dioen bezala,...
Read More
Iruzkin berriak