Komikiena, ez (bakarrik) poesiarena

2021-07-05  //  Sailkatu gabea  //  Iruzkinik ez

Maiatzaren hasieran egiten da Asturiasen letren astea. Eta, horren harira, Nicolás Bardiok hari interesgarria egin zuen txio-herrian. Bere argudio nagusiena hau zen: hizkuntza herriarena izan behar dela eta ez eliteena. Eta orduan hasten zuen ibilbide bat (nire itzulpena da, jakina):

(Hizkuntza izan behar da)

komikiena eta best sellers-ena, ez (bakarrik) poesiarena

futbolarena, ez (bakarrik) dokumentalena

rockarena, ez (bakarrik) folkarena

bideo-jokoena, ez (bakarrik) antzerki tradizionalarena

aireportuko kartel eta megafoniarena, ez (bakarrik) unibertsitateko hitzaldiena

monologoena, ez (bakarrik) antzerki tradizionalarena

jende gaztearena, nerabeena, 30 urtetik beherakoena, ez (bakarrik) zaharrena

barrearena, imajinazioarena, istorioena, ez (bakarrik) seriotasunarena

biziarena, etorkizunarena, neologismoena, geroarena, ez (bakarrik) iraganarena

apur bat gutxiago eliteen kultura eta askoz gehiago masa kultura.

Eta, hein handi batean, bat nator.

Tzam (13 hazi)

2021-06-28  //  Sailkatu gabea  //  Iruzkinik ez

Tzam-en ideia zaharretan oinarritutako kontzeptu berriak datoz. Yasnaya Aguilar eta Gloria Muñoz dira gidari eta 13 hazi zapatistetan zehar proposatu digute bidaia, herririk herri eta hazirik hazi: lana, lurra, etxea, elikadura, osasuna, hezkuntza, independentzia, askatasuna, demokrazioa, justizia, bakea, feminismoa, adierazpen askatasuna. Bakoitzari buruzko bizipen, gogoeta eta abarrak datoz bidaia honetan. Eta bitartekari bako bidaia da. Eurek kontatuko dizkigute eurenak, eurek zuzenean. Bitartekari bako bidaia da, zapatistak gurera egiten ari diren bidaiaren antzera, bitartekari bakoa.

Gure historia da etorkizuna. Izenburu hori duen liburua argitara eman du Katakrak-ek. Txepetxek aspaldi un futuro para nuestro pasado ekarri zuen. Ideia zaharretan oinarritutako kontzeptu berriak hauek ere.

Eta horretan nenbilela, gure 13 haziak (revisited, jakina) zeintzuk izan zitezkeen paratu nintzen pentsatzera (hartu eta egin delako bide bakarra): lurra, euskara, askatasuna, burujabetza, elikadura, osasuna, feminismoa, inklusioa, justizia, sormena, duintasuna, auto-antolaketa, bakea. Badonk amairu!

Eta horretan ari nintzela, Marta Barbaren aipu honekin gogoratu nintzen, haziei buruz ari garenez:

“Zer da barietatea? Zer da bertakoa eta zer ez? Barietateak egon egon dira nekazaritza dagoenetik. Baina ez dira barietate gisa ulertu. Bioaniztasuna beti egon da, baina ez da bioaniztasunaz hitz egin orain dela ehun urtera arte, bioaniztasuna galtzen hasten garen arte. Barietateekin gauza bera. Barietate ezberdinak landatzen ziren. Moten arteko aldeak ezagutzen ziren. Mota hobeak ala kaxkarragoak bereizten ziren… Baina aldaerak ez ziren egun bezain zehatz mugatzen. Biologia, genetika eta botanika bizitza kontzeptualki kolonizatzen hasi ziren, taxonomiak egiten, banaketak egiten… hobekuntzarako eta produktibitaterako. Mundua barietateka sailkatzea, mundua ulertzeko ez ezik mundua kontrolatzeko modu bat ere bada”.

D eredu naturala

2021-06-21  //  Sailkatu gabea  //  Iruzkinik ez

Azken aldion, berriro aipagai izaten ari da D eredu naturala izenekoa. Bi berbetan azaltzeko, ikastetxe batean etxetik euskara dakarten umeak klase berean jartzeaz ari da D eredu natural hau. Orduan eta gurean ohikoa denez, aldekoak eta kontrakoak asaldatzen dira, eztabaidatzen hasten dira, eta abar. Gurean zeharo ohikoa, baina tira.

Nire ustez, D eredu natural honetan badira zailtasun metodologikoak, badira pedagogiari lotutako kontuak eta badira ikertu bako kontuak ere. Baina txiri-txiri joango naiz.

Zailtasun metodologiko batzuk ditu D eredu natural honek. Eta nagusiena da muga non jarri. Hau da, zeintzuk dira eskola horietara joan daitezkeenak eta zeintzuk ez, non jarri muga. Guraso(ar)en hizkuntza gaitasuna? Guraso(ar)en hizkuntza praktika? Umearen ulermenean (2-3 urterekin zeharo zail izan daiteke hau)? Zein da horien artean irizpiderik egokiena? Eta ez hori bakarrik: horri gehitu datu hori jasotzeko metodoa. Guraso(ar)ei galdetuta? Behaketa bidez jasoa? Azterketa bidez jasoa?

Baina bada beste zailtasun metodologiko aipagarri bat: zer gertatzen da ikastetxe batean D eredu natural hauetako kideek osatzen ez badute talde bat? Imajinatu 15 ume daudela, baina ratioa 25ekoa. Hortaz, D eredu naturaleko 15 horiek batu, baina euren klasean beste 10 ume sartu beharko lirateke. (Horrek ez al du erabat lausotzen D eredu naturala?).

Zailtasun teknikoez gain, pedagogiari lotutako kontuak dira, nire ustez, garrantzitsuenak. Hau da, D eredu naturalean eta ohiko D ereduan eskolak berdin eman behar dira? Hizkuntzaren irakaskuntza eta glotodidaktika berdina izan beharko litzateke? Zer ezberdintasun egon beharko lirateke batetik bestera? Zeri eman behar zaio garrantzia D eredu naturalean? Eta zeri ohiko D ereduan?

Izan ere, orain arte hainbat herritan egon da D eredu natural hau. Baina ez da izan ikertua, inork ez ditu alderatu batzuen eta besteen emaitzak. Gainera, sentsazioa dut herri horietan guztietan orain arte egin den gauza bakarra izan dela, hala edo hola, umeak banatu bai, baina haiei ildo pedagogiko berdinetik erantzuna eman. Eta horrek, nire ustez, ez du zentzurik. Umeak banatuz gero, izango da ume horiei guztiei eurenetik abiatuta euskararen irakaskuntzarako eta ezagutzarako tresna doituagoak emateko. Ze, bestela, ez diot nik zentzu handiegirik ikusten banaketa horri (hizkuntzaren ikuspuntutik behinik behin).

Iruditzen zait lan handia dugula oraindik etxetik euskara dakarten umeak eta ez dakartenak euskalduntzeko. Iruditzen zait horretan ari diren profesionalek itzelezko gabeziak dituztela hizkuntzen irakaskuntza egoki eta doitua emateko. Eta, hortaz, iruditzen zait hori izan beharko litzatekeela lehentasun: glotodidaktikan profesional horiek trebatu eta praktika egokiak han eta hemen barreiatu. Baina tira … eztabaidatzea gustatzen zaigu eta horra hor nire ekarpena. Ondo etorriak ostiak eta egurrak …

Apunte batzuk Ikergazteri buruz

2021-06-14  //  Sailkatu gabea  //  Iruzkinik ez

Gaurkoan Allartean estiloan nator, apunte batzuekin, pasa den asteko Ikergazte kongresuari jarriak.

Baga 

Zenbat galdera, zenbat erantzun, zenbat jakin-min, zenbat zorroztasun eta zenbat gauza interesgarri. Zenbat ikerketa, zenbat arlotakoak, zenbat gogo eta ilusio, kalitate eta aniztasun handia, non eta Gasteizen.

Biga

Antolaketa, txalotzeko modukoa. Zenbat mimo, detaile guztiak zainduta (opari ederrak tarteko), kafea, bazkaria, programa ostekoak eta abar. Eta, betiko legez, tratu hurbilarekin. Eta ez hori bakarrik: baldintza txarretan ere, itzelezko ahalegina egin dute presentzial egiteko. Txapo, benetan. Ahalegin handia egin du antolaketak eta eskertu behar zaie.

Higa

Formatua ere zeharo txukuna iruditu zait. Mikroaurkezpenek freskotasun itzela ematen diote kongresuari, bizitasuna. Asko gustatu zaizkit, zailak direlako, baina, era berean, zerbait ezberdina egiteko aukerak irekitzen dituztelako.

Laga 

Mila gai izan dira, diziplinartekoa izan da kongresua. Ikasi dut estereotipoak sotilak direla, kode irekia erabili behar dugula, egunerokoan praktika erresistenteak daudela, mendekotasuna eraikuntza soziokultural eta kolektiboa dela, agentziarako gaitasuna zer garrantzitsua den, berbek indar handia dutela, autosufizientzia garrantzitsua dela, …

Boga 

Soziolinguistikaren arloan ere izan dira ekarpenak. Hiru erabat soziolinguistikoak (nirea barne): Idoia Granizok “Euskararen biziberritzea Altsasun: merkataritzako hizkuntza-paisaia aztergai” eta Ainhoa Pardinak “Euskararen belaunaldiz belaunaldiko etena eta jarraipena Lizarrako ikastola familien testuinguruan”. Eta beste bat zeharkakoa, Samara Velteren “ETA euskararen aldeko talde bat zela uste nuen. Hizkuntzari eta gatazkari lotutako aurreiritziak gazteen diskurtsoetan”. Kuriosoa izango da, edo ez, baina egile bat nafarra da eta beste biak gipuzkoar nafartuak.

Sega

Zer diferentzia dago giza zientzia eta gizarte zientzien artean? Ze, aurreko hiru horiek giza zientzia bezala sailkatu zituzten egileek eta nirea, ostera, gizarte zientzia bezala. Eta ez dakit nik ala eurek asmatu duten …

Zai

Autoetnografia esistitzen dela ikasi dut, Irati Lafraguari esker. Jo, iruditzen zait metodo egokia izan daitekeela hizkuntza ohituren aldaketak nork bere zilborretik ikertzeko. Gehiago arakatu behar dut horretan.

Zoi

Deba arroko bizpahiru ikertzaile entzun nituen, hirurak mendebaldeko hizkera txukunean. Ez nuen aditu, ostera, mendebaldeko hizkeraz aritu zen bizkaitarrik. Eta zer pentsatua eman dit.

Bele

200 gazte (bueno, 199 gazte eta ni) batu ditu UEUk, ikerketan ari direnak eta euskaraz jarri ditu dantzan. UEUk egiten du hori, ez gure herrietan dauden beste unibertsitate ofizialek. Trinkotze eta elkar ezagutze eta ahalduntze bideak, ostera ere, instituzioetatik kanpo eraikitzen dira eta ez dakit poztekoa den edo arduratzekoa den. Baina argi dut UEU beharrezkoa dela, UEU ezinbestekoa dela, UEU barik euskara unibertsitateko goi mailatan non legokeen ez dut pentsatu gura ere egin. Izan ere, argi dago UEU egongo ez balitz, inbentatu beharko genukeela.

Arma

Hurrengo Ikergazte etorriko da, nik ez dut parte hartuko, baina ikertzaile gazte euskaldunek zer ikertuko duten jakiteko irrikan nago. Ai arma!

Groenlandiatik irakaspenak (eta 3)

2021-06-07  //  Sailkatu gabea  //  Iruzkinik ez

Groenlandiatik hartu daitezkeen irakaspenekin bi artikulu (lehenengoa eta bigarrena) argitara eman ditut azken bi asteotan. Gaur doa hirugarrena eta azkena.

Aurreko artikulua galdera batekin amaitu nuen: zelan lortu dute inuitek biziberritze hori? Horri erantzuten ahaleginduko naiz hurrengo lerroetan.

Batetik, aintzat hartu behar da Groenlandian eta inuiten munduan, komunitateak duen garrantzia. Planetako baldintza gogorrenetako batzuetan bizi dira inuitak, hotza, iluntasuna, barazki eta fruta barik, gari eta zereal barik eta abar. Baldintza horietan bizirauteko ezinbestekoa zen elkar laguntza, ezinbestekoa auzolana, ezinbestekoa komunitate grina. Bestela, akabo.

Bestetik, kalaaleq sentimendua dago. XIX. mendean piztu zen sentimendu hau, erromantizismoaren ildoak hauspotuta. Baina ez zuen izan urte horietan esangura politikorik, esangura kulturala baizik. Hala ere, 60ko hamarkadatik aurrera, aktibista multzo txiki batek berriro piztu zuen sentimendua eta eduki politiko zein kulturala eman. Eta aktibista multzo txiki horrek sua piztutakoan puztu zen sentimendua eta nagusi bilakatu. Izan ere, kontuan hartu behar da hamarkada horietan arazo larriak izan zirela irlan eta daniarren jarrera paternalistak eta kolonialistak ez zuen bat ere lagundu (oraindik indarrean dira jarrera horiek).

Hortaz, kalaaleq sentimendu horrek bat egin zuen komunitategintza aktibo eta ezinbesteko horrekin. Eta hor sortu zen iraultza artikorako legamia. Hor sortu zen biziberritzerako olioa (ez soilik linguistikoa, soziala, kulturala eta politikoa ere badena, eta espero dezagun ekonomikoa ere bihurtzea berandu baino lehen).

Eta berriro errepikatzen dut: zer egin dezake komunitate ahaldundu batek bere konfiantza berreskuratzen duenean?

Groenlandiatik irakaspenak (2)

2021-05-31  //  Sailkatu gabea  //  Iruzkinik ez

Groenlandiatik irakaspen batzuk ekarri nituen pasa den astean blogera. Oraingo honetan sorta horren bigarren alea dator.

2003an utzi nuen pasa den astean kontakizuna. 2009an autonomia estatutu berria negoziatu zuten inuitek eta daniarrek. Bigarren estatutu horretan, autodeterminazio eskubidea aitortzeaz gain, eskumen guztiak (justizia eta armada izan ezik) inuiten esku geratu ziren. Eta, hizkuntzari dagokionez, groenlandiera hizkuntza ofizial bakarra izendatu zuten.

Gaur da eguna irakaskuntzan derrigorrezko eskolatzean groenlandieraz ikasten dutela hango ume guztiek (ingelesa lehen hezkuntzan sartzen da eta daniera bigarren hezkuntzan). Gaur da eguna administrazioan (justizian izan ezik) groenlandiera dela hizkuntza ia bakarra. Gaur da eguna hizkuntza paisaian groenlandiera dela hizkuntza ia bakarra (toponimia berreskuratzeko lan itzela egin dute). Gaur da eguna lan mundutik daniera ia desagertu dela. Gaur da eguna 40 urtetik beherako inuit ia guztiek ingelesez ere egiten dutela berba.

Baina kontuz: inuitak oso gutxi dira (56.000 hiztun). Hizkuntzak badu indarra komunikabideetan (bi egunkari, telebista bat eta irrati generalista bat), kulturgintzan (batez ere, musikan) eta hizkuntza politiketan. Baina gutxi dira, oso gutxi, eta horrek badu bere isla: unibertsitatean sarrera oso txikia du hizkuntzak (Irakasle Eskolan izan ezik), ikus-entzunezkoen produkzioa zeharo urria da, interneteko presentzia ere oso txikia, liburugintzan produkzioa ere urria da, antzerkigintzan eta abar.

Hala ere, erabilera altua da, kalean zein lanean, ezagutza igotzen ari da eta unibertsalizaziotik hurbil dago, transmisioan ez dago etenik. Beraz, hizkuntzaren adierazle nagusietan sendo dago, nahiz eta egoera zaurgarria den.

Eta … zelan lortu dute hori? Ba, hurrengo astera arte itxaron beharko du irakurleak …

(Jarraituko du)

Groenlandiatik irakaspenak (1)

2021-05-24  //  Sailkatu gabea  //  Iruzkinik ez

Orain dela gutxi, Eider Palmouk eta biok berbaldia egin dugu Hitz adina mintzo zikloan (gainera, azken hitzaldia egiteko ohorearekin!). Groenlandiak azken urteotan egin duen bidean badira irakaspen batzuk eta horiek partekatu nahiko (ge)nituzke zuekin, artikulu sorta honetan.

Orain dela 300 urte (1721an) Danimarkak hasi zuen inuiten kolonizazioa, Groenlandian. Baina batez ere, 1950etik aurrera hasi zen kolonizazio “gogorra”. Urte horren bueltan, Danimarkak nomadismoa debekatu zien inuitei eta herrietan batu zituzten. Horrez gain, derrigorrezko irakaskuntza bultzatu zuen, danieraz jakina. Horrek akulturizazio prozesu bati eman zion hasiera eta berarekin ekarri zituen arazo sozialak: alkoholismoa, suizidioa eta emakumeen kontrako bortizkeria. Era berean, erabaki horiek inuiten bizi-kalitatean eta bizi-itxaropenean izugarrizko eragin ona izan zuten.

1960ko hamarkadan, gainera, Groenlandiako ume batzuk “lapurtu” eta kontinentera eraman zituen Danimarkak, heziketa egokiagoa emateko aitzakiarekin. Daniarren asmoa zen inuit horiek mendebaldekoen antzera hezi eta gero inuiten elite bihurtzea. Eta hala izan zen, baina elite hori independentista bihurtu zen eta iraultza artikoari ekin zion.

Kolonizazioaren azken kolpea izan zen 1973an. Urte horretan Danimarka (eta harekin Groenlandia) Europako erakundeetan sartu zen. Horrek areagotu zuen metropoliarekiko mesfidantza, batez ere arrantzari dagozkion kuotak zirela medio. Eta horrek ekarri zuen, hein batean, 1979an Groelandiak lortu zuen lehen autonomia estatutua.

Estatutu horren ondorioz, bandera nazionala aukeratu zuten erreferendum bidez, groenlandiera ofizial bihurtu zuten (danierarekin batera), groenlandierazko telebista, irratia eta hezkuntza jarri zuten martxan, Europako erakundeetatik alde egin zuten (brexita 1985ean egin zuten) eta abar. 1979tik 2003ra gertatu zen iraultza artikoa deritzotena. Urte horietan, ahalduntze politiko, sozial eta komunitarioa gertatu zen inuiten artean. Konfiantza berreskuratu zuten, iraganetik ikasten joan ziren orainera eta etorkizunera proiektatzeko.

Adibidez, eskoletan groenlandiera sartzen joan ziren, derrigorrezko hezkuntzan. Horretarako, irakasle inuitak behar zituzten eta Irakasle Eskola egin zuten, baita itzelezko inbertsioak ere materialgintzan eta curriculum propioan. Eta abar.

(Jarraituko du)

Hizkuntza gutxitu bat ikasi

2021-05-18  //  Sailkatu gabea  //  Iruzkinik ez

Hizkuntzen ikaskuntzak eta irakaskuntzak milioiak mugitzen ditu: metodoak, liburuak, egonaldiak, eta abar. Gurean ere “negozio” garrantzitsua da. Baina hizkuntzen irakaskuntza horrek jarraitzen du koloniala izaten. Bilboko hizkuntza eskolan, esate baterako, ingelesa, frantsesa, euskara, errusiera, alemana, italiera eta portugesa baino ezin dira ikasi. Denak (euskara izan ezik) hizkuntza hegemonikoak eta hiztun askotakoak (hizkuntza garrantzitsuak, jakina).

Bilbon, ostera, hizkuntza gutxitu bat ikastea (euskaraz aparte) ia ezinezkoa da (bere sasoian Deustuko unibertsitateak galizierazko ikastaroa zuen eta Zenbat Gara elkarteak katalana). Ni galiziera ikasten aritu nintzenean, askok galdetu zidaten: baina zertarako ikasten duzu galiziera? Eta nik erantzuten nien: sudur puntan jarri zaidalako …

Denborarekin, hori baino argudio hobeak nituela konturatu naiz. Batetik, galiziera ikasita izan dut aukera jende askorekin harremanak izateko hizkuntza horretan (Euskal Herrian zein Galizian). Bestetik, harremanak izateaz gain, horiek sakonagoak edo hurbilagokoak izan direla iruditzen zait. Izan ere, hizkuntza gutxitu bat ikasten duen horrenganako hurbiltasuna bestelakoa da (bestela, galdetu kanpotik etorri eta euskara ikasi duen edonori). Eta, hirugarrenik, hizkuntzak ikastea beti da ona, eskema mental batzuk apurtzeko balio du. Baina, gainera, hizkuntza gutxitua bada, konplexu asko apurtzeko aukera ere ematen du.

Hortaz, ahal baduzu, ikasi hizkuntza gutxitu bat, edozein!

Aipatzen, aipatzen …

2021-05-10  //  Aipuak  //  Iruzkinik ez

“Hizkuntzak, baina nagusiki hiztunek, bizitzeko behar dugun ekosistema osatzea dugula xede, norbanako baten bizitzako esparru guztietan egin ere”. 

Aiaraldea Ekintzen Faktoria

“Genero zapalketarekin ez dugu berdin jokatzen anitzetan, gizonak interpelatzen ditugu, ez dugu lana egiten beraiek gurekin edo feminismoan eroso senti daitezen. Guk interpelatzen ditugu eta beraiek egin behar dute bere lana. Espainol hiztunak interpelatu beharko genituzke, uste dut garaia dela. Anitzetan erabiltzen dira erakarri, limurtu, seduzitu hitzak. Zikloaren lehen solasaldian galdera egin zen: “Nola limurtu erdaldunak?”. Hitz hori hiztegitik desagerrarazi behar dugu. Ezin dugu beti eder eta polit egon gizonak guregana hurbiltzeko, eta gauza bera erdaldunekin. Erabili beharko genukeen hitza interpelatu da”.

Elurre Iriarte

“Eta euskara bizitzeko bakoitzak esperimentatu behar du euskarak biziago sentiarazten duela: askeago, zoriontsuago, nork bereago”.

Txepetx

Eta… egia balitz

ene eleaniztasunak 

menperatu eta azpiratu egiten dituela

hizkuntza txiki zenbait?

Eta egia balitz?

Eleaniztasuna dekolonizatu behar badugu…

zeren zain gaude?

Egin dezagun!

Ez da behar teoria gehiago,

Baina egin behar da.

Egiten ahalegintzea da egiteko modu bakarra.

Egin behar badugu,

Hegoalde globalera begira dezagun,

Bada hor zer ikasi.

Badira hor erreferente baliotsuak.

Egin behar badugu, inprobisatu dezagun.

Sor ditzagun ideia berriak.

Dekolonizazioa arte bat da. Sormena.

Egin behar badugu, bidaideak beharko ditugu: aliatuak eta konplizeak

Elkarrekin konspiratu egingo dugu;

con-spirāre: elkarrekin hartu arnas.

Egin behar badugu, errelato bat beharko dugu, poetika bat,

aktibismoa ere bai.

Egin behar badugu… maila bietan egingo dugu:

lokalean eta globalean.

Tokiko hizkuntzak erabiliko ditugu:

komunitateek beren mundua izendatzeko erabiltzen dituzten

eleak eta aleak.

Egin behar badugu, hizkuntza txiki anitzetan egingo dugu.

Alison Philipps (itzulpena: Allartean)

“Ez gara etorri aldareak eraikitzera. Eta ez gara etorri euskararen gentrifikakzioari laguntzera ere; hau da: leku bixi arrunta izateari utzi eta ideia gailen garesti gizen apaingarrizkoen bizigune erreferentzial bihurtzeko bide zatarrean laguntzera”.

Iñaki Segurola

Mila udaberri

2021-05-03  //  Sailkatu gabea  //  Iruzkinik ez

Askotan aldarrikatu dut Galiziara gehiago begiratu behar dugula. Eta horretan behin baino gehiagotan ahalegindu naiz. Oraingo honetan ere, Galizia aldeko hainbat proiektu ekarri nahi ditut hona, mila udaberri sarien karietara. Galiziako hizkuntza-langileak biltzen dituen CTNLk antolatu du sariketa hau, aurten bigarrengoz. Sari hauek sortu ziren galiziera sustatu edo haren erabilera handitzeko programak, ekintzak, kanpainak eta proiektuei aitortza emateko. Ikusiko ditugu urte bietan saritutako zazpi proiektu zeharo interesgarri hauek:

– Burela eredua: lehen sariketan proiektu egonkorraren saria eraman zuen Lugoko Mariñan garatzen ari den proiektu itzel interesgarri hau. Hezkuntza interbentzio soziolinguistiko hau 2004tik dago martxan eta zeharo inspiratzailea izan dakiguke. 

– Proxecto Youtubeir@s: hau ere 2019ko lehen sariketan izan zen irabazle. Youtuben galizieraz ari diren kideei formazioa ematen die, sariak antolatzen ditu, edukiak sortzeko ahalegina egiten dute eta abar. Proiektu zeharo polita eta gurean ere aplikatzeko modukoa (edo twitch-en). 

– GCiencia: 2019an saria jaso zuen proiektu honek. 2013an jaio zen kazetaritza proiektu hau, zientzia galizieraz dibulgazioa egiteko. 2019an galiziera hutsezko komunikabiderik kontsumituena zen sareetan eta itzelezko arrakasta izaten jarraitzen du. Adi jarraitu beharreko beste proiektu bat.

– Regueifesta eta Enregueifate: 2021ean hauxe izan da proiektu egonkorraren saria eraman duen proiektua. Regueifa bultzatzeko dinamikak dira hauek, batez ere ikastetxeetan eta abarretan. Bertsolaritzari begira ari dira hauek hein handi batean. 

– Galeguiza-t: gurean badira nerabeen euskara elkarteak. Hau antzeko zerbait da, baina Galizian. Besteren artean, musika garaikidearen lehen antologia egin dute (300 bandatik gora aktiboan gaur egun).

– Semente: honek ere irabazi du sari bat. Sementeak dira eskola autogestionatuak, galiziera hutsean (han ez dago murgiltze eredurik!) eta ikuspegi pedagogiko eraldatzaile batetik. Ikastolen elkartearekin harreman estua dute azken aldion. Merezi du arretaz jarraitzea, fenomeno bilakatzen ari dira-eta. 

– Galegoempresas: galiziera erabiltzen duten enpresei ikusgarritasuna emateko webgunea eraiki dute hiru udaletako galiziera-zerbitzuek.