Txingudiko organikoa: bilketa bitxia, hobaririk (ia) batere ez

Atalak: Bost kontenedore, Mankomunitateak

Txingudin organikoaren bilketan ez da onartzen ez haragirik, ez arrainik eta ez du jaki kozinaturik. (Irudia: Artelatz).

[Pello Zubiria Kamino] Irun eta Hondarribiako hondakinak kudeatzen dituen Txingudi mankomunitateak iragarri berri du 2014ean zaborren tasa edo zergetan %1eko hobaria jasoko dutela hondakin organikoa edukiontzi marroian uzteko izena eman dutenek. EHBilduk Txingudiri aurpegiratu dio erabaki injusto bat hartu izana: «Lotsarik gabe, mankomunitateko presidenteak jaitsiera hau abantaila bezala saldu du, frakzio berri horren bilketan parte hartzen dutenak saritzeko modu bezala plazaratuz». EHBilduk proposatu du familiaren lurretan auto-konposta egiten dutenei %40ko hobaria eta kaleko edukiontzietan organikoa lagatzen dutenei %20koa ematea. Baina 2014an Irun eta Hondarribian familia arruntek 130,24 euro ordainduko dute zaborren kudeaketagatik, eta organikoa bereizten dutenek 128,80 euro. Albistea eman dute Hitzak (“Gai organikoak bereizteagatik edo konposta egiteagatik beherapena egongo da; EH Bildu ez dago ados“) eta Diario Vascok (“Irungo Bilduk «ulertezintzat» jotzen ditu Mankomunitateko tasen inguruko adierazpenak“).

Irungo EHBilduk bere proposamena oinarritzeko zifra adierazgarriak eskaini ditu. Gipuzkoako Hondakinen Partzuergoak (GHK) udalei prezio ezberdinez kobratzen dizkie eramaten dizkioten hondakinak: bereizirik bildutako organiko tona bakoitzagatik udalek 66,62 euro pagatu behar diote; aldiz, nahasturik eramandako zabor edo errefusezko tona bakoitzeko 133,24 euro. Familia batek sortzen dituen hondakinen %40 organikoa izanik, logikoa dirudi hori ondo bereizirik entregatzen dutenei %1ekoa baino hobari txukunagoa eskaintzea.

Txingudin organikoaren eztabaida ez da hasi baizik egin. Hobarien kontuari debatean laster gehitu beharko zaizkio Txingudiko bilketa sistemaren beste bi ezaugarri. Lehena: hondakinen bilketa borondatezkoa, kontrolik gabea eta pertsonalizatu bakoa izatean, 5. edukiontzi marroia erabiltzeko hautua egin duen familia bakoitzak benetan zenbat erabiltzen duen jakiterik ez dagoela. Bigarrenik, Gipuzkoako mankomunitate gehienen alderantziz, eta teknologiarik sinpleenaz sukaldeko soberakin guztiak konpost bihurtzen dituen edozein herritarrek dakienarekin kontraesanean, Txingudiko edukiontzi marroietan ezin dute herritarrek kozinatutako jakirik utzi, horrek esan nahi duelarik, batetik kozinatutako jakiak errefusarekin nahastean garestitzen eta konplikatzen dutela honen ondorengo tratamendua, eta bestetik, Txingudiko familia batek nahita ere ezin duela bere etxean sortutako hondakinen %40 konpost bihurtu.