Egia ala gezurra? “Dioxinen muga gaindituz gero, berehala geldi daiteke erraustegia”

Atalak: Kutsadura

J. Ibarluzea Gipuzkoako Batzar Nagusietan lekukotasuna eskaintzen, J. Aurrekoetxearen eta X. Ezeizabarrena batzarkide jelkidearen artean. (Argazkia: GHK)

[Pello Zubiria Kamino] Biodonostia erakundearen ordezkari Jesus Ibarluzeak, Juan Jose Aurrekoetxearekin batera, uztailean deklaratu zuen Gipuzkoako Batzar Nagusien aurrean Zubietako erraustegia ordu erdiko epean itzali ahal izango zela dioxinen eta bestelako kutsagaien mugak gaindituz gero. Xabier Mitxelena medikuak eta Gorka Bueno ingeniariak erakutsi dute hori ezinezkoa dela: dioxinak eta bestelako kutsagarri asko Zubietan ez dira jarraian neurtuko, Zabalgarbin neurtzen ez diren moduan.

Biodonostiako Juan Jose Aurrekoetxea eta Jesus Ibarluzeak uztail amaierako agerraldian esandakoak, besteren artean, Noticias de Gipuzkoa egunkariak zabaldu zituen “Si la incineradora supera el umbral de dioxinas, puede detenerse en media hora” kronikan. Zehazki, hau esan zuen Ibarluzeak: “Ibarlucea explicó que la instalación estará sometida a “controles permanentes de indicadores de dioxinas, partículas y otros contaminantes” y, si se diera el caso en el que se superara el umbral, “se cierra la tolva, para que el proceso de incineración se pare” en “media hora””.

Orain OEIT Osasuna eta Errausketa Ikerketa Taldeko Xabier Mitxelenak eta EHUko ingenieritzako irakasle Gorka Buenok gezurtatu dute Ibarluzearen esana: “Zabalgarbi eta Zubietako erraustegien Kutsaduraren Prebentzio eta Kontrol Bateratuak (Plan de Vigilancia Ambiental PVA izenez ezagunagoa)  egun Espainiak industriaren emisioentzako daukan Arautegian daukate muga eta honek ez du eskatzen hiru hilero gehienez ere 8 orduko lagin hautaketa baizik (Zabalgarbik 2015ean hiru hilero 6 orduko lagin hautaketak egin zituen). Beraz, erraustegiek dioxina eta furanoei dagokienez ez dituzten hartzen martxan dauden ordu guztien %0,3ko laginak baizik eta ziur aski inoiz ez errausketa abiarazterakoan, hori denean urteko dioxinen %60 sortzen den unea”.

Ekologistak Martxanek zabaldu duen oharrean, xehetasun garrantzitsu gehiago ematen dute Mitxelena eta Buenok. Esaterako, dioxinen bereziki arriskugarriak diren dioxina bromatuak ez direla kontrolatu ere egingo Zubietan, Zabalgarbin kontrolatzen ez diren moduan, eta artsenikoa eta beste kutsagarri arriskutsuen kontrola ere oso arina dela.

Mitxelenak eta Buenok aipatzen ez duten arren, kontrolik eza are handiagoa da hondakinak erretzen dituzten zementu fabriketan. ARGIAk otsailean zabaldu zuenez, Donostiako Añorgan Rezolak daukan usinari Eusko Jaurlaritzak kontrolak arindu zizkion eta dioxina eta metal astunen neurketa arindu urtean behin izatetik hiru urtean behin egitera. Nekez geldituko du inork Rezolako labea dioxina eta furanoen mugak gainditzeagatik.

Beraz, irakurleari iruditzen bazaio gogorregi aditu batek gezurra esan zuela salatzea, utz dezagun honela: Zubietako erraustegiaren kutsaduraz Gipuzkoako Batzar Nagusietan lekukotasuna eskaini zuen Biodonostiako Jesus Ibarluzeak ez zuen egia esan.