GuraSOSen iritzian, erraustegia ez da bideragarria ez juridikoki, ez teknikoki eta ez ekonomikoki

Atalak: Errausketa, Gizarte eragileak

Joseba Belaustegi abokatua GuraSOSen azalpenak ematen urtarrilaren 3an. (Argazkia: Noaua)

GuraSOS elkarteak Zubietako erraustegiaren bideragarritasun legal eta ekonomiko-finantziarioaren  urgentziazko azterketa plazaratu du urtarrilaren 3an egindako prentsaurrekoan. Elkarteak ondorioztatu duenez, abenduaren 27an GHKk Urbaser, LKS eta beste enpresaz osatutako taldeari egindako kontzesioak ez du bideragarritasun ez tekniko, ez juridiko eta ezta ekonomikorik ere eta horregatik “errauste planta ez da egingo”. Elkartearen estrategia aldaketa iradoki dute Joseba Belaustegi eta Joxemari Izetak prentsaurrekoan.

GHKren lizitazioa auzitegiek bezperan bertan, abenduaren 26an, kautelarki geldituko zuten esperantza handia zeukan GuraSOSek, baina epaitegiek ez zuten erabakirik hartu eta orain elkartea seguru dago epaileek denbora luze samarrean ez dutela ebazpenik emango. Hala ere, GuraSOS konbentzituta dago azkenean Zubietako errauste planta ez dela egingo, eta uste hori argudiatu du Dossier de prensa sobre la auditoria preliminar de la viabilidad legal y económico-financiera del proyecto de la incineradora“ txostenean.

Idatziak Zubietako erraustegi proiektuaren defizit nagusiak azpimarratu ditu:

– Defizit demokratikoa.

“Ez da bete Hondakinen Planari dagokionez herritarren parte hartzea errazteko obligazioa. Hau atzeratu nahi izan dute erraustegiaren kontratua adjudikatu eta baita burutu ere egin ondorenera arte”.

– Defizita hondakinen kudeaketaren plan sektorialean.

Nabarmen urratu dira, GuraSOSen ustez, hondakinen errausketa bezalako jardura arriskutsuen inguruko erabakietan eten gabeko azterketa aurreikusten duten legeak.  Azterketa horiek ematen diote administrazioari egokitzeko aukera araudi berriei eta teknologien aurrerapenei, une bakoitzean eskuragai dauden teknika hoberenak erabiltzea baimenduz, baina ez dira burutu.

– Defizita kontratazioaren legalitatean.

Hasteko, lizitatu den kontratuak urratzen du Europako zuzentarau bat ezartzen duena kontratatzaileak bere gain hartu behar duela operazioaren arrisku ekonomikoa. “Pleguak ez du aurreikusten zer egin kontratistaren ez konplitze larri edo oso larri bat gertatzen bada. Aurreratu dezakegu interes publikoa ez duela inondik ere bermatzen pleguak, hau gehiago baitago pentsatuta kontratistari etekinak bermatzeko, interes orokorrari arriskuak eta kalteak saihesteko baino”.

– Defizit ekonomiko-finantzieroa.

GuraSOSek jakinarazi duenez, GHKren lizitazioa gertatu da justu Gipuzkoako Foru Aldundiak argitaratu bezperan arau berri bat derrigortzen dituena bere mende diren kontsortzio guztiak edozein zorpetze berriren aurretik baimena eskatzera. Elkarteak ulertzen du lizitazioaren kontratua ezingo dela indarrean sartu aurretik GHKk Diputazioaren baimena eskuratu gabe. Gainerakoan, kontratuak ez du betetzen gastu publikoaren eraginkortasunaren irizpiderik eta finantziazioaren segurtasunik ez dauka.

– Ingurumen alorreko defizita.

Zubietako errauste planta babesten duen Ingurumen Baimen Bateratuak hainbat helegite dauzka aurkeztuak orain artean epaitegietan, tartean GuraSOSena. Orain, ordea, irregulartasun berriak salatu ditu elkarteak. Bat nabarmena, Eusko Jaurlaritzak IBB horretan baimendu diola erraustegiaren promotoreari honek eskatu gabeko hondakin bat, paper fabriketako errefusa, hondakin industriala dena. Bestetik, azken denboretan oso toxiko direla demostratutako hainbat kutsagarri ez direla kontrolatuko Zubietan. Azkenik, munduko edozein lekutatik ekarritako hondakinak erre ahal izango direla Zubietan.

GuraSOSeko arduradunek elkartearen estrategia aldaketa bat iradoki dute kazetarien aurrean: “Elkarrizketaren bideari lehentasuna eman diogu, eta horregatik Foru Aldundia eta GHkren jokaeraren legezkotasuna kolokan jartzen duen informazioa ez dugu publikoa egin. Beti lehenetsi dugulako akordioaren bidea. Baina bizitzen ari garen egoeraren anormaltasuna kontuan hartuta, jarrera hau aldatzera behartuta gaude”.

Gaia beste hedabideetan:
– Noaua: “GuraSOS: ‘Erraustegia guztiz bideraezina da eta ez da gauzatuko’“, “GuraSOS: “Abenduaren 27an ez zen lizitaziorik iza’”“.
– Berria: “GuraSOS elkartea: ‘Errauste planta ez da bideragarria, eta ez da egingo’”
– Naiz: “GuraSOS afirma que la incineradora ‘no se va a poder materializar’”
– Noticias de Gipuzkoa: “GuraSOS augura que la incineradora ‘no se va a poder materializar’”
– SER: “El Superior vasco devuelve la paralización de la incineradora al juzgado de origen”

[Artikulu honi itsatsitako bi bideoak Usurbilgo Noauak argitaratu ditu]