Denis Itxaso: errauste planta ez dago auzitan baina aurretik hondakinen prebentzioa indartu behar da

Atalak: Errausketa, Gipuzkoa, Gizarte eragileak, Iritziak / Adierazpenak, Zubieta

“Berria” egunkariari deklaratu dionez, Donostiako udalean Ingurumen zinegotzia eta Gipuzkoako Hondakinen Partzuergoan lehendakariordea den Denis Itxasok uste du Zubietan errauste planta eraikitzea atzerabiderik gabeko erabakia dela, baina aldi berean errausketara ahalik eta zabor
gutxien iritsi dadin hondakinen prebentzioan lan handia egin behar dela. «Errauste planta egiteko erabakia hartuta dago; ez dago mahai gainean » darama izenburu Iñaki Petxarromanek egin dion elkarrizketak.

«Errauste planta egiteko erabakia hartuta dago; ez dago mahai gainean»

denis itxaso Gipuzkoako Hondakinen Partzuergoko lehendakariordea

Errauste planta egingo dela uste badu ere, indar politiko guztia prebentzio eta birziklatze politiketan jarriko duela dio Denis Itxaso Donostiako Ingurumen zinegotziak.

iÑAKI PETXARROMAN

Donostia

Gipuzkoako
Hiri Hondakinen Partzuergoko lehendakariorde, San Markosko Mankomunitateko batzarkide eta Donostiako Udaleko Ingurumen zinegotzia. Hiri hondakinen arazoan une honetan zeresan handia duen pertsona da

Denis Itxaso (PSE-EE).

Aurreko legealditik datorren gai korapilatsua da hiri hondakinena. Aldundia eta mankomunitate gehienak errauste planta egitearen alde agertu dira; San Markos, aldiz, aurka. Donostiako Udala?

Aurreko legealdian hartutako konpromisoei aurre egingo diegu. Baina ikuspegi osoa dugu. Ikusi behar da zaborra ekoizten den tokitik azken tratamendua jaso arte egiten duen bidea. Gipuzkoako Hiri Hondakinak Kudeatzeko Plan Nagusia (PIGRUG) asko aldatu nahi dugu. Gure helburu nagusia da ahalik eta zabor gutxiena eramatea errauste plantara, eta horretarako ahalegin handiak egin beharko dira
prebentzio eta birziklatze arloan. Horretan jarriko ditugu indar eta baliabide nagusiak.

Ahalik eta zabor gutxiena eramatea da agintari guztiak esaten ari zaretena. Baina herritarrek errauste plantarekin dute kezka. Beharrezkoa da?

Ez dut uste agintari gehienak ahalik eta gutxiena erraustearen aldekoak direnik. Aurreko legealdian errauste plantaren aurkako jarrera erakutsi genuen. Baina legealdian hartu ziren erabaki batzuk, gehiengoak hala erabaki zuelako, eta beharrezkoak zirelako San Markosko zabortegia ixteko. Eta guk
hartutako konpromisoei aurre egingo diegu, baina argi utzita askoz gehiago birzikla daitekeela, prebentzio politika asko martxan jar daitezkeela. Halaber, ahalegin handia egin behar dugu materia
organikoarekin eta konpostarekin. Gainerako zaborrari biolehortzea aplikatu behar zaio, ahalik eta gutxiena izan dadin erraustera joaten dena. Baina errauste planta egiteko erabakia hartuta dago, eta ez dago mahai gainean.

Nolako harremana duzue Aldundiarekin?

Leialtasun handiz lan egiten ari gara. Partzuergoaren eraketa adibide bat da erakusteko aurreko legealdian Donostiako Udalari emandako tratua aldatuz gero gauzak beste era batera egin daitezkeela. Gure iritziak garrantzitsua izan behar du, zeren errauste planta Donostian egiten bada, zer edo zer esan beharko dugu. Mankomunitateek ere lan izugarria egin beharko dute, eta leialtasuna beharrezkoa izango da. Uste dut Aldundiak PIGRUG aldatzeko ahalegina egin beharko duela.

Aipatu duzu errauste planta azken tratamendua izango dela. Beraz, egingo duzuen azken azpiegitura izango da?

Uste dut aldi bertsuan egin beharko direla. Errauste planta egiteko denbora beharko da, eta zaborren tratamenduaren hierarkian azkena izanik, egiteko prozeduran ere azkena izan beharko litzateke, baina ez da denbora askoko aldea izango bat eta bestearen artean.

Ekologistek diote zabor organikoaren tratamendua gakoa dela hiri hondakinen tratamenduan. Donostialdean izango al da konpostatze plantarik?

LPSak esango du zenbat konpost planta behar diren Gipuzkoan, baina Donostialdeak -Tolosatik Irunera- bere konpostatze planta behar duela garbi dut.

Nolako planta?

Garrantzi handia ematen diogu, bai alkateak eta bai neuk. Planta horrek gai izan behar du materia organiko guztia tratatzeko, eta ez bakarrik landare materia organikoa. Uste dugu oso ausarta izan behar dela. Espainian esperientzia batzuk ez dira ondo atera. Uste dut konpost planta industrial bat egin behar dela, ahalik eta tona gehien tratatzeko, baina gakoa bilketa da.

Nola egin behar da bilketa?

Zenbait esperientzia ikusi ditugu, eta hor gakoa da jatorritik ondo egin behar dela bereizketa. Azterketa egin behar da auzoka. Segur aski hainbat auzotan posible izango da atez ateko bilketa egitea. Beste batzuetan, aldiz, ez dugu ikusten. Hemendik gutxira egingo dugun esperientzia pilotoak erakutsiko digu zenbateraino joan behar dugun atez ate, edo edukiontziak giltzez itxita jarri… Hilabete batzuetara Lapatx martxan jartzen denean, ikusiko dugu nola funtzionatzen duen dentsitate handiko auzo batean, Amaran.

San Markosko zuzendaritzaren eta Aldundiaren jarrerak oso urruti daude. Ba al dago aukerarik hurbiltzeko?

Uste dut lurreratze pista zabal bat behar dela guztientzat. Gehiengo eta gutxiengoen joko demokratikoak hor daudela jakinda, eta baita ere onartuta garai bateko PIGRUGek ez duela balio, ezta errauste plantaren aurkakoen plan alternatibo hark ere. Gu, Udaletik, saiatzen ari gara, batzuen eta besteen jarrerak bateratzen. Uste dut aukera izango dela; azken batean, PIGRUG aldatzen bada, horrek eskatuko du prozesu parte-hartzaile zabal bat, eta hor indar politiko eta gizarte eragileek esparru handi bat izango dute eztabaidatzeko. Jakinda joko bat dagoela Partzuergoan, eta zaborren eskumenak, hein batean, mankomunitateek hari eman dizkiotela, eta zaborraren azken tratamendua hari dagokiola.

Babestuko al duzue San Markosen errausketarik gabeko plan alternatiboa?

Lehendabizi ezagutu beharko dugu zer den hori. Batetik, esan behar da Mankomunitateak hainbat eskumen Partzuergoaren esku utzi dituela. Bestetik, zabortegia ixteko, hainbat konpromiso bete beharko ditu. Hortik aurrera, uste dugu mankomunitateak badituela eskumen garrantzitsuak prebentzioaren arloan, eta atal horretan egiten diren ekimenei babes osoa emango diegu.

Uste duzu errauste planta ezinbestekoa dela prebentzioa, birziklatzea, berrerabiltzea,
konpostatzea eta beste modu eraginkorrean eginda ere ?

Nahiago nuke hala ez izatea. PIGRUGen helburua bada zabor tona bakar bat ez dela eraman behar zabortegira, nahitaezko tratamendu bat eman behar zaio bukaeran zaborrari. Errauste planta beharrezkoa izango da? PIGRUGek esango du, baina beharrezkoa izango dela ematen du zaborrei
azken tratamendua emateko.

Zabortegia aipatu duzu, baina errautsetarako zabortegia beharko da errauste plantarekin batera, ezta?

Bai.
Hala ere, badirudi ez dela gauza bera . Baina ikusiko dugu Gipuzkoan geratzen den, edo kanpora eramaten den. Bizkaian ere badago errauste planta bat, eta hark ere ekoizten ditu errautsak eta zepak. Ikusiko da zer egiten den. Ez dugu indar politikoa hor jarri nahi. Arazo horiek Partzuergoak konpondu beharko ditu.

Zuk esana da, 2006ko martxoan: «Errausketaren planteamenduak porrot egin du eta ez du
inolako etorkizunik». Zer al datu da, bada?

Gehiengo batek hartutako erabakia aldatu da. Gu ez geunden ados gehiengo horrekin,
baina behartuta ikusi genuen geure burua errauste planta onartzera, San Markosko zabortegia ixteko. Uste dut ezaguna dela gertatu den guztia. Uste genuen errauste plantaren alternatibak bazeudela, baina horiek ez dute aurrera egin gehiengo nahikoa ez zutelako atzean.

Donostiako Udalak egindako inkestaren arabera, Donostiako herritar gehienak errauste plantaren aurkakoak dira. Kontzienteak zarete horretaz?

Inor baino gehiago. Ahalik eta gehiena urrundu nahi izan dugu planta hori herritarrengandik. Saiatu gara ahalik eta argudio gehien kentzen, planteamendu alternatibo bat babesten, erakusteko ez zela behar. Baina, egia da, zabor tona batzuk geratzen direla, nahiz eta prebentzioan politika guztiak martxan jarri.

Distantziari dagokionez, Lasarte-Oria, Usurbil eta Zubieta 2.000 metro baino gertuago daude.
Epaitegiek har dezaketen erabakiarekin ez al duzue kezkarik?

Guk joan den legealdian egindako proposamena ez zen Zubietakoa izan, 2.000 metroko arau hori betetzen zuen beste kokapen bat baizik. Baina Aldundiko teknikarien arabera ez zen egokiena, eta Zubietakoa planteatu da. Ondo aztertzeko kontua da; izan ere, badakigu errauste planta hori
auzitegiek aztertuko dutela. Horregatik, lanean ari gara Udalean, Aldundian eta Partzuergoan zorrotz begiratzeko aurrera eramaten diren politikek ahalik eta berme gehien izateko.

Ikusten duzu aukera San Markos Partzuergotik irteteko?

Ez dut uste horretarako gehiengo politikorik duenik.

Hala balitz ere, Donostiako Udalak zer jarrera hartuko luke?

Guk hartutako konpromisoei aurre egingo diegu, eta Partzuergotik kanpo ez dugu lekurik ikusten. Segur aski gauzak ondo egin balira, erkidego autonomoan hartu beharko zen gaia. Baina erkidego mailan plangintza falta izugarria gertatu da. Hala ere, Gipuzkoan ari gara lanean, eta ez dugu ikusten aukerarik bakoitza bere aldetik aritzeko, baizik eta guztiak elkarrekin ahalik eta eraginkortasun handiena lortzeko.

Bideak erakutsiko balu erraustera zabor gutxi eramaten dela, halere egin beharko litzateke, zure ustez?

Bideak erakutsiko balu gauzak horrela direla, berriro esan behar dut PIGRUGen garapen dokumentuari begira jarri beharko dugula, ikusteko zer bide izan duen. Baina hori hala izango balitz, eztabaida interesgarria sortuko litzateke, erakusteko beste sistema bat posible litzatekeela. Baina, badirudi, datu guztien arabera, hori ez dela horrela izango.