Hurrengo zabor-festa, Tolosan

Atalak: Gizarte eragileak, Politikariak, Udalak

[Pello Zubiria Kamino] Seinale nabarmena atzo, apirilak 09, ETBren ilunabarreko albistegian: Gipuzkoako sei alkatek San Marko mankomunitatearen aurrekontuak auzitara eramatea baino lehenago eta denbora luzeagoz landu dute Tolosan herritar talde batek zabor-zorro urdinak erakutsiz egindako agerpena. Aurreko egunetan prentsak erakutsia zuen motorrak berotzen ari zirela Gipuzkoako hiriburu foral deituan: “Tolosa txukunek ‘marea urdina’ osatu nahi du zabor poltsekin, atez atekoaren aurka” (Tolosaldeko Ataria), “Tolosa Txukun propone colgar bolsas de basura contra el ‘PaP’“, “Tolosa Txukun quiere “mejorar el sistema que tenemos ahora”” (Noticias de Gipuzkoa) eta batik bat Diario Vascon: “Tolosa Txukun se movilizará contra un posible sistema mixto de recogida“, “Tolosaldea Txukun pide la celebración de una consulta sobre el PaP el 25 de mayo“, “Campaña activa de movilizaciones contra el sistema ‘Puerta a Puerta’“, “Tolosa simboliza una «marea azul» contra el Puerta a Puerta“. Gudu giroa berotu ahala, arizale berriak ere azaldu dira, Diario Vascoren kontrako kanpainan ari den @diariofatxo Twitterreko kontua adibidez: “Diario Vascoren “marea azul” delakoa beste perspektiba batetik ikusia. Inozoak garela uste dute ala? RT”

Aspalditik egon dira zabor-poltsa urdinak Tolosako zenbait leihotan. Zorro prebentiboak, gaurdaino udalak ez baitu erabaki zein sistema ezarriko duen. Baina Gipuzkoan nonbait mugitu bada EAJko jendea hondakinentzako errauskailurik gabeko alternatibaren kontra, hori Tolosan izan da. Duela kasik bi urte burututako sinadura bilketan aipatzen zena azalduta dago “Energumeno baten zigarroa” komentarioan. Zeren eta  Tolosako berezitasunetako bat baita Atez Atekoaren kontrako mobilizazioa sustatzen duten jelkideek disimulurik gabe defenditzen dutela zaborren intzinerazioa. Duela bi urte Jokin Bildarraz senatariak berak banatzen zituen besteren artean “Según estudio de la Universidad de Oviedo, el impacto sobre la salud de una incineradora moderna equivale a fumarse un cigarro al año” zioten paskinak.  Galtzaundi aldizkariaren 2011ko azaroaren 2ko zenbakian Tolosa Txukuneko buru eta Gipuzkoako Garbia plataformen bozeramaile den Patxi Amantegik aho-bizarrik gabe aitortzen zion kazetariari: “Norberak bere ardurak hartu behar dituela iruditzen zait. Konpost guneak jarri behar badira, Apattan egon beharko dute, inerteen bilketa herrian eta errauskailua Usabalen ur zirkuitu baten bidez, igerilekuko beroketa doanekoa izan dadin”.

Geroztik, udalak Idema enpresari (sekula inon Atez Ateko sistemarik ezarri ez duenari) enkargatu zion herrirako balio lezaketen sistemak aztertzea. Honek hiru sistema konparatu zituen eta emaitza joan den otsailean aurkeztu zen. Tolosa Txukunek garbi utzi du ez duela onartuko kalean lagatako edukiontzi handiz osatua ez den sistemarik. Bitarte horretan,  bailaran Tolosa ez beste herri gehienak Zero Zabor ereduan abiatu dira, izan Orendain bezalako herri txikien sisteman edo Atez Atekoan, eta orain herriok lortu dute mankomunitatearen kudeaketa ekonomikoan bakoitzak ordaintzea ez biztanleko baizik eta sortzen duen zaborraren arabera. Tolosaldeko Atariak titulatu bezala, “Tolosari hondakinak era jasangarrian biltzeko eskua luzatu nahi dio Mankomunitateak“. Mugitzeko garaia iritsi zaie bailarako hiri nagusiko kaletarrei: inguruko herriek ez dute onartuko tolosarrek beren zabor gehiegiekin besteren lurrak kutsatzea, eta ez haiek gaizki egitearen ordaina ondo ari direnek pagatzea.

Tolosak hartuko du leku garrantzitsua ondoko asteetan egunkari eta hedabide handienetan. Alferrik bilatuko dituzue Astigarragako emaitzen berriak, edo Lezokoak, edo Bergarakoak, edo Hernanikoak, edo Ordiziakoak, edo… Horietan ere zalaparta galanta izan zen, baina tamalez orain horietan bareago datoz urak, albiste ona ez ei da albiste. Aktualitatearen agendan agintzen dutenek erabaki dute: mintza gaitezen Tolosaz. Eta Tolosaz ariko gara, prefosta.