True detective II: arimarik gabeko telesail arrunt bat.

Atalak: Albisteak, Gomendioak, Telesailak

Igande gauean aireratu zuten Ameriketan, True detective telesailaren bigarren zati, denboraldi ala istorio honen azken atala, zortzigarrena. Aukeratu dudan izenburua irakurrita , telesail kaxkarra izan dela pentsatu behar al duzue? Jakina ezetz. Baina bai, telesail arrunten multzoan sartu beharreko ekoizpen bat. Inorena ez den lur horietan kokatzen den ekoizpen horietakoa, ikusten ditugunean ez hotz ez bero uzten gaituztenak hain zuzen ere.  Naiz eta, -hori bai aitortu behar dudala- azken atal bikain batekin agurtzen jakin izan duten . Ziurrenik, eman zitekeen logiko eta biribilena.
Baina, zer gertatu da, aktoreak gaizki al daude, lekuz kanpo? Ez, gehienak zoragarri.  Istorioa orduan, ez al da erakargarria? Bai oso   -naiz eta 8 ataletan kontatzeko modukoa ez izan, ezta gutxiago ere- Musika orduan, oraingoan jasanezina izan da? Ezta ere, aurrekoan bezala txunditzeko modukoa. Argazkiaren arloan agian, plano txiroak, landu-gabekoak? Ez, ez eta ez.  Plano eta sekuentzia bikainez josia dago telesaila, hain berezkoa duen atmosfera ilun eta zapaltzaile horrekin. Zer orduan? Ez duzue ezer ulertzen ezta? Tekniko zoragarria baldin bada eta istorioa erakargarria, zergatik diot orduan arrunta dela? Kontraesan bat dirudien arren, horregatik hain zuzen ere,  dena perfektua delako, perfektuegia, baina  aldi berean, josturak gehiegi ikusten zaizkiolako. Guztia prestatuegia egongo balitz bezala, elementu guztiak banan banan aztertuz gero, zoragarria, baina osotasunean, guztia pack moduan hartuz alegia, guztiz amiltzen dena.

Teknika guzti horrekin, mezu bat zabaltzeko ala istorio sakon bat erakusteko baino, gustagarria izateko sortu dela uste dut. Erraza da oso,  telesail honekiko erakarpena sentitzea, baina lehen denboraldi zoragarriaren formula berbera erabili nahi izan dute eta nire ustez horretan, porrot egin dute.
Baina enaiz horretan eroriko, lehen denboaldiarekin konparaketetan astea alegia, akats nabarmena iruditzen baitzait. Aurtengoa,  beste telesail berri bat bezala kontsideratu behar dugu. Ez da beharrezkoa bigarren hau, lehengoarekin konparatzea. Lehen ataletik, esfortzu hori egiteko prest egon behar dugu ; hori bai, badirudi sortzaileak ez direla gai izan ahalegin hori guri bueltatzeko.

Aho zabalik uzteko moduko hainbat iritzi entzun behar izan ditut azken asteetan: “Ez da bigarren zati hau txarra denik,  arazoa da, lehen denboraldia ez zela hainbesterako izan”. Barregarria.
Bigarren zati honek erakusten diguna da,  protagonista gisa aukeratzen ditugun bikote/laukote horiek, zein garrantzitsua diren. Nola, Martin Hart (Woody Harrelson) eta “Rust” Cohle (Matthew Mcconaughey)  betiko itsatsiak geratuko diren gure garunean eta aldiz, Bezzerides, Woodrugh, Velcoro ala Frank Semyon zein erraz ahaztuko ditugun, ikusiko duzue.

Pentsatu, benetan hain beharrezkoa zen, lau protagonistaz osaturiko telesail bat, kontuan izanik, bakoitzaren sakontasuna sekulakoa dela? Nola azaldu guzti horien kezka eta arazoak, azpi-tramez josiriko istorio korapilotsu batekin nahastuz eta guztia, 8 ataletan soilik? batere bideragarria. Gai izan behar gara, bigarren hau astintzeko, lehengo urtean hainbeste gozatu genuen istorio hori ahaztu gabe, jakina baietz, zergatik ez?
Bigarren denboraldi hau, lehengoa izan balitz, eta hasieratik sorturiko aurreikuspen hori gabe ikusi izan bagenu, telesail prozedimental-poliziako gisa funtzionatuko luke? Ez, ez eta ez, eta are gutxiago hain atal gutxitan kontzentraturik.

Baina arazo guzti horien gainetik, telesail honen traba nagusia,  arimarik ez duela da. Atalak pasa eta pasa, eta nire kasuan behintzat, berdin zitzaidan protagonistei zer gertatzen zitzaien; hiltzen diren ala ez, barne deabru horien kontrako borroka hori irabazteko gai izango ote ziren ala ez…bost axola! Inongo momentutan ez dut jakin izan, telesaila nora zihoan, ez! zuzenago esanda, protagonista galdu horien norabidea ala helburua zein den, baina batez ere guri, ikusle garen bezala, zer arraio kontatu nahi izan diguten.  Erabat galdu du berezkoa zuen nortasun hori eta clichés beteriko istorio bat baino ez digute eskaini.
Telesailaren alderdi tekniko, artistiko ala berezko kalitate horretaz haratago, maiz gertatzen zaidan egoera tipiko eta oso arrunt batekin argitu daiteke fikzio honekin gertatu zaidana. Sinplea, hutsala agian, baina , nahiko esanguratsua bilakatzen dena.

Gaua (edo eguneko edozein mementu) iritsi eta ikusteke dauzkadan telesailen atal zerrenda begiratzen jartzen naiz, normalean beti izaten dira 1-2 ikusteko gogo biziz egoten naizena, lehentasun zerrenda horretan lehengo ikusten ditudanak alegia. Baina aldiz, egoten dira beste batzuk, izenburua irakurri orduko, nagitasunak hartzen nauenaren sentsazio kontrolaezin izaten dudala “uff, hau beste baterako utziko dut” esaten diot neure buruari. Eta bai, badirudi ezin dela ozen eta argia esan, baina aurten True detective telesaila, nagitasun-zerrenda horren barruan sartu dut ia astero. Bai, aitortzen dut, badirudi neure buruari behartzen niola asteroko atala ikusten, “Gaizka! True detective da, nola ez duzu ikusiko?” eta azkenean asteleheneroko 8 atalak irensten joan naiz,  txukun-txukun eta Ameriketako aireratze erritmoa jarraituz. Baina esandakoa, guzti hau gertatzen den momentuan, “stop” egiten jakin behar da. Ehunka telesail estreinatzen dira mundu osoan eta ia guztiak ikusteko aukera badugu, zergatik galdu denbora “erdi-beharturik” ikusten ari garen hauekin? Ikusi ikusteagatik? Modan dagoen telesaila ikusi, lagun arteko konbertsazio guzti horietatik at ez geratzeko? Ea nork ikusten duen azkarrago eta atal kopuru gehiago? Ni behintzat, formula kaltegarri horretatik jaistea, aspaldi erabaki nuen.
Baina tira, telesailera bueltatuz eta amaitzen joateko. Merezi al ditu denboraldi honek jasan dituen kritika txar guzti horiek? Alde batetik bai, baina bestetik ez. Nire aholkua ez da inoiz izango  “ez ikusi bigarren zati hau ezta erotuak ere”. Une gozagarri ugariz eta sekuentzia paregabez josia dago, baina jakin besterik gabe, telesail nahiko entretenigarri bat ikusiko duzuela, teknikoki aparta eta aktore bikainekin – naiz eta Vince Vaughn, kasting aldetik akats nabarmena iruditzen zaidan- baina ziurrenik, erraz ahaztuko duzuena.

Hori bai, ezin dugu baztertu eta nik uste bidezkoa dela, beranduegi iritsi den azken atal bikaina hori aipatzea. Modu biribilean agurtzen jakin izan dutelako istorioa. Sortutako nahaste-borraste hori, zortzi ataletan ixteko ezin zitekeelako beste modu batera egin. Hainbat azpi-trama,  korrika eta presaka itxi dituztela argi dago bai, baina behintzat pertsonaia horien amaiera nolakoa izan den erakutsi digute. Aipaturiko teknika guzti hori gainera, azken ordu t´erdi horretan,  probetxuz erabiltzen jakin izan dute, istorioaren alde eginez. Eta batez ere,  atal guztian zehar (eta orokorrean telesailean) entzungai dugun abesti zoragarri honi esker askoz ere jasangarriagoa izan da.

Askotan, kalifikatzeko sistema arrunt batekin uler daiteke iritzi zehatz bat. Tira, nirea,  6,5/10