"Manchester by the Sea": maila goreneko ariketa narratiboa

Atalak: Kritikak, Pelikulak

Film hau zeri buruzkoa den jakin nahi baduzue,  blog honetan behintzat ez duzue topatuko. Zergatik? Sinopsi txar batek pikutara bidali dezakeen film horietako baten aurrean zaudetelako. Zinema independentearen ezaugarri ugari dituen eta inoiz itxiko ez den zauri bati buruzko kontakizun latz bat dela esango dizuet, besterik gabe. Kenneth Lonergan-en zuzendaritza lan aparta, zirrikiturik gabeko eta idazkera fineko gidoi sendo bat duena eta batez ere, Casey Affleck aktore bikainaren erakustaldiak, urteko ezinbesteko horietako batean bilakatzen duten filma dela. Hori da jakin beharreko guztia. Dena den, lore guzti horien zergatiak ematen saiatuko naiz.

Modu mespretxagarrian, askok, maiz ikusitako drama bat besterik ez dela leporatzen diote, “dramoi” bat azken finean.  Neurri batean ez zaie arrazoirik falta. Baina gauza ez da zer kontatzen duen, nola baizik, eta hemen loratzen da hain zuzen, lehen goraipatu dudan zuzendarian lana. Hasteko pertsonaien alderdi psikologiko horretan hain maisuki sakontzeak,  drama-psikologiko batean bihurtzen dutela esango nuke, ez drama sinple batean. Hori, neurri batean, flashback zoragarri horien laguntzari esker izan liteke. Gutxitan, kontakizun ez-lineal bat modu horretan erabilia. Irudi horiek,  Lee Chandler-en burmuin eta bihotz barrura eramaten gaituzte zuzenean. Hainbat momentutan, bidaia horiek,  bizpahiru segundo soilik irauten dituzte, baina orainaldiarekin tartekatzean, momentu horren barruko beste plano bat balitz bezala jokatzen dute. Gu ikusle bezala,  pertsonaiek duten sentimendu horien zama gure sorbalda gainean eramango bagenu bezala. Honi eskutik lotua doazen muntaia lan paregabea, une konkretuetan entzuten dugun musika klasiko hori non txertatua dagoen eta argazki zuzendaritzak sortzen duten atmosfera grisak ere, ezinbesteko papera jokatzen dute.

Baina film osotik alderdi bakar bat goraipatu beharko banu, hori, aktoreen lana izango litzateke, eta konkretuki Cassey Afflek jaunarena . Hasieratik bi Lee Chandler desberdin topatuko ditugu; flashback horietan ikusten dugun tipo alaia, irekia. Eta orainaldiko pertsona barnerakoia eta hotza, barruan duen min hori askatzeko, isiluneak eta begiradak soilik erabiltzen dituena. Tartean zer gertatu den, minutuak pasa hala deskubrituko dugu.  Gone Baby Gone eta The Assassination of Jesse James filmetan, berezkoa duen talentu hori erakutsi zigun arren, hau izan liteke ziurrenik bere lan biribilena. Une ezabaezinak uzten ditu. Aipatuko ez ditudan hiru une konkretu adibidez, ziur ezingo dituzuela burutik kendu. Gainerako Kyle Chandler, Michelle Williams, J. C. Wilson, Gretchen Mol ala Heather Burns aktoreek oso lan ona egiten dutela ere gehituko nuke, baina Affleck-ekin batera goraipatuko nukeena, Lucas Hedges gaztea da zalantzarik gabe. Orain arte ezezaguna –niretzat behitzat-, interpretazio bikaina oparitu digu.

Zinemaren bitartez duelua azaltzea oso zaila iruditu zait beti.  Arrakasta, elkarrizketek baino,  interpretazio bikain batek eman dezakeelako eta keinu batek, hitz batek baina askoz gehiago eman.  Osagarri guzti horiekin, “Manchester by the Sea” , barrenak jaten dizkigun min gor horietako bat dela esango nuke, gainditzea ezinezkoa gertatzen den duelu hori eta batez ere, bihotzean dugun huts ikaragarri horrekin batera bizitzen jakitea nola izan daitekeen. Baduzue aitzakia beraz,  gaur bertan zinema aretora joateko. Trukorik gabe eta merkezurreko sentimentalismoetan erori gabe, maila goreneko ariketa narratibo bat ikusteko aukera izango duzuelako, urteko onenetarikoa ziurrenik.