Begi-niniari tiro

Atalak: Antzerkia, Gizartea

Bartzelonan bada plaza bat George Orwell izenekoa. La Mercé auzoan dago, Escudellers kalearen amaieran. Orwell, badakizue, 1984 nobela ezagunaren egilea da. Uneoro zelatan eta erasotzeko gertu dagoen arerio ikusezinaren aurkako gerra du hizpide liburuak. Guztia ikusten duen Anaia Handia terminoak Orwelli zor dio bere arrakasta. Tira, kontua da Orwellek bere izeneko plaza duela Bartzelonan, La Mercé auzoan, Escudellers kalearen amaieran.

Idazle britainiarra inperialismoaren eta faxismoaren aurka borrokatzera joan zen Kataluniara 1936an. POUM (Partido Obrero de Unificación Marxista) alderdiarekin bat egin eta Aragoiko trintxeretan borrokatu zuen, berriro Bartzelonara itzuli baino lehen. Frankotiratzailea zen Orwell, eta Poliorama zinemaren teilatutik egiten zion so hiriari. Horregatik eskaini diote plaza bat Bartzelonan. 1984. Uneoro zelatan dauzkagun agintarien kontrol-gosearen (Sistemaren) aurkako sinbolo, herritarren artean beldurra zabaltzeko mekanismoez mintzo da. Eta, hara non, herritarrak “babesteko” lehenengo bideokamera La Mercé auzoan jarri zuen Bartzelonako Udalak, Escudellers kalearen amaieran, George Orwell izeneko plazan.

Ironikoa, ezta? Badirudi, ordea, horrek ez dituela herritarrak kezkatzen. Aitzitik: “Kataluniarren %73 baino gehiago zaintza-kameren alde daude. Eta Auzo Gotikoko bizilagunek kamera gehiago jartzeko eskatu dute, euren segurtasuna bermatzeko”. Erakunde publiko eta pribatuek bideo-zaintzaren inguruan egindako ikerketen ondorio bi dira. 1984BCN webgunean ikusi ditugu datuok.

Zer da 1984BCN?

1984. George Orwellen nobela antzerkira eraman du Tim Robbins zinema zuzendari eta aktore estatubatuarraren The Actor’s Gang konpainiak.

BCN. Irailaren 30etik urriaren 4ra bitartean Bartzelonan (BCN) izango da ikusgai antzezlana.

1984BCN. Estreinaldiaren harira sortutako webgunean, bideo-zaintzari buruzko materiala bildu du The Actor’s Gang konpainiak: “1984 nobelak indar handiagoa hartzen du gaur egungo gizartean, herritarren gaineko kontrolak sekula ez bezalako perfekzioa eta hedapena duenean. Abian jarri dugun kanpainaren bidez, bizi dugun egoerari buruzko hausnarketa bultzatu nahi dugu. Euren menpe gauzkaten kontrol sozialerako erreminten inguruko datuak bildu ditugu, eta herritarrei zaintza-mekanismo horiei buruz duten iritzia emateko eskatu diegu”, diote webgunean.

Jasotako iritziek bat egiten dute zaintza-kameren alde dauden herritarren ehunekoarekin (%73). Bideo-bigilantzia begi onez ikusten dute gehienek, euren territorioa (etxea) zaintzeko denean behintzat. Iritzi aniztasun handiagoa dago, berriz, nagusiek langileen mezu elektronikoak irakurri ahal izateaz hitz egitean. Batzuentzat normala da, laneko e-postan pilatutako mezuek lan kontuez soilik hitz egin beharko luketelako. Beste zenbaitentzat, ordea, bizitza pertsonalean kuxkuxean ibili eta intimitatea urratzeko arriskua legoke.

Bilbo – Gasteiz

Bartzelona bisitatu ostean, Tim Robbinsen konpainiak Bilboko Arriagan (urriaren 6an eta 7an) eta Gasteizko Principal Antzokian (urriaren 10ean eta 11n) eskainiko du 1984 obra.

Lehen ez dugu esan. Bartzelonan, Poliorama antzokian eskainiko dute antzezlana, Orwell miliziano frankotiratzaileak hiria defendatu zuen teilatuaren azpian. Han balego, nori tiro egingo liokeen badakigu.