‘Mortadelo y Filemón’ euskaraz ziren ‘Txorizo ta Txistorra’
Francisco Ibañez hil da, gutako askoren gaztaroa markatu zuten Mortadelo y Filemón komikien sortzailea, besteak beste. Bada, detektibeon harribenturak euskaraz ere irakurtzeko aukera izan zuten batzuek, Zeruko Argia-rekin banatzen zen Pan-Pin aldizkarian argitaratu baitziren 1960ko hamarkadan, Beti xelebre. Txorizo eta Txistorra goiburuarekin. Egiari zor, datu hori ahaztua nuen nik. @MikelAO_-ren txioak jarri nau arrastoan. 1960eko hamarkadan hasi zen Zeruko Argia gehigarri moduan Pan-Pin...
Read MoreErtzainak indarbidez, edo Tourrarentzat biderik ez
Inolaz ere ez nuen espero, Frantziako Tourraren bueltan, protestarik beroena ertzainek burutuko zutenik. Uste nuen antolaketara bideratutako gastu publikoak, lasterketa abiatuko den Bilboko eta inguruko ostatu eta abarren prezio igoera basatiak –, “Frantziako” lasterketak “Euskal Herria” bere egiteak edota, maiz gertatzen den moduan, ekitaldiaren distirak itzaliko dituen beste kontu batzuek eragingo zutela bereziki haserrea. Ez ordea ertzainen “lan baldintza...
Read MoreETBk erakusten digu geure buruez barre egiten
Aitortzen dut “Aiba la ostia pues” umorea deitzen dudanak eta hura hauspotzen dutenek nire onetik ateratzen nautela, are gehiago inork esaten badu onetik ateratzen naizela “Euskaldunok ez dakigulako geure buruez barre egiten”, egin duten bezala El Correo-ko kazetari Oscar Belateguik eta Joseba Fiestrasek, ETB2ko Akelarre saioak piztu duen polemika dela-eta. Ez dut uste “nosotros mismos” horrek esanahi bera duenik niretzat –edo Twitterreko @zappingzalea...
Read MoreEspainiarrik gabeko Real Madril, “globalizazioaren gorena”
Globalizazioaren gorena; Espainiar futbolaren behealdia; Real Madrilen arazo “espainiarra”; Espainiak behar ditu iturginak eta Real Madrilentzako futbolariak… Kontaezin analisi eragin du azken partidan Real Madril futbol taldeak hasierako hamaikakoan jokalari espainiarrik ez zelairatzeak. Klubaren 121 urteko historian lehenbizikoz gertatu da. Hainbat lirateke arrazoiak, 2019tik jokalariak fitxatzeko espainiar merkatura ez jotzea –”garestiegia” delako–, kontratu...
Read MoreEuskal selekzioa, Frantziako Tourraren hasiera… gogor dabil EAJ
Eusko Jaurlaritza, alegia EAJ, nazio ikuspegia eta kirola lotzen dituzten bi albisteren protagonista izan da egunotan. Batetik, “Pilota eta surf selekzioek nazioartean lehiatzeko ituna egin dute Madrilen” (Julen Etxeberriaren artikulua Berria-n). Bestetik, “Euskadik bere zaleak zirrararaziko dituen 2023ko Tourreko Grand Départa aurkeztu du Parisen” (Irekia). Eta, hemen nago ni, albiste bien aurrean poker face, hainbat jenderentzat “aurrerapauso handia” edo...
Read MoreDiane Noomin underground komikigilea hil da, DiDi Glitz pertsonaiaren sortzailea
Brooklyn-en (New York) jaioa 1947an, underground mugimenduaren ordezkari, DiDi Glitz pertsonaiagatik da bereziki ezaguna, zeinak heltzen dien feminismoa, sexu askapena, emakumeen masturbazioa eta abortua bezalako “gai transgresoreei”, Wikipedian irakurri daitekeen moduan. Artistaren “alter egoa” zen Didi Glitz, Sarah Lightman-ek nabarmendu bezala Jewish Women’s Archive webgunean idatzitako biografia mamitsuan. Twisted Sisters antologia-sailaren editorea izan zen,...
Read MoreAuto gidariak bi ziklista hil ditu, eta konponbidea da ziklistak mendira bidaltzea
Auto batek bederatzi ziklista harrapatu ditu asteburuan Katalunian. Txirrindularietako bi hil dira, eta beste batzuk ospitalen daude. Eneko Garateren txio batzuek jarri naute albistearen arrastoan. Errepidean ziklista gehiago hil ez daitezen, irtenbide interesgarriak proposatzen dituen jendea jartzen du jo-puntuan, haiek ziklistek jartzen dituzten moduan. “Herriko tontoa” bezala, logikoena ziklistak mendian ibiltzea litzatekeela dioen gizasemea. Bada iruzkin mamitsu gehiago, baina,...
Read MoreHirukasko eta Xiberoko Üngürüa bertan behera, bero-sapagatik
Bero kolpea dela-eta, gaurtik igandera bitartean aire zabalean egitekoak ziren kirol probak bertan behera utzi dituzte Frantziako Estatuko zonalde batzuetan, Pirinioetako departamentuetan kasu. Horrek eragin du, besteak beste, ezeztatu behar izatea Bidarrai eta Itsasu lotzen dituen Hirukasko mendi martxa, eta Maule eta Atharratze arteko Xiberoko Üngürüa (Tour de la Soule) dozena erdi etapako lasterketa. “Aro iragarpenak ikusiz, eta prefekturaren zerbitzuen aholkuak segituz, Hirukasko...
Read MoreEuskararen erabilera behera, milaka tona errauts itxitako zabortegira… Herriotako panorama grisaz bi hitz
Urte hasieran aipatzen nuen ozpinduta nenbilela, ikusita Urretxun eta Zumarragan zer egiten ari diren: Porlana porlanarekin ordezkatzen duten obrak, anbulatorioko larrialdi-zerbitzuak akabatzea, geroz eta bideo-kamera gehiago kaleetan, hondakinak tratatzeko fabrikaren (“erraustegiaren”) proiektua, arnasgune diren mendietan haize-errotak jartzeko egitasmoa, Beasain-Bergara errepidea ordainpeko bihurtzea… Itomen sentipena geroz eta handiagoa dela nioen orduan, eta halaxe jarraitzen...
Read MoreMaiatzaren 1a, komiki-tiratan
Maiatzaren 1ak izan du oihartzunik Euskal Herriko eta atzerriko hedabideetako komiki-tiretan. Ilustrazioetako batzuk jaso ditugu. Egiari zor, gehiago aurkitzea espero nuen, bitxia egin zait beste gertaera batzuetan izan ohi den emaririk ez izatea. Agian, urteroko hitzordua izateak sormena kamustu du? Errealitatearen ajeak? Ez dut hemeroteka astindu, baina esango nuke martxoaren 8an adibidez emakumeen borrokak oihartzun zabalagoa izan zuela. Olariaga (Berria) Unai Iturriaga (Naiz) Asier y...
Read More
Iruzkin berriak