Kirol apustuak: Iruzur arriskurik handiena, tenisean eta maila apaleko futbolean

Atalak: Futbola, Ustelkeria

Espainiako 2.B eta 3. mailako futbol partidetako iruzurren auziak berriro piztu du kirolaren eta ustelkeriaren arteko loturari buruzko  eztabaida. Orotara 31 lagun atxilotu ditu oraingoan poliziak, arbitro bat eta futbolari ohi batzuk tartean, Athletic eta Alaves taldeetan aritu zen Jonan García besteak beste. Beste kasu batzuetan gertatu den moduan, badirudi txinatar mafiaren gerizpean antolatu dela iruzur sare hori.

Partidak erostearen aurkako polizia-operazioa Madrilen, Bartzelonan, Tarragonan, Albaceten eta Badajozen egin da / GETTY IMAGES

La Vanguardia egunkariko kazetari Sergio Herediak gaiari heldu dio Así funciona la lucha contra los amaños en las apuestas deportivas (Horrela funtzionatzen du kirol apustuetako iruzurraren aurkako borrokak) artikuluan. Bertan kontatzen du nola futbolariek Ligaren telefono zenbaki batera hots egin dezaketen –modu anonimoan– ohiz kanpoko zerbait ikusten badute. Liga harremanetan jarriko da orduan  JDigital-ekin, on-line jokoen enpresak batzen dituen elkartearekin, hark ikerketa abiatu dezan. Elkarteak zorrotz begiratzen du, adibidez, futbol partida bateko momenturen batean apustu kopurua ohi baino askoz ere handiagoa izan ote den, eta ea loturarik dagoen apustu horien eta zelaian gertatutako zelebrekeriren baten artean (demagun, esaterako, talde batek bost minututan hiru gol sartu izanaren artean).

Tranpa gehien futbolean ote dagoen galdetuta, JDigital elkarteko presidente Mikel López de la Torrek dio alerta kopururik handiena tenisean dagoela. “Banakako kirola den heinean, aukera gehiago dago borondateak erosteko. Hamaika jokalariko kirol batean zailagoa da adostasuna lortzea”. Tenisari, futbolak jarraitzen dio, 2.B eta 3. mailek bereziki. “3. mailako jokalariek kobratu ere ez dute egiten batzuetan; edo hilean 800 euro irabazten du. Katebegi ahula da. Lehen mailako jokalari baten kasuan, haren irabaziek ez lukete iruzur bat justifikatuko”. Zentzu horretan, Espainiako jokoaren patronalak (Cejuego) adierazi du mesede egingo lukeela maila apaleko txapelketetan apustuak debekatzeak.

Federbet, kirol apustuen sektoreko enpresariak biltzen dituen elkarteak dioenez, telebista kameren begiradatik at dauden amateur mailako eta emakumezkoen futbolean dago arriskurik handiena, eta zoratzeko moduko zifra bat eman du: Asian legez kanpoko apustuek 70.000 milioi euro baino gehiago mugitzen dute astean. / GO Deporte

SPSG Consulting enpresako aholkulari-delegatua da Carlos Cantó. Haren hitzetan, urtean 30.000 euro irabazten duen futbolariari 200.000 euro eskaintzen badizkiote bere atean gol parea sartzen uzteagatik, litekeena da hala egitea, “gizakiak bere ahuldadeak baititu”. Sandalio Gómez IESE zentroko irakasleak, bestalde, Txinaren eta jokoaren arteko harremana “neurriz kanpokoa” da. “milioika txinatarrek edozer gauzaren inguruko apustuak egiten dituzte, ideiarik ere izan ez arren. 2.B mailako partida bat eskainzten badiete, badoaz…”

Talde osoa baino, errazagoa da tenislari bat erostea

“Kirol apustuek, legezkoek eta bereziki klandestinoek, diru kopuru erraldoiak mugitzen dituzte”, genioen kirol apustuen inguruan plazaratutako Azpijokoa arbitro erreportajearen sarreran (ARGIA, 2.500). “Gutizia mamitsua askorentzat, noizbehinka emaitzak baldintzatzen dituztenik ezin uka daiteke. Praktika orokortua dela esatea, ordea, gehitxo litzateke. Baita soilik mafiak edota kirolariak seinalatzea ere, botere-sistemak iruzurra maila guztietara zabaldu duenean. Gauza ugari eros baitaiteke apustu-txartelez gain”.

Besteren artean, RETA apustu-etxeko operazio zuzendari Jose Antonio Martinen hitzak jaso genituen: “Askoz ere errazagoa da tenislari bat erostea, futbol talde osoa baino”. Horretan saiatu aitzin, hobe zuzenean arbitroa limurtzea, 2006an mafiek ez baizik eta Turingo Juventusek edota Silvio Berlusconiren Milanek egin zuten moduan. “Dena den –zioen Martinek– zenbat diru ordaindu beharko litzaioke puntako tenislari bati, kontuan hartuta urtean milaka euro irabazten dituela? Ez dauka tamainako saltsetan murgiltzeko batere beharrik. Amateur mailari arrisku handiagoa ikusten diot”.

Teniseko goi-organoen “hipokrisia” gogor salatu du hainbat jokalarik, apustuak jazarri nahi badituzte, zentzurik ez duelakoan zenbait torneok apustu-etxeak izatea babesle, Australiako Irekiak adibidez. Roger Federer ageri da argazkian, William Hill operadorearen logoa atzean duela / ATP World Tour

Banaka edo binakako kirola den heinean, esku-pilota  iruzurren biktima izan ote den edo daitekeen galdetu genion: “Ez. Hemen ez dago legez kanpoko jarduerarik. Polemika bai, beti izan da; pilotariak enpresenak dira, eta enpresa bereko bik elkarren aurka jokatzen dutenean, arrisku hori badago, baina hortik aurrera… Denboran atzera eginez gero tongoak aurkituko ditugula? Ziurrenik bai, inondik inora ez da ohikoa ordea. Lehengora goaz, zenbat ordaindu beharko zenioke Irujori partida bat apropos galtzeko? Maila apalagoetan errazagoa litzateke, baina guk sekula ez dugu ezer arrarorik sumatu. Badaezpada ere, herri txikietan jokatzen diren partidak zorrotzago kontrolatzen ditugu Irujo-Olaizola bat baino, badakigulako ez dela ezer arrarorik gertatuko”.

Bestalde, Eusko Jaurlaritzako Joko eta Ikuskizunen Zuzendaritzatik azaldu zigutenez,  lizentziak esleituta dituzten apustu-etxeek  dute, hain justu, iruzur-jarduerak prebenitu eta galarazteko interes handiena, “beren izen ona, negozioa eta jardueraren garbitasuna babestu nahi dutelako”. Teniseko polemikak hizpide, uste dute horrelako kasuak ezin zaizkiola apustu jarduerari egotzi, baizik eta, beste edozein esparrutan bezala, “zernahi egoera amarruen bidez dirua egiteko baliatu nahi duen jendeari”.

Irakurri erreportajea osorik > Kirol apustuak: Azpijokoa arbitro