Mendia ofizio duten langileek nola egingo diote aurre etorkizunari?

Atalak: Uncategorized

Aterpeetako langileak, ostatu eta tabernetakoak, mendiko gidak, salbamendu-taldeak… Makina bat pertsonak egiten du lan mendiari lotutako jardueretan. Bizi dugun egoera aintzat hartuta, nola egin aurre etorkizunari? Eta guk, alpinista trebatu zein noiz behinkako domingerook, berdin gozatu ahal izango ote dugu mendiaz epe ertainean?

Marmoladaren magalean, Dolomitetan / Argazkia: Lamochilademama.com

Italiako errealitatera hurbildu gaitu Simone Battaglia kazetariak La Gazzetta dello Sport egunkarian: Fase 2 e montagna: rifugi da ripensare. “Pochi posti letto? Useremo le tende” (2. fasea eta mendia: “Ohe gutxi? Errezelak erabiliko ditugu”). Alarma-egoeraren bigarren arintze-fasea maiatzaren 4an hasiko da Italian. Herritarrek ariketa fisikoa egin ahal izango dute euren etxetik nahi beste aldenduta, korrika edota bizikletan, baina bakarka, eta bidean topo egingo duen pertsonarekin bi metroko tartea utzita.

Italiako Mendizale Elkarteko (CAI) presidenteak, Vincenzo Tortik, kezkaz egiten dio so etorkizun hurbilari. Zer etorriko den ez dakiela dio, baina elkarren artean distantziak gorde beharko direla, hori bai. Horren aurrean, nola jokatuko dute aterpeetako langileek? “30 lagunek lo egiten zuten lekuan, agian hamar besterik ez dira sartuko orain”. Proposatu du, adibidez, aterpeen alboan karpa batzuk jartzea, mendizaleek aukera izan dezaten bertan lo egin edota gosaldu/afaltzeko. Beste kontu batzuk ere badira. Esaterako, nahikoa espaziorik ez dagoen sukaldeetan ohiko moduan lan egiteko aukerarik ez da izango. Eta, jendeak non eta nola jango du?. “Plexiglasez egindako banatzaileekin, aterpeek telefono-zentro baten itxura izango dute”, dio Paolo da Rugnak, Gran Paradiso mendiko Guido Muzio aterpeko kudeatzaileak.

Ohitura aldaketak

CAI elkarteko presidenteak eskatu du zentzuz jotzeko mendira, eta saiatzeko orain arte ikusi gabeko parajeetara joaten, hain ezagunak ez izanagatik ere. Bien bitartean, bideen mantenimenduaz arduratu ohi diren boluntarioek ahalik eta garbien utziko dituzte naturak bere egin dituen pasabideak. Zentzu horretan, 2020ko udan “opor lokalak” planeatzeaz mintzo da CAI Milanoko presidente Massimo Minotti: “Gertuen ditugun mendietara joan ahal izango dugu agian, eta bertako lakuak birdeskubritu. Modelo integratu bat pentsa genezake: goiz partean mendi-bideetan eta aterpe inguruetara txangoak –tarteak mantenduz–, eta ondoren laku ertzeko herrietara afaltzera eta lotara”.

Fredarola aterpea, Dolomitetan / Argazkia:  Dguendel, Wikimedia

Gogorarazi du, era berean, erreskate taldeetako kideak ez daudela ohi bezala lan egiteko moduan, koronabirusari aurre egiteko lanean dabiltzalako, eta mendirantz egitean beharrezko segurtasun-neurriak hartu beharko direla. “Helikoptero gutxik eraman ahal ditzake koronabirusak kutsatutako mendizaleak”, azaldu du Simone Bobbiok, Piamonteko erreskate taldeko kideak. “Nola jokatu behar dugun jakin zain gaude”.

Mendian mugarik ez… orain arte?

Badira galdera gehiago. Esaterako, itxita dauden teleferikoak zein baldintzatan irekiko dira? Eta mendiko gidek –jada diru-sarreren %30 galdu dutenek, Italiako Mendiko Giden Elkargoko presidente Pietro Giglioren hitzetan– zein alternatiba darabilte buruan, Marmolada bezalako ohiko tontorretatik haratago? Anna Torretta alpinista eta gidaren hitzetan, normal antzean eskalatzerik izango da, segurtasun-tarteak gordeta betiere, baina zalantza du, esaterako, ekainera arte itxita dauden teleferikoek zerbitzu egokia emango ote duten data horretatik aurrera. “Aterpeak desinfektatu ahal izango dira, baina ziurrenik lekua aurrez hartu beharko da. Bestalde, mugak zeharkatu ahal izango ditugu? Bianco-ren mendizerran ibiltzerik izango al dugu, Frantzia eta Italia artean? Eta herrialde batetik bestera pasatzen den  langileak nola jokatu beharko du? Niretzat mendiak ez du mugarik, baina agian beste begi batzuekin ikusten ikasi beharko dugu. Ez dut uste tontorrean poliziarik agertuko denik, baina Capanna Margheritako aterpean agian bai”.

Bigarren fasea, maiatzaren 4tik aurrera

Giuseppe Conte Italiako lehen ministroak iragarri du maiatzaren 4tik aurrera bakarka entrenatu ahal izango dutela atleta profesionalek batetik, eta Italiako Batzorde Olinpikoak (CONI) eta federazioek hautatzen dituzten kirolari ez profesionalek bestetik. Gobernuak egindako kalkuluen arabera, maiatzaren 18tik aurrera entrenatu ahal izango da taldeka, eta ondoren erabakiko dute txapelketak abiatzerik izango den ala ez, futbol ligaren harira Vincenzo Spadafora Kirol ministroak adierazi duenez.

Oraingoz beraz, kirolari profesionalek bakarka entrenatzerik izango dute, baina leku publikoean (parkeak…), eta ez euren ohiko entrenamendu-guneetan. Esaterako, Romako futbolariek Villa Borghese parkean entrenatu ahal izango dute, baina ezin izango dute Trigoriako kirol-zentrora joan, Sky-ko kazetari Valentina Fass-ek azaldu duen moduan.

Argazkia: EFE

Gimnasioak, kiroldegiak, igerilekuak… horiek denak itxita egongo dira, aipatu atletentzat salbu, ekainaren 8ra arte gutxienez, hainbat hedabidek jakinarazi duenez. Data hori, baina, ez da ofiziala.

Herritarrek ariketa fisikoa egin ahal izango dute euren etxetik nahi beste aldenduta, korrika edota bizikletan, baina bakarka, eta elkarren artean bi metroko tartea utzita. Umeentzako jolas-guneak itxita mantenduko dira, baina lorategi edota parke publikoetara joaterik izango da –sarbidea kontrolatuko da–, adibidez. Maiatzaren 18ra begira daude orain herritarrak.

Turismo aktiboa Espainiako Estatuan

Hego Euskal Herrian, oraingoz, etxe alboko mendietara baino ezin gara joan, bakarka, eta denbora tarte mugatuan gainera. Espainiako Estatuan, maiatzaren 11tik aurrera, “turismo aktiboa eta naturarekin lotutakoa” egin ahal izango da, talde txikietan betiere –kopurua ez dute zehaztu oraindik–. Deseskaladaren ondorengo faseetan talde handiagoak osatu ahal izango dira.