LGBT kolektiboa eta bideo-jokoak: estereotipoak apurtzea helburu

Badira jokoak non homosexualitatea (gizonezkoen kasuan nabarmenago) presente dagoen (transexualitatea beste kontu bat da…): The Sims-eko musuak, Mass Effect [1][2] edota Dragon Age bezalako frankizien eszena esplizituagoak, eta Fable sagako ezkontza eta adopzioak adibide. Bikote lesbianak egon badaude, baina, oro har, “gizon txuri unibertsitarioek” sortutako produktuak dira, Anna Antrophy bideo-jokoen diseinatzaileak Rise of Videogame Zinesters liburuan azaltzen duenez. Bideo-joko batzuen eta fanzineen arteko antzekotasunez mintzo da Antrophy, autogestioak, mikro-mezenasgoak edota biraltasunak izan dezaketen garrantziaz. “Zuk zeuk egin ezazu” ideiaren inguruan ari da, “manifestu queer bat bailitzan”, Rocamorak dioen bezala. “Programazioaz deus jakin gabe ere” bideo-jokoak sortzeko Gamemaker edota Twine bezalako erremintak balia ditzakegula dio Anthropyk. Halaxe garatu du bere esperientzia eta barne-gatazkak islatzen dituen Dys4oria jokoa.

‘Mass Effect’ moduko bideo-jokoek bide ematen dute harreman homosexualak izateko, baina, oro har, estereotipo negatiboak dira nagusi.

José Carlos Castillo FS Gamer blogeko kazetariak ez du uste bideo-jokoa definizioz matxista denik, baina gaur egungo titular batzuek “normalizazioa oztopatzen duten klixe homosexualak” indartzen dituztela dio. “Arreta deitzen hasita, kontrako estrategia erabiltzen saiatzen naiz, homosexualitatea tonu konstruktiboan jorratzen”. Errealitateari ikuspegi komikotik heldu behar zaiola deritzo, baina profil histrionikoak –maritxuen txisteak– alboratuta. Adibide positiboetako bat Bill izan daiteke, The Last of Us super-produkziokoa, 2013ko pertsonaia gay onena izendatu zutena, estereotipoetatik urrun izanagatik erabat sinesgarria dena. LGBT kolektiboarentzat hori da, hain justu, normalizaziorantz egiteko bideetako bat: multinazionalek estereotipoetatik urrun dauden pertsonaia nagusiak sortzeko ausardia izatea. Antonio Santo FS Gamer blogeko kazetaria ere iritzi berekoa da, La homosexualidad en los videojuegos artikuluan irakurri diogunez.

Zentsuraren artaziak

Mikel Calvo diseinatzaile eta Pulsar Concept konpainia bizkaitarraren fundatzaileetako batek, Hegoak elkarteak Bilbon antolatutako Ahoan bilorik gabe jardunaldien bigarren edizioan, bideo-jokoetako pertsonaia homosexualek izan duten garapen historikoa laburbildu zuen. Lau fase nabarmendu zituen, zinemak egindako ibilbidean ere ikus daitezkeenak: zentsura, burla, onarpena eta ikusgarritasuna. Zentsura kasurik zaharrenetakoa Final Fight (Capcom, 1989) japoniarrarekin gertatutakoa da: Europa eta AEBetako merkatuetan, Poison eta Roxy pertsonaia transexualak Billy eta Sid izeneko punkiek ordezkatu zituzten.

Street of Rage 3 (Sega, 1994) istorioko Ash izeneko gaizkilea, Vendetta-koak (Konami, 1991)… estereotipoak muturrera eraman dituzten hainbat pertsonaia (gaizto) aurkituko ditugu denboran atzera eginez gero.

Calvoren hitzetan, bideo-jokoen markatua nahikoa handia da LGTB kolektiboari zuzendutako produktuek haien lekua izan dezaten, mugikorretarako hainbat aplikazio dauden moduan. Dena den, entretenimenduaz hitz egiten denean, uste du LGTB edukia edozein jokotan “integratu” beharko litzatekeela, publiko zabalarengana heldu eta zabalpenean laguntzeko. Alegia, ikusgarritasuna irabazi, istorioari eragin gabe.

Informazio gehiago: El colectivo homosexual busca normalizar su imagen en los videojueogos (Julen Zaballa, 2013)