Eskuina vs ezkerra, kirola ulertzeko modu bi

Atalak: Kirola eta politika

Manuel Vázquez Montalbán kazetaria.

1972an Manuel Vázquez Montalbán (1939-2003) idazle eta kazetariak Política y deporte saiakera (Andorra argitaletxea) plazaratu zuen. Liburu horretako hitzaurretik hartu ditugu lerro hauek. Vázquez Montalbanek berak idatzi zuen, hainbatetan erabili zuen Luis Dávila ezizenarekin.

Eskuinak kirol jardueraren alde egiten du zenbait arrazoirengatik: arraza kontuengatik (arraza hobetzen du), integrazioa bultzatzeko (herritarren parte hartze espiritua indartzen du),  eta ihesbide bihurtzen delako (agresibitate soziala kanalizatzen du, modu aktiboan –kirola egiteagatik– zein pasiboan –kirol ikuskizunak jarraitzeagatik–).

Ezkerrak, hain justu, kirola kritikatzen du eskuinak goraipatzen dituen ezaugarri horiengatik; azken finean, masak integratu eta paralizatzen dituen botere zapaltzaile edo integratzailearen instrumentu bihurtzeagatik.
Eskuinak erabilera hori aitortzen du, eta zentzu peioratiboa kentzera mugatzen da.

Beste bi korronte indarra hartzen ari dira: ikuspegi estrukturalista eta erreformista. Estruklturalistek kirola jarduera fisiko gisa onartzen dute, beste maila pribilegiatu batzuetatik zertan analizatu ez dagoena.

Erreformistek kirolaren manipulazioa onartu, eta manipulazio horren aurkako borroka ebolutiboa defendatzen dute. Ideologia olinpikotik sortutako jarrera da, eta Coubertin-eko baroiak 1930ean idatzitako Kirolaren Gutunean jasotzen da. Erreseina bat: ‘Kirolari hiru gaitz leporatzen zaizkio: neke fisikoa, atzerakada intelektuala bultzatzea eta merkatu-legeekiko eta diruarekiko maitasuna zabaltzea. Gaitz horien existentzia ez dago ukatzerik, baina arduradunak ez dira kirolariak. Errudunak irakasleak, botere publikoa, federazioetako agintariak eta prentsa dira’.