Igande bat ziklismoaren infernuan

Atalak: Kirola

En Forårsdag i Helvede. Igande bat infernuan. Izenburu hori du Jorgen Leth daniarrak 1976an filmatutako dokumentalak. Askorentzat txirrindularitzari buruz sekula egin den filmarik onena da, eta urte hartako Paris-Roubaix klasiko handiaren ingurukoak biltzen ditu, ziklista, antolatzaile eta ikusleen ahotik. Iparraldeko infernua ere deitzen zaio galtzadarrizko zati, lokatz, matxura eta erorketek markatutako lasterketa horri, eta handik datorkio izena dokumentalari.

YouTuben osorik ikus daiteke, jatorrizko bertsioan (narratzailea ingelesez mintzo da):

Marc Demeyer belgikarrak irabazi zuen Paris-Roubaix klasikoa 1976an, Francesco Moser italiarraren eta Roger de Vlaeminck herrikidearen aurretik. Eddy Merckx handia 6. iritsi zen helmugara.

Txirrindularitza denboraldia –profesionalena zein zikloturista goiztiar batzuena– hasi berri dela baliatuz ekarri dugu dokumentala hona, gomendio moduan, inork asteburuan ikusi nahiko balu. Interneten badira ziklismoari buruzko dokumental eta erreportaje gehiago, baina ez dute horrenbesteko xarmarik. Ez behintzat guk ikusi ditugunak.

Horietako bat da Road to Paris, Parisera bidean. Nike multinazionalak egin zuen 2001ean, Frantziako Tourra zazpi bider irabazi zuen Lance Armstrong estatubatuarraren gorazarrerako. Artean bi Tour irabazia zen US postal taldean korritzen zuen amerikanoa.

Dokumental hori ere YouTuben dago ikusgai, jatorrizko bertsioan (ingelesez):

Iaz, bestalde, The road uphill (Goranzko errepidea) zuzendu zuen Jean-Louis Schuller-ek, Frantziako Tourra hasi baino lehen. Luxenburgoko Frank eta Andy Schleck anaiek eta euren talde Leopard Trek-ek lasterketa hura nola prestatu zuten jasotzen du. Sarean trailerra besterik ezin daiteke aurkitu.

Bai anaia horiez hitz egiten gabiltzala, kuriosoa da trailer horri segika topatu dugun beste erreportaje hau. Euren arrantza-egun bat kontatzen du:

Bizikletaren espazioa hirian

Ziklismo profesionala alde batera utziko dugu orain. Bizikletaren erabilera altruistagoa hizpide duten hainbat webgunetan makina bat erreferentzia topatu dugu Ted White estatubatuarraren We are traffic (Trafikoa gara) dokumentalaz. Txirrinduaren erabilera bultzatu asmoz 1992an sortutako Masa Kritikoa mugimenduaz mintzo da dokumentala, AEBetako San Francisco hiria abiapuntutzat hartuta. YouTuben osorik ikus daiteke, bideo bakarrean ingelesez, eta zatika gaztelaniazko azpidatziekin.

Jatorrizko bertsioa:

Gaztelaniazko azpitituluekin: