Hasiera »
Jon Tornerren bloga - Slump doktorearen zaintiratua
Jon Torner
Goiburua irakurtzean barre egingo duzue nire belaunaldiaren biktima zaretenok. Komikiak eta kirola esaldi berean uztartzeko modurik onena iruditu zait. Arale hiperaktiboaren sortzailea batetik, eta kirolariak aulkira eramaten dituen lesioa bestetik. Funtziona dezake.
Azken bidalketak
- Jaiak, gazteen kezka-iturrien erakustoki
- Akira Toriyama, euskarazko telebistara itsatsita gintuen sortzaile handia
- Apurtutako eserlekua eta “txiste” homofobo bat
- Bihur ezazu zure auzoa bizikleta eta oinezkoentzako eremu, klik bakarrarekin
- Eolikoak: Sei kilometro hormigoi, balizko txirrindulari lasterketak… herritarrak limurtzeko modu xelebrea dute batzuek
Iruzkin berriak
- Jon Torner(e)k Manspreading zer den, irudi bakarrean bidalketan
- tornulari(e)k Manspreading zer den, irudi bakarrean bidalketan
- Mikel(e)k Eurokopa eta Tourra, Bilbok behar duelako auskalo nongo mapan kokatu bidalketan
- IKER(e)k Euskal selekzioaren ofizialtasuna: Noraino helduko gara konfrontazio ezaren bidetik? bidalketan
- carmita(e)k Haurren futbol partida batean, gurasoak kolpeka (a ze artaburu puskak!) bidalketan
Artxiboak
- 2024(e)ko iraila
- 2024(e)ko martxoa
- 2024(e)ko urtarrila
- 2023(e)ko abendua
- 2023(e)ko urria
- 2023(e)ko uztaila
- 2023(e)ko maiatza
- 2023(e)ko otsaila
- 2023(e)ko urtarrila
- 2022(e)ko azaroa
- 2022(e)ko urria
- 2022(e)ko iraila
- 2022(e)ko abuztua
- 2022(e)ko ekaina
- 2022(e)ko maiatza
- 2022(e)ko apirila
- 2022(e)ko martxoa
- 2022(e)ko otsaila
- 2022(e)ko urtarrila
- 2021(e)ko abendua
- 2021(e)ko azaroa
- 2021(e)ko urria
- 2021(e)ko iraila
- 2021(e)ko ekaina
- 2021(e)ko maiatza
- 2021(e)ko apirila
- 2021(e)ko martxoa
- 2021(e)ko otsaila
- 2021(e)ko urtarrila
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko azaroa
- 2020(e)ko urria
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko maiatza
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko otsaila
- 2019(e)ko abendua
- 2019(e)ko azaroa
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko iraila
- 2019(e)ko maiatza
- 2019(e)ko apirila
- 2019(e)ko martxoa
- 2019(e)ko otsaila
- 2019(e)ko urtarrila
- 2018(e)ko abendua
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko abuztua
- 2018(e)ko uztaila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko apirila
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko abendua
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko abuztua
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko ekaina
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko abendua
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko abuztua
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko abuztua
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko abendua
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko uztaila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko ekaina
- 2011(e)ko apirila
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko abendua
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko abuztua
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko otsaila
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko abuztua
- 2009(e)ko uztaila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko apirila
- 2009(e)ko martxoa
- 2009(e)ko otsaila
- 2009(e)ko urtarrila
- 2008(e)ko abendua
- 2008(e)ko azaroa
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko abuztua
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko apirila
Kategoriak
- AEB
- Antzerkia
- Argentina
- Arrauna
- Artea
- Athletic Club
- Atletismoa
- Automobilismoa
- Azpiegiturak
- Beisbola
- Bideo-jokoak
- Boxeoa
- Brasil
- Brasilgo Munduko Kopa 2014
- Chiapas
- Dopina
- Eibar
- Ekonomia
- Errefuxiatuen krisi globala
- Errugbia
- Errugbia
- Errusia
- Eskozia
- Euskal selekzioak
- Euskara
- Feminismoa
- Frantzia
- Futbola
- Galizia
- Generoa
- Gizartea
- Hedabideak
- Herri kirolak
- Herri kirolak
- Herrialde Katalanak
- Hezkuntza
- Hizkuntzak
- Hungaria
- Igeriketa
- Internet
- Islandia
- Israel
- Italia
- Joko Olinpikoak
- Kirol psikologia
- Kirola
- Kirola eta politika
- Kolonbia
- Komiki kritikak
- Komikiak
- Kulturgintza
- Literatura
- Maroko
- Matxismoa
- Mendia
- Mexiko
- Mugikortasuna
- Musika
- Natura
- Nazioartea
- Osasuna
- Osasuna
- Palestina
- Pilota
- Politika
- Reala
- Sahara
- Sailkatu gabea
- Saskibaloia
- Sokatira
- Teknologia berriak
- Telebista
- Txile
- Txirrindularitza
- Ukraina
- Umorea
- Uncategorized
- Ustelkeria
- Zientzia eta teknologia
- Zinema
Gabarra, izebergaren punta
2016-06-09 // Athletic Club, Futbola, Generoa, Hezkuntza // Iruzkinik ez
Kalapita ederra sortu du ditxosozko gabarrak. Badakizue, Athletic-eko neskek Liga irabazi dute baina ospakizunen baitan itsasadarrean barrurako ibilaldia ez sartzea erabaki zuen klubak, gizonezkoek iaz Superkopa irabazi zutenean ere ez zelako halakorik izan, gaizki ulertu ez badut. Entzungo zenituzten erreakzioak. Zale asko haserre agertu dira mutilek Liga irabazi dutenean –azkenekoz 1984an– gabarra atera delako, baita alderdi politiko eta erakundeetako ordezkariak ere. Zenbait kazetarik ere gogor kritikatu dute erabakia, epelago beste batzuek. Bere aldetik, Athletic-eko presidente Josu Urrutiak instituzioen eta hedabideen aurka egin du, emakumezkoen futbola laguntzeko nahikoa egin ez eta gainera komeni zailenean soilik agertzen direlako lehen planoan. Herritarrak ere seinalatu ditu, urtean zehar emakumezkoen futbola ikustera joan ez eta gabarraren kontuarekin bero-bero azaldu direlako. Bien bitartean, jokalariek, benetako protagonistek, adierazi dute inportanteena egindako lanaren fruituez disfrutatzea dela, polemikez gaindi. Halaber, taldeak urtetan emandako babesa eskertu dute.
Gabarra ez da atera, baina milaka lagunek ospatu dute Athletic-en garaipena (Argazkia: @AthleticClub)
Klubak, federazioak, instituzioak, hedabideak, zaleak, jokalariak… jarrai dezakegu parean duguna seinalatzen, eta gure buruak salbuesten, baina horrela alferrik gabiltza. Norberak duen erantzukizuna bere gain hartu ezean… Gurpil bat bezalakoa baita hau. Hedabideek luzera begira egin behar dute apustu, emakumeen kirolaz –haien lorpenez, eta ez fisikoaz, esaterako– apurka-apurka baina etengabe informatu; interesa areagotuko luke horrek, ispilu izango diren erreferente gehiago sortu, babesleak erakarri eta emakumezko kirolarien profesionalizaziorantz urratsak ematen lagundu, Mikel Ibargoien Info7 irratiko eta Gaur8 kazetako kolaboratzaileak Berdintasuna kirolean erreportajean, komunikabideen gaineko atalean, azaldu zigun moduan. Zentzu horretan, erantzukizun handiagoa du EITBk, hedabide publikoa den heinean, beharturik baitago berdintasun irizpideak errespetatzea. Egiari zor, esan beharra dut euskarazko irrati eta telebistetan bederen aurrerapauso politak ikusten ari garela.
Laguntzen kontua berdin aplika dakieke klub edota federazioei. Agian demagogia egitea leporatuko didazue, baina, berdintasunaren alde lan egiten ez duenari, diru publikorik ez. Eta kitto. Kasu honetan ere arriskutsua izan daiteke orokortzea, zenbait eragile lan eskerga handia egiten ari baitira, baina…
Kontu honi buruz zera adierazi zigun erreportaje berean Ainhoa Azurmendi berdintasun gaietan aditu eta Avento aholkularitza-enpresako kideak: “EAEko Berdintasun Legearen artikulu batek dio erakunde publikoek ezin dezaketela diruz lagundu emakumeak diskriminatzen dituen kirol jarduerarik. Oso tresna ona da, marko bat ematen du, baina kontua da, oro har, hori kontrolatzeko nahikoa ahalegin ez dela egiten; gainera, trafiko legea ez bezala, Berdintasun Legeak izaera punitiboa ez duenez… Administrazioek zorrotzago kontrolatu beharko lukete federazioek-eta haien aurrekontuen aplikazioan edota komunikazioan genero inpaktua aintzat hartzen ote duten, hizkera sexista baztertzeko neurriak aplikatu eta parte-hartze programak garatzen ote dituzten… Hori guztia aztertzeko bitartekoak behar dira, ordea. Federazio eta klub batzuek eman dituzte pausoak, baina koordinatu gabeko urratsak dira; ez dago apustu bateraturik. Oinarrizko formazioa falta da, plangintza orokorra egitea, zer eta nola aplikatu jakitea. Ezinbestekoak dira aldaketa estrukturalak”.
Oinarrian bertan lan egin behar
Eta aldaketa estruktural horiek, oinarritik bertatik hasita eman beharko lirateke, gogoan izanik neska eta mutilak jaiotzatik sozializazio modelo desberdinen arabera hezten direla, eta horrek eragina duela gerora bakoitzak ariketa fisikoa eta kirolarekiko izango duen jarreran, zenbait adituk azaldu duenez. Ideia horren bueltan ari da, neurri batean, Eusko Jaurlaritzak 2010ean plazaratutako Goi mailako emakumezko kirolarien egoeraren azterketa genero ikuspuntutik txostena.
Kirolean aurrera egin duten neska asko sexu bakoitzari lotutako estereotipoei ostikoka aritu dira etengabe. Hope Solo ageri da argazkian, AEBetako selekzioko atezain handia.
“Kirola tradizioz gizonezkoen eremua da”, dio txostenak, 2009an BAT (Basque Team) fundazioaren beka lortu zuten 25 emakume eta 28 gizonen bizipenak ardatz dituenak: “Sexu bakoitzari jartzen zaizkion estereotipoak bere egiteaz gain, emakumeek kirolean duten presentzia urria justifikatu eta betikotu egin du, neskek kirola egiteko, lehiatzeko edo esfortzu fisikoa egiteko gai ez diren ustean oinarrituta. Aitzitik, gaitasunari eta trebetasun fisikoei dagokienez, argi geratu da gizonezkoen ustezko nagusitasun horrek, funtsean, arrazoi kulturaletan eta heziketan duela jatorria. Hala ere, emakumeek diskriminaturik jarraitzen dute kiroleko maila guztietan. Izan ere, gaitasun fisikoak garatzeko emakumeek ahalmenik ez dutela dioen mito horrek bultzatuta, gizarteak beste zenbait ideia ere legitimatu ditu: interes falta, arriskua ekiditeko joera edota eraginkortasunik ez izatea kiroleko arlo desberdinetan, izan hura praktikatzean, kudeaketa edota zuzendaritza postuetan, zein epaile-lanak egitean, besteak beste”.
Zaleen papera
Mikel Ibargoienek dioenez, beharrezkoa da emakumeek hedabideetan duten presentziaz kexu diren herritarrek nesken partidak-eta zuzenean ikustea eta haiei buruzko informazioa kontsumitu eta zabaltzea. “Telebistak partida bat eman eta harmailak hutsik ikusten badira…”
Gabarra bai/ez?
Bai, badakit erantzukizuna guztiona dela esan dudala, baina argi utzi nahi dut nire ustez Atheltic-ek hanka sartu duela gabarra ez ateratzearekin. Mutilekiko aldea agerian uzteaz gain, futbolean dabiltzan edo ariko diren neska gazteek ez dute aukerarik izan euren idoloek merezi duten ospakizuna jasotzen dutela ikusteko, gutxiago ez direla sentitzeko, areago, hobeak direla sentitzeko, egun batez bederen. Oroimen kolektiboan luzaroan iltzaturik geratuko litzatekeen irudia da errekan gora gabarra ikustea, gainean emakumezkoak doazela. Autobusez egindako ibilaldia hor dago, baina gabarrarena askoz ere bereziagoa da; bestea talde guztiek egiten dute.
PostData I: Testua idazten ari nintzela irratian entzun dut Espainiako Futbol Federazioak Madrilen dituen futbol zelaietan jokatuko dela Erreginaren Kopa, hiri bakar batek ere ez duelako nahikoa diru jarri txapelketa jaso ahal izateko. Jokatuko duten taldeen artean Reala eta Athletic daude…
II: Idatzi ostean topatu dut Mikel Ibargoienen txio hau. Erabiltzaileek iritzi interesgarriak laga dituzte.
III: Ibargoienen txioari erantzun diotenetako bat Iraia Hermosilla da. Ospakizunen harira idatzi duen artikulua ere ekarri dugu hona: Valorar en su medida.
Eta IV: Beñat Zarrabeitia kazetariaren artikulu mamitsua, emakumezkoen taldeak egindako ibilbideaz.
Lasterbidean: Errepresaliatuen alde korrika, igandean Araian
2016-05-31 // Gizartea, Kirola // Iruzkinik ez
Ekainaren 5ean egingo da Lasterbidean, euskal errepresaliatuen eskubideen aldeko herri ekimena, Araian (Araba).
“Kirolaren espresiotik, korrikaren esparrutik zehazki, errepresaliatu politikoen eta beraien gertukoen eskubideen aldeko elkartasun keinua egin nahietik sortu zen Lasterbidean herri ekimena”, diote sustatzaileek. “Etxetik urrun bizi direnak etxera ekartzeko bidea irudikatu nahi dugu egiten diren lasterketa herrikoietan”.
Laugarren edizioa du egitasmoak. “Desagertzeko bokazioarekin jaio da Lasterbidean. Jaioarazi zuten arrazoiak desagertzearekin batera bukatuko da, errepresaliatu guztiak etxean izatean. Baina bizirik gauden bitartean herrialdez herrialde mugituko da ekimena”.
Egitarau oparoa
Lasterketa luzea (8,5 km) 11:00etan hasiko da, eta laburra (2,9 km) 12:15etan. Amaitzean ekitaldia egingo da, eta ondoren herri bazkaria. Protagonista nagusiak korrikalariak izango diren arren, egitarauak arratsaldean jarraituko du. Umeentzako ekintzak, herri kirolak, profesional ohien pilota partida, dantza saioa eta, amaitzeko, kontzertuak gaztetxean.
Informazio gehiago:
Twitterren: @lasterbidean
D-tox Distorsion Toxica taldeak egindako abestia
Beisbol partida batean abesbatza gay bat isilarazi zuen “akats umiliagarria”
2016-05-27 // AEB, Beisbola, Gizartea, Kirola // Iruzkinik ez
San Diegoko (Kalifornia, AEB) gizonezko homosexualen abesbatzak (SDGMC) AEBetako ereserkia kantatu behar zuen San Diego Padres beisbol taldearen partida hasi aurretik, pasa den larunbatean. Zelai erdian zeudenean, ordea, bozgorailuetatik emakume baten ahotsa entzun zen… ereserki hori bera abesten.
https://www.youtube.com/watch?v=r4l-_r722IEIgandean agiria plazaratu zuen abesbatzak. “Poz eta ospakizun gaua izan behar zuena amesgaizto bihurtu zen, eta zalantza handiak sortzen ditu San Diego Padres taldeak LGTB komunitatearekiko duen jarreraz”, diote abeslariek. Halaber, ikusle batzuek iraindu egin zituztela salatu dute, eta klubeko arduradunek grabazioa eten ez zutelako haserre agertu dira.
Klubak, bestalde, barkamena eskatu eta azaldu du zuzeneko audio-sistemako akats batengatik jarri behar izan zutela aurrez grabatutako ereserkia. SB Nation webguneko Cyd Zeigler kazetaria ere ondorio horretara heldu da hainbat lagunekin hitz egin ostean: Akats tekniko batek eragin du gertaera “tamalgarri eta barkaezin” hau, eta ez “konspirazio homofobo” batek.
Kontuak kontu, kirol profesionalaren eta LGTB komunitatearen arteko harremanaz eztabaida (ber)piztu du AEBetan ereserkiaren auziak.
Iturria: Huffington Post
Kirol udalekuak: teknifikazio-gune, gurasoen aliatu, negozio-lerro
2016-05-26 // Gizartea, Hezkuntza, Kirola // Iruzkinik ez
Zumarragako kaleetan ikusi dut kartela. Eibar futbol taldeko jokalari Dani Garciaren izena daraman campusa egingo da ekainaren 27tik uztailaren 1a bitartean, egunean lau orduz, 6 eta 12 urte arteko gazteei zuzenduta, 90 eurotan. Parte hartzaileek Adidasen ekipamendu osoa jasoko dute opari.
Agian, 6 eta 12 urte bitarteko seme-alabak ditudanean, bitan pentsatu gabe eramango ditut hau bezalako teknifikazio-ikastaroetara, haien ilusioa ez zapuztearren, “klaseko arraroak” senti ez daitezen, benetan pentsatuko dudalako futbolari trebeagoak bihurtuko direla edo, ziurrenik, haien opor eta nire lan egunetan lauzpabost orduz bederen zaintzapean mantentzeko. Auskalo. Gaur gaurkoz esan dezakedana da inola ere ez nuela pentsatzen halakoen atzean tamainako azpi-mundu edo merkatua zegoenik.
Gurasoen lan orduetan, seme-alabak zaintzapean edukitzeko aukera ederra ematen dute orotariko udalekuek.
Zumarragakoaz inguruko gurasoei galdetuta entzun ditudan komentarioek jokoz kanpo harrapatu naute. Uste nuen hau bezalako udaleku moderno eta garesti gutxi antolatzen zela, baina bai zera! Geroz eta arrakasta handiagoa omen dute. “Horrelako udaleku monotematiko piloa daude, kirol desberdinetakoak, baita musika edota dantzakoak, adibidez”, esan dit batek. “Kirolari ezagunek parte hartzen dute zenbaitetan, soilik monitoreek besteetan”, “Lehen [alegia, nire garaian] Kutxakoak-eta zeuden, baina udalekuen eskaintza izugarri zabaldu da orain”, besteak. “Semea irrikatan egoten da halakoetan izena emateko”, “ziur naiz gauza asko irakatsiko dizkiotela”, “gurasook malabarrak egin behar izaten ditugu opor eta lan egunak egoki uztartzeko, eta campus hauek aukera ematen dute horretarako”, “haurrak lau orduz hartzen badizkidate, ni kontent”, “batzuek haurtzaindegi zerbitzua ere eskaintzen dute, plus bat ordainduta”, “gurasoen premien jakitun, antolatzaileek prezioak puztu egiten dituzte”, “90 euro gehitxo? Ez pentsa, badira garestiagoak”. Eta egia da, badira.
Dozenaka udaleku aurkitu ditugu Interneten, saskibaloia oinarri duten Mikel Motos eta Julen Olaizola jokalarien 2+1 Campusa eta Easo klubarena kasu.
Guraso batzuek testuinguru zabalagoan kokatu naute. “Badakizu zenbat ordaintzen dudan semea herriko futbol klubean edukitzeagatik? 45 euro hilean gehi ekipamendua”, “merkeagoa zaigu alabaren unibertsitate karrera, semea futbol taldean izatea baino”…
Onartzen dut iruzkin askok harritu egin nautela, egiari zor, gaur arte ez baitut hamaika adar dituen kontu honen gainean gehiegi hausnartu. Litekeena da kontua horretara mugatzea: seme-alabek denbora edozertan pasa dezatela lortzea, gure gurasoek egiten zuten moduan, pentsatzen dut. Edo umeei ongi pasa eta gauza berriak ikasteko aukera ematea. Normala eta zilegia erabat.
Baina badira gauza gehiago, zeharka bada ere jokoan sartzen direnak: udalekuen benetako zioa, aisialdi eta kirol ereduak, baloreak, parte-hartzea, gaitasunen lanketa, kirol batzuekiko –bereziki futbolarekiko– obsesioa, instituzioen papera, eskola-kirola… Bada materiala.
“Umeak dira, ez zaitez hooligana izan”
2016-05-25 // Futbola, Hezkuntza // Iruzkinik ez
Ikusleek –gurasoek bereziki– futbol zelaietan maiz erakusten duten jarrera salatu aldera, bideoa sareratu du Bartzelonako Brafa Fundazioak. Umeak dira “Ez zaitez holigana izan” ekimeneko protagonistak, futbolean “ongi pasatzeko” jokatzen duten horiek.
Iturria: La Vanguardia
Independentziaren aldeko robotak, ume katalanen kromoetako heroi berriak
2016-04-21 // Gizartea, Herrialde Katalanak // Iruzkinik ez
2714, Temps d’herois du izena karta-jokoak. 60 robotek euren herrialdea defendatzeko borroka egingo dute, planetako naziorik indartsuena bilakatzeko helburuarekin. Tartean dira, adibidez Llibertat eta Segadors katalanak, Strongest estatubatuarra eta Imperial espainiarra.
Eduard Bella enpresariak sortu ditu kioskoetan salgai izango diren kromoak, Kataluniako Kultura Departamenduaren laguntzarekin.
Iturriak: La Vanguardia / El Periódico
Podiumeko modeloak, neska zein mutil, ordezkatzeko deia
2016-04-21 // Generoa, Txirrindularitza // Iruzkinik ez
Blog honetan maiz luzatu dugun proposamen bera egin du Anne-Marije Rook txirrindulari eta Cyclingtips webguneko editoreak: Podiumean, irabazleen ezker-eskuin etorkizuneko ziklista belaunaldiari leku egitea, eta gehiago ez igotzea “objektu ederraren” rola besterik jokatzen ez duten emakume eta gizonezko lerdenak. Bai baitira “podiumeko gizonak” ere; berdintasun keinua batzuentzat, berdinean jarraitzea Rook bezalakoentzat.
Chantal Blaak ziklista herbeheretarra, Gent Webelgem lasterketako podiumean / Velofocus
“Badirudi podiumera bi mutil lerden igotzen direnean guztia ahazten zaigula”, dio kazetariak. “Objektibazioa ordea iguala da, generoa desberdina izanik ere. Pertsonak objektu eder gisa erabiltzen jarraitzen dugu. Nire ustez, emakumezkoen lasterketetan gizonezko anfitrioiak izatea ez da inklusio keinua; eta okerrena da heteronormatibotasuna sustatzen ari dela”. Azken baieztapen horrek eztabaida luzeetarako eman dezake, terminoaren inguruan galdetuta lankide batek esan didan moduan. “Guztia ez da zuria ala beltza. Emakumezko bi azafata igotzea txarto hartzen du askok. Lasterketa batzuetan gizonezkoak hasi dira lan hori betetzen, eta batzuek txalotu dute baina beste batzuek ez, heterosexualitatea arau gisa indartzen duelakoan. Hori aintzat hartuta, ordea, begi onez ikusiko litzateke emakumezko irabazleari bi emakumek musu ematea? Edo emakumezko eta gizonezko banak? Eta gauza bera irabazlea gizonezkoa denean”. Arazoa ez baita hainbeste emakumezko edo gizonezko modeloak diren, baizik eta zein funtzio betetzen duten.
“Intentzionalitateak balio du, antolatzaileek-eta ikustea bestelako ereduak bilatu behar direla”, azaldu digu lankideak. “Goiko irudikoa ez dela egoera ideala? Ahalik eta aniztasun handiena lortu beharko litzatekeela? Ados, baina bitartean…”.
Urratsa nork emango
Rookek proposatu duena, haien idoloen alboan neska-mutil gazteak agertzea, beste kirol batzuetan ere ematen da, tenisean edota futbolean esaterako. Bere artikuluari erantzun dioten erabiltzaile gehienak bat datoz proposamenarekin. Batzuen iritziz, neska-mutikoekin batera, txirrindulari ohiek ere bana ditzakete garaikurrak, edota lasterketak antolatzen aritzen diren pertsonek, guztia zuzen atera dadin edozertan laguntzeko prest izan ohi diren boluntarioek, eta abar.
Kontua da lasterketak diruz babesten dituzten markentzat erakusleiho apartak direla podiumak, eta litekeena dela guztiek ez onartzea haien logoa erakusten duten bi modelo lirainen lekuan ziklista gazteak ipintzea. Ea lasterketaren batek urratsa eman eta gainontzekoak bidea jarraitzera animatzen diren! Ez dakit, agian, izango da tropelean planto egitera ausartuko den ziklistarik ere…
Lasterketa txikietan ere eredu bera
Pasa den martxoaren 12an Goierriko Itzulia jokatu zen, hasi eta bukatu Urretxun, 23 urtez azpiko 164 txirrindularirekin. Txalotzekoa da antolatzaileen esfortzua, baina nire uste harroan bada birplanteatu beharreko zerbait. Sari-banaketa ikusteko aukera izan nuen, eta zer pentsatua eman zidan ziklisten alboan bi neska gazte jartzen zirela (zituztela) ikusteak. Zer ari ziren hor? Telebistaz ikusten ditugun irudiak kopiatu nahi izateak ez du derrigorrean txarra izan behar, baina… Ez ditut neska horiek ezagutzen. Litekeena da Goierri elkarteko kirolariak izatea, edo zikloturista taldekoak. Kasu horretan, tira, haien presentzia justifikatzea legoke (euren eginkizuna –argazkirako posatzea– beste kontu bat da). Aldiz, ez al litzateke egokiagoa izango, proba guztietan oro har, txirrindulari eskolako neska-mutikoak igotzea? Edo antolakuntzakoak? Edo lasterketak behar bezala joan daitezen bidegurutzeetan-eta boluntario aritzen direnak? Edo txirrindularitzaren alde lan egiten duten herritarrak? Ziklista beteranoak? Zikloturistak?
Gure inguruko atletismo probetan adibidez ohikoak dira halakoak. Sariak atleta beteranoek, antolakuntzakoek, erakunde publikoetako ordezkariek eta abarrek eman ohi dituzte maiz, eta argazkirako ez da beste inor gerturatzen.
Are gehiago, esango nuke, ikusi ditudan lasterketa apurrak gogoan, ziklokros probetan ere ez dela azafatarik ikusten.
Goierriko Itzuliko sari-banaketako irudiak (2:56etik aurrera)
Gaiaz gehiago blogean:
Azafata baten ipurdia, txirrindularitza probaren amu (2015-02-24)
‘Podiumeko neskak’: okerrera egiterik ez zegoela uste genuenean… (2015-06-19)
Izaro Antxia, areto futboleko partida ofizial bat jokatuko duen lehen jokalari transexuala
2016-04-08 // Futbola, Generoa // Iruzkinik ez
Izaro Antxia, Portugaleteko (Bizkaia) kirolaria, izango da areto futboleko partida ofizial bat jokatuko duen Espainiako Estatuko lehenbiziko jokalari transexuala –igande honetan–. Leioa Maia taldean aritzen da, emakumezko Lurralde Mailan.
Kirolean nahi duen lekuan aritzeko ametsa beteko du Antxiak. (Juan Echevarría / Marca)
“Triste samarra da 2016an hau albiste izatea, bide luzea dago egiteke”, adierazi du Antxiak M80 irratiak egindako elkarrizketan. Pasa den denboraldira arte, mutilen talde batean jokatzen zuen, “beste aukerarik ez” zuelako. Pasa den martxoaren 30ean eskuratu zuen NAN berria. “Azkenean nire ametsa bete ahal izango dut: kirolean nahi dudan lekuan aritzea”.
20minutos agerkariak egindako beste elkarrizketa batean, Antxiak onartu du sekula ez duela aurkako jarrerarik sufritu, ez kirolean, ezta egunerokoan ere. Dena den, uste du gizartea ez dagoela prest pertsona transexual bat futbolean jokatzen ikusteko. “Futbolean, kanpoan den jendeak, afizioak, edozein arma baliatzen du eraso egiteko, eta badira erabiltzeko oso errazak diren armak. Ezin da orokortu, baina batzuetan entzuten duzuna entzuten duzu, min egiten dizuten irainak. Ni prest nago. Badakit zer gerta daitekeen. Baina gauza bera gerta dakizuke beste arrazoi batzuengatik. 100 kilo pisatuko banitu, ziur antzekoa jasango nukeela. Hemen, iraintzen denean inork ez duenez ezer egiten…”
Gaiaz gehiago:
Atleta transexualak Joko Olinpikoetan: Aitzindari izatearen ajeak.
Izaro Antxiari elkarrizketa Info7 irratian.
Reala eta ‘Panama Paperak’ | Jokin Aperribay: “Realak gaizki egin zuen zerbait, eta hori ordaintzen ari gara”
2016-04-07 // Reala, Ustelkeria // Iruzkinik ez
[2016-04-08]
Jokin Aperribay, Realeko presidentea: “2008a baino lehenago Realak gaizki egin zuen zerbait. Jokalariak kontratatu zituen modu ez zuzen batean, eta hori ordaintzen ari gara”.
Elkarrizketa osoa Onda Cero irratian, gaztelaniaz.
“La Real tuvo una práctica que no debió tener” (Noticias de Gipuzkoa)
[2016-04-07]
Imanol Lasak, Gobernantza eta Komunikazio diputatuak, azaldu du Iñaki Badiolak jarritako salaketaren berri komunikabideen berri izan dutela, epaileek ez dietela oraindik inolako notifikaziorik helarazi. “Kereila ezagutu arte ez dugu horri buruz hitz egingo. Salaketa jasotzean, baldin eta jasotzen badugu, gure zerbitzu juridikoek sakon aztertuko dute, eta orduan iragarriko dugu, gardentasun osoarekin, zer neurri hartuko dugun, beti egin dugun bezala. Ez gara zurrumurruen esparruan sartuko; akusazio faltsu eta larriak dira, oso larriak. Ez dugu webgune batek plazaratutakoaz hitz egingo”.
EH Bilduk eskatu zuen azalpenak Markel Olanok emateko, baina Imanol Lasak hitz egin zuen Batzar Nagusietan, zerbitzu juridikoez mintzatzea berari dagokiola iritzita. (SER)
“Son acusaciones falsas y graves” (Noticias de Gipuzkoa)
Markel Olanok irratian eman ditu azalpenak haren aurkako salaketaz (Berria)
La Real Sociedad asumió en 2009 una obligación de pago a Hacienda de 23,1 millones para regularizar su situación fiscal (El Diario Vasco)
[2016-04-06]
Panama Paperak azaleratu dituen ikerketaren iturriak aipatuta, Extraconfidencial.com agerkariak dio Realak oraindik ez dituela ordaindu dokumentu horiei loturiko zor, iruzur eta isunak. Are gehiago, “EAJk ez ikusiarena egin du”.
Eneko Goia eta Markel Olano seinalatzen ditu, besteak beste, Extraconfidencial.com-ek. (Argazkia: EAJ)
Juan Luis Galiacho kazetariak hainbat politikari gipuzkoar seinalatu ditu: “EAJko ahaldun nagusi Markel Olano, Ogasun diputatu ohi Peio Gonzalez [Hamaika bat], Ogasun zuzendari ohi Pedro Maria Ruiz de Azua, Kirol diputatu ohi Iñaki Galdos [Hamaika bat] eta Ogasun Departamentuko kide Coro Pereiro inputatuak daude une honetan, Donostiako 5. Instrukzio Epaitegian”.
Iñaki Badiola Realeko Administrazio Kontseiluko presidente izandakoak Markel Olanori jarritako salaketaz mintzo da zehazki Extraconfidencial.com ataria. Besteren artean, Gipuzkoako Aldundiak Realari 6,4 milioi euro barkatu zizkiola-eta, erabaki horretan prebarikazio eta agiri faltsutze deliturik ote dagoen ikertuko dute epaileek, Berria eta ElPaís egunkarien artikuluotan irakurri daitekeen moduan.
Instrukzio Epaitegiaren esku dauden dokumentuen arabera, auzian nahasturik dago, era berean, Eneko Goia Presidentetza Diputatu ohi eta gaur egun Donostiako alkate dena. “Salaketak ikertu ordez, kaxoi batean sartzea” erabaki zuten guztiek, dio Extraconfidencialek.
[2016-04-06]
La ciudadanía merece transparencia y respeto (Naiz.info-ren editoriala, Markel Olano azalpenak emateko Batzar Nagusietan agertu ez dela-eta)
La Real afirma que su situación tributaria se regularizó tras la inspección de 2008/2009 (Naiz.info)
Realaren komunikatu ofiziala > Realak ondorengo hau adierazten du: 1.- Gipuzkoako Foru Aldundiak 2008/2009 urteetan zerga azterketa egin zion Realari. 2.- Realak bere egoera erregularizatu zuen aipatutako zerga azterketaren ondorioz. 2009az geroztik, Reala bere zerga betebeharrak betetzen ari da, baita ere aipatu azterketaren ondorioz ordaintzeko sortutako betebeharrak ere. 3.- Realak Gipuzkoako Foru Aldundiarekin lankidetzan jarduteko nahi erabateko eta etengabea berresten du informazio horien ondorioz datorkeen edozein gaitan. 4.- Realak 2009. urtean zabaldu ziren, bere gain hartu zituen eta jada konpondu ziren gaien inguruko informazioetan nahasita egotea sentitzen du.
[2016-04-06]
UEFA ere, Panama Paperetan > La policía registra la sede de UEFA por el caso de los ‘Papeles de Panamá’ (El Confidencial)
[2016-04-04]
Realak paradisu fiskaletako elkarteak baliatu zituen 2000 eta 2008 bitartean atzerriko jokalariei ordainketak egin eta bai hauek, baita klubak ere, Ogasunari diru gutxiago ordaintzeko. Panama Papers ikerketan agertu da Reala, 2008an jada argitaratuak izan ziren diru kopuruak zio.
Paradisu fiskalen bidez ordainketak egiten zitzaizkien jokalari batzuk.
Dokumentuek erakusten dute klubak urtero milioika dolar ordaindu ziela atzerriko hainbat jokalariri, nahiz eta gero jokalari hauek soilik parte bat aitortu Ogasunari. Klubak zazpi jokalariri egin zizkien ordainketak 2000 eta 2008 urteen artean, paradisu fiskaletan zeuden konpainia eta bankuen bitartez. Ondorengo jokalariak ageri dira zerrendan: Darko Kovacevic, Nihat Kahveci, Sander Westerveld, Tayfun Korkut, Valeri Karpin, Gabriel Schürrer eta Mattias Asper.
Adibide bat ere nabarmendu dute ikerketa egin duten kazetariek: Darko Kovacevic aurrelari ezagunak 2006-2007 denboraldian hilean 2.000 euro aitortzen zizkion Gipuzkoako Aldundiari, azaleratutako dokumentuek erakusten dute bitartean 1.4 milioi dolar gordin kobratu zituela denboraldi hartan, IMFC Licensing enpresaren bidez Herbehereetatik. Orain urte batzuk zabaldutako informazioetan Demetrazde eta V. Lopezen kasuak ageri ziren.
Realeko kudeatzaile Iñaki Otegik uko egin dio berarekin harremanetan jarri diren kazetarien galderak erantzuteari. Klubeko prentsa arduradunak kazetariari adierazi dio, “Otegik esan dit zuei deitzeko eta esateko atzerriko konpainiak kanpoko jokalariei ordaintzeko erabiltzea Espainiako klub guztietan praktika komuna izan dela”.
Noticias de Gipuzkoako kazetari Jurdan Arretxek nabarmendu duenez, gertaera hauek Jose Luis Astiazaranen agintaldian gertatu ziren, Espainiako Ligako presidente zela.
Realak ordainketak paradisu fiskalen bidez egin zituela agerian geratu da berriro (ARGIA.eus)
AEBetako emakumezko futbolarien haserrea, soldata-diskriminazioagatik
2016-04-01 // AEB, Futbola, Generoa // Iruzkinik ez
Carol Llloyd, Hope Solo, Alex Morgan, Megan Rapinoe eta Becky Sauerbrunn AEBetako futbol selekzioko jokalariek Federazioaren aurkako demanda aurkeztu dute, soldatari dagokionean “diskriminatu” egiten dituztelako, gizonezkoek baino askoz ere gutxiago kobratzen duten heinean, nahiz eta nesken taldea den AEBetako futbolaren motor ekonomikoa, jokalariok nabarmendu dutenez.
AEBetako emakumezkoen futbol selekzioa munduko onenetakoa da, onena ez bada. Munduko Kopa hiru bider irabazi du, eta urrezko domina olinpikoa lau bider, txapelketa bost alditan jokatu denean / US Soccer
Haien abokatu Jeffrey Kessler-ek emandako datuen arabera, gizonezkoek baino %40 gutxiago kobratzen dute selekzioarekin jokatzen dutenean. Esaterako, lagun arteko partida bat galtzeagatik gizonezko bakoitzak 5.000 dolarreko gainsaria jasotzen du, eta partida garrantzitsu samarra irabaziz gero, 18.000 dolarretara hel daiteke. Galduz gero, emakumezkoek euro bakarra ere ez dute jasotzen. Irabazten dutenean, 1.350 dolar.
Lehenago ere, selekzioko jokalariek hainbatetan aldarrikatu dute berdintasunez tratatuak izan daitezen. Iaz esaterako, Kanadako Mundu Kopan, neskek salaketa aurkeztu zuten belar artifizialeko zelaietan jokatzera behartu zituztelako, gizonezkoak belar naturalaren gainean aritzen direnean.
Iturria: New York Times
Gaiari buruz gehiago:
Zenbat diru jasotzen dute gizonek, zenbat emakumeek?. Tenisean piztutako polemikaren harira blog honetan idatzitako artikulua.