Mediterraneoan itotako atletaren historiaz komikia

2015-09-01  //  Joko Olinpikoak, Komikiak  //  Iruzkinik ez

Samia Yusuf Omar emakume somaliarrak (Muqdisho, 1991) txalo artean amaitu zuen 200 metroko lasterketa, 2008ko Beijingo Joko Olinpikoetan. Irabazleak 10 segundoko aldea atera zion, baina egun hartako kronikek bera zuten protagonista, gainerako atletak baino askoz ere argalagoa zen emakumea, gerrak zartatutako Somalia atzean laga eta kirolari handienen alboan lehiatzea lortu zuen hura. Joko Olinpikoek berezkoa duten une magiko horietako baten erakusgarri.

2012ko Londongo Jokoetan, aldiz, inork gutxik sumatu zuen haren hutsunea, harik eta bere herrikide Abdi Bile atleta ohiak albistea eman zuen arte: Samia urte hartan bertan desagertu zen Mediterraneo itsasoan, bere kirol ibilbidearekin jarraitu asmoz Libiatik Italiarantz zihoanean. Somalia, Etiopia, Sudan, Libia… hantxe ito ziren bere ametsak.

Historia tragiko hark hamaika erreportaje elikatu zituen, prentsan, irratian, telebistetan… liburuak ere idatzi ziren, baita nobela grafiko bat ere, alemanez: Der Traum von Olympia: Die Geschichte von Samia Yusuf Omar (Joko Olinpikoen ametsa. Samia Yusuf Omarren historia), Reinhard Kleist ilustratzailearena.

Samia Yusuf Omar, 2008ko Joko Olinpikoetan.

Deutschlandfunk irratiaren webgunean aurkitu dugu komikiaren aipamena, errefuxiatuen krisiaz mintzo diren artikuluen artean.

Komikia otsailean plazaratu zuen Kleistek. Jatorrizko bertsioan besterik ezin da eskuratu oraingoz. Litekeena da, dena den, aurrerago hainbat hizkuntzatara itzultzea, Hertzko Haft judutarrari buruzko Der Boxer (Boxeolaria) obrarekin egin bezala.

Informazio gehiago:

Samia Yusuf Omar euskarazko Wikipedian

Komikiaz Der Spiegel aldizkarian

Bidegorrien arriskuez ohartarazi nahi du “kamikaze” honek

2015-08-19  //  Mugikortasuna  //  Iruzkinik ez

Casey Neistat bizikletaz zihoan New Yorkeko kaleetatik, poliziak gelditu eta 50 dolarreko isuna jarri zionean, bizikletentzako bidetik kanpo joateagatik. Saiatu zen azaltzen zenbaitetan arriskutsuagoa dela errepidetik baino bidegorrietatik joatea, baina ez zuen polizia konbentzitu. Ez zela gezurretan ari demostratzeko bideo hau grabatu zuen. Tipoa astapotro samarra da, baina modu oso grafikoan erakutsi ditu bizikletentzako bideek gordetzen dituzten arriskuak…

Alanbre gaineko munduko errekorra

2015-08-18  //  Kirola  //  Iruzkinik ez

Speancer Seabrooke funanbulista kanadarrak alanbre gaineko (skackline modalitateko) munduko errekorra gainditu du. 64 metro egin ditu oinez soka gainean, lurretik 290 metrora eta segurtasun neurririk gabe, Squamish bailaran (Kanada). Ikusgarria da bideoa.

Dopina: agerikoak eta (apropos) ezkutuan geratzen dena

2015-08-17  //  Dopina  //  Iruzkinik ez

Lance Armstrong estatubatuarra, prentsaurreko batean (Argazkia: Paul Coster)

Dopinaren inguruko galdera-erantzun mamitsuak jaso ditu Guillermo Ortiz idazle eta kazetariak Jot Down webgunean, France 2 telebista kateak egindako erreportajea abiapuntu, ziklismoa ardatz hartuta.

Laburtuta ekarri ditugu hona:

Irabazi al daitezke Frantziako edota Espainiako itzuliak erabat garbi lehiatuz?

Bai, baldin eta gainerako txirrindularietatik inor ere dopatzen ez bada.

Harrapatzen ez badituzte, dopatzen ez direlako izango da…

Dopin kasuak detektatzeko bitartekoak heltzen diren lekuraino heltzen dira. Atleta batek ezin dezake positiborik eman debekaturik dagoen baina detektatu ezin daitekeen substantzia bat baliatzeagatik. (…) Espainiako Osasunaren Babeserako Agentziaren mezua latza da: “Iruzurgileak urte bat edo bi aurrerago doaz. Ezinezkoa da haiek harrapatzea”. Kontrolak berandu heltzen dira, batez ere iruzurrak askoz ere diru eta teknologia gehiago mugitzen duelako bijilantziak baino. Arraroa da inor harrapatzea. Pasa den urtean Astana taldeko lau ziklista harrapatzea, baldarkeria edo gehiegikeriaren isla izan zen.

Eta pasaporte biologikoa?

[Pasaporte biologikoan balio irregularrak azaltzeko] leporaino joan beharra daukazu, 1990eko hamarkada eroan bezala. [Dopatuta ere], kontu apur batekin, ez zenuke arazorik izan behar pasaporte biologiko egokia aurkezteko.

Horrek ez du esan nahi pasaporteak ezertarako balio ez duenik: iruzurgile konpultsiboak detektatzeko tresna izugarri ona da. Moderatuek lasai jarrai dezakete. Dena den, gutxienez, inpunitate edo “guztia libre” sentipena desagertu egin da.

(…)

Gauza bat argi utzi behar da: zu edo ni Lance Armstrongek erabilitako substantzia berarekin dopatuko bagina, ez genituzke zazpi Tour irabaziko. Dopatzeak ez du ezertarako balio atzean lan eskerga ez baldin badago. %5-%10eko gehigarri hori ematen du, baina gainerakoa zuk izan behar duzu.

Zergatik ausartzen da hainbeste jende frogarik izan gabe akusatzen?

“Frogarik gabe” kontzeptua tranpatia dela uste dut. Zer da froga bat? Dopinaren aurkako kontrol batean detektatutako positiboa? Sarri ezinezkoa da hori. Pasaporte biologikoan irregulartasunak? Tarteak zabalegiak dira eta bariazio txikienek ia ez dute arretarik pizten. (…) Konfesioa geratzen da. Kontua da berandu heltzen dela beti.

[US Postal, Telekom, Carrera, Rabobank, CSC…] Lasterketak dominatzen zituztenean, lortutako emaitzen inguruko susmoak azaleratzen zirenean, erantzuna bera zen beti: “Frogarik gabe akusatzen ari zarete”. Hori, baina, ez da guztiz egia, bai baitago froga bat, laborategiko edozein analisiren pare dagoena: errendimendua.

Azken urteotako hobekuntza teknikoek ez al dute errendimendu hobeagoa justifikatzen?

Aurrerapen teknikoak edo prestakuntzan egin diren hobekuntzak aintzat hartuta ere, ez dago ebidentzia argirik 2011n lasterketa txikienetan ere 100 aurrenekoetan sailkatzen ez zen txirrindularia bat batean Tourra bi bider irabaztera nola heldu den azal dezakeenik. Azalpenak beste nonbait bilatu behar dira. Legezkoa izan daiteke… baina kontua ez da etapak amaitutakoan arrabolean aritzea.

Eta txirrinduetako motorrak?

Akusazioak lekuz kanpokoak iruditzen zaizkit.

Dopinak ba al du zerikusirik txirrindulariek adinean aurrerago doazela lehiatzen jarraitzearekin?

Ez dakit.

Dopina ziklismoaren arazoa al da soilik?

Ez, atletismoa askoz ere okerrago dago.

Badakigu substantzia batzuei esker bizkorrago eta luzeagoz korrika egin daitekeela, eta futbol, saskibaloi edota tenis partida baten amaierara freskoago hel zaitezkeela.

Hedabideek zergatik ez dituzte kasu gehiago azaleratzen, zergatik ez dute kirol horiei buruz hitz egiten?

Antoine Vayerrek (Le Monde) egiten du. David Walshek (The Sunday Times) egin du (…) Legeaz gaindiko industria handi bat tartean dagoenean, badakizu mehatxu eta ezbeharrak izango dituzula. Guztia zertarako, eta funtsezkoa den lekuko batek esateko guztia asmatu duzula eta azkenean espetxera zu joateko edota isun ikaragarri handia jasotzeko. Ez du merezi.

Ba al du zerikusirik hedabideek gezur handi horri probetxu ateratzearekin?

Ez du laguntzen. Laguntzen ez duen bezala kirol gehienen kasuan dopinaren aurkako neurriei dagozkien eskumenak lehiaketen antolatzaileek de facto kontrolatzea. Idoloak nahi dituzte haiek, ez eskandaluak. Niri gertatu izan zait. Egun batean Chiappucciri buruz idaztea bururatzen zait, nerabe nintzenean berarekin bizi izandakoaz, “bertsio ofiziala”. Nola idatzi dezaket horri buruz Conconi, Ferrari, Cecchini edo Fuentes aipatu gabe? (…) Espainiar kirolaren urrezko aroak jende askori eman dio lana, gaur egun britainiar kirola egiten ari den moduan. Olatuaren aurka borrokatzea zaila da, hobe da korronteari segi eta begiak ixtea.

*****************************************

Ezin esan dezaket artikuluarekin erabat ados nagoenik, besteren artean, ematen dituen datu batzuk (Tourra osatzeko beharrezko denboraren edo dopinak ematen duen plusaren ingurukoak) edo “frogarik gabeko” auziari buruzko pasarte batzuk nahasgarriak iruditzen zaizkidalako, baina zer pentsatu ematen dute bederen, lehen baieztapen horrek eta azken galdera-erantzunek bereziki…

Jaengo futbolari batek Francoren kamisetarekin eman du aurkezpen prentsaurrekoa

2015-07-29  //  Futbola  //  Iruzkinik ez

A lo mejor la foto de franco de la camiseta es de antes de ser dictador.

— personanormal (@sincarisma) July 29, 2015

Lo de llevar a Franco en las camisetas es tendencia. Si pitais el himno debéis ateneros a las consecuencias. #DeLocos — Lau (@shul_evolution) julio 29, 2015

Nuno Silvak kamiseta harrigarri batekin, eta saltzeko baimendua izatea are harrigarriagoa!!! #stopfaxismoa pic.twitter.com/BPdsnVTTCw

— Iñigo Susperregi (@inigosuspe) July 29, 2015

Nuno Silva se presenta en R #Jaén con una camiseta de #Franco http://t.co/1qvpu28w8M #Fascista #Tonto o las 2 cosas! pic.twitter.com/VCrakpNb04

— Manel Márquez (@manelmarquez) July 29, 2015

Catalunya Acció: “Txistuez luzez oroituko dira; isunak aurka joango zaizkie”

2015-07-28  //  Futbola, Politika  //  Iruzkinik ez

Santiago Espot, Catalunya Acció erakundeko presidentea, gogor mintzatu da Errege Kopako finalean ikusleek espainiar ereserkiari txistu egin izanagatik Bartzelona eta Athletic taldeek eta dozena bat elkartek jaso dezaketen isunen inguruan: “1940ra itzuli gara, frankismoaren garai gogorrenetara. Munduak eboluzionatu egin duenez, Inkisizioan bezala erre ezin gaituztenez, edota Camp de la Bota gunean fusilatu, isun estranbotiko honekin gurutziltzatu naute. Datozen egunetan zigor penal baten berri izateak ere ez ninduke harrituko”. Dena den, egoera zein den aintzat hartuta, baikor agertu da Espot: “Lanean jarraituko dugu. Luzez oroituko dira txistuez; [isunek] haien aurka egingo dute”.

Orotara milioi bat eurotik gorako isuna jarri nahi die Indarkeriaren Aurkako Batzordeak: Catalunya Acció erakundeari 100.00 euro (txistu egiteko deialdia zabaldu eta txilibituak banatzegatik), Santiago Espot presidenteari 90.000 euro (antolaketan esku hartzeagatik), Bartzelonari 66.000 euro (eginbeharrak ez bete eta kolaborazio ezagatik), Athletic taldeari 18.000 euro (kolaborazio ezagatik), eta 70.000 euro ‘Per la xiulada a l’himmne espanyol i al rei Felipe de Borbón’ manifestua sinatu eta deialdia zabaldu zuten hamaika erakundeetako bakoitzari (Sobirania i Progrés, Plataforma pel Dret a Decidir, CADCI sindikatua, International Comission of European Citizens, Fundació President Macià, Ara o Mai!, Catalunya diu Prou, Casal per la Llibertat i la Independència de Catalunya, Societat Catalana de Lliure Opinió, Moviment de Cultura Popular el Sotrac eta Units per Declarar la Indepèndència de Catalunya).

Halaber, Espainiako Futbol Federazioak 123.000 euroko isuna jaso dezake, ikusleek futbol zelaira esteladak sartzea uzteagatik eta kolaborazio ezagatik.

Alde guztiek euren helegiteak aurkeztuko dituzte orain. Zentzu horretan, Espotek adierazi du gaia abokatuen esku jarriko duela, baina euren nahia isuna ez ordaintzea dela ohartarazi du.

Iturriak: Ara.cat / L’Sportiu

Informazio gehiago:

“Ereserkiari txistu egin diot, hala nahi nuelako” (Jon Torner)

UEFAk 30.000 euroko isuna jarri dio Bartzelonari, Txapeldunen Ligako estelada eta independentziaren aldeko oihuengatik. (Vilaweb)

“Pedalkadaz pedalkada, autorik gabeko herri garbia eraikiz”

2015-07-24  //  Mugikortasuna, Txirrindularitza  //  Iruzkinik ez

Hitz horiekin amaitzen da Oñatiko Txirrinka bizikleta zaleen elkarteak egin duen Denon onerako, bizikleta bideoa. Hori baitu helburu elkarteak, txirrinduaren erabilera sustatzea, onuragarria delako erabiltzen dutenentzat, baita erabiltzen ez dutenentzat ere.

“Bizikleta erabiltzaileen, oinezkoen eta motordun ibilgailuen arteko elkarbizitza sustatzea asmo garrantzitsua izan da eta izaten jarraitzen du elkarteko kideentzat”, diote. Zentzu horretan, aipatu bideoan bizikletan dabiltzan herritarrei zuzendutako gomendioak jaso dituzte, bost ataletan banatuta: Zirkulazio arauak errespetatu, Bidegorrian nola ibili, Bizikleta hartu aurretik (egoera onean al dago?), Gaueko zirkulazioa eta Oinezkoen guneetan nola ibili (ez ahaztu lehentasuna haiek dutela).

Jokabide arriskutsuak

Txirrinkako kideen hitzetan, aipatu elkarbizitza batzuetan ez da nahi bezalakoa izaten, eta horren adibideak Oñatin bertan ikusten dira, sareratu dituzten zenbait bideotan ikus daitekeen moduan. Bitan, begiratu gabe errepidea zeharkatzen duten txirrindulari batzuen jokaera arriskutsua ikusten da; hirugarrenean, bidegorrian abiadura handiegian doan beste bat.

Bideo gehiago: Txirrinka – YouTube

Txirrinkari buruz: Twitter / Facebook

Emakumezko futbolariak, estreinakoz ‘FIFA’ bideojokoaren azalean

2015-07-22  //  Futbola, Teknologia berriak  //  Iruzkinik ez

FIFA 16 bideojokoaren hiru edizioren azaletan (AEB, Kanada eta Australiakoan), emakumezko futbolari bana agertuko da estreinakoz: Alex Morgan, Christine Sinclair eta Steph Catley.

I’m so honored to be featured on the cover of #FIFA16. Thank you @EASPORTSFIFA! https://t.co/vw73wtfncJ pic.twitter.com/5vp8RLUk1x

— Alex Morgan (@alexmorgan13) julio 20, 2015

Lionel Messi izango dute hiruek alboan, baita gainerako herrialdeetako protagonistek –gizonezkoak guztiak– ere.

EA Sports konpainiak maiatzean iragarri zuen moduan, aurten lehendabizikoz, nesken futbolak ere izango du tarterik milaka zale erakartzen duen joko arrakastatsuan. Hamabi selekzio izango dira lehian: Alemania, Frantzia, Suedia, Brasil, AEB, Espainia, Txina, Italia, Mexiko, Australia, Kanada eta Ingalaterra.

Erresuma Batuaren kasuan, Liverpooleko kapitain Jordan Henderson agertuko da azalean, bozketa publiko bidez hala erabakita. Hautagaien zerrendan ez zegoen Ingalaterrako nesken selekzioko jokalaririk, Munduko Kopan emaitza oso ona (3.) lortu duten arren.

Bideojokoa irailaren 25ean merkaturatuko da AEBetan, eta apur bat geroago helduko da gainerako herrialdeetara.

Pep Guardiolak itxiko du CDC, ERC eta erakunde subiranisten zerrenda

2015-07-20  //  Futbola, Herrialde Katalanak  //  Iruzkinik ez

Pep Guardiola futbol entrenatzaileak itxiko du CDC, ERC eta erakunde suberanisten zerrenda, El País egunkariak jakinarazi duenez.

Irailaren 27ko bozetarako hautagai-zerrenda astelehen arratsaldean aurkeztuko dute Kataluniako Historia Museoan. Raül Romeva, Carmen Forcadell eta Muriel Casals dira hiru zerrendaburuak. Laugarren eta bosgarren lekuetan Artur Mas eta Oriol Junqueras izango dira.

El País-en arabera, Guardiolak uko egin dio diputatu izateari. Prozesua laguntzeko modurik onena leku sinboliko batean agertzea dela uste du entrenatzaileak.

Ehunmilak 2015, txorien begietatik

2015-07-14  //  Mendia  //  Iruzkinik ez

Ehunmilak asteburuan egindako 168 kilometroko mendi lasterketaren airetik grabatutako irudiak jaso ditu Gattiken Produkzioak-ek bideo eder honetan:

https://www.youtube.com/watch?v=LnWGGq0qNsE

Argazki-galeria ere sareratu dute: Gattiken.eus/ehunmilak-2015