Hizkuntza soziologia vs. soziolinguistika
Agindu legez, bi termino horiek definitzen saiatuko naiz.
Hizkuntza soziologia: terminoa Joshua Fishman-ek asmatu zuen. Izenak dioen bezala, hizkuntza soziologia soziologiaren adarra da, besterik ez. Hizkuntzaz arduratzen den soziologiaren adarra, hain zuzen ere.
Soziolinguistika: termino honek bi adiera ditu nagusiki. Adiera hertsiaren arabera, soziolinguistika hizkuntzalaritzaren adarra da, hizkuntzak jendartean dituen arazoez arduratzen dena: adibidez, argotak, haur hizkera, soziolektoak, klaseen artean dauden hizkuntza aldaerak, …
Adiera zabalaren arabera, soziolinguistika anabasa bat da, bertan sartzen baita hizkuntza eta gizartea harremanetan jartzen duen oro. Eta horren barruan egongo lirateke: ikuspegi soziologikoa, gizarte psikologiarena, etnografikoa, antropologiarena, …
Espainia mailan soziolinguistika unibertsitate giroan hizkuntzalaritzaren adar gisa hartzen da, baita wikipedian ere. Euskal Herrian, berriz, bigarren adiera hartzen da nagusiki. Adibidez, Soziolinguistika Klusterra, UEUren Soziolinguistika saila, Eusko Jaurlaritza … Katalunia aldean ere adiera honekin ulertzen da terminoa.
Honen aurrean zer? Nik hizkuntza soziologiaren aldeko hautua egiten dut. Nire ustez, soziolinguistikan gailentzen den ikuspegia soziologikoa da. Horrek ez du esan gura bestelako diziplinak ez direnik kontuan hartzen: psikologia, etnografia, antropologia, ingeniaritza, politika, zuzenbidea, … Baina tresna gehienak soziologikoak dira.
Euskarazko wikipedian ondo baino hobeto daude biak definituta:
– Soziolinguistika
– Hizkuntzaren soziologia