Euskarazko internetek zer behar duen?

Atalak: Sailkatu gabea

Aurrekoan agindu bezala, Denis Elortzak bere sakontze lanean euskarazko interneterako hainbat proposamen bota ditu. Niri oso interesgarriak iruditu zaizkit (eta ez bakarrik ikuspuntu soziolinguistikotik) eta horregatik “lapurtu” ditut.
Testu osoa: Denis
Elortza: “Euskara ingurune globalizatuan. Globalizazioak euskararen
biziraupenerako ematen dituen aukerak”

4.1.1 Administrazio publikoentzako
proposamenak

Handitu Interneten erabilera orokorra:
merkatu banda zabalerako sarrera, hedatu wifigune
publikoak, hedatu banda zabala herri txikietara (euskararen
arnasguneetara)… 

Handitu euskaldunen teknologia berrietako
alfabetizazio maila eta eskaini euskaraz

Internet
mundurako lehen pausoa (euskarazko programa, aplikazio eta webguneak erabiliz).

Sortu adituez osatutako Euskararen
Batzorde Teknologikoa, Interneten, informazio eta komunikazio
teknologietan eta hizkuntza teknologietan hartu beharreko neurriak zein diren
erabakiko dituena.

Eman diru-laguntzak Interneten euskarazko
edukiak  sortzen dituztenei, izan
Wikipedia osatzen ari direnei edo izan gutxieneko interes publikoko bestelako
edukiak sortzen dituzten elkarte, enpresa zein norbanakoei.

Malguagotu diru-laguntzen sistemak.
Internet egunetik egunera asko aldatzen da eta diru-laguntzen programek
ezaugarri hori kontuan hartu behar dute.

Lagundu diruz webguneen ostatatzea.
Eskaini doako domeinuak. Ezabatu euskarazko edukiak sortzeko Internet  erabiltzaileek izan ditzaketen muga
ekonomiko eta tekniko guztiak.

Bermatu erakunde publikoen webguneetako
eduki guztien euskarazko bertsio eguneratua eta euskararekiko diskriminazio
positiboa aplikatu. Sustatu erakunde pribatuen artean ere webguneek hizkuntza
eskubideak bermatzeko beharra.

Sustatu indar handiagoz Internet bidezko
euskarazko webgune elebakarrak.

Egin inbertsio handiagoak hizkuntza
teknologietan: itzulpen automatikorako, ahotsaren tratamendurako, karaktereen
ezagutza optikorako (OCR), karaktereen ezagutza inteligenterako (ICR) eta
euskararen ezaugarri berezien tratamendurako.

Handitu euskarazko telebisten
interaktibitatea Internetek ematen dituen aukerak probestuz.

Handitu hezkuntza sisteman Internetek
duen pisua eta hartu euskara erabilera hizkuntzatzat. Hartu neurriak
ikasle/ordenagailu ratioa 1 izan dadin.

Behartu diru-laguntza publikoak jasotzen
dituzten paperezko egunkari eta aldizkariak bertsio digital interaktiboak
edukitzera.

4.1.2 Euskalgintzako gobernuz kanpoko
erakundeentzako proposamenak

Sortu Internet bidezko sareak, trinkotu
hizkuntza komunitatea sarearen bidez. Kafe antzokietan dirutza inbertitu baino,
Interneteko bilguneak (Goiena.net, Doberaren blog komunitatea…) sortu edo
konbinazioa (Espaloia).

Sustatu mota guztietako Interneteko
edukien sorkuntza (bloga, tresna interesgarria). Sustatu  jendartean euskarazko Wikipedia osatzeko
lanetan parte hartzea. 

Tokiko euskalgintza erakundeak: sustatu
herriko beste eragileen artean (merkataritza, enpresak,  herri mugimenduko elkarteak…) Interneten
erabilera; adibidez, komertzioentzako ere euskarazko blog plataformak
eskainiz.

Tokiko euskalgintzako erakundeak: egin
Internet bidezko tokiko komunikaziorako jauzi sendoa, 90. hamarkadan tokiko
aldizkarietara egindakoaren parekoa (hainbat eredu: Goiena.net, Uztarria.com,
Dobera, Eibar…).

Egin 
Firefox nabigatzailearen euskarazko bertsioaren erabilera gizarteratzeko
kanpaina erraldoia.

4.1.3 Informatikari eta internauta euskaltzaleentzako
proposamenak

Gizarteratu Interneteko euskarazko mundua
komunikabide tradizionalen bidez, bai euskarazkoen eta bai erdarazkoen bidez.

Sustatu denetariko euskarazko edukiaren
sorkuntza eta sortu euskarazko edukira iristeko tresnak, edukia sortzekoak,
edukia trinkotzekoak.

Egin komunitatea bistaratzeko jarduerak
eta tresnak; Informatikari Euskaldunen Bilkurak,
EH 2.0, Euskaltube, blogari.net, blogak.com, sustatu.com…

Saiatu tresnak sortzerakoan esfortzuak
optimizatzen eta ez lana bikoizten (blogari.net vs. blogak.com vs. mundua.com)
eta beroaldien gainetik lehentasunak jartzen (orain nano-formatuak datoz, orain
Txioka dago …). Gutxi zarete eta lan handia dago.

Tresnak sortzerakoan, lehentasunak
jartzerakoan, eskaini arreta berezia “Messenger generazioari” (gazteen %88 da
Interneten erabiltzaile).

Sortu eta bultzatu Interneten murgiltzeko
lehenengo pausoak ematen lagunduko duten euskarazko tresna eta ekimen gehiago
(Tailerrak 2.0). 

4.1.4 Internet erabiltzaile euskaldunontzako proposamenak

Ez izan soilik ikusle, kontatu zure
bizitza, konpartitu afizio eta bizioak, apunteak… finean, islatu euskaldunon
bizimodua, kultura, hizkuntza… Interneten.

Bilatu euskaraz, erabili euskarazko
orrietarako link-ak, erabili euskarazko bilguneak [nodoak] (Zabaldu.com,
bildu.com, sustatu.com, aurki.com, txioka.net…)

Sortu harreman sareak (Facebook,
MySpace…)

Erabili software librea, euskararekiko
abegikorragoa da. Erabili Firefox: euskaraz dago, Euskalbar dauka, …

Ez erabili Copyright-ik, ez edukien
banaketa libre edo biderkatzailea eragozten duen lizentziarik.

Edukiak Interneteratzerakoan eman lehentasuna eduki eta modu
berritzaileei.