Arnasa (Atik Zra)
Arnasguneak batetik, arnas dezagun herri ekimena bestetik eta Arnasa gara kanpaina hirugarrenik (eta, seguruenik, handik edo hemendik ahaztu zaidan beste alerik ere egongo da). Metaforagintzan trebeak gara: arnasa hartu, arnasa bota, kutsatutako airean bizi, ito ala aire librean bizi. Metaforak: arnasguneak, itoguneak, eztulguneak, katarroak, afoniaguneak, … Beste hainbat kontutan gertatzen den bezala, baina, metaforak oso arriskutsuak izan daitezke. Arnasguneetan bizi ez garenok...
Read MoreArtabria
Ferrol aldean bada galizieraz lan egiten duen fundazioa, Artabria izenekoa. Eurek, hala ere, gurago dute zentro soziala deitu. Galizian han eta hemen sortzen ari diren zentro sozialen aitzindaria da gainera (Compostelako Gentalha aipagarrienetako da, nire ustez). Ezagutu nuenean, batez ere, bere diseinu grafiko zainduak erakarri ninduen. Gero euren agendan musika, mugimendu soziala, oinarrizko kultura eta abar joan nintzen deskubritzen, sarearen bidez beti ere. Handik gutxira, dokumental bat...
Read MoreBost metafora kontzeptu baten bueltan
Orain dela denboratxo bat arnasgune funtzionalei buruz aritu nintzen blog honetan bertan. Aurretik, gune hegemonikoak ere aipatu nituen (gune autozentratuak esamoldea ere aditu dut). Orain dela gutxi, Ekolingua jolasaren harira, dentsitate guneak izeneko esamoldea ere entzun dut. Eta, hori gutxi balitz, Patxi Baztarrikak, gauza berari deitzeko, D ereduko espazioak (D ereduko gizartea) esamoldea erabiltzen du. Laupabost “metafora” brikolaje berarako. Metaforak metafora, gure gerorako...
Read MoreZona euskaldunak, zona erdaldunak
Oso ohituta gaude gurean zona euskaldunak eta zona erdaldunak bereizten. Oso ohituta, era berean, arnasguneak berba erabiltzen (zonalde erdaldunak orduan itoguneak?). Oso. Uema ere soziolinguistika geografikoa da (nik gurago soziolinguistika funtzionala, baina tira). Oso ohituta gaude mapetara. Mapek erakusten dituzten mugak errealitatera eramaten ere trebeak gara, trebeak garenez. Euskalkien mapatik hasita (esate baterako, Durangon edo Errenterian guztiek egiten dute euskalkiz? Gasteizen ez...
Read MoreEz-lekuak
Originala Jakin aldizkarian argitaratua. Ez-leku dira gure mapen koordenatuetan kartografiatzen ditugun gune asko, ez-leku euskaraz aritzen garenontzako. Beste gune batzuk, ordea, arnasgune. Joshua Fishmanek asmatu zuen azken termino eta kontzeptu hori (physical breathing space originalean), eta Mikel Zalbidek gurera ekarri arnasgune bezala. Ordutik urte batzuk pasa dira eta berbak bere bidea egin du. Gaur egun, euskalgintzan edo euskal soziolinguistikaren esparruan oso berba erabilia da...
Read MoreArnasguneak Mikel Zalbideren arabera
Bat aldizkariaren 95. aldizkaria arnasguneei buruzkoa izan da oro har. Mikel Zalbidek 2008an egin zuen txosten argitaragabe bateko aipua dakar Iñaki Iurrebasoren artikuluak. Handik kopiatu eta ekarri nahi izan dut: Zer da arnasgunea? (…) Euskaraz nolabait esateko, demografia aldetik euskara “bere kabian” sentitzen den bilgunea, inork xaxatu gabe eta eraso gabe “etxeko jaun” sentitzen den eremua. Hori da, funtsaren funtsan, Fishman-en physical...
Read MoreArantza
Herri txiki euskaldunak (a.k.a. arnasguneak) biziarazteko mila modu egon daitezke. Eta horietako bat barnetegia izan daiteke. Adunan nik bizi izan nuen zer indarra eta bizia ematen dion barnetegiak herriari. Eta Arantzan ere hala dela ikusi izan dut bideo...
Read MoreHerri txiki infernu handi
Ostera ere arnasguneak. Ostera ere herri txikiak. Sinistuta nago arnasguneen etorkizuna herri koskorragoetan jokatzen dela, Zarautz, Tolosa, Bergara, Ondarroa edo Azpeitia bezalakoetan. Baina ez gaude ezerri uko egiteko moduan. Horregatik, gustora handiz jarraitzen ari naiz ETB egiten ari den programa: Herri txiki infernu handi. Herri txiki euskaldunen gorazarre, euskaraz (zelan bestela?), modernotasuna aldarrikatzen, harrotasuna eta irribarrea batuz. Txikia maite...
Read MoreLoiu: dislokazio baterako datuak
Arnasguneak beste behin blogean. Baina oraingoan soziolinguistika gutxi (zer da soziolinguistika?). Eta datu mordoa. Datu guztiak eustat-ekoak dira. Datu soziolinguistikoak: Etxean erabiltzen den hizkuntza Euskara Biak Gaztelania 1991 483 395 638 2011 367 271 878 Hiztun kopurua Euskaldunak Ia...
Read MoreHerri ola
Ez dakit zenbat aldiz aipatu ditut nik hemen arnasguneak. Behin baino gehiagotan. Eta gero eta konbentzituago nago arnasguneen etorkizuna herri horien bizitasunean datzala. Herri biziak badira, arnasgune izango dira. Bestela, ez. Zerain aipatzen da herri bizi baten adibide. Aulesti ere entzun dut nik. Eta horretan ari nintzela hara non egiten dudan topo Herri ola proiektuarekin (eskerrak beste behin gurean den komunikabide onenari, Argiari hain zuzen ere). Otxandioko bizitza kalitatea helburu...
Read More
Iruzkin berriak