#28akEreLibre kasua hamar puntutan

Atalak: Euskal Herria

1- Ezker abertzalearen ilegalizazio garaia igaro arren, ETAren borroka armatua amaitu arren, 2015ean jendea atxilotzen jarraitzen dute lan politiko soilagatik. Segiko kideak dira azkenak, hurrengoak Askapenako kideak batetik, eta Batasunako kideak eta herriko tabernen auzia bestetik. Frankismotik datorren Espainiako salbuespen auzitegi bateko epaileek erabakitzen dute nor doan kartzelara eta nor ez. Epaileen artean ere loteria makabroa da. Eusko Legebiltzarrak hainbatetan eskatua du auzitegi hau desagertzeko.

2- Torturarena arazo larria da Espainian. Amnesty Internationalen beraren ustez ere “Espainiako Estatuak ez du inolako konpromisorik torturaren aurka”. Baina sistema oso ongi pentsatuta dago. Nahiz eta askok epailearen aurrean salatu tratu txarrak pairatu dituztela, epaileak beste aldera begiratu ohi du eta ez da ezer gertatzen. Egon da poliziak idatzi zion deklarazioan Aztungal idatzi duenik ere, Laguntza eskatuz alderantziz.

3- Europako Giza Eskubideen Auzitegiak zazpi aldiz zigortu du Espainiako gobernua torturak ez ikertzeagatik. Horrek Espainiako gobernuari bost axola, ez baitakar inongo zigorrik. Gehienez ere, irudi eta kontzientzia txarra. Baina Espainiako hedabideek normalean ez dituzte albiste hauek jasotzen, eta Espainiako estatuan parte batek uste du merezi dutela, eta beste batek sinestu nahi du torturarena gezurra dela.

Sarekadan ihes egitea lortu zuten gazteek Izpuran itxialdia egin zuten.

4- Kasualitateak zer diren, 2015eko maiatzean, torturak ez ikertzeagatik Europak Espainia berriz ere zigortu eta hurrengo egunean, tortura salaketak ikertu gabe zazpi gazte atxilotzeko agindua eman dute. Epaitu dituzten 28 gazteetatik 19k salatu zuten torturatuak izan zirela eta autoinkulpazioak izan dira beren aurkako froga bakarra. Aurretik ere dexentetan luzitu izan den Angela Murillo epaileak, aurpegira barre egin die torturatuei, esanez, torturatu bazituzten “hauen ustezko torturatzaileak aretoan sartzean ez zutela adierazi zuten estres, depresio edo angustia sintomarik”. Torturatuak izan direla ez dutela frogatu, eta hauen peritoek aurkeztu duten Nazio Batuen Erakundeak bere egin duten Istanbul Protokoloa gutxietsi ditu.

5- Jokin Azpiazuk gogoratu duen bezala, 28 gazte hauei egozten dietena da berriki epaitu zituzten 40 gazteen lana jarraitzea. Hauek ordea, absolbitu egin dituzte, eta sarekada honetako kideak torturapean zirela atera zituzten 28 izenok.

Loiolako herri harresia (Arg: Axier Lopez / Argia)

6- Azken urteetan atxiloketa politikoek geroz eta aurkakotasun handiagoa dute euskal gizartean, eta herri mugimenduak antolatzen hasi dira desobedientzia zibilaren bidez gaia sozializatu, protesta egin eta elkartasuna adierazteko zigortuei.

7- Jaurlaritzak behin baino gehiagotan adierazia du atxiloketen aurka dagoela, eta gauzak horrela, Jaurlaritzari eskatu izan zaio ez bidaltzeko Ertzaintza gazteak atxilotzera. Urkullu lehendakariak berak erantzun zuen esanez Ertzaintza polizia integrala dela eta aginduak betetzen dituela. Alegia, beren aurka soilik torturaren bidez ateratako frogak dituzten Euskal Herriko gazteak atxilotu eta Madrili entregatzeko prest dagoela. Horretarako herritarrak jipoitu behar badituzte ere eta ondoren beti esan operazioa proportzionala izan dela.

Ertzaintzak Espainiako Auzitegi Nazionalera bidalitako txostena, herri harresiak ekiditeko eskatuz. (Arg: Argia)

8- 28 gazteon aurkako sarekadak eman zuen zeresanik 2011n. Torturatuak izateko beldurrez, ezkutatu egin ziren zortzi lagun. Hiruzpalau hilabete ezkutuan egin ostean, Izpuran, Behe Nafarroan, agertu ziren eta itxialdia abiatu zuten. Azkenean atxilotu eta Espainiaratu zituzten. Handik lau urtera, beren aurkako epaiketan desobedientzia aldarrikatu zuten gazteek. Iskanbila eragin zuen bost auziperatu ez zirelako Madrilera joan eta Loiolan herri harresia antolatu zutelako. Ertzaintzak atxilotu zituen mozorrotuta zeuden 400 bat pertsonaren artetik eta gainetik. Gerora, 28 hauetatik 12 epaiketatik kanpo utzi zituzten. Orain, geratzen ziren 16etatik 7 zigortu dituzte. Sei urteko kartzela zigorra Segiko kide zirela egotzita. Horregatik.

9- Lege injustuak aplikatzea gutxi ez, eta gerora filtratu zen txosten bat idatzi zuen Ertzaintzako buruak Madrilera, EAEko polizia eskainiz euskal gazteak atxilotzeko, baina arren eskatuz, atxilotze agindua igor ziezaiela epaia publiko egin aurretik. Herri harresiak ekidingo dituztela horrela, eta horrek min egiten diela. Aste honetako operazioan hala egin dute. Auzitegi Nazionalak Ertzaintzari pasa dio nortzuk atxilotu behar dituen, hauek zigortuak izan zirela jakin aurretik. Ondoren, Madrilera eraman eta dispertsatu egingo dituzte. Orain arteko guztiak hala daude.

10- Azken operaziotik ordea, batzuek lortu dute ihes egitea. Xabat Moran bilbotarra eta Ainhoa Villaverde, Bergoi Madernaz eta Marina Sagasizabal gasteiztarrak atxilotu dituzte. Aiala Zaldibar, Igarki Robles eta Ibon Esteban iruindarra ezkutatuta daude, bilatze eta atxilotze egoeran. Elkartasuna antolatzen jarraitu dute hauen lagun eta senideek, helburua epaiketa politiko guztiekin amaitzea baita. Herrietan protestak egin dituzte eta behetik gora epaiketa politikoen aurkako lanean jarraitu dute. Sarean ere informazioa #28akEreLibre eta #YaValeHostia dabil, sare sozialen bidez komunikatzeko geroz eta indar handiagoa lortuz. Maiatzaren 16 eta 17rako mobilizazio nazionala deitu dute. “Deialdi garrantzitsua, datozen egunetan informazio gehiago”, diote.