Euskaldunon miseriak, edo papurrak

2022-04-28  //  Euskal Herria, Hedabideak, Hizkuntzen aldeko borrokak  //  2 iruzkin

Egungo ereduaren alde eskua altxata dauden EAJ, PSE eta PPko zinegotziak. (Argazkia: Inaxio Esnaola / Irutxuloko Hitza).

Bai, badakigu, publizitate instituzionalaren banaketa horrela –Jaurlaritzan, Gipuzkoako Aldundian, Arabakoan eta Donostiako Udalean– egin da urteetan, politikoki hautatutako hedabide gutxi batzuek –irizpideez galdetzean sekula erantzun garbirik ez– dozenaka milaka euro jasotzen dituzte urtero eta besteentzat papurrak. Dauzkagun azken datuak Donostiako Udalekoak dira, ia milioi erdi bat euro banatu zizkieten iaz gaztelaniazko hedabideei eta euskarazkoei kontrara, 32.000 euro (poltsaren %6,43). (gehiago…)

Pandemiarekin aberasten

2021-03-31  //  COVID-19 testuinguruan, Sailkatu gabea  //  Iruzkin bat

Zenbat aldiz ari dira gure agintariak, herritarron diruarekin, gauza beragatik ordaintzen? COVID-19aren aurkako txertoen aferan, gutxienez hirutan. Lehenik, txertoa lortzeko ikerketa egiteko 7.500 milioi euro eman zizkieten farmazeutikei, Airfinity aholkularitza enpresaren arabera. Ondoren, korporazio horiek erakunde publiko berei txerto dosiak saltzen dizkiete (dizkigute) merkatuko prezioetan. AstraZeneca 4 eta 8 dolar artean kobratzen ari da dosiko, Pfizer 19 dolar eta Moderna 37, batzuk aipatzearren, BBCn irakur daitekeenez. Beraiei zenbat kostatzen zaien ez dakigu ordea. Hirugarrenik, txerto horien balizko bestelako ondorioengatik herritarrei kalte-ordainak ematea erakunde publikoek hartu dute askotan beren gain. Europako Batzordeak hori sinatu zuen CureVac enpresarekin, urtarrilean jakin zenez. Horri gehitu enpresa horietako askori ematen zaizkien hobari fiskalak beren laborategi eta fabrikak Europar Batasunean edukitzeagatik. Eskandalu galanta da, bai; badakigu, kapitalismoa du izena. (gehiago…)

Euskalgintza eraldatzailea, den-dena irabazteko

2021-01-26  //  Euskal Herria, Hizkuntzen aldeko borrokak  //  Iruzkin bat

Euskaldunen aurkako erasoei aurre egiteko deituz, pankarta bat Donostian.

Jakitun baldin bagara euskararen normalizazioan 30 urte atzera egiteko arriskuan gaudela, galde genezake ea instituzio publikoek zergatik ez duten sentitzen presio eraginkorrik hizkuntza politikan salto kualitatiborik emateko. Euskaraldiaren bultzatzaile gisa, adibidez, Eusko Jaurlaritzak lehen edizioaren hasieran hitz eman ostean 2019an erakunde gisa konpromisoak hartuko zituela (Ikusi lotura honetan, 8. orrian, 4. puntuan), ETB2, Osakidetza, Ertzaintza edo Hezkuntza sailak bere gain dituen instituzioak euskararen biziberritzearen ardura berriz ere herritarren gainean jarri du lotsagorritu gabe. (gehiago…)

Txiroen aurkako guda

2020-11-10  //  COVID-19 testuinguruan  //  Iruzkinik ez

Jeff Bezosek, bere inbertsioekin bakarrik, segunduro 2.500 dolar baino gehiago irabazten ditu.

Pandemiarekin batzuk gogotik aberasten ari dira. Munduko pertsonarik aberatsenek 10,2 bilioi dolarreko fortuna pilatu dute azken sei hilabeteetan. Aberastasuna ez denez ezerezetik sortzen, esan beharra dago geroz eta bizitza prekarioagoak dituzten langileen bizkar irabazitakoa dela dirutza hori. Eta joera azeleratzen doa. Azken zaplaztekoa Oxfamek eman du: 2020 amaierarako, COVID-19ak eragindako gosea 12.000 pertsona hiltzera irits daiteke egunean, gaixotasunak berak baino gehiago. (gehiago…)

Jai herrikoi berrituen uda

2020-06-08  //  Euskal Herria, Herri mugimenduak  //  Iruzkin bat

Argazkia: Bilboko Konpartsak.

Pandemiak gogor kolpatu gaitu eta ondorioz, domino fitxen antzera, herriz herri udalek jai ofizialak bertan behera utzi dituzte. Komunitate bat izango bada, ordea, ospakizun kolektiboa beharrezkoa da. Eta hor, jai herrikoien mugimenduak badu zeresanik, are gehiago, Hego Euskal Herriko hiriburuetako herri mugimenduek salatu ostean erakundeek ez dutela beren iritzia entzun ere egin erabakia unilateralki hartu aurretik. Egoera salagarriak sortuko dira, Donostiako Udalak, adibidez, auzoetako jaiak debekatu ditu dekretuz, baina Jazzaldia antolatuko du uztailerako, gauza bera auzoetako San Joan suekin. Epidemia bat beti ere gertaera politiko erraldoia dela ez dezan inork ahaztu; jaiak ospatzeko herritarren erabakia bezala.

Udalek jai ofizialak bertan behera utzita, dena den, jai herrikoien mugimenduek erreferentzialtasuna irabazteko aukera dute, beti ere, osasun neurriekin eta egitarauaren egokitasunarekin asmatuz gero. Talka egiteko prest egongo al dira? Badirudi batzuk baietz: “Herri guztietako jai batzordeak animatzen ditugu jai herrikoien alde antola daitezen, osasun eta segurtasun neurri guztiekin, modu berritzailean eskaintza eginez”, zioten Herri San Ferminek eta Iruñeko Peñen Federazioak,  Gasteizko Txosnek eta Blusen eta Nesken Elkarteak, Donostiako Piratek eta Bilboko Konpartsek. Zenbait herritan dagoeneko jendea ari da koronabirusak sortutako egoerara egokituko diren jaiak pentsatzen. (gehiago…)

“Donostiako alkateak pegatina hau debekatu du”

2020-01-27  //  Herri mugimenduak, Komunikazioa politika da  //  Iruzkinik ez

Publizitate komertziala hiri osoan jartzea legezkoa da.

Errausketaren aurkako mugimenduaren logo biribila daramaten hiru pegatina kalean jartzeagatik, 400 euroko isuna Donostian. G7aren aurkako pankarta bat jartzeagatik, 400 euroko zigorra. Ertzaintzari komunikatu gabe 40 bat lagun kalean biltzeagatik –ez ziren turistak–, 100 euro. Santomas egunean animalien erabileraren aurka eserialdi bat egiteagatik, 7.200 euroko isuna. (gehiago…)

Gaurko egunez, Iparretarrak-eko Maddi Hegi eta Gabi Mouescak Pau-eko espetxetik ihes egin zuten

2019-12-13  //  Euskal Herria, Historia  //  Iruzkinik ez

Maddi Hegiren artxiboko argazki bat.

Gaurko egunez, 1986ko abenduaren 13an, larunbata zen, Iparretarrak erakunde armatuko militante Maddi Hegi eta Gabi Mouescak Pau-eko espetxetik ihes egin zuten. Espetxe aldaketa bat irudikatuz, hainbat ekintzaileren plana ongi atera eta espetxeko ate nagusitik atera ziren.

Honela kontatzen du Gabi Mouescak ‘Lepogogorra’ liburuan:

IK-ko militante talde bat sartzen da espetxeko zuzendariaren alabaren etxean eta bere aita presondegira deitzea galdegiten diote, arazo bat aipatuz aitzaki, Paueko hirian duen bere etxebizitzara etorrarazteko gisan. Aita, dei horrek kezkaturik, alabaren etxera ziztu bizian joaten da, han, aurpegia estalia duen gizon bat aurkitzeko. Erreflexuzko jestu batez, lehenik parean duen gizonari eskuko arma kentzen entseatzen da.

Sorpresak harturik, militanteak ez da du deus egiten ahal eta, funtzionarioari buruan kolpe idor bat emateko beste aukerarik ez dio zuten beste bati. Hau izan da operazioaren bortizkeria egintza bakarra.

Jazarraldi buelta horren ondotik, egoera luzaz azaltzen zaio. Presondegiko zuzendariak laster ulertzen du haren seguritatea eta haren alabarena zuzenki ihesaldiaren arrakastari lotua dela. Militanteek lortzen dute orduan aktiboki parte har dezan bere ardurapean dauden IK-ko bi militanteen libratzean. Haren laguntzarik gabe kausituko ez genukeen operazioaren gidoiaren zuzenketa bat edo bi ekartzen ditu ere. Xehetasunak ematen dizkie komandoko kideei lekualdatze prozedurari buruz, presondegiko langileengan susmorik ez sortzeko. Zenbait ordu berantago, nire zeldako leihotik, GIGN-eko militar faltsuak hurbiltzen ikusten ditut, zuzendaria eta eskoltako buruak gidaturik. Bat batean, ohearen gainean jartzeko beharra sentitzen dut, goitik behera dardarka hasi naizelako, trantze batek nire gorputza harturik. Ohartzen naiz ondoko minutuetan, berriz aske izanen naizela.

Lekualdatzeak segitzen du usaiako prozedurari jarraikiz. Bi funtzionarioek lagundurik, zuzendaria nire zeldako atea irekitzera dator, presondegiz aldatuko nautenez, nire puskak prestatu behar ditudala adierazteko. Haien ondoan, burkide bat ezagutzen dut eskoltaz mozorroturik. Zenbait minutu gelditzen zaizkit, nirekin momentu horretan “chauffoir” delakoa partekatzen duten ETAko militanteak diren lau euskal herritar agurtzeko. Behin grefiertegira heldu ondoren, Maddi agertzen da. Uniformez jantzirik diren gure lagunek dizkigute esku burdinak jartzen. Zaintzen nauenak, diskretuki, hauen giltza ematen dit. Azkenik, eskolta buruari bi presoen kargu agiria izenpetzea eskatzen diote:

Berehala gauzatzen du betebeharra ‘IPARRETARRAK’ handi bat idatziz kaieran. Lekuak gehiegi luzatu gabe husten ditugu. Ohorezko patioko atea irekitzen digun presondegi administrazioko funtzionarioak militarren gisako agurra luzatzen digu, batere ohartu gabe ihesaldi batean hartu duela parte.

Ihes egindako bi kideak klandestinitatera itzuli ziren eta prentsaurrekoa eman zuten ihes egin zutela aldarrikatuz. Ipar Euskal Herriko erakunde armatua oso ezagun egin zen Frantziako Estatuan ekintza honen ondorioz.

Baionan jaiotako Gabi Mouesca IK-ko militante ohiaren “Lepogogorra” liburua oso gomendagarria da. EHko espetxe ihesaldiei buruz den Josu Martinezen ‘Tunelak, izarak, mozorroak eta bafleak‘ liburua eskuratu nuen Durangon, baina oraindik ez dut irakurri. “Kartzelarik gabeko gizarte bat agertzen da ene ametsetan”, zioen 2005ean Amets Arzallusi emandako elkarrizketan.

Eta artikulua amaitzeko, sustapen pixka bat: 2020ko ARGIAren Egutegiak hau bezalako efemeride bat ekarriko dizu egunero, iraganarekiko lotura ez dezagun galdu, eta burujabeak garenez, historia guk geuk idatz dezagun. Argiaren Azokan online eskura dezakezu.

Sanchez Dekretua, Espainiako “Patriot Act”

2019-11-25  //  Euskal Herria, Herri mugimenduak, Komunikazioa, Komunikazioa politika da, Sare sozialak  //  Iruzkinik ez

Oinarrizko eskubideen urraketan jauzi kualitatibo bat eman du berriki Espainiako Estatuak. Beste bat. Hauteskundeetarako bost egunen faltan, Legebiltzarretik pasa gabe, urgentziazko lege dekretu baten bidez, internet zentsuratzen saiatzeko erregimen autoritario baten eskumenak eman dizkio gobernuak bere buruari. Enric Borràs kazetariak proposatu bezala, Sanchez Dekretua izendatu behar genuke, bere lotsakizunerako. (gehiago…)

Poliziaren gezurren zerbitzura dauden kazetariak, ogibidearen lotsakizun

2019-10-25  //  Hedabideak  //  Iruzkinik ez

Ostegunean jakin dugu, sumario-sekretua kendu dutenean, Espainiako Auzitegi Nazionalak aitortu duela orain hilabete atxilotu zituzten Kataluniako CDRetako kideek ez zeukatela lehergairik etxean. Hala ere, terrorismoa egotzita espetxean daude behin behinean.

Euskal Herrian milaka aldiz egin izan duten bezala, nahiz eta orain esan ez zeukatela lehergairik, berandu izan daiteke, bigarren albiste honi ez baitiote oihartzunik eman Poliziaren gezurrak azaleko titular nagusietara eraman zituzten hedabide horiek. Ikus dezagun nola informatu zuten atxiloketen garaian Espainiako hedabide nagusiek:

El Correok gezurra esan zuen, lehergaiak zituztela titular nagusian jarri baitzuen, “erradikal” gisako adjektiboekin atxilotuak definitzeaz gain, atentatuak egitear zirela esan zuten. Albistearen gorputzean, diote lehergaiak egiteko material ugari topatu zutela guardia zibilek.

El Mundok ere gezurra esan zuen, titularrean esateaz gain “atentatu terrorista” bat prestatzen ari zirela, sarreran baitzioen Guardia Zibilak atxilotu zituen bederatzi independentistek lehergaiak zituztela.

El Paísek izenburuan dio epaileak terrorismoa egotzita atxilotu zituela kideak, hor ez dago gezurrik, baina sarreran bai, esanez, independentistek lehergaiak prestatzeko materiala ezkutatzen zutela.

El Periódicok titularrera CDR eta terrorismo hitzak eramateaz gain, sarreran ezbairik gabe baieztatu zuen Guardia Zibilak lehergaiak egiteko materiala aurkitu zuela. Gezurra.

El Confidencial hedabide digitalak ere, gezurra.

La Sexta telebista katea ere bide beretik. Jende askorentzat “ezkerreko erreferentzia” denak, gezurra.

El Mundoren beste artikulu bat, gezurretan.

Gerora, jakin dugu hori ez dela hala. Ez bilatu barkamen eskerik, zuzenketa oharrik, ez dituzte idatzi. Bederatzi gazte eta mugimendu oso bat, gezurrak asmatuz kriminalizatu ostean, Espainiako Auzitegi Nazionalak beren titularrak gezurtatu dituenean, ez du inork ezer aldatu. Hor geratuko dira sarean gezurra dioten titularrak.

Gero galdetuko dute zergatik dauden beren hedabideak krisian. Ez da kazetaritzaren krisia, sinestarazi nahi duten bezala, beren sinesgarritasun krisia da. Nahiz eta oraindik orain indar handia duten.

Euskal hedabideon eragina biderkatzeko aukera, eskura

2019-09-16  //  Hedabideak  //  Iruzkinik ez

(Irudia: Caja de Letras)

Herri honen burujabetzaren bidean euskarazko hedabideok misio garrantzitsua dugu: Euskal Herrian hedabide nagusi bilakatzea. Ez da erronka makala.

Gaur egun, gure txikitasunetik erdal medioei banaka irabaztea oso zaila da, ia ezinezkoa. Egitura enpresarial erraldoiak dauzkate, inbertsore pribatuak, publizitate instituzional bidez erakundeek euskarazkooi baino ehunka milaka euro gehiago ematen dizkiete, eta beren berri agentziekin, hedabide taldeekin eta interes politikoekin, sare gisa funtzionatzen dute. Hedabide hauek rol garrantzitsua betetzen dute egungo panorama politikoan, eta euskarazkook gure artean ez bezala, asko elikatzen dira beren artean. Batek albiste bat ematen du, besteak oihartzun egiten dio, hirugarrenak tertuliarako gai gisa hautatzen du, laugarrenak bertako parte-hartzaile batek esan duena albiste bilakatzen du… Beren logika eta terminologia propioekin, euskal herritarron agenda informatiboa eta egitura mentalak markatzen dituzte etengabe. Halere, hedabide hegemonikoen sinesgarritasun krisia orain arte bazterrean egondako askorentzat aukera gisa uler dezakegu, baita hizkuntza komunitate gisa ere.

Euskarazko hedabideok elkarlanerako pausoak ematen ari gara, Hekimen elkartearen sorrera kasu. Hala ere, oraindik ere batzuetan sumatzen den elkarren arteko lehiaren ikuspegia gainditu eta jada lanean ari den euskal hedabide sistema sare moduan ikusten badugu, indar handia hartzen du denak. Denetarik dugu: telebistak, irratiak, egunkari nazional eta lokalak, aldizkari orokor eta espezializatuak, medio digitalak… Zenbait gertaera puntualetan, hedabideok elkarlanean lan egin izan dugu eta argi geratu da ustez nagusi diren horiek gainditzeko gai garela. Euskal hedabideon artean alferrikako konpetentzia eskemak gainditu eta lehia (informatiboa) erdarazkoei planteatzea ezinbesteko zaigu.

Norabide honetan, txiki garenez, guztion egoera indartzeko tresna dira Creative Commons lizentziak. Eman, hartu eta aitortu. Norberaren webgunera bisitak erakartzeko joera erlatibizatu eta balia ditzagun kultura libreak ematen dituen aukerak. Kultura librearen filosofia barneratzea estrategikoa da hizkuntz komunitate txikiontzat (ARGIAn adibidez, urte eta erdiko prozesua egin genuen 2011n gure edukien lizentziak aldatzea erabaki aurretik, denok ongi ulertzeko zein zen ematera gindoazen pausoa). Komunikabide sare oparoa daukagu elkarren edukiak hartu eta zabaltzeko moduan, baliabide faltagatik jorratzera iristen ez garen informazioak ondokoarenetik osatu, eta bakoitzak bere komunitateari geroz eta produktu hobeak eskaintzeko bidean. Eta gainera, beste hizkuntzetan dituzten berri agentzia zentralizatuen beharrik ez dugu. Nodo deszentralizatuak bezala jokatuz, norberaren artikuluen zabalkundeagatik poztuz, euskaraz bizitzea interesgarriagoa eta gozagarriagoa egiten dugu. Egun lizentzia libreekin ari gara edukiak sortzen ia euskarazko hedabide guztiak –zein eta publikoak izan ezik!–. Egongo al da munduan hiztun komunitaterik hedabide gehienak lizentzia libreekin lanean dituenik? Ez al da harro egoteko modukoa?

Komunitateak saritzen ditu praktika zuzenak. Informazio burujabetzaren bidean, balia ditzagun CC lizentziak gehiago, eta hobeto.

Euskal Herriak behar duen EITB duin baten alde

2019-07-09  //  Hedabideak, Komunikazioa  //  Iruzkinik ez

Agirrek Legebiltzarrean txartel horia atera zion EITBko zuzendaritzari.

EITBren erreforma “integrala” egin asmoz, orain bi urte Gasteizko Legebiltzarrean sortutako lantaldeak eskatuta, inkesta bat pasa diete hedabide publikoko langileei. Borondatezkoa izaki betetzea, mila igurutik 412 profesionalek erantzun dute. Besteren artean galdetu diete ea zer pentsatzen duten ematen duten informazioaz. %74,4k uste dute gobernuaren alde informatzen dutela –kasu honetan EAJ eta PSEren alde–; %9,5 ez daude baieztapenarekin ados eta soilik %16,1ek uste dute EITBren informazioa ez dela aipatu alderdien aldekoa. Horrez gain, langileen gehiengoa ez dago ados EITBko kargu eta kudeatzaileak aukeratzeko sistemarekin, eta antolakuntza eredu berri baten beharrak adostasun handia du, inkestan ikusi denez. (gehiago…)

Kurduen gose grebaz isiltasun itogarria

2019-04-09  //  Kurdistan  //  Iruzkinik ez

Maduroren aurka milaka pertsona gose greba mugagabean baleude, zenbat albistegitan kontatuko ligukete? Beren liderra uharte batean hogei urtez isolatuta dutela salatuko balute, zenbat tertulia edo erreportaje eskainiko lizkiokete? Zenbat politikarik, kazetarik, intelektualek, medikuk, artistak altxako lukete ahotsa baraualdian direnen bizitzaren alde? Protestan direnak hiltzen hasiko balira, zenbat erakundek onartuko lituzkete arduradun politikoen aurkako neurriak? Eta egoera salatzeko beren buruaz beste egingo balute hainbat presok? Eta gobernuak gorpu horiek bahitu eta beren senideak behartuko balitu hildakoak gauez ehorztera, omenaldiak ekidin asmoz? Zer esango lukete beren buruari demokrata deitzen dioten erakundeek? Europar Batasunetik hasi, Tortura Saihesteko Europako Batzordetik eta Amnesty Internationaletik pasa eta Eusko Jaurlaritzaraino –gogoratu Urkullu Guaidóren auto-aldarrikapenean– oso gogor mintzatuko lirateke. Zigor ekonomikoak ezarriko lizkiokete herrialdeari. Gertaera garrantzitsua litzateke, dudarik gabe, gose greba mugagabe masibo bat ez baita txantxetako gauza. Kontua da protestan ari direnak ez direla Velezuelako oposizioko kideak, kurduak baizik. Eta horrek dena aldatzen du, gertatzen ari denarekiko isiltasuna ia erabatekoa da, baita gurean ere. (gehiago…)

Zigorrean oinarrituko ez den justizia baten alde

2019-02-19  //  Euskal Herria  //  Iruzkinik ez

Ertzaintzak bi lagun atxilotu zituen beren burua ez identifikatzeagatik. (Argazkia: L. Arbelaitz)

Joan den asteazkenean ezohiko epaiketa bat izan da Donostian, Gipuzkoako Lurralde Auzitegian. Akusatuen aulkian bi ertzain, legez kanpoko bi atxiloketa egin izana egotzita. Akusatzaileak berriz, orain hiru udaberri Donostiako Gipuzkoa plazan erraustegiaren aurka abiatutako kanpaldian parte hartu zuten bi kide. 2016ko ekainaren 2an atxilotu zituzten, euren burua ez identifikatzeagatik. Bi agenteen gainean Damoklesen ezpata: bost urteko espetxe zigorra eta seiko inhabilitazio eskaera. (gehiago…)

Sei urte espetxera manifestazio baten berri emateagatik?

2018-10-01  //  Adierazpen askatasuna, Komunikazioa  //  Iruzkinik ez

Jorge Correa ‘Boro’ kazetaria.

“Espetxean sartzen banaute, lehenik eta behin, egin ez dudan zerbaitengatik izango da, nik ez baitut inor jo; eta bigarrenik, nire ideia politikoengatik litzateke, beraz, neure buruarekin harro joango nintzateke, poliziaren muntaien erruz kartzelan dauden beste asko bezala”.

Iruñean bizi den Jorge Correa kazetariaren hitzak dira, El Salto egunkarian egindako elkarrizketan esanak. Boro gisa ezagunago, 2014ko martxoaren 29tik garai zailak bizitzea egokitu zaio. Urriaren 3an epaituko dute, La Haine eta Kaosenlared.net hedabide digitalentzat manifestazio baten berri ematen ari zela atxilotu baitzuten. Bi poliziari eraso egin izana egozten diote. Berak erabat ukatzen du salaketa, bere inguruan zeuden kazetariek egiten duten gisan, eta hauek grabatutako bideoek hala erakusten dutenez.

Ahanzturan erorarazi dituzten arren, Espainiako Estatuan gauza asko zalantzan jarri zituen mobilizazio ziklo handia kaleak hartua zen garai hartan. Duintasunaren Martxek milioi bat lagun baino gehiago atera zituzten kalera Madrilen. Poliziaren kargen ostean lehertutako istiluek bide eman zieten hurrengo egunetan atxilotuak askatzeko eskatuz deitutako manifestazioei, ikasleen mobilizazioei, herri asanbladei eta plaza berreskuratzen saiatu zen kanpaldiari, besteak beste. Borroka astea borobiltzeko Monarkiari Jake lelopean manifestazioa deitua zen Madrilen bertan. Poliziak ez zien bertan bildutakoei ateratzen ere utzi, protestari eta kazetariak bultzaka hartuz. Manifestazioa bertan behera geratu arren, tentsio uneak bizi izan ziren.

Borok kontatzen duenez, agenteek bultzaka zeramaten talde bat ikusi eta argazkiak egitera hurbildu ziren bikotekidea eta bera. Kamera eskuetan ikusi zutenean, poliziak beren aurka egin zuen. Gertaeren berri ematen ari ziren beste kazetariei ere eraso egin zieten poliziek, lesioak eraginez, kamera bat hautsiz eta profesional bat konorterik gabe utziz.

Inongo polizia-aurrekaririk ez zuen pertsona hau, norbaiten begi puntuan egotera igaro zen, handik gutxira sare sozialetan bere iritziak emateagatik atxilotu baitzuten Armiarma Operazioan.

Bigarren epaiketa izango du hau. Bere aldeko manifestuak ongi dioen gisan, zentzudunena absoluzioa eta gau hartako polizia jardunaren ikerketa sakona eskatzea da. Adierazpen askatasuna eta kazetaritza kritikoa egiteko eskubidea daude jokoan beste behin. Boro libre.

Ez deitu “borroka sektorialak”, oinarriak dira

2018-06-12  //  Euskal Herria  //  Iruzkin bat

Argazkia: Bizitza Da Handiena.

Nola borrokatu abiadura izugarrian eta inongo konplexurik gabe, Bruselatik hasi eta gure herrietaraino ezartzen ari diren politika neoliberalak? Nola geratu herritarren txirotzea, eskubideen etengabeko murrizketak, gure bizitzen espektakularizazioa?

EAJk, PSOEk eta PPk, hemengo eta hango oligarkiarekin bat eginda, disidentzia politikoa inoiz baino kontrolatuago dutela irudikatzen duten egunotan, erronka handia dute egoerarekin ados ez dauden herritarrek. Nola gerarazi denaren gainetik pasatzen ari diren arrabola pisutsua? (gehiago…)

Prekarietatearen aurkako konga

2018-05-03  //  Euskal Herria, Info7 kolaborazioak  //  Iruzkinik ez

Protesta Gogoko Goxuak kafetegian

Info7 irratian Jon Mikel Fernandezek gidatzen duen ‘Gakoak’ saiorako egindako kolaborazioa.

Dantzatuz salatu dute Donostiako Gogoko Goxuak kafetegian bertako hainbat langileri ez zaiela ordaintzen. Dozena bat lagun sartu ziren maiatzaren 1aren bezperan kafetegian, bafle batetik “Ojalá que llueva café” doinua jarrita, konga dantzatzen, kafe aleak botaz eta bertan ordura arte lasai ederrean zeuden bezeroei eskuorriak banatuz. Bi minutu eta erdiko ekimena, eta kalera.

Ez da lehen aldia. Hiru lokal dituen kate honek hainbat langileri ez diela ordaintzen salatzen ari dira aspalditik. Sindikatu ezin daitezkeen pertsonak defendatzeko Autodefentsarako Langileen Babes Sarea antolatu dute, eta kanpaina hasi dutenetik, langile ohi ugarik jo du haiengana, beraiei ere ez zietela ordaindu salatzeko.

Kasu honetan, hauxe da jokaldia: Langilea kontratatzen dute, gehienetan gaztea eta neska, hainbat hilabetez lan egin arren ez diote dagokiona ordaintzen, eta egoera ikusita, langileak berak uzten du lana. Zer zentzu du lanera joaten jarraitzeak, ez badu ikusten ordainduko diotenik? Epaiketara joateko gogoa, dirua eta indarra badu, orduan, salaketa sartzean negoziatu dirua eta lixto. Sutetxoa itzalita. Hori egiten ez dutenek, ez dute kobratuko. Gordina da esatea, baina hori ari da gertatzen Babes Sarearen indarrarekin gertaera hauek salatzen ari direnek jakinarazi dutenez.

Krisitik ateratzen ari garela esaten diguten honetan, ez da analista ekonomiko izugarria izan behar ikusteko batzuk geroz eta aberatsago egiten ari diren bitartean, gehiengo zabalaren egunerokoa gero eta prekarizatuagoa edo zorpetuagoa dela.

Orain urtebete txosten gordina argitaratu zuen HerriUni-ko kide Nekane Jurado ekonomialariak. Krisiaren lehen urte gisa hartzen den 2008 urtea egungo egoerarekin konparatu zuen, Hego Euskal Herrian ere aberats eta txiroen arteko arrakala zabaltzen ari dela agerian utziz.

Ez da Hego Euskal Herriko berezko kontua, Europar Batasunean ere kapital metaketa biderkatu egin baitute herrialdez herrialde gutxi batzuek.

Oxfamek 2016 amaieran salatu zuenez, munduko 62 pertsona aberatsenek, 3.500 milioi lagun txiroenek adina aberastasun daukate pilatuta, eta munduaren erdia planetako aberastasunaren %2arekin bakarrik bizi da.   Eurostaten 2015 amaierako datuen arabera, pobrezian eta bazterkeria arriskuan daude Europar Batasuneko 122,3 milioi pertsona. Herritarren %24, lautik bat; hamar urte lehenago multzo honetan herritarren %15ean zegoenean. Espainiako Estatuan 2,8 milioi txiro berri daude krisia hasi zenetik. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan herritarren %19 eta Nafarroako %17 pobreziaren mugatik behera daudela jaso du Espainiako Pobreziaren Egoeraren 6. informeak: EAEn 423.002 pertsona eta Nafarroan 110.220. Guztira Hego Euskal Herrian bostetik bat pobrezia mugatik behera: 533.222 pertsona.

Berriro esango dut: Hego Euskal Herrian milioi erditik gora lagun porbrezian bizi dira. Mina ematen du hau esateak, eta ikusteak ez garela arazoaren dimentsioaz jabetzen.

Txiroa denak, prekarizatuta bizi denak, edozein lan eta edozein baldintza onartzeko beharra duela ikusia izango dute merkatu librearen apologia egiten duten neoliberalek, mundu hau pikutara eramaten ari diren horiexek.

Euskal Oasia deitu zioten EAJko agintariek Euskal Autonomia Erkidegoari. Txiste polita zerga iruzurra Eusko Jaurlaritzaren urteko aurrekontua adinakoa dela dakigunean urtez urte, eta inguruko herrialde guztietan bezala, oinarrizko eskubideak etengabe murrizten ari direla ikusten dugunean.

Ederki gaude Donostiakoa bezala, langileen autodefentsa taldeak sortzen amaitu behar badugu soldata kobratzeko ere. Azken urteetan halako taldeak sortu dira Iruñean, Iruñerrian, Hernanin, Bilbon eta Donostian, nik dakidala. Tresna praktikoak, langileen parte hartzea bultzatuz elkartasun sareak eraikitzen ari diren hauek.

Beste esparru guztietan bezala, eskerrak auto antolatutako jendea mugitzen ari den. Bestela… panorama beltza.

Info7 irratian Jon Mikel Fernandezek gidatzen duen ‘Gakoak’ saiorako egindako kolaborazioa.

Zer gertatzen da Errazkin eta Intxaurrandietaren epaiketarekin?

2018-04-09  //  Euskal Herria, Herri mugimenduak  //  3 iruzkin

Iñaki eta Ainhoarekin elkartasuna adierazteko manifestazio jendetsuak Azpeitiko kaleetan barrena ibili zen. (Gorka Rubio / Foku)

Ostegunean epaituko dituzte Madrilgo Kontu Epaitegian 2013an Gipuzkoako erraustegi gaindimentsionatua geratu zuten Iñaki Errazkin eta Ainhoa Intxaurrandieta. Lehena Ingurumen diputatua zen eta bigarrena Gipuzkoako Hondakinen Kontsortzioko burua, biak EH Bilduko kideak. Egun, GHKn gehiengoa duten EAJ eta PSEk erabaki dute herritarren protesten gainetik, erraustegi polemikoarekin aurrera jarraitzea, eta gainera, bi pertsona hauei 40 milioi euro eskatuz erakundeetatik eraldaketa sustatu nahi duen edonori mezu beldurgarria bidaltzea: kontuz ibili, gure negozio erraldoiak ukituz gero zuen bila joango gara.

(gehiago…)

Zeinen eskulturak dauzkagu kaleetan?

2018-03-14  //  Info7 kolaborazioak  //  Iruzkinik ez

Antonio Lopezen eskulturari egindako pintadetako bat.

Info7 irratian Jon Mikel Fernandezek gidatzen duen ‘Gakoak’ saiorako egindako kolaborazioa:

Orain gutxi Bartzelonan estatua bat kendu dute. Antonio Lopez izeneko gizon baten omenez jarria zen. Ameriketatik aberastuta etorri eta hiriko ekonomiari bultzada handia eman omen zion. Kontua da, eragile ugarik diotela, arrazista galanta izateaz gain, esklabu salerosketan ibili zela.

(gehiago…)

Zenbat diru publiko jasotzen dute status quoaren berme diren hedabideek?

2018-02-28  //  Hedabideak, Info7 kolaborazioak, Komunikazioa  //  Iruzkinik ez

20.000 euro inguru ordaindu zizkion Aldundiak DVri erraustegiaren propagandako gehigarria kaleratzeagatik lanak hasi berritan.

Info7 irratian Jon Mikel Fernandezek gidatzen duen ‘Gakoak’ saiorako egindako kolaborazioa:

Hedabideen panoramaz hitz egingo dut gaur. Ez hedabide askoren sinesgarritasun krisiaz, ezta nola doan gainbehera hedabide batzuek izan duten nagusitasuna ere.  Gaurkoan hedabide jakin batzuek publizitate instituzionalaren bidez milioika euro jasotzen dituztela aipatu nahi nuke. Horrek eragiten dizkidan galdera batzuk zuekin partekatuz. (gehiago…)

Asimilatu nahi gaituzte, zer egingo dugu?

2018-02-14  //  Info7 kolaborazioak  //  Iruzkin bat

Info7 irratian Jon Mikel Fernandezek gidatzen duen ‘Gakoak’ saiorako egindako kolaborazioa:

Herri gisa gainera datorkigunak ez du itxura onik, nere ustez behintzat.

Orain egun gutxiko albiste batzuk aipatuko ditut. Batetik, Espainian Ciudadanos alderdiak, Ibex 35aren jostailu politiko neoliberal berriak, proposatuko du legez Euskal Herrian langile publiko izateko ez dadila beharrezko izan euskara jakitea, ez dadila beharrezko izan Galizian galiziera, Herrialde Katalanetan katalana eta Aran haranean aranera. “Lenguas cooficiales” deitzen dieten bigarren mailako hizkuntza hauek, gureak, traba omen dira erdaldunentzat lana lortzeko orduan. Gaztelania beharrezko izango dela ez dute aipatu ere egiten, ezta Espainiako Estatuaren barnean, beren lurraldeetan koofizial ere ez diren asturiera, guantxera eta aragoiera.  (gehiago…)

Mapa: Ipar Amerikako jatorrizko hizkuntzak

2018-01-30  //  Estaturik gabeko nazioak  //  Iruzkinik ez

Erabat nagusiak beren eremuetan europarron kolonizazioaren eta kultur-genozidioaren aurretik. Eskolan eta hedabideetan denak hil zituztela eta kultura hauek desagertu zirela iradokitzen badigute ere, hizkuntza askok bizirik jarraitzen dute. Borrokan.

Menderatua da beti diskriminatzaile

2018-01-19  //  Estaturik gabeko nazioak, Euskal Herria, Hizkuntzen aldeko borrokak  //  2 iruzkin

Nahiko oharkabean igaro da euskaldunoi aste honetan eman diguten kolpea. Hitz potoloz jositako titularren bitartez kontatu zaigu EAEko Auzitegi Gorenak indargabetu egin duela Gipuzkoako Foru Aldundiaren Euskararen Normalizazio Plana, erdaldun elebakarrak “diskriminatzen” dituela argudiatuta. Zer gertatu da baina? Euskaldunek erdaldunak diskriminatu? Nola baina? (gehiago…)

De Miguel Auzia: EAJri lotutako ustelkeria epaitegietan

2018-01-09  //  Euskal Herria  //  Iruzkinik ez

“De Miguel auzia EAEko ustelkeria prozesurik garrantzitsuena da”, deskribatu zuen Espainiako Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak 2017ko martxoan. EAJko hainbat kide-ohik gidatutako legez kanpoko komisioen ustezko trama epaituko dute. Fiskaltzak 119 urteko espetxe zigor eskaera egin die 26 auzipetuei. (gehiago…)

Nola isilarazi jendea sare sozialetan?

2017-11-20  //  Adierazpen askatasuna, Euskal Herria, Hedabideak, Komunikazioa, Sare sozialak  //  2 iruzkin

Laster hilabete Alfredo Remirez Erreharria espetxean daukatela. Twitterren iritzia emateagatik Espainiako Estatuan espetxeratu duten lehena da amurriarra.

Sare sozialek komunikazioa eraldatu dute eta kostatzen ari zaie estatu autoritarioenei isiltasunaren legea inposatzea plaza birtual hauetan. Batzuei zigor “eredugarriak” jarriz gainontzeko guztiak mehatxatzea erabaki du Espainiako Estatuak. Euskal Herrian informazio eta adierazpen askatasunaren aurkako operazioen biktimak ugari ditugu, azkenetakoak Armiarma operazioa: 21 atxiloturen artean, La Haine hedabideko kazetari Borori, urtebete eta zortzi hilabeteko espetxea eskatzen diote. (gehiago…)

Independentzia bultzatzea kapitala ahultzeko aukera

2017-10-10  //  Euskal Herria  //  Iruzkinik ez

Donostian Sabadell Guipuzcoano bankuan esteladak eta ikurrinak itsatsi dituzte asteuburan, protesta moduan. (Argazkia: @JosuKristo)

Nahiz eta askotan edukiz hustutako kontzeptu baten gisan erabiltzen den, independentzia, helburu gisa baino, gizarte justuago bat lortzeko tresnatzat du askok Katalunian eta Euskal Herrian. Herritarren bizitzan oinarrizkoak diren eremuetan burujabetza planteamenduak bultzatzea da gakoa: ekonomia, elikadura, energia, telekomunikazioak, informazioa… bururatzen zaizkigun esparru guztietan. Independentziaren aldeko borroka oinarri horietan eraikiz, politika neoliberalekin bazterrean geratzen ari den jendea independentismora erakartzen saiatu eta masa independentista pixkana ezkerrera eramatea izan daiteke jokaldia, konplexurik gabe azalduz posizio politikoak. Gauzak horrela, nabarmena da Kataluniako prozesua pedagogia egiteko aukera ugari ematen ari dela, baliatu nahi dituenarentzat. Sabadell eta CaixaBank bankuen kasua da azkena. (gehiago…)

Amsterdamgo meatze-konpainia bat blokeatu dute ehunka lagunek klima aldaketaren aurka

2017-06-27  //  Borroka teknikak, Desobedientzia zibila  //  Iruzkinik ez

Ekintzaileek Amsterdamgo portuko enpresa erraldoi bat blokeatu dute egun oso batez, klimari egiten ari den eragina salatu asmoz. Argazkia: Marc Driessen

300 bat lagunek desobedientzia zibila praktikan jarriz Amsterdamgo portuko OBA meatze-konpainiaren jarduna gerarazi dute larunbatean, 9:00etatik 18:00ak bueltara arte. Code Rood izeneko ekimenak, alarma gorria euskaraz, klima aldaketaren larritasuna azaleratu nahi izan du. (gehiago…)

Irinez bete dute Manuel Valls

2016-12-22  //  Borroka teknikak  //  Iruzkinik ez

Estrasburgoko kafetegi batera sartzear zela, alderdi barneko hauteskunde kanpaina betean, Manuel Vallsi irin poltsa bat bota dio gazte batek. Gaztea, berehala atxilotu dute.

Bideoan ere badago ekintza.

Turismo masiboaren aurkako ekintzaileek autobus turistikoak eten dituzte sorpresan Bartzelonan

2016-11-28  //  Borroka teknikak, Herrialde Katalanak, Turismo masiboaren aurka  //  Iruzkinik ez

“Hotel gutxiago eta bizilagun gehiago nahi ditu”, aldarrikatu dute. (Argazkia: Fem Front al Turisme)

Bartzelona “turistentzat parke tematiko” bihurtu dutela salatzeko, honen ikono diren autobus turistikoak blokeatu dituzte une berean larunbatean hiriko bost pututan. Turismo Jasangarriaren Alde Auzoen Asanbladak (Assemblea de Barris per un Turisme Sostenible ABTS katalanez) koordinatu du ekintza

Hirian gehien bisitatzen diren lekuetan egin dute ekimena: pikete aldarrikatzaileek autobusen zirkulazioa eten dute ordu erdi inguruan. Turisten gehiegizko joan etorrien aurkako pankartak zabaldu eta esku orriak banatu dituzte, La Directan irakur daitekeenez. (gehiago…)

Altsasuko eskandalua: Zer dago zirku mediatikoaren atzean?

2016-11-16  //  Euskal Herria  //  2 iruzkin

Astelehen gauean altsasuarrek atxiloketen aurkako protesta egin zuten. (Argazkia: Guaixe)

Urriaren 15ean, herriko feria eguneko goizaldeko 5:00etan herriko taberna batean kalez jantzitako bi guardia zibilen, beren bikoteen eta altsasuar talde baten arteko liskarraren ondorioz, agenteetako batek txorkatila lesionatuta amaitu du alde batean, eta zazpi gazte espetxeratuta daude beste aldean, oraingoz. Astelehen goizean ondorengo pertsonak atxilotu zituzten: Iñaki Abad, Oihan Arranz, Jon Ander Cob, Julen Goikoetxea, Jokin Unamuno eta Aratz Urruzola. Asteazkenean Adur Ramirez ere espetxeratu dute. Hamar eta hamabost urte arteko kartzela zigorra eskatzen diete bakoitzari.

Kasua kokatzeko hainbat puntu laburtzen saiatuko naiz. Dokumental bat egiteko ematen du.

1- Zer gertatu zen?

Bertsioak kontrajarriak dira. Urriaren 15etik bertatik, Espainiako hedabide nagusiak guardia zibilen eta beren bikotekideen aurka 50 bat lagunen “erasoaz”, “enboskadaz” edo “lintxamentuaz” mintzatu dira. Altsasuarrek hurrengo eguneko prentsaurrekoan adierazi zuten ez zela lintxamendurik izan eta agenteek taberna batean probokatutako liskarra izan zela. Guardia zibiletako baten bikoteak gau horretan bertan zioen “erasotzaileak” sei lagun zirela, Nafarroako Foruzaingoari egindako testigantzan. Gau horretan ere, bi lagun atxilotu zituzten Altsasun eta Foruzaingoak kargatu ere egin zuen atxilotuen askatasuna eskatzeko koartelaren aurrean bildu ziren herritarren aurka.

Guardia zibilak Altsasun.

Albisteak hautsak harrotu zituen eta Espainiako presidente Mariano Rajoyk ere adierazpenak egin zituen guardia zibilei “babes osoa” eskaintzeko. “Ez da inpunitaterik izango”, esan zuen. Alderdi politikoen artean, Sortu izan da lehen unetik atxilotuak babestu dituen alderdi bakarra, eta Nafarroako Gobernuak lehen unetik erasoa gaitzesteaz gain, guardia zibilei babesa adierazteko urriaren 18ko kontzentraziora kide bat bidali zuen. Gerora, Nafarroako Podemosek ere atxiloketak gaitzetsi ditu, nahiz eta alderdiaren Madrilgo egituretatik kontrako norabidean hitz egin, Guardia Zibilaren bertsio ofiziala bere eginez.

Asteburu horretan manifestazioan 2.000 lagunetik gora bildu ziren “muntaia polizialik ez, utzi pakean Altsasu” lemapean. Espainiako hedabide nagusiek ordea, Covite ETAren biktimen elkarteko lau lagunek Guardia Zibilaren aldeko mezuak nola zabaldu zituzten bilakatu zuten albiste. Manifestazioan Guardia Zibilaren patrol bat sartu zenean Garako kazetari Aitor Agirrezabalek ateratako argazki hau biral bilakatu zen.

Erdian sartu da patrol bat, baina laster alde egin du. "Ni se os quiere, ni se os necesita" oihuak #Altsasu pic.twitter.com/tbivhATICU

— Aitor Agirrezabal (@aagirrezabal) October 22, 2016

2- Nolatan hamar eta hamabost urte arteko kartzela zigorrak?

Elur bola handitzen joan da eta “terrorismoa”-gatik epaituko dituzte. Nagusiki, Covite ETAren biktimen elkarteak, Auzitegi Nazionalak, hedabide espainiar nagusi gehienek eta alderdi unionistek defendatzen dute “terrorismo” delitua egoztea gazte hauei. Guardia Zibilak berak hasiera batean bere txostenean jaso zuen ez zuela “terrorismo ekintza” gisa ikusten, izatekotan “gorroto delitua”. Nafarroako Foruzaingoak ere zioen ez zela ekintza terrorista izan. Guardia Zibila ondoren terrorismoa egoztea defendatzera igaro da. Azkenik, Iruñeko Auzitegian ikertu beharrean, Auzitegi Nazionalaren eskuetan utzi dute, tesi horren gainean iker dezan.

Altsasuko bertsio ofiziala zalantzan jarri zutenak identifikatzeko eskatu zuen Auzitegi Nazionalak. Egin klik irudian handiago ikusteko.

3- Zer agindu du Auzitegi Nazionalak?

Altsasuko bertsio ofiziala zalantzan jarri zuten herritarrak jopuntuan jarri zituen Auzitegi Nazionalak. Gauean bertan izandako bi atxiloketak salatu eta hedabideak zabaltzen ari ziren bertsio ofizialaren aurrean beren iritzia eman zuten herritarrak identifikatzeko eskatu zuen epaileak, baita Altsasuko gaztetxearen Twitter kontua kudeatzen zutenak ere.

Orotara hamabi gazte ikertzeko eskatu zion Poliziari.

4- Nola dago giroa?

7.600 biztanleko Altsasu herria kriminalizatzen ari direla sentitu dute altsasuar askok.

Atxiloketak atsekabe eta haserre handia eragiten ari dira Altsasun eta Euskal Herriko sektore zabal batean. Ezker abertzaleko kideetatik hasita, Nafarroako Ahal Dugu eta EAJren ingurko ordezkari ugari mintzatu dira atxiloketekin haserre. Inkluso Alderdi Sozialistaren inguruko hainbat kidek aurkakotasuna adierazi dute (herriko zinegotziek barne) nahiz eta alderdiak hasieratik hobetsi duen bertsio ofiziala. Bi adibide jartzearren, hona Patxi Lopezen gobernuan sailburu izan zen Blanca Urgelen iritzia:

Ez dakit zer gertatu zen #Altsasun, baina badakit zerbait: Espainia zoroak jota dago, eta ez da sendabiderik ikusten inondik

— Blanca Urgell (@b_urgell) November 14, 2016

eta hemen Gorka Landaburu kazetariarena:

Considero un despropósito y un fuera de lugar el encarcelamiento de los jóvenes de Alsasua. Es una desmesura jurídica.

— Gorka Landaburu (@G_landaburu) November 15, 2016

Borroka izan zen tabernaren kanpoaldean falangearen mehatxu pintaketak agertu ziren manifestazioaren osteko astelehen goizean, azaroak 7. Egun berean, kalez jantzitako poliziak zebiltzala salatu zuten. Azaroaren 8an “presio-egoera jasanezina eta latza” salatu zuten, herritar batzuek kalez jantzitako poliziekin talka izan ostean.

#Altsasu.ko alde zaharreko auzokideak kalez jantzitako poliziekin talka eduki dute antza. Presio-egoera jasanezina ta latza izaten ari da

— Hitzondo Altsasu (@hitzondo) November 8, 2016

5- Posible al da terrorismo delitua egoztea erakunde terroristarik gabe?

PPk eta PSOEk 2015ean onartutako Zigor Kodearen erreforma dago oinarrian. Honela jaso genuen Yihadismoz mozorrotu digute terrorismoaren definizio berria artikuluan, erreforma onartu zutenean.

“Mendebaldeko kultura deitzen dioten horretako Zigor Koderik gogorrena izango du Espainiako estatuak”. Titular gordina atera diote Rebelion gunean Endika Zulueta abokatu madrildarrarekin egindako elkarrizketari. Bizi osorako kartzela zigorra paperean legeztatu dute. Zer izango da hurrena, heriotza zigorra?

Espainiako Zigor Kodearen erreformak “desordena publikoak” edo “zenbait jabegoren aurkako” protestak delitu terrorista gisa finkatu ditu. “Botere publikoak ekintza bat egitera behartu nahi badira edo aurrera eraman nahi zuten ekintza bat aurrera eraman ezinean geratzen badira” berdin. Terrorista. Edo errazago oraindik: “Bake publikoa larriki alteratuz gero”: Terrorista.

Espainiako Auzitegi Nazionaleko Carmen Lamela epaileak Altsasuko borroka definizio honetan sartu du. Hala ere, penalista askok ezetz uste du. El País egunkarian hainbaten iritziak jaso dituzte eta adibide bat jartzearren, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko Zuzenbide Penalean katedratikoa den Joan Queralek dio “beste modu batera epaitu behar” litzatekeela. “Zigor Kodearen 573 artikulu hau zuhurtziaz aplikatu behar da, zentzu komunarekin gizarte demokratiko batean”.

Carmen Lamela epaileak (ezkerrean) terrorismoagatik epaitu behar dela defendatu du hasieratik.

6- Atxiloketak astelehen goizaldean. Zer dio epaileak?

Poliziari zenbait gazte ikertzeko eskatu zioten eta horietako batzuk Iruñeko Auzitegian aurkeztu ziren beren kabuz, baina han ez zituzten hartu. Astelehen goizean zortzi gazte atxilotu zituzten, asko eskolara edo lanera bidean zirela. Madrilera eraman zituzten eta astelehen gauerako, sei prebentiboki espetxeratzeko agindu zuen Carmen Lamela epaileak “ihes egiteko arrisku nabarmena” aipatuz. Herrian “beldur giroa sortzea” egozten die. Asteazken arratsaldean zazpigarren bat atxilotu zuten: Adur Ramirez, beste bat libre utzi zuten bitartean.

Eskandalu berezia eragin du Iñaki Abad giltzapean sartzeko arrazoiak: tabernan guardia zibilei eta hauen bikoteei “begirada despektibo eta zuzenak egin izana”. Orain arte Espainiako Estatuan inor sekula ez dela horrelako arrazoi batengatik espetxeratua izan nabarmendu dute batzuek.

7- Alde Hemendiken geziak ETAren logoa?

Atxiloketak justifikatzeko darabilen beste argudioetako bat ondorengoa da: Prentsaurrekoan “Alde hemendik!” zioten pankartetan “ETAren ohiko logoa, bi puntako gezi okertsua” erabili zutela. Bi puntako gezia Alde Hemendik kanpainako logoetako bat da, ETAz harago, Euskal Herrian aldarrikapen hori egin nahi izan duen edozein kolektibok erabili du.

“Alde Hemendik” aldarriaren logotipoa den gezi hau aipatzen du epaileak. Irudian Indar Gorri futbol zaleen kartel batean.

Iñaki Egañak mahai gainean jarri duenez, Euskadiko Ezkerra koalizioa osatu zuen EIA izan zen “Que Se Vayan” leloa lehen aldiz erabili zuena.

Qué grupo comenzó la campaña "Que se vayan"? la respuesta en este texto. Fue el primero. pic.twitter.com/IHbXgC8w3V

— Iñaki Egaña (@InakiEgana) November 16, 2016

8- Zer dio atxilotuen abokatuak? Eta Nafarroako agintariek?

Amaia Izko abokatuak hitz hauekin definitu du gertatzen ari dena:

“Auzitegi Nazionalean dena ikusia nuela uste nuen, baina astakeria juridiko hau ikusteko neukan. Epaiketak ez du inongo funtsik”.

Nafarroako Gobernuko Barne Sailburu María José Beaumontek atxiloketen aurka hitz egin du. “Ez zen beharrezkoa atxiloketa hauek egitea, eta are gutxiago goizaldean”. Gobernuko presidente Uxue Barkosek atxiloketak ez zirela beharrezkoak berretsi du. Nafarroako Ahal Dugu-ren iritziz, “larria” da gertakariak “terrorismotzat” jotzea eta EH Bilduk espetxeratuak askatzeko eskatu du. UPNko heledun Javier Esparzak Guardia Zibilaren lana goretsi eta “eraso koldarra” gaitzetsi du.

9- Zein gazte atxilotu dituzte?

Oraingoz atxilotutako bederatzi lagunak mugimendu sozialekin konprometitutako gazte aktiboak dira. Ez dira talde antolatu biolento bateko kideak, Auzitegi Nazionalak halakorik iradokitzen duen arren. Garak Altsasuko iturriak aipatuz mahai gainean jarri duenez, talde heterogeneoa osatzen dute, eta komunean dute gaztetxean sarri ibili ohi direla eta herri mugimenduetako ekimenak antolatzen edo parte hartzen ibiltzen direla, hala nola herriko jaietan kaleak animatzen.

Kontrolen aurkako murala Altsasun. (Argazkia: @momotxorroak)

10- Sakanan 20.000 biztanle eta polizia kontzentrazio handia

Euskal Herria da Europako Batasunean polizia dentsitate handiena duen lurraldea, Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak, Espainiako eta Frantziako Barne Ministerioek eta Europako Eurostat Ikerketa Zentroak emandako datuen arabera. 1.000 biztanleko sei poliziatik gora daude Euskal Herrian, Europar Batasunak gomendatzen duen 1.000tik bi agentetik urrun. Ez da ahaztu behar, 1980ko hamarkadatik soldaduska desagertu zen arte, Nafarroa “munduko hiriburu” izan zela soldaduskarekiko, armadarekiko eta militarismoarekiko intsumisioan, Sabino Cuadrak gogoratzen duenez.

Hego Euskal Herrian 40 bat etxe-koartel ditu Guardia Zibilak, Wikipedian irakur daitekeenez. Sakanan hiru koartel daude: Foruzaingoarena bat eta Guardia Zibilarenak bi –horietako bat Altsasun–. Herriko sarreretan 2016ko lehen bederatzi hilabeteetan 450 kontrol egiten dituztela kontabilizatu eta askotan gehiegikeriak gertatu izan direla salatu dute behin baino gehiagotan herritarrek. Joxe Aldasorok Berrian idatzitako Ospa! artikuluan askoren berri ematen du.

Guardia zibil bat Etxarri-Aranazko sarreran posatzen.

Gasteizko Gobernuak Euskal Kriminologia Institutuari eskatutako txosten batean, 1960 eta 2013 urteen artean torturak eta tratu txarrak pairatutako 4.000 herritarren testigantzak jaso dituzte. Horietatik 3.577 Euskal Herriko Unibertsitatearen Etika Batzordeak homologatu ditu. Testigantza horietan torturatzaileen rankingeko lehen postuan Guardia Zibila dago. Egunotan Guardia Zibilak egindako giza eskubideen urraketak gogorarazi ditu sarean askok.

Kontestu berean, azaroaren 8an, Nafarroako Parlamentuan hainbat biktimak hartu zuten hitza. Tartean Oihan Unai Ataunek bere esperientzia kontatu zuen. Guardia zibilak torturatu zuela eta ez zutela ikertu adierazi zuen. Azkenean, Estrasburgok Espainiako Estatua zigortu zuen.

#Hitzorduak @txoihan, torturado por la Guardia Civil. Su denuncia no fue investigada y por ello el estado fue condenado x Estrasburgo. pic.twitter.com/vS0MboU902

— Ahotsa.info (@AhotsaInfo) November 8, 2016

11- Guardia Zibilaren gehiegizko presioa salatu du Altsasuko Udalak

Udalak ere asteotan Guardia Zibilak herrian eragiten duen “gehiegizko presioa” salatu du.

EAJko Unai Hualderen hitzok asko adierazten dute: “Feria asteburuan Altsasu Guardia Zibilak ‘hartu’ zuen Gazako zerrenda balitz bezala”.

.@UnaiHualde: "#Altsasu estuvo durante el fin de semana de ferias 'tomado' por la Guardia Civil como si fuera la franja de Gaza"

— EAJ PNV Nafarroa (@EAJPNVNafarroa) November 15, 2016

Gaia pil-pilean dela, azaroaren 17an, Leitza Espainiako Armadako 40 kidek hartu dutela salatu dute herritarrek.

Espainiako Armada Leitzako kaleetan barrena.

12- Ospa mugimenduaren bila

Carmen Lamelak hasieratik baliatu du tabernako gertaera Ospa mugimenduko kideak atxilotzeko. Espainiako indar polizialek Euskal Herria utz dezatela eskatzeko ekimenak Euskal Herriko hainbat herritan ere egiten dira Alde Hemendik, Fan Hemendik eta antzeko izenekin. Oñatin azken urteetan egin diren ekimenek sona handia lortu dute, adibidez, kuartela inguratuz 2015ean egindako giza kate jendetsuak.

Sakanan baina, aldarrikapen honen aldeko borrokan nabarmendu egin izan dira Borroka Garaia Da gunean idatzitako artikulu honetan gogoratu dutenez. 2001ean, adibidez, Sakanako 15 herritan herri kontsulta antolatu zuten “Guardia Zibilaren presentziaren egokitasunaz”, nahiz eta azkenean Nafarroako Justizia Auzitegi Gorenak bertan behera utzi eta ez zuten egin.

Norabide horretan, “Ospa Eguna” izan da azken bost urteetan aldarrikapena zabaltzeko egun nagusia. Jai giroan egun osoko festa antolatzen dute herrian. Azken urteetan polemika eta tentsioa izan da, batetik, 2014an herriko plazan ehunka lagunek guardia zibilen sinbolo den trikornio erraldoia erre zutelako. Hurrengo urtean, 2015ean herriko plazan sartu eta Guardia Zibilari eta Espainiako militarrei erreferentzia egiten zien hainbat karroza kendu zizkien Guardia Zibilak bortxaz.

Azken atxiloketen harira, Ospa mugimenduaren aurkako artikulu ugari idatzi dituzte Espainiako hedabideetan, hau kasu.

13- Ahotsa.info-ri erasoa

El Mundok azalera eraman zuen Ahotsari buruzko albistea.

UPNren adierazpen baten hariari tiraka, El Mundo eta Antena3 hedabideek Ahotsa.info herri hedabidearen aurkako informazioak zabaldu dituzte. Hemen El Mundoko artikuluari hamar zehaztapen beste horrenbeste txiotan. Ahotsa Estrasburgoko Giza Eskubideen Epaitegian Mozal Legea salatu duen lehen hedabidea da, besteak beste. Altsasuko gertaerak izan zirenetik, bertsio ofiziala zalantzan jartzen duten informazioak argitaratu izan ditu.

“Nafarroako Gobernuak Guardia Zibilaren aurkako webgune bat diruz laguntzen du”, idatzi zuen Fernando Lazaro kazetariak El Mundoko azalean. Ahotsako kazetari Miguel Angel Llamasek “Ahotsa.info itxi nahi dute, alarma gorria piztu beharrean gaude” adierazi du Info7 irratian eta ostegunerako batzarrera deitu ditu hedabidearen defentsa prestatzen lagundu nahi duten norbanako eta eragileak. Sarean #GureAhotsa traola Espainiako Estatu mailan Trendig Topic izatera heldu da, bestelako informazioa sarean jende askori zabalduz.

14- Elkartasun mobilizazioak Euskal Herrian

Altsasuarrekin elkartasunez eta atxilotuak askatzeko eskatuz manifestazioak eta kontzentrazio ugari egiten ari dira egunotan Euskal Herrian. Ezker abertzaleak, desmilitarizazioa eskatu behar dela aldarrikatu du eta herrietan Altsasuko atxilotuekin kontzentrazioak egiten ari diren bezala, Guardia Zibilaren aurkako pintaketak egin dituzte. EH Bilduko Marian Beitialarrangoitiak adierazi du desmilitarizazioaren inguruko eztabaida politikoa kriminalizatzeko nahia ikusten dutela auzibidean.

Sortuk manifestazioa deitu du Bilbon azaroaren 19 larunbata 19:30ean Arriagatik Salvera “Utzi Altsasu bakean” lelopean.

Udaletxeak, atxilotuen senideek eta herritar batzuek azaroaren 26rako herriaren izena eramango duen mobilizazioa deitu dute Altsasun. Udalak adierazpen bat onartu du Geroa Bai, EH Bildu, Goazen Altsasu eta PSNko zinegotzien babesarekin, azken hauek titulu pertsonalean. UPNko zinegotzia izan da aurka bozkatu duen bakarra.

Altsasuko sarreretako batean jarri duten pankarta. (Argazkia: @momotxorroak)

15- Herria saminean batuta

Nola amaituko da guzti hau? Zigor Kode berriaren muga lausoetan noraino joan daitezkeen ikusteko Euskal Herriko kasu bat erabiliko dutela dirudi. Garai gogorrak Altsasun. Alberto Barandiaran kazetariaren txio batekin amaituko dugu kontaketa.

Altsasuko herria inoiz baino batuago ikusten dut samin eta amorru kolektiboaren inguruan. Ea indar eraikitzaile bilakatzen den #Altsasu

— Alberto Barandiaran (@abarandi) November 16, 2016

Bayer multinazionalaren bulegoetan ekintza umoretsua, TTIP eta CETAren aurka

2016-11-07  //  Altermundialismoa, Borroka teknikak, Herri mugimenduak  //  Iruzkinik ez

EZLN (Ensemble Zoologique de Libération de la Nature) kolektiboko ehun lagunetik gora Bayer multinazionalaren egoitzan sartu dira Bruselan ondorengo protesta irudimentsua egiteko. TTIP eta CETA hitzarmenen aurkako asteburuaren barnean egindako ekintza zuzena izan da eta “bere burua defendatzen ari den natura gara” adierazi dute. Enpresa pribatuek politika publikoetan nola eragiten duten salatu nahi izan dute.

(gehiago…)