Hasiera »
Txerraren bloga - Garaigoikoa
Txerra Rodriguez
Soziolinguistikari buruz dihardu blog honek, euskararen hizkuntza komunitatearen ikuspegitik beti ere.
Azken bidalketak
Iruzkin berriak
- Txerra Rodriguez(e)k Euskararekin edonora joan zaitezkeela probatzen duten 12 froga bidalketan
- Ana(e)k Euskararekin edonora joan zaitezkeela probatzen duten 12 froga bidalketan
- Ikusgela(e)k Euskararekin edonora joan zaitezkeela probatzen duten 12 froga bidalketan
- Joan-etorri (xin-fan) - Garaigoikoa(e)k A casa do amo bidalketan
- Zergatik erabili euskara? | Bihar da berandu(e)k 40 argudio gazteen (eta ez hain gazteen) artean euskara (edo katalana) gehiago erabiltzeko bidalketan
Artxiboak
- 2024(e)ko urria
- 2024(e)ko iraila
- 2024(e)ko uztaila
- 2024(e)ko ekaina
- 2024(e)ko maiatza
- 2024(e)ko apirila
- 2024(e)ko martxoa
- 2024(e)ko otsaila
- 2024(e)ko urtarrila
- 2023(e)ko abendua
- 2023(e)ko azaroa
- 2023(e)ko urria
- 2023(e)ko iraila
- 2023(e)ko uztaila
- 2023(e)ko ekaina
- 2023(e)ko maiatza
- 2023(e)ko apirila
- 2023(e)ko martxoa
- 2023(e)ko otsaila
- 2023(e)ko urtarrila
- 2022(e)ko abendua
- 2022(e)ko azaroa
- 2022(e)ko urria
- 2022(e)ko iraila
- 2022(e)ko abuztua
- 2022(e)ko uztaila
- 2022(e)ko ekaina
- 2022(e)ko maiatza
- 2022(e)ko apirila
- 2022(e)ko martxoa
- 2022(e)ko otsaila
- 2022(e)ko urtarrila
- 2021(e)ko abendua
- 2021(e)ko azaroa
- 2021(e)ko urria
- 2021(e)ko iraila
- 2021(e)ko uztaila
- 2021(e)ko ekaina
- 2021(e)ko maiatza
- 2021(e)ko apirila
- 2021(e)ko martxoa
- 2021(e)ko otsaila
- 2021(e)ko urtarrila
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko azaroa
- 2020(e)ko urria
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko abuztua
- 2020(e)ko uztaila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko maiatza
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko otsaila
- 2020(e)ko urtarrila
- 2019(e)ko abendua
- 2019(e)ko azaroa
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko iraila
- 2019(e)ko abuztua
- 2019(e)ko uztaila
- 2019(e)ko ekaina
- 2019(e)ko maiatza
- 2019(e)ko apirila
- 2019(e)ko martxoa
- 2019(e)ko otsaila
- 2019(e)ko urtarrila
- 2018(e)ko abendua
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko uztaila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko apirila
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko abendua
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko ekaina
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko abuztua
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko abendua
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko abendua
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko ekaina
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko abendua
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko iraila
- 2012(e)ko abuztua
- 2012(e)ko uztaila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko maiatza
- 2012(e)ko apirila
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko abendua
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko urria
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko abuztua
- 2011(e)ko uztaila
- 2011(e)ko ekaina
- 2011(e)ko maiatza
- 2011(e)ko apirila
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko abendua
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko otsaila
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko abuztua
- 2009(e)ko uztaila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko apirila
- 2009(e)ko martxoa
- 2009(e)ko otsaila
- 2009(e)ko urtarrila
- 2008(e)ko abendua
- 2008(e)ko azaroa
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko iraila
- 2008(e)ko abuztua
- 2008(e)ko uztaila
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko maiatza
- 2008(e)ko apirila
- 2008(e)ko martxoa
- 2008(e)ko otsaila
- 2008(e)ko urtarrila
- 2007(e)ko abendua
- 2007(e)ko azaroa
- 2007(e)ko urria
- 2007(e)ko iraila
- 2007(e)ko uztaila
- 2007(e)ko ekaina
- 2007(e)ko maiatza
- 2007(e)ko apirila
- 2007(e)ko martxoa
- 2007(e)ko otsaila
- 2007(e)ko urtarrila
- 2006(e)ko abendua
- 2006(e)ko azaroa
Soziolinguistikaz berripapera: 25. zenbakia
2009-06-17 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
SOZIOLINGUISTIKA
KLUSTERRA
SOZIOLINGUISTIKA
KLUSTERRAK LEZOKO EUSKARAREN KALE NEURKETAREN DATUAK AURKEZTU ZITUEN MAIATZAREN
28AN
2008ko azaroan egindako datu-bilketaren emaitza nagusiekin batera aurreko
hamar neurketetako datuak ere aurkeztu ziren, horrela, 1990etik hona,
hamazortzi urtetan, erabilerak izan duen bilakaeraren nondik norakoaren
azterketa egiteko aukera izan genuen. Lezon, erabilera indizea %37,8koa
da. Hau da, kalean behatu diren 100 elkarrizketetatik 38 izan dira euskaraz.
1990ean erabilera %35ekoa zen eta 2008an %38koa. Tartean, 1994an erabilera
%27ra jaitsi zen.
2008ko datuarekin alderatuz gero, hamalau urtetan erabilera hamaika puntu
igo da. Datu hauek guztiak, zonaldeka, adinaren arabera, sexuaren arabera
eta haurren presentziaren arabera aztertu ziren. Horrez gain, udalerriko
ezagutza datuekin alderatuz bi azterketa egin ziren; batetik, Txillardegiren
eredu matematikoa aplikatu zen eta ezagutzaren arabera estatistikoki espero
daitekeen erabilera eta erabilera errealaren artean dagoen aldea aztertu
zen; bestetik, BEGIRA prospekzioak egiteko tresnaz baliatuz aurrera begira
ezagutzak eta espero daitekeen erabilerak (isotropiakoak) zein bilakaera
izan dezaketen aztertu zen.
Informazio gehiago:
EUSKARA LAN MUNDUAN… LANEAN! SOZIOLINGUISTIKA
KLUSTERRA UDAKO EUSKAL UNIBERTSITATEAN
Soziolinguistika Klusterrak aurten ere Udako Euskal Unibertsitatearen
(UEU) eskaintzaren barruan soziolinguistikari buruzkoa ikastaroa antolatu
du, eta Baionako Unibertsitatean burutuko da uztailaren 8 eta 9an Euskara
lan mundua… lanean! izenburuarekin. Bertan, lan munduan euskararen erabilerari
bultzada bat eman nahi dioten egitasmoak aztertuko dira. UEUren Udako
ikastaro hau aukera egokia izango da egindakotik ikasi eta eremu berrietara
zabaltzeko eta elkarrekin esperientziak trukatu eta hobetzeko bideaz hausnartzeko.
Informazio gehiago:
ZEIN HIZKUNTZA HITZ EGITEN
DU KOMUNIKAZIO GIZARTEAK? SOZIOLINGUISTIKA KLUSTERRA
EHUKO UDAKO IKASTAROETAN
Soziolinguistika Klusterrak soziolinguistikari buruzko ikastaro interesgarri
bat antolatu du Euskal Herriko Unibertsitatearen (UPV-EHU) XXVIII. Uda
Ikastaroetako eskaintzaren barruan.
Zein hizkuntza hitz egiten du komunikazio gizarteak? Galdera horren
inguruan hausnartuko da ikastaroan. “Komunikazioaren gizartea”,
“aro globala”, “hedabideak”, “nortasunaren
eraikuntza” eta “hizkuntzen industria” bezalako hitz
gakoen inguruko azalpenak eta eztabaidak izango dira, soziolinguistikaren
ikuspegitik nagusitzen ari diren gizarte aldaketei aurrea hartu nahian.
Errealitate berriei begira jarriko da beraz ikastaroa, goi mailako hainbat
irakasleren parte hartzearekin. Ikastaroa Donostiako Miramar Jauregian,
ekainaren 22, 23 eta 24an burutuko da.
Informazio gehiago:
http://www.soziolinguistika.org/node/3873
http://www.sc.ehu.es/scrwwwsu/2009/ehasiera.html
EKIMENAK
ETA KANPAINAK
EUSKARAREN
ERAKUNDE PUBLIKOAK HITZARMENA SINATU DU SEASKAREKIN
Hitzarmen horren bitartez Seaskak hamaika irakasle postu gehiago izango
ditu. Gainera beste akordio batzuetara ere heldu dira, hala nola, juridikoki
eskola gisa aitortuak direnak ikastola moduan aitortzea, ikastola berriak
irekitzeko aukera izatea eta euskararen kalitatea neurtzeko tresna baliatzea
irakaskuntza eredu desberdinetan.
Informazio gehiago:
EUSKARA SUSTATZEKO HITZARMENARI EUTSIKO
DIOTE JAURLARITZAK ETA EEPK
Ekainaren 10ean Baionan sinatu zen Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak
eta Euskararen Erakunde Publikoaren arteko lan-akordioa, modu horretan
diru-laguntza ziurtatuz. Diru-laguntza 2007-2010 bitartean indarrean izango
den hitzarmenaren baitan kokatzen da eta bere helburua Ipar Euskal Herriko
eragileen hizkuntza jardueren proiektuak sostengatzea izango da. Proiektu
eta programa horiek urtez urte adostuko dira EEP eta E.Jren artean.
Informazio gehiago:
HERRI URRATS URTERO BEZALA OSPATU DA SENPEREN
Haizea alde baita leloari jarraiki milaka
lagun elkartu ziren iragan maiatzaren 10ean, Senpereko aintziraren inguruan,
modu horretan Seaskari laguntza eskaintzeko. Han izan ziren, besteak beste,
Koldo Tellitu, Euskal Herriko Ikastoletako Konfederazioaren lehendakaria,
Andres Urrutia, Euskaltzainburua, Frantxua Maitia, Akitaniako Kontseilu
Orokorreko lehendakari ordea eta Max Brisson, Euskararen Erakunde Publikoaren
lehendakaria.
Informazio gehiago:
ZAZPI UDALERRI SARTU DIRA UDALERRI EUSKALDUNEN
MANKOMUNITATEAN
Pasa den ekainaren 14an UEMAren eguna ospatzeko aukera baliatuz gauzatu
zen Beran zazpi udalerrien sarrera UEMA mankomunitatean. Sartu berri diren
zazpi udalerriak Larraun, Etxalar, Bera eta Araitz (Nafarroa); Elgeta
eta Amezketa (Gipuzkoa) eta Busturia (Bizkaia) dira. Orotara, beraz, Uemak
Euskal Herriko 61 udalerri elkartzen ditu.
Informazio gehiago:
HAMAIKA TALEBISTAK HITZARMENA SINATU DU
EUSKALTELEKIN EUSKAL AUTONOMI ERKIDEGO OSOAN IKUSTEKO AUKERA EGON DADIN
Hitzarmen horren bitartez ekainaren 12tik aurrera EAEko Euskaltelen zuntz
optikoa duten etxe guztietan ikus daiteke formatu digitalean Hamaika Talebista.
Hitzarmena Hamaika Bilbo Telebistaren egoitzan sinatu zuten Alberto
Garcia Erauskin Euskalteleko kontseilari zuzendari nagusiak eta Hamaika
Telebistako Iñaki Alzagak (Deia;Diario de Noticias, Diario de Noticias
de Alava eta Noticias de Gipuzkoa ), Gorka Altunak (Gara eta Le Journal
) eta Joanmari Larrartek ( Berria eta Hitza)
Informazio gehiago:
BAI EUSKARARI ZIURTAGIRIAREN 2009KO KANPAINA
ABIAN DA
Balioa eta berrikuntza lelopean abian da dagoeneko Bai Euskarari
Ziurtagiriaren 2009ko publizitate kanpaina. Euskal Herri osoko hainbat
sektoretako zazpi entitate dira aurtengo kanpainako protagonista: Mendia
Optika (Gasteiz), Arlan (Erandio), Zadorra-Etxea (Agurain), Nekatur (Donostia),
Elkar Liburu Denda (Iruñea), Iurreta Institutua (Iurreta), eta
Sokoa (Hendaia). Bai Euskarari Ziurtagiriaren elkarteak dionez ekimen
honen baitan “era guztietako entitateak, eta beste ezeren gainetik,
euskararen alde ari diren pertsonak daudela adierazi nahi da”
Informazio gehiago:
IRI ELEANIZTASUNERAKO ENPRESEN ELKARTEA
SORTU DA
Bezeroekin harreman hobeagoa lortzeko asmoarekin komunikazioa katalanez,
galizieraz eta euskaraz egiteko helburuarekin sortu da IRI Eleaniztasunerako
enpresen elkartea. Elkarteak hizkuntza-diagnostikoak, erabilera-planak,
itzulpenak, aholkularitza eta bestelako zerbitzuak eskaintzen ditu eleaniztasun
hori errazteko.
Espainiako estatuan aritzen diren Galiziako, Valentziako eta Euskal
Herriko honako hiru enpresa ordezkariek egin zuten aurkezpena Bartzelonako
Euskal Etxea Kultur Zentroan: Reversoko Antón Lado (Galizia), I-més-eko
Toni Martinez (Valentzia) eta Iberbako Patxi Alaña (Euskal Herria).
Azpimarratzekoa da aitortza ofiziala ez duten beste hizkuntzak ere sustatu
nahi dituela elkarteak. Beraz, katalanez, galizieraz, euskaraz eta gaztelaniaz
gain, bablea eta aragoiera ere sustatu nahi dutela adierazi dute.
Informazio gehiago:
INFORMATIKARI EUSKALDUNEN VII. BILKURA
OSPATU ZEN IRAGAN MAIATZEAN DONOSTIAKO TEKNOLOGI ELKARTEGIKO ERAIKIN NAGUSIANRI
ELEANIZTASUNERAKO ENPRESEN ELKARTEA SORTU DA
Teknologia berriak, gaur eta bihar izenburupean sareko azken berrikuntzetan
aritu ziren bereziki, han elkarturiko lagunak, eta etorkizuneko komunikabideek
zer-nolako aukerak dituzten aztertu ziren mahai.-inguru interesgarrian.
Mahai horretan izan ziren “Berria/ Hitza” eta “Argia”
hedabideetako ordezkariak Kazeta.info, Ipar Euskal Herriko kazeta digitalarekin
batera.
Informazio gehiago:
IKERKETAK
ETA ARGITALPENAK
EUSKARAREN
EGOERA NAFARROAN 2008 AZTERLAN SOZIOLINGUISTIKOA AURKEZTU DU NAFARROAKO
EUSKARAREN INSTITUTU EUSKARABIDEAK
Ia 3.600 laguni egindako telefono bidezko inkesta bat baliatuz 15 urtetik
gorako biztanleen hizkuntza-gaitasuna ezagutzeko aukera izan da hizkuntza-eremuen
arabera sailkatuta. Ikerketan aztertu dira euskararen erabilera hezkuntzan
eta gizartean duen trataera, besteren artean. Aldi berean hizkuntzarekiko
hainbat jarrera eta hizkuntza-eremuen sailkapenaren inguruko iritziak
ere jaso dira.
Informazio gehiago:
KATALANAREN EGOERARI BURUZKO TXOSTENA (20005-2007)
AURKEZTU DA
Txostena Observatori de la Llengua Catalana-k eta Xarxa CRUSCAT –
IEC-ek egina da, eta kontuan hartu ditu 2005-2007ko datuak.
Txostenak dionez katalanaren egoera Valentzian eta Ipar Katalunian oso
kezkagarria da, ezagutzaren aldetik eta egiten den erabilera gero eta
murritzagoa delako. Katalunian eta Andorran, aldiz, hiztun kopurua haziz
doa, Xavier Vilaren ustez 60 eta 70. hamarkadetako immigrazioko ondorengoek
ikasten ari baitira. Bere ustez, baina, joera hori alda daiteke immigrazio
berriarekin.
Informazio gehiago:
KATALUNIAKO DBHKO 4. MAILAKO IKASLEEN IKERKETA
SOZIO-DEMOGRAFIAKOA ETA LINGUISTIKOA AURKEZTU DUTE BARTZELONAN
Ekainaren 5ean elkartu ziren Bartzelonako Parke Zientifikoan esparru
desberdinetako adituak (hezkuntzakoak, soziologiakoak, filologiakoak,
psikologiakoak eta hizkuntza politikakoak, besteak beste), derrigorrezko
Bigarren Hezkuntzako ikasleen hizkuntza-gaitasunaren inguruan hausnartu
eta eginbeharrak definitzeko helburuarekin, bereziki antolatutako jardunaldi
batean.
Jardunaldia Bartzelonako Unibertsitateak, Hezkuntza Saileko Ebaluazio
Kontseiluak eta Gobernuko Hizkuntza Politikako Departamentuak antolatu
zuten.
Bertan, 51 ikastetxek parte hartu duten ikerketa aztertu zen. Ikerketa
horretan kontuan hartu dira ikasle bakoitzaren ezaugarri sozio-demografiakoak,
ikasleen ikaste-ohiturak, kultura-kontsumoa eta ezaugarri soziolinguistikoak.
Hortik abiatuta, jokabideari eta hizkuntza-ezagutza eta hizkuntza-irudikapenari
buruzko datuak ere jaso dira.
Informazio gehiago:
MERCATOR-EN DATU-BASEA ESKURA INTERNETEN
Kataluniako Hizkuntza Politikarako Idazkaritza eta CIEMEN (Centre Internacional
Escarré per a les Minories Étniques i les Nacions) artean
sinaturiko hitzarmenari esker eskura jarri da interneten Mercator-en hizkuntzen
datu-basea. Bertan aurki daiteke -21.000 mila sarreren artean- hizkuntza
eta legeen inguruko jurisprudentzia nagusia eta hizkuntza eskubideen inguruko
bibliografia, batez ere, Kataluniako eta Europako Batasuneko hizkuntza
gehienen inguruan.
Informazio gehiago:
ALBISTEAK
HIZKUNTZA
PLANGINTZA GRADUONDOKOAK, EUSKAL HERRIKO UNIBERTSITATEKO BEREZKO TITULU
DENAK, HIZKUNTZA POLITIKA SAILBURUORDETZAREN BERMEA DAUKA
Euskal Herriko Unibertsitateak Hizkuntza Plangintza Berezko Titulua eskainiko
du datorren 2009/2010 ikasturtean. Soziolinguistikaren oinarrizko ezagutza
eskaintzeaz gain, Hiznet, Hizkuntza Plangintza graduondokoak honako hiru
helburu nagusi hauek ditu: euskararen normalizazioaren plangintzarako
metodologia eta lanabesak irakastea, euskararen egoeraren berri zehatza
eskaintzea, eta Euskal Herriko gizarteak hizkuntzekiko eskaintzen dituen
baldintzak ezagutaraztea. Ikastaroak metodologia malgua darabil, irakaskuntza
birtuala eta aurrez aurreko lau saio tartekatzen dituelarik.
Bertako irakasleak unibertsitate desberdinetako irakasleak dira, baita
hainbat enpresa eta euskalgintzako profesionalak eta Eusko Jaurlaritza
eta Herri administrazioko teknikariak ere. Zuzendari lanetan, Iñaki
Martinez de Luna Perez de Arriba EHU-ko irakaslea aritzen da.
Graduondokoa euskalgintzako euskaltzaleei, euskara teknikariei, egunen
batean zeregin horietan aritzeko asmoa dutenei, herri administrazioan,
hezkuntza sisteman eta antzeko lan arlotan hizkuntza normalkuntzean erantzukizun
publikoa dutenei,… zuzenduta dago.
Bederatzigarren edizio honetan ere Eusko Ikaskuntzaren Asmoz Fundazioak,
internet bidezko formakuntzan duen esperientziagatik, bere baliabideak
eskainiko ditu ikastaroa aurrera ateratzeko. Graduondokoa datorren azaroan
hasi eta hurrengo urteko uztailean amaituko da eta ikastaroaren izen emate
epea zabalik dago
Informazio gehiago:
HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZAKO ZUZENDARITZA-KARGUAK
OSATU DIRA
Hizkuntza Politikarako Sailburuorde Ramon Etxezarretaren taldean arituko
diren zuzendariak izendatu dira jada. Euskara sustatzeko zuzendaria Lourdes
Auzmendi Eyerbe, EHUko irakasle eta itzultzailea izango da aurrerantzean,
Koordinazio zuzendaria Igor Calzada soziologoa, eta Eugenio Mujikak hartuko
du HABEren zuzendaritza.
Informazio gehiago:
EUSKARA IRAKAS HIZKUNTZA NAGUSITZAT ZUEN DEKRETUA
BALIOGABETU DU EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO JUSTIZIA AUZITEGI NAGUSIAK
Pasa den legealdiko aipatu dekretuan euskara irakas hizkuntza nagusi
modura zehazten zen baina helegitea aurkeztu zuen Hizkuntza Aukeratzeko
Askatasuna plataformak. Orain Auzitegiak helegite hori onartu du hizkuntza
ereduei buruzko legedia ez zuela errespetatzen argudiatuz.
Informazio gehiago:
ESPAINIAKO AUZITEGI GORENAK NAFARROAKO EUSKARAREN
DEKRETUAREN KONTRAKO ERABAKIA BERRETSI DU
Nafarroako Auzitegi Nagusiak administrazioan euskararen erabilera arautzen
zuen 29/2003 Foru Dekretuaren lau artikuluren gaineko erabakia Espainiako
Auzitegi Gorenak berretsi egin du. Erabaki horien ondorioz administrazioak
gaztelaniaz eta euskaraz helarazi beharko ditu bere mezuak eremu euskaldunean
dauden herritarrei, nahiz eta administrazioa eremu mistoan kokatuta egon.
Informazio gehiago:
AGENDA
UDAKO EUSKAL UNIBERTSITATEAREN (UEU) IKASTAROAK JANTZI!
LELOPEAN BURUTUKO DIRA BAIONA, EIBARREN ETA IRUÑEAN
Aurtengo egitarauan 38 ikastaro izango dira ekainetik 29tik uztailaren
24a bitartean. Bertan aurki daitezke, besteak beste, ekonomia, soziologia,
psikologia, hizkuntzalaritza, soziolinguistika eta musika gaietako ikastaroak.
Izen-emate epea zabalik da oraindik, eta informazio gehigarria aurki daiteke
UEUren web gunean.
Informazio gehiago:
IRITZIAK
– ELKARRIZKETAK – ARTIKULUAK
den euskararen benetako balioa, ez dauka aukera makala!. http://www.erabili.com/zer_berri/galdezka/1242809153
http://www.eke.org/partaideak/blogak/soziolinguistika/euskararen-mapa-1981-2006
http://www.euskaltzaindia.net/index.php?option=com_content&Itemid=1&catid=121&id=455&lang=eu&view=article
ekologia konplexutik abiatutako hurbilketa. http://www.erabili.com/zer_berri/muinetik/1244801152
bere lehen urteko bilana eginen du. http://biarritzeuskara.canalblog.com/archives/aitzinsolasa___editorial/index.html
ezagutza propioa berreskuratu.
http://www.gara.net/paperezkoa/20090502/135138/es/Queremos-estudiar-lengua-recuperar-nuestro-propio-conocimiento
]
Inkestak eta inkestak
2009-06-16 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Gaur goizean irakurri diogu Erramun Osari Nafarroako inkesta soziolinguistikari buruzko lehen balorazioa (gehiago etorri
ko eidira).Eta gaur arrastian beste gauza baten bila beste inkesta bat topatu dut: Hizbegia. 2007koa da, Gipuzkoan zentratua, eta gipuzkoarren hizkuntza pertzepzioak aztertzea du helburu. Ez dakit horren moduko gehiago egin direnik eta interesgarria ematen du (115 orriko txostena da eta ez dut izan aztertzeko betarik).
Eta, amaitzeko, gaur ere merkataritza euskalduntzeko plangintza birtualei buruzko artikulua egon da. Inkestak eta inkestak, eta batek zioen modura, ez etorri inkesta soziolinguistikoekin.
Ekolinguistika, edo hizkuntzaren ekologia,
2009-06-10 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Aspaldiko partez (orain dela bi urte, zaharrak gara gero) Mikel izeneko batek eskatu zidan hizkuntzaren ekologia zer zen azaltzeko. Nik halamoduz azaldu nion eta gaur irakurri dut artikulu bat eta berarekin gogoratu naiz.
Soziolinguistika eta hizkuntzaniztasuna ekologia konplexutik abiatutako hurbilketa Albert Bastardas
Hasarratzen garenien ….. erderaz
2009-06-09 // SL domestikoa, Sutondoko kontuak // Iruzkinik ez
Atzoko ildoari jarraituz, txosten beretik ateratako beste kontu bat.
Zergaitik haserrealdietan gaztelaniaz?
Klusterrekoek hiru arrazoi posible aipatzen dituzte:
– Berehalakotasuna: haserrealdi batean denbora mugatua da, ez dago nahi beste denbora pentsatzeko.
– Ez gaude lasai: beraz, seguraski zailagoa da hizkuntzaren txipa izatea.
– Segurtasun beharra: gutxiago menperatzen duzun hizkuntza batean norbera gutxiago dela hautematea ohikoa dela dirudi.
Bikoteen hizkuntza ohiturak zelan aldatu?
2009-06-08 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Soziolinguistika Klusterrak ikerketa aparta egin du
bikoteen hizkuntza ohiturak aldatzeari buruz. Ikerketa berria,
berritzailea eta oso-oso interesgarria. Txostenaren laburpen bat da
hemen ekarritakoa, laburpen subjektiboa jakina. Txosten osoa euren webgunean dago eta merezi du osorik irakurtzea.
Zein izan da ikergaia?
Bikoteen
arteko hizkuntza ohituren aldaketa. Hau da, bikote batzuk hartu dira
lehen erdaraz egiten zutenak eta orain gehien bat euskaraz egiten
dutenak. Aldaketa gauzatu duten bikoteak dira. Interesgarria izango
litzateke ere aztertzea ohitura aldatzen saiatu direnak baina lortu ez
dutenak. Horrez gain, EAEko egoera soziolinguistiko guztietako bikoteak
hautatu dira.
Ikertu egin da elkarrizketen bidez. Eta, batez
ere, erreparatu zaizkie aldaketaren arrazoiei, zailtasunei eta horiei
aurre egiteko estrategiei.
Marko teorikoa
Bikoteak
aztertu dira talde bezala. Euren esanetan, “hizkuntza jokaera ez da
gizabanakoaren alderdi hutsetik azter daitekeen kontua. Hizkuntza
jokaera pertsonen arteko harremanari dagokion zerbait da, eta bikotea
da gutxieneko kopurua. Elkarri egokituz eraikitzen da hizkuntza jokaera
eta egokitasunaren emaitza da jokaera ohiko bihurtzea”. Edo beste era
batera esanda, “hizkuntza erabilera taldeen baitan ematen da, eta
gutako bakoitzak gure hizkuntza-joera indibiduala egokitu egiten dugu
taldearen dinamikara eta arauetara. Talde bakoitzak -gure kasuan,
bikoteek- sistema bat osatzen du, bere nortasuna, egitura eta dinamika
propioak dituena”.
Hizkuntza ohiturak aldatzeak lau fase ditu:
– Abiapuntuko egoera: osotasun bat finkatuta dago une honetan
(gaztelaniaz egitea hain zuzen). “Pertsona bat ezagutzen dugunean ere,
harreman horretako gainerako kontuekin batera, zein hizkuntzatan hitz egingo dugun ere hautatzen dugu. Hizkuntza hautu hori oso denbora
gutxian finkatzen da, eta behin finkatuta, automatikoki egiten dugu
hautaketa aldiro, inkontzienteki”.
– Legamiaren unea:
finkatutako ohitura aldatzeko, beharrezkoa da osotasun zaharra auzitan
jartzea. Aldaketa gertatzeko beharrezkoa da ohitura bere lekutik
mugituko duen energia berria sortzea. Kontuan hartu behar
da harreman hizkuntza aldatzea asko aldatzea dela. Bikoteetan hizkuntza
ez da azaleko kontua, harremanaren erdi-erdian dago. Harreman batean
hizkuntza aldatzea asko da, are gehiago horren hurbilak diren
harremanetan. Zeintzuk dira aldaketarako baldintzak?
– Jokaera berria desiragarritzat jo behar du hiztunak
– Jokaera berria egingarria eta erabilgarria jo behar du hiztunak
– Jokaera berriak neurriko ahalegina eskatzen diola hauteman behar du hiztunak
– Berregokitze egoera: behin aldatzen diren joerak ez dira beti
finkatzen. Aztertutako kasuetan, ordea, bai. Eta prozesuan sortu
zaizkien zailtasunei aurre egiteko zein estrategia eta bide erabili
dituzten aztertzen da kasu honetan, zeintzuk izan diren
mugarriak prozesu honetan.
– Finkatutako egoera: hau da azken fasea. Fase honetan egoera berria finkatzen da eta osotasun berri bat sortzen da.
Ikerketaren irakaspenak
1. Aldaketa handiak egiteko motibo handiak behar dira. Ez da bolada bateko kapritxoa hizkuntza ohiturak aldatzea.
2.
Bikoteek lorpenak azpimarratzen dituzte zailtasunak baino. Azkenean,
ikerketa egin da lortu dutenekin, amaierara iritsi direnekin. Iritsi ez
direnen kasuan, seguraski beste bat izango zen erantzuna. Gainera,
bikoteek zailtasunak normaltzat hartzen dituzte.
3. Bolada batean bikote gehienek lehentasuna eman diote euskarari, ohitura finkatu arte.
4.
Erabilera erabiltzetik etorri da. Bietako batek euskara gutxi zekien
bikoteetan, oinarrizko maila batetik ez da gertatu lehenik gaitasun on
bat eskuratzea eta gero erabiltzea. Biak batera joan egin dira.
5. Hasiera batean arraro eta zail, baina behin egiten hasita … uste baino errazagoa izan da prozesua.
6.
Ia bikote guztietan biek edo bietako batek zaintza hartu du, aldaketa
prozesua zaintzeko ardura. Eta ia kasu guztietan mutila izan da rol
hori hartu duena.
7. Seme-alabak jaio aurretik aldatu dute joera
bikoteek edo, behintzat, prozesua hasita zegoen. Seme-alabek ohitura
finkatzeko eta sendotzeko eragina izan dute, baina prozesua hasita
zegoen. Klusterreko teknikariek honako hipotesi hau bota dute: “behin
seme-alabak jaiota, bikoteko harreman-hizkuntza aldatzea jaio aurretik
baino askoz zailagoa da”. Hipotesi hau berretsiz gero, transmisiorako
martxan jarrita dauden hainbat proiektu planteatuko beharko lirateke
berriro, nire ustez.
8. Bikoteek, oro har, ez dute aldatu seme-alabengatik bakarrik, baina ohitura finkatzen lagundu egin dute.
9.
Ohitura aldatu duten hiru bikote mota bereiztu dituzte: berreskuratu
dutenak (gaitasuna bazuten biek eta une batetik aurrera erabaki dute
euskaraz egitea), eskuratu dutenak (aldatzeko nahia egon arren, bietako
batek ez du gaitasunik, eta ez da erabaki esplizitorik hartu) eta
euskaratu dutenak (hasieran nolabaiteko gogoa egon arren, ez dago
gaitasunik ezta erabakirik ere).
10. Bikote eta prozesu bakoitza elkarrengandik oso ezberdinak dira.
Zergatik aldatu? Zerk eragin du aldaketa?
Hemen zerrenda batean agertuko badira ere, ez daude inola ere sailkatuta euren garrantziaren arabera.
1. Euskaldun izan nahia.
2. Familian jasotakoari segida ematea.
3. Gurasoek eman ezin izan zigutena seme-alabei eman nahia.
4. Bizi naizen tokiko hizkuntza eta kultura neureganatzea.
5. Bestak nigatik gaztelaniaz egitera ez behartzea.
6. Seme-alaben etorrera irudikatzea.
7. Garaiko giro sozio-politikoa: inposaketaren kontrako erreakazioa eta garaiko euskalduntzearen aldeko giroa.
8. Euskararen aldeko giro soziala.
9. Gaztelania arrotza izatea.
Aurrera begirako lan ildoak:
–
Testigantza hauek sozializatzea: bikote hauen testigantza oso
baliagarria edo lagungarria izan daiteke antzeko prozesuei ekin nahi
dieten bikoteentzat. Hauen testigantzetatik abiatuta
dibulgazio materiala egin daitekeela diote Klusterrekoek. Nik uste dut
egin behar dela, aurreko baten proposatu nuen soziolinguistika
domestikoaren harian.
– Ekintza-ikerkuntza egitasmoak martxan jartzea.
Irakurgaiak: Bat 69
2009-06-04 // Irakurgaiak // Iruzkinik ez
Atzeratuta nabil azken aldion Bat aldizkariekin. 70. heldu da eta
oraindik 69a amaitu barik. Baina gaur amaitu egin dut eta ohikoa denez,
horren gaineko iruzkintxo bat egin nahi nuke.
Bat 69an Hausnartu
sarietako lan irabazleak datoz. Horien artean denetarik dago. Lehen
saria ez zen eman, baina bigarrena Fermin Lazkanoren lanak irabazi egin
zuen. Lana oso interesgarria da eta horri buruzko beste artikulutxo bat
idatziko dut aurrerantzean.
Hurrengoa Jone Miren Hernandezena
da. Antropologiaren ikasgaika ekartzen ditu soziolinguistikara. Lana
interesgarria da, baina niri ez zait oso berria iruditu. Izan ere,
eduki horiekin gutxi gorabehera ikasgaia dago Hizneten eta bere garaian
egin nuen.
Gero dator Castillo Suarezen beste artikulu bat.
Oso teknikoa iruditu zait, eta oso mugatua aldi berean. Izan ere,
bakarrik da baliagarria Nafarroako udaletako euskara zerbitzuetan
dabiltzanentzat. Besteontzat gaia urrun geratzen zaigu.
Hausnartuko
lanekin amaitzeko, Eunate Irazabalen artikulua dator. Emakumeak
euskarazko irakaskuntzan bete eta betetzen ari diren papera aztertzen
du. Lana interesgarria, batez ere hizkuntzaren feminizazioaren inguruan
esaten dituenak. Berak ikusten du feminizazio hori emakumearen ohiko
rolaren jarraipen gisa gutxi gorabehera. Hipotesi ausarta.
Alain
Viauten ekarpena da hurrengoa. Okzitaniako soziolinguista honek
hizkuntzaren beharra aldarrikatzen du. Horren arabera, formulatu
beharko lirateke hizkuntza politika eta hizkuntza biziberritzeko
saioak.
Eta, azkenik, Kataluniatik dator notizia, beste behin
ere. Ferran Suay eta Gemma Sanginés, azken aldion ospetsu bihurtzen ari
direnak gure herritxoan. Eta betikoa dakarte: TELP proiektuaren oinarri
teorikoak oraingo honetan. Berriro irakurtzeko egokia.
Hausnartu sarien II. deialdia
2009-06-01 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Soziolinguistika Klusterrak 2009KO HAUSNARTU
– EUSKAL SOZIOLINGUISTIKA SARIETARAKO DEIALDIA abian jarri du Gipuzkoako
Foru Aldundiaren laguntzarekin.
Soziolinguistika Sarion helburua euskal soziolinguistika
teoriko edota metodologikoaren garapena eta berrikuntza indartzea da,
eta xede horrekin, deialdi honetan garapen teoriko zein metodologikoa
lantzen dituzten lan hoberenak sarituko dira. Kontuan hartuko dira, nolanahi
ere, euskararen gaineko berariazko garapen teorikoak nahiz kanpoan landutako
gerapenetatik abiatuta gure hizkuntzaren egoera aztertzeko eta ulertzeko
egokitzapenak.
Asmoa hauxe da: dagoeneko euskal soziolinguistikarekin
harreman zuzena izan duten ikerlarien lana bultzatzea eta oraindik harremanik
izan ez duten ikerlariak euskal soziolinguistikaren eremura biltzea. Modu
horretan hizkuntzaren eta soziolinguistikaren inguruko ikerketen oinarri
teorikoak zabaldu eta aberastuko dira.
zertan soziolinguistikaren arloari lotua izan behar; aldiz, zuzenbide, soziologia,
ekonomia, psikologia, historia, geografia, gizarte psikologia,A antropologia
edo beste adar zientifikoetatik abiatutako planteamendu teorikoak euskal
soziolinguistikaren eremura egokituak izan daitezke, kasu askotan. Bestela
esanda, soziolinguistikatik bertatik egindako garapen berriak ez ezik, beste
adar zientifiko horien ekarpenak ere bultzatzea da sari hauen xedea. Deialdian
parte hartzeko gonbidapena egiten diegu, beraz, giza eta gizarte jakintza
alorretako ikertzaile guztiei.
OINARRIAK
1. EDUKIA
garapena eta berrikuntza.
hizkuntzaren egoera aztertzeko eta ulertzeko egokitzapenak
ildo berriak.
antropologiatik, historiatik, abiatuta…
2. EGILEA
3. FORMATOA
ditzakete.
4. LUZERA
Nolanahi ere, gehienez 30 000 karaktere (hutsunerik gabe) dituen laburpena
leharaziko du egileak, jatorrizko lana muga hori baino luzeagoa bada.
5. EPAI-MAHAIA
batek ebaluatuko ditu jasotako lanak.
dira:
batek ordezka dezake aurreko mahaikideren bat, egoki ikusiz gero.
6. SARIAK
7. ZABALPENA
ale berezian argitaratuko dira.
8. EPEA
9. NORA
10. DATUAK
euskaltzalea e.a.
e.a.
Hizkuntzen kudeaketa gero eta globalagoa izango da, aurretik goaz jakinduria horretan
2009-05-27 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Azken aldion nire blogean nik sortutako testu gutxi daudela esan dit baten batek –): Ba, orduan beste nonbait idatzitakoa ere ekarriko dut hona, lizentziak lizentzia.
Aurrekoan Mikel Irizar izan zen Emuneko
teknikarioi hitzaldi bat ematen. Hitzaldiak honako izenburua izan zuen:
“Kutxa eta hizkuntzen kudeaketa”. Hitzaldi horren funtsa berak Bat aldizkarian idatzitako bi artikulu dira.
Hemen ez dugu egingo hitzaldiaren laburpena, hitzaldian hartutako
zenbait ideia botako ditugu, interesgarrienak direlakoan. Bertara joan
zen beste edonork ere azpimarratu ditzake beretzat interesgarrienak edo
deigarrienak izan zirenak.
eta horren arabera jokatu. Ikusi eta ikasi, eta ondo entzun. Hori da
egin beharreko lan bat. Enpresetan galderak egin behar ditugu,
enpresaren mekanismoak ezagutu behar ditugu.
Diskurtso propioa, egokitua, teknikoa eta neutroa eraman behar dugu
enpresetara. Tokian tokiko diskurtsoa, alegia.
aliatuak bakarrik, gure lana egiten lagunduko diguten bestelako
aliatuak ere behar ditugu.
Ezin da izan gai periferiko bat. Normalizazioan ari garenok ez dugu
egin behar, eragin egin behar dugu. Egin behar dutenak dira enpresako
arduradun naturalak.
hizkuntza ohiturak aldatzeko laguntza mekanismoak aktibatu egin behar
dira. Horren harira, paradigma aldaketa eskatu zuen: euskaraz egiteko
eskubideak ez dakar berez egiteko betebeharra. Ulermena lantzeko bideak
jorratu behar dira.
Azkenik, Mikel Irizarrenak ez diren, baina berak batu dituen hiru esaldi.
“Ez dio enpresak mesede egin behar hizkuntzari, baizik hizkuntzak enpresari”
“Bere hizkuntza ohiturak aldatzeko kapaz den enpresa bereziki dago prestatua berrikuntzarako”
“Hizkuntzen kudeaketa gero eta globalagoa izango da, aurretik goaz jakinduria horretan”
Saskibaloia ala futbola?
2009-05-22 // Sutondoko kontuak // Iruzkinik ez
Euskal Kulturaren Transmisioko webguneak jarraitzen du eduki interesgarriak plazaratzen. Oraingo honetan ekarriko dugu hona Julen Altubek erantzun batean plazaratutakoa. Testuinguru barik ondo ulertzen da, baina badaezpada hona testuingurua.
Badute baloia, badute saskia (bi gainera) baina nekez elkartzen dira
ordu berean, toki berean…ari dira…aritzen dira jaurtiketa libreak
eginez, bakoitza bere aldetik, binaka, hirunaka inoiz… baina oso
mugatuta daude…ase ezinik dabiltza, partida jokatu ezinik.
Bitartean, patio berean, futbolean ari direnak, jokaldiak eginez
ari dira, futbolzelaia gainezka…partida jokatzen ari dira. Hamaikako
bi talde, ordezko eta guzti…batzuk ez direnean besteak, saskibaloi
zaleak ere tartean…asko dira, nahikoa dira…ase betean dabiltza.
Saskibaloiaren presentzia bada patioan, autozentratu horiei esker,
baloia, jaurtiketak, kamisetak, mate ederren bat ere tarteko…baina
gai balira elkarzentratu, baterazentratu eta partida
antolatzeko…orduan, euren gogoa asebetetzeaz gainera, behar bada,
futbolean ari direnek ere aintzat hartuko lituzkete. Futbol zelaikoei
ere deigarri, baita agian erakargarri ere, egingo litzaizkieke ondoko
zelaiko algara… barre… oihu… eztabaida… jokaldiak… eta
sentituko lukete saskibaloian jokatzeko gogoa… edo badakitelako edo
ikasi nahi dutelako.
Hau da, baldin eta autozentratze hori batera samar egingo bagenu,
autozentratzeaz gainera elkarzentratzen ahaleginduz, ez derrigorrez
berdinzentratuta baina baldintza subjektiboetan oinarrituta (gogoa,
borondatea, premia..), aldeko baldintza objektiboak (saskiak,
baloia…) erabiliz eta komunitatearen antolaketari (antolaketa berria,
berritzailea) garrantzia emanaz, hiztunok dugun arazoa hobeto bideratu
eta eskaintza zabaltzeko aukera gehiago izango genituzke (proposamena).
Horretarako, antolaketarako, futbol entrenatzaile ahozabalen eredua
hartu beharrean, (izan genezake tentaziorik horretarako) ahal den
neurrian, saskibaloi prestatzaile, elegante, umil, langile eta gaituen
aukera hobetsiko nuke (intelligentsia, aitzindaritza gaitua). Gainera,
futbolean ere badago horrelakorik, funtzionatzen du eredu horrek,
munduko talderik onena omen den horren enterenatzaileari begiratu
bestela.
Ah, ez ditut aipatu saskiak kendu eta porteriak jarrita patio osoa
futbolzelai bihurtu gura dutenak…edo bai…futbol entrenatzaile
ahozabalak izan daitezke horiek… baina gure antolaketaz ari gara.
Hortxe ikusten dut gakoa.
Autozentratu, baterazentratu, elkarzentratu, ez derrigorrez
berdinzentratu…hau guzti hau aro berrian?… Ba ote dago beste
biderik?
Euskal soziolinguistikaz
2009-05-19 // Sailkatu gabea // Iruzkinik ez
Gaurkoan sorpresa ederra hartu dut, eskertzen den sorpresa. Soziolinguistikari buruzko blog berria deskubritu dut, eta gainera euskaraz, eta gainera egilea Erramun Baxok da. Benetan ederra, segitu beharrekoa, zelan ez. Frantsesezko bertsioa ere badu.
Euskal soziolinguistikaz