Krisiaren bilakaera: V, U, L… ala W?

Atalak: Sailkatugabeak

2007ko abuztuan lehertutako krisian murgildurik segitzen du munduko ekonomiak. Bigarren urteurrena ospatu dugu Net Hurbilen “Zor gaiztoko burbuila lehertu eta bi abuztu geroago” kronikarekin, zeinetan gaiaz Ann Pettifor ekonomilariak egin analisia laburbiltzen baita. Oporretatik baikortasunez laneratzeko zerbait behar zela eta.
Pettifor ez bezala Nouriel Roubini neoliberala da. Ez zozoa hala ere. Krisia egosialdi laburreko gorabehera izango zela zioen ekonomialari gehiengoaren bazterretik, Roubinik oso sakona izango zela aldarrikatu zuen hasieratik. Galera eta kalteen kontabilitatea ere besteek baino zorrotzago egin zuen: duela bi urte artaldeburuek “300.000 milioi dolar galdu dira” esanez kontsolatzen gintuzten bitartean, Roubinik bi eta hiru bilioiko zuloa aipatzen zuen. Ordurako.

Abuztu honetan Nouriel Roubinik krisiaren bilakaeraz egin du oharra. Zulorako sartu-irteera dagoenekoz V formakoa izan ezin denez, hondoan hilabete batzuk pasata U formaren igoera fasean sartzen ari ote ginen zioten askok, horrela lotsagarri utzi nahian oraindik L formako depresio luzea jasatea egokitu zaigula uste duten pesimistak. Nola ulertu bestela, diote baikorrek, azken hilabeteotako balizko “ernemuinak” eta “puja berriak”? Nourielek abisoa ematen du: honek gero eta itxura handiagoa du W formako eboluzio batena. Gazteleraz irakur daitezke iritziok hemen eta hemen, eta ingelesezko originala Financial Timesen. Alegia, herrialde aberatsetako estatuek ekonomia sustatzeko lurperatu dituzten milioien eta bilioien ondorioa izan daitekeela uneotako epelalditxoa, baina estimulu publikoen eragina ahuldu eta ekonomiak bizi duen anemia berriro azaldu ahala, bigarrenekoz joko duela hondoa ekonomiak.

Pesimistek ala optimistek arrazoi? Hamabi hilabete baino lehen ikusiko da. Baina ordura arte bizirik iristea da kontua langilearentzako.

P.S. “Krisian murgildurik segitzen du munduko ekonomiak” esaten dugu sarriegi, baina zehaztasun handiagoz mintzatu beharko genuke. Familiaren erdia Marokon duen lagunak ziostan uda honetan haruntza bisitan joanik irribarre egiten ziotela hangoek krisia aipatuta: han krisia ez da sekula bukatzen.