#siria Bigarren eguna Genebako negoziaketan

Atalak: Net Hurbil

Suitzako Genevan bigarrenen egunez saiatuko dira adostasunerako urratsak ematen Siriako gatazkaren inguruan Amerikako Estatu Batuak eta Errusia. Al Jazeeraraki honela (“US and Russia knuckle down on Syria talks “) laburbildu du uneotako egoera Jonah Hullek lekuan bertatik: “Bi aldeek jarrera sakonki ezberdinak daukate, prozesua deskarrilatzera eraman dezaketenak bi gairen inguruan. Lehena timinga da, egutegia: ea noizko eman beharko dituen Al-Assadek bere biltegien xehetasunak; Al Assadek aditzera eman du horretarako 30 egun edukiko lituzkeela eta hori AEBentzkao onartezina da. Bigarrena da bortxa erabiltzeko mehatxua. AEBk nahi dute Nazio Batuen Elkartearen edozein erabakitan hori azaltzea; Siriak eta Errusiak mahaitik kanpo uztea nahi dute. Hau da arazo nagusia: AEBk ezin dute onartu mehatxua bertan behera uztea, hori gabe sinestea besterik geratzen ez zaielako eta diplomaziak porrot egiten badu haiek oso ahul agertuko liratekeelako”.

Kontutan eduki behar da Jonah Hullek dioena, alegia uneotan neurtu ezin direla Genevan hasitako diplomazi jokoen aurrera ateratzeko aukerak. Munduko prentsaren gainerako titularrek biltzen dituzte gaiaren inguruko bestelako analisi eta xehetasunak eskaintzeko, edo alde bati edo besteari presio egiteko.

Gainerakoan, gaur La Vanguardia eskuratzeko modua daukanak irakurri ahalko du egunkari horrek Beiruten daukan korrespontsal Tomás Alcoverroren analisi txit interesgarria. “La tentación de ganar tiempo” artikuluan, Ekialde Hurbilean aspalditik bizi den kazetari beteranoak dio, besteren artean, orain arte halako arrakasta lortu duen proposamen errusiarra praktikan aplikatzea ez dela erreza izango.

“Betidanik uste izan dut gatazka basati honen arazo larriena ez dela erregimena, oposizioa baizik. Erregimenak iritsi ahalko litzateke, bere babesle nagusia den Errusiak bultzaturik, onartzera formula adostu bat, partziala, zenbait gauzatan amore ematearen ordainetan agintean mantentzeagatik. Oposizioaren errua da, bere zatiketengatik eta atzerriko gobernuen -Saudi Arabia, Katar, Estatu Batuak, Turkia- morroi izateagatik, herritarrek nozitzen duten egoera kaotikoa, herritarrok gero eta gehiago egotea indar islamista fanatikoen menpe; oposizio hori ez da gai posizio bateratu baten inguruan ados jartzeko. Dagoenekoz uko egin dio plan honetan laguntzeari”.

Alcoverrok zerrendatzen ditu Al-Assadek armategi kimikoa entregatzeak dauzkan zailtasunak: Nola eta zenbat arma daude entregatzeko prest baasistak? Nola burutuko duten beren lana nazioarteko ikuskatzaileek gerra bere gordinean ari den lekuetan? Ez ote dira arma horietako batzuk Libanok Hizbulahren eskuetara iritsiko? Nebat denbora luzatuko ote da operazio konplexu eta arriskugarri hau? Eta bukatzen du:

(…)”Lana izugarria izango da. Ezingo da burutu oztopo handirik gabe. Jakina da Siriako gerra, dagoenekoz matxinoen alderdian edozein kontrol galdurik, soilik bukatu litekeela akordio politiko batekin, zeinetan AEBek eta Errusiak edukiko baitute azken hitza. Badirudi inork ez dauzkala kontutan ez hilak, eta populazioaren sufrikarioak, ez errefuxiatuen miseria. Genevako bake konferentzia berri baten arriskua da bai batzuek eta bai besteak erortzea denbora irabaztearen tentaldian, bitartean siriarrek elkar hiltzen segitzen dutela”.